abidələrinin sözü azərbaycan dilində

Ağdam abidələrinin siyahısı - İşğaldan əvvəl rayonda 148 ümumtəhsil məktəbi, orta ixtisas musiqi məktəbi, 24 klub, Dram teatrı, Muğam məktəbi, Çörək muzeyi, şəkil qalereyası, tarix-diyarşünaslıq muzeyi, Qurban Pirimovun ev-muzeyi, 69 səhiyyə müəssisəsi fəaliyyət göstərmişdir. == Tarixi-dini abidələri == Məbəd (VI əsr) – Kəngərli kəndi Yegiş Arakel Məbədi (XII əsr) – Madaqiz kəndi (İNV № 4035) Ureq Məbədi (XII əsr) – Talış kəndinin qərbində (İNV № 4036) Məbəd (XIII əsr) – Tərtər çayının yuxarı axarında (İNV № 4038) Məbəd (XIII əsr) – Maqavuz kəndi (İNV № 4039) Kilsə (---) – Çerabert kəndi (İNV № 4040) Məbəd (VI-VIII əsrlər) – Şahbulaq kəndi Məbəd (XV əsr) – Maqsudlu kəndi (İNV № 4050) Məbəd (XVI əsr) – Salahlı-Kəngərli kəndi (İNV № 4053) Məscid (XIX-XX əsr) – Boyəhmədli kəndi (İNV № 4054) Məscid (XVIII əsr) – Qiyaslı kəndi (İNV № 4052) Məscid (XVIII əsr) - Papravənd kəndi (İNV № 4045) Məscid (XVIII əsr) - Papravənd kəndi (İNV № 4046) Məscid (1868-ci il) – Ağdam şəhəri == Ziyarətgahları == Qutlu Musa türbəsi (1314-cü il) – Xaçındərbətli kəndi Xanoğlu türbəsi (XVIII əsr) – Ağdam şəhəri (İNV № 4028) Türbə (XIX əsr) – Ağdam şəhəri (İNV № 4029) Türbə (XVIII əsr) – Papravənd kəndi (İNV № 4043) Şeyx Nigari türbəsi (XVIII əsr) – Papravənd kəndi (İNV № 4044) Türbə (XVIII əsr) – Maqsudlu kəndi (İNV № 4051) Türbə (XIV əsr) – Kəngərli kəndi (İNV № 4055) Türbə (XIX əsr) – Ağdam şəhərinin 5 km-də Qaraağac qəbiristanında (İNV № 4056) Türbə (XIX əsr) – Ağdam şəhərinin 5 km-də Qaraağac qəbiristanında (İNV № 4057) Uğrulla bəyin türbəsi (XIX əsr) – Ağdam şəhərinin 5 km-də Qaraağac qəbiristanında (İNV № 4058) Türbə (XIX əsr) – Ağdam şəhərinin 5 km-də Qaraağac qəbiristanında (İNV № 4059) Qəbiristan (orta əsrlər) – Papravənd kəndi (İNV № 5750) Qəbiristan (orta əsrlər) – Qızıllı Kəngərli kəndi (İNV № 5751) Deşikli ocaq piri (ağac) – Qasımlı kəndi Eşq Abdal piri – Üçoğlan kəndi Əli pəncəsi (daş) – Yülbalı kəndi Seyid Manafın qəbri – Tağıbəyli kəndi Qara Piri ocağı – Papravəng kəndi Cındırlı piri – Kəngərli kəndi Seyid Lazım Ağanın məqbərəsi - Çəmənli kəndi Daş heykəl – Boyəhmədli kəndi Əli pəncəsi ziyarətgahı – Əliağalı kəndi == Tarixi memarlıq abidələri == Pənah xanın imarəti (XVIII əsr) – Ağdam şəhəri (İNV № 4026) İki sandığabənzər abidə (XVI əsr) – Ağdam şəhəri İqamətgah (XVIII əsr) – Şahbulaq kəndi (İNV № 4047) Karvansara (XVIII əsr) – Şahbulaq kəndi (İNV № 4048) Bürc (XVIII əsr) – Şahbulaq kəndi (İNV № 4049) Sərdabə (XV əsr) – Ağdam şəhəri (İNV № 4030) Hatəm Məlik qalası (XII əsr) – Ağdam şəhəri (Qasapet kəndinin 5 km-də) (İNV № 4033) Pənah xanın türbəsi – XVIII əsr (Ağdam şəhəri) == Arxeooji abidlər == Çıraqtəpə yaşayış yeri – tunc dövrü (Ağdam şəhəri) Qarahacı yaşayış yeri – ilk tunc dövrü (Ağdam-Xankəndi yolunun sağ tərəfində) Qarahacılı nekropolu – tunc dövrü (Ağdam şəhəri) Vəlixanpətə yaşayış yeri – eneolit dövrü (Ağdam-Ağcabədi şosesinin 1,5 km-də) Kurqan – tunc dövrü (Üzümçülük sovxozu) İlanlıtəpə yaşayış yeri – eneolit – dəmir dövrü (Baş Qərvənd kəndi) Dəyirmantəpə kurqanı – tunc və dəmir dövrü (Orta Qərvənd və Mirəşəlli kəndlərinin arasında) Yaşayış yeri – qədim dövr (Qərvənd kəndi) Şomullutəpə yaşayış yeri – eneolit dövrü (Miəşrəfli kəndindən 1 km şimal-şərqdə) Bənövşələr təpəsi yaşayış yeri – eneolit dövrü (Mirəşəlli və Armudlu kəndlərinin arasında) Gültəpə yaşayış yeri – eneolit dövrü (Mirəşəlli kəndindən 300 m. şimal-şərqdə) Yaşayış yeri- e.ə. II-I minilliklər (Armudlu kəndi) Rəsultəpə yaşayış yeri – orta tunc dövrü, orta əsrlər (Armudlu kəndinin şimal qərbində) Rəsultəpə kurqanları tunc dövrü (Armudlu kəndi, Rəsultəpə yaşayış yerinin 30-40 m. şimalında) İsmayılbəy təpəsi yaşayış yeri – eneolit dövrü (Armudlu kəndi) Kəbləhüseyn yaşayış yeri – eneolit dövrü (Kəbləhüseyn kəndi) Namazəli təpəsi yaşayış yeri – eneolit dövrü (Kəbləhüseyn kəndindən 500 m. şərqdə) Boyəhmədli kəndi kurqanları (80-a qədər)- ilk tunc dövrü (Boyəhmədli, Qızıllı Gəngərli və Salahlı Gəngərli kəndlərinin arasında) Gavurqala yaşayış yeri – ilk orta əsrlər (Boyəhmədli kəndinin cənubunda) Daş qutusu nekropolu – ilk orta əsrlər (Boyəhmədli kəndinin cənubunda) Papravənd-Boyəhmədli kurqanları (Möhülü təpələri, Əli kişi təpəsi, Molla Mustafa oğlu təpəsi, həmşəri təpəsi və.s)- tunc-dəmir dövrü- (Boyəhmədli kəndinin şimal-şərqində) Qarapirim təpələri – tunc və ilk dəmir dövrü (Qarapirim kəndinin qərbində) Güllütəpə – I yaşayış yeri – III-XIII əsrlər (Papravənd kəndi) Güllütəpə – II yaşayış yeri – son tunc dövrü, ilk orta əsrlər (Papravənd kəndinin cənub-şərqində) Misir qışlağı yaşayış yeri – son tunc, ilk dəmir dövrü (Papravənd kəndindən 250 m. şərqdə) Kurqanlar – son tunc, ilk dəmir dövrü (Papravənd kəndindən 1 km. şərqdə) Qala qalıqları – orta əsrlər (Tarpaut kəndi) Nekropol – orta əsrlər (Kənçərli kəndi) Şomullutəpə yaşayış yeri – e.ə.V-II minilliklər (Quzanlı kəndi) Gülməmməd təpəsi yaşayış yeri- eneolit dövrü (Quzanlı kəndindən 2 km. cənub-şərqdə) Çaqqalı təpənin yaşayış yeri – eneloit dövrü (Quzanlı kəndindən şimal-şərqdə) Əjdahatəpə yaşayış yeri – eneloit dövrü (Quzanlı kəndindən 2,5 km. şərqdə) Yaşayış yeri – e.ə.V-II minilliklər (Zəngişalı kəndi) Yaşayış yeri – e.ə.V-II minilliklər ( Mərzili kəndi) Nekropol – qədim dövr (Seyidli kəndi) Yaşayış yeri – antik dövrü (Əlimədətli kəndi) Yaşayış yeri – antik dövrü (Göytəpə kəndi) Göytəpə yaşayış yeri – tunc dövrü (Göytəpə kəndinin qərbində) Göytəpə kurqanları – tunc dövrü (Göytəpə kəndinin qərbində) Şümürlütəpə kurqanı – tunc dövrü (Əfətli kəndi) Balatəpə kurqanı – tunc dövrü (Əfətli kəndi) Yaşayış yeri – qədim dövr (Sarıhacılı kəndi) Çinartəpə yaşayış yeri – e.ə.V-II minilliklər (Sarıhacılı kəndindən 3 km.

=== Memarlıq abidələri === Rayonun ərazisində 300-ə yaxın tarixi, mədəniyyət və memarlıq abidələri, onlarla kurqan, qala tipli arxeologiya baxımından faydalı olan abidələr, çoxlu sayda qəbirüstü abidələr, stellalar, at, qoç fiqurları, süjetli daşlar, eləcə də bu ərazi çoxlu təbii sərvətləri, qiymətli minelar suları ilə zəngindir. Bu ərazidə olan abidələrin əksəriyyəti Qafqaz Albaniyası dövrünün yadigarlarıdır. Alimlərimizin verdiyi məlumata əsasən bu ərazidə olan Qafqaz Albaniyası dövrü abidələrinin bir çoxu bizim eranın xristianlıqdan əvvəlki dövrünə aiddir. Bu yerlərin mürəkkəb relyefi, sərt iqlimi bir çox çay keçidlərində, yolların keçilməz hissələrində körpülərin inşasına səbəb olmuşdur. Onlar əsasən bir tağlı və yaxud iki tağlı körpülərdir. Laçın rayonunun Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğalı zamanı rayonda mövcud olan əksər tarixi, mədəni və dini abidələr dağıdılmışdır. Rayonun ərazisində aşağıda adları çəkilən abidələr rayon ərazisində olan abidələrin yalnız 70%-ə qədərini təşkil edir. Abdallar (Bəylik) kənd ərazisində: Həkəri çayı üzərində körpü XVIII əsr, daş qutu-dəmir dövrü, qəbiristanlıq. Zabux kəndi ərazisində: Sümüklü qəbiristanlığı, XVI əsrə aid Xallanlı qəbiristanlığı. Malıbəy kəndi ərazisində: qədim qəbiristanlıq.

Quba abidələrinin siyahısı -

Qubadlı abidələrinin siyahısı — Qubadlı rayonundakı abidələrin siyahısı Mağara məbədi — IV əsr (Gavur dərəsi) (İNV № 1456) Mağara məbədi — (Əliquluuşağı) (İNV № 1155) Alban kilsələri və abidələri – Yuxarı Cibikli kəndi Məbəd — XI əsr (Məzrə kəndi) (İNV № 4715) 1 nömrəli türbə — XIV əsr (Dəmirçilər kəndi) 2 nömrəli türbə — XIV əsr (Dəmirçilər kəndi) Cavanşir türbəsi — XIV əsr (Yazı düzü) Məscid — XV–XVI əsrlər (Xələc kəndi) (İNV № 4714) Gürcülü türbəsi — XVII əsr (Gürcülü kəndi) Məscid — XVIII əsr (Mollalı kəndi) (İNV № 4711) Məscid — XVIII əsr (Mirlər kəndi) (İNV № 4712) Məscid — XVIII əsr (Məmər kəndi) (İNV № 4713) Məscid — XVIII əsr (Yusifbəyli kəndi) (İNV № 4709) Məscid — XIX əsr (Dəmirçilər kəndi) (İNV № 4703) Məscid — XIX əsr (Dondarlı kəndi) (İNV № 4704) Məscid — XIX əsr (Mahrızlı kəndi)(İNV № 4716) Ocaq dərəsindəki "Cicimli ocağı" - XII/XIII əsrlər ( Balahəsənli kəndi) Qəbristanlıq — XIV əsr (Qayalı kəndi) , Yazı düzü ərazisində (İNV№ 1454) Qədim Haramı qəbiristanlığı (XIX əsr) – Əliquluuşağı kəndi Türbə (1 nömrəli) (XIV əsr) – Dəmirçilər kəndi (İNV № 308) Türbə (2 nömrəli) (XIV əsr) – Dəmirçilər kəndi (İNV № 309) Cavanşir türbəsi (XIV əsr) – Yazı düzü (İNV № 4706) Türbə — XVIII əsr (Xocamusaxlı kəndi) (İNV № 4708) Türbə — XVIII əsr (Boyunəgər kəndi) (İNV № 4710) Türbə (XVII əsr) – Dəmirçilər kəndi Türbə (XVII əsr) – Gürcülü kəndi (İNV № 307) İmamzadə — Cılfır kəndi Mir Sədi ağa ocağı – Mirlər kəndi Ağ hasar piri – Mirlər kəndi Mirmehdi ağa piri – Dondarlı kəndi Armudlu piri – Armudlu kəndi Səfərə baba piri – Saray kəndi Qarakaha piri – rayon mərkəzindən 20 km şimalda Ağkaha piri – rayon mərkəzindən 20 km şimalda Ağa Kərim Yalı piri – rayon mərkəzindən 15 km aralı Salahlı piri – Mərdanlı kəndi İmamzadə — Novlu kəndi Umoy Kaha piri – Qaracallı kəndi Mədət bulağı (XIX əsr) – Mahmudlu kəndi (İNV № 4702) Sığınacaq — IV əsr (Balahəsənli kəndi) — Zəngəzur ərazisində ən qədim yaşayış yeridir. Xatırladaq ki, Daranlar deyilən ərazidə yerləşir.(İNV № 1451) Sığınacaq — IV əsr (Əliquluuşağı) (İNV № 1449) Sığınacaq — IV əsr (Zor kəndi) (İNV № 1452) Göy qala — V əsr (Əliquluuşağı) (İNV № 305) 'Qalalı' qalası — (Əliquluuşağı) (İNV № 4698) 'Qalalı' qalası (yeraltı keçidlə) — V əsr (Muradxanlı kəndi) (İNV №4699) Qız qalası – Əliquluuşağı kəndi (İNV № 305) Qalaça — son tunc və ilk dəmir dövrü (Əliquluuşağı) (İNV №1448) Körpü — XIX əsr (Mahmudlu kəndi) (İNV № 4717) Qara qaya sığınacağı — (Mahmudlu kəndi) (İNV № 1453) Daş sandıq — XV əsr (Məmər kəndi) (İNV № 6170) Qədim daş qoç fiquru (XVI əsr) –Mahmudlu kəndi (İNV № 6169) Oğlan-Qız abidəsi – Dəmirçilər kəndi Koroğlu qalaçası — son tunc və ilk dəmir dövrü (Əliquluuşağı) (İNV № 1447) Daş qoyun fiquru — XV əsr (Mahmudlu kəndi) Qalaçid qalası — XIV əsr (Xocamusaxlı kəndi) (İNV № 4707) Hacıbədəl körpüsü — XVIII əsr (Dondarlı kəndi) Bulaq — XIX əsr (Əliquluuşağı) Bulaq — (Əliquluuşağı) Şirin bulaq — XVIII əsr (Məmər kəndi) Bulaq — XIX əsr (Dəmirçilər kəndi) Mədət bulağı — XIX əsr (Mahmudlu kəndi) Xırman yeri yaşayış yeri — son tunc və ilk dəmir dövrü (Qubadlı qəsəbəsi) Mal təpəsi — son tunc və ilk dəmir dövrü (Muradxanlı kəndi) Laləzar körpüsü — 1867-ci il (Əliquluuşağı) "Qubadlı: Tarixi abidələri və maddi-mədəniyyət nümunələri". ngoccupiedculture.az. 2021-06-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 iyun 2021. ""Qubadlı ən qədim tarixi abidələri olan rayonumuzdu"". teleqraf.com. İstifadə tarixi: 11 iyun 2021. "Qubadlı rayonunun mədəniyyət abidələri". www.qubadli-ih.gov.az.

Xocalı abidələrinin siyahısı- Xocalı tarixən insanların yaşayış məskəni olmuşdur. Rayon ən qədim dini, memarlıq və mədəniyyət abidələri ilə zəngindir Dairəvi məbəd (1356–1357-ci illər) – Xocalı şəhəri (İNV № 251) Alban məbədi (905-ci il) – Şuşa kəndi. (İNV № 255) Alban məbədi (1100-cü il) – Çanaxçı kəndi (İNV № 253) Alban məbədi (1065-ci il) – Çanaxçı kəndi (İNV № 254) Alban məbədi (1100-cü il) – Xaçmas kəndi (İNV № 257) Alban məbədi (1122-ci il) – Xansıx kəndi (İNV № 256) Alban məbədi (1202-ci il) – Armudlu kəndi (İNV № 258) Məbəd kompleksi (VII əsr) – Badara kəndi (İNV № 261) Kilsə (XIII əsr) – Xanabad kəndi (İNV № 265) Günbəz – Xocalı kəndi Qədim tarixə malik olan Alban abidələri – Xocalı kəndi Qədim Alban kilsəsinin qalıqları – Kərkicahan qəsəbəsi "Börgün qayasında olan kilsə" alban kilsəsi – Meşəli kəndi "Yeddi kilsə" Alban kisəsi – Meşəli kəndi "Durpasuda olan kilsə" Alban kilsəsi – Meşəli kəndi "Balaca suda olan kilsə" Alban kilsəsi – Meşəli kəndi "Əvəzin yurdunda olan kilsə" (Alban kilsəsi) – Meşəli kəndi Səkkizgüşəli günbəz ziyarətgahı (XIII əsr) Xocalı qəbiristanlığı e. ə. VIII–VII əsrlər Seyid Cəlal ağanın ocağı – Xocalı şəhəri Cahan nənə ocağı – Xocalı şəhəri Qaranın ocağı – Kərkicahan qəsəbəsi Darılı piri – Kosalar kəndi Daş qutu nekropolu (tunc dövrü) — Xocalı şəhəri, Əsgəran dağında(İNV № 1119) Nekropol (ilk və orta tunc dövrü) — Xankəndindən cənubda (İNV№ 1120) Küp qəbirlər nekropolu (ilk orta əsrlər) — Xankəndinin kərpic zavodunun ərazisində (İNV № 1121) Kurqan (dəmir dövrü) — Xankəndinin yaxınlığında (İNV № 1122) Xankəndi kurqanları (tunc dövrü) — Xankəndinin şimalında (İNV№ 1123) Xaçınçay nekropolu (ilk və orta tunc dövrü) – Seyidşən kəndindən şimal-şərqdə (İNV № 1124) Küp qəbirlər nekropolu (tunc dövrü) — Armudlu kəndindən 2 km. İlis kəndinə tərəf (İNV № 1125) Türbə (XIV əsr) — Xocalı şəhəri (İNV № 252) Kurqan (tunc dövrü) — Armudlu kəndindən 15 km. İlis çayının sahilində (İNV № 1126) Daş qutu nekropolu (dəmir dövrü) – Armudlu kənd qəbiristanlığının yanında (İNV № 1127) Daş qutu nekropolu (dəmir dövrü) – Saruşen kəndi (İNV № 1129) Daş qutu nekropolu (dəmir dövrü) — Saruşen kəndi, dağın ətəyində (İNV № 1130) Köhnə qəbiristanlıq (tunc dövrü) — Çanaqçı kəndi (İNV № 1128) Qala (X əsr) – Maşxmaat kəndi (İNV № 259) Aslan qalası (IX əsr) – Anabert kəndi (İNV № 264) Qırxlar qalası (orta əsrlər) – Badara kəndi (İNV № 260) Qoç və yəhər şəkilli qəbir daşları – Xocalı kəndi "Xocalı faciəsinin fəsadları". xocali-ih.gov.az. İstifadə tarixi: 22 iyun 2021. "Xocalı soyqırımına dair xarici dövlətlər və beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən qəbul edilmiş rəsmi sənədlərin siyahısı".

Albaniyada Ümumdünya irsi obyektləri — Albaniyada mədəni və təbii irs əmlaklarının UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına yazılmış və ya ölkənin ilkin siyahısına daxil edilmiş siyahıdır. Aşağıdakı siyahı Albaniya Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısıdır.

Türkmənistanda Ümumdünya İrsi Abidələrinin siyahısı — Türkmənistanda mədəni və təbii irs əmlaklarının UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına yazılmış və ya ölkənin ilkin siyahısına daxil edilmiş siyahıdır. Siyahı 1972-ci ildə tərtib edilmişdir. Aşağıdakı siyahı Türkmənistan Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısıdır.

İçərişəhərdəki tarix-memarlıq abidələrinin siyahısı - Qeyd: Aşağıdakı siyahıda dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli abidələr verilmişdir Qeyd: Aşağıdakı siyahıda yalnız yerli əhəmiyyətli abidələr verilmişdir "Yerli Əhəmiyyətli Abidələr" ( (az.)). icherisheher.gov.az. 2015-08-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-29.

Erkən islama aid tikililərin dağıdılması Səudiyyə Ərəbistanın qərbində Hicaz ərazisində, xüsusən müqəddəs Məkkə və Mədinə şəhərlərinin ətrafında indi də davam edən bir fenomendir . Əsasən Məhəmmədləvə erkən islam tarixinin əsasını qoyan bir çox şəxslərlə əlaqəli olan məscidlər, qəbiristanlıqlar, evlər və tarixi ərazilər uçurulma məqsədilə hədəfə alınmışdır. Səudiyyə Ərəbistanında bu tikililərin dağıdılması durmadan artmaqda olan Həcc ziyarətçilərini yerləşdirmək məqsədilə Məkkədə Məscid əl-Həramın və Mədinədə Peyğəmbər Məscidinin və onların köməkçi xidmət vasitələrinin rəsmi surətdə genişləndirilməsi prosesinin bir hissəsidir. 1932-ci ilə qədər Ərəbistan yarımadasının əksər hissəsi üçüncü və hazırkı Səudiyyə hakimiyyəti tərəfindən siyasi olaraq birləşdirilmişdi. Kral Əbdüləziz ibn Səudun rəhbərliyi ilə onun ruhlandırılmış qəbilə üzvlərindən ibarət bədəvi ordusu tərəfindən həyata keçirilən hərbi əməliyyatlar nəticəsində Hicaz zəbt edildi və Haşimi tayfası hakimiyyətdən kənarlaşdırıldı. Əsasən tayfa üzvlərindən ibarət olan və yazı-pozu bilməyən Nəcdli yeni idarəçilər çox mürəkkəb bir cəmiyyətin başçıları oldular. “Məclis əş-Şura” (Məsləhət şurası) sisteminə əsaslanan birgə siyasi struktur yüz illər ərzində orada mövcud olmuşdur. Mərkəzi idarəetmə orqanı orta məktəblərə, hərbi və polis qüvvələrinə xərclənən büdcəyə nəzarət edirdi. Eynilə, Nəcd və Hicazın dini strukturu həddən artıq müxtəlif idi. Ənənəvi Hicaz mədəni adət-ənənə və ritualları təbiətcə demək olar ki, təmamilə dini idi.

İndoneziyadakı UNESCO ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı UNESCO-nun İndoneziyadakı Dünya İrsi siyahısında 9 ad qeyd edilib (2017-ci il üçün). Bu, ümumi rəqəmin 0,7% -ni təşkil edir (2021-ci il üçün 1154). Təbii şərtlərə görə 4 obyekt daxil edilmişdir ki, bunlardan üçü müstəsna gözəllik və estetik əhəmiyyətə malik təbiət hadisələri kimi (şərt Vİİ) tanınır və mədəni şərtlərə görə 4 obyekt - ikisi insan dühasının şah əsərləri kimi tanınır (şərt İ)). Bundan əlavə, 2019-cu ildən etibarən İndoneziyada 19 obyekt Ümumdünya irsi siyahısına daxil olmaq üçün namizədlər siyahısındadır. İndoneziya 6 iyul 1989-cu ildə Dünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiyanı ratifikasiya etdi. İndoneziyada yerləşən ilk dörd obyekt 1991-ci ildə UNESCO Dünya İrsi Komitəsinin 15-ci sessiyasında siyahıya alınmışdır. Bu cədvəldə, obyektlər UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına əlavə edilməsi ardıcıllığı ilə düzülmüşdür. Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə edildikləri qaydada düzülmüşdür. Bu siyahıda İndoneziya hökuməti tərəfindən Ümumdünya irsi siyahısına əlavə edilməsi üçün namizəd olaraq təklif olunan obyektlər göstərir.

Azərbaycanda qeydiyyata alınmış dünya əhəmiyyətli memarlıq abidələrinin siyahısı — Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli, 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş və Azərbaycanda qeydiyyata alınması göstərilmiş dünya əhəmiyyətli memarlıq abidələrinin siyahısı. Siyahıda ən qədim abidələr Qafqaz Albaniyası dövrünə aid Qax rayonu ərazisindəki Ləkit məbədi və Şabran rayonu ərazisindəki Çıraqqaladır. Siyahıdakı abidələrdən on ikisi UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına, on altısı isə ehtiyat (namizəd) siyahısına salınmış abidələrdir. Siyahıda qeyd edilmiş abidələrin doqquzu mədəniyyət, memarlıq və tarix qoruqlarıdır. == Siyahı == == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Ашурбейли С. Б. История города Баку. Период средневековья. — Б.: Азернешр, 1992. — 408 с. — ISBN 5-552-00479-5. Бретаницкий Л. С. Зодчество Азербайджана XII–XV вв.

== Siyahı ==

== Siyahı ==

Azərbaycanda ölkə əhəmiyyətli bağ-park, monumental və xatirə abidələrinin siyahısı — Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli, 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş və Azərbaycanda qeydiyyata alınması göstərilmiş ölkə əhəmiyyətli bağ-park, monumental və xatirə abidələrinin siyahısı. Siyahıda ən qədim abidələr XIV əsrə aid Nardarandakı Xan bağı və XVII əsrə aid Gəncədəki Sərdar bağıdır.