Aşpaz
Aşpaz — peşəsi yemək bişirmək olan insan.
Bu iş tənəffüs orqanları, ürək-damar sistemi, qidalanma orqanları, böyrək və sidik yolları, dayaq-sümük aparatı, əsəb sistemi xəstəlikləri, əllərində dəri xəstəliyi və bakteriya daşıyıcılığına malik insanlara tövsiyə olunmur.
Aşpazın işi üçün sanitariya kitabı tələb olunur.
Aşpaz yalnız müəyyən yeməklərin hazırlanmasında praktik bacarıqlar tələb etmir, həm də qida istehsalının təşkili, məhsulların xüsusiyyətləri haqqında dərin nəzəri biliklər tələb edir.
Baş aşpaz
Baş aşpaz , Aşpazbaşı və ya Şef qida hazırlanmasının bütün aspektlərində təcrübəli olan yüksək bacarıqlı peşəkar aşpaz.
Con Harrison (aşpaz)
Con Harison (ing. John Harrison) (d. 1942, Kaliforniya, ABŞ) — Dreyer şirkətində işləyən aşpaz və dondurmanı kəşf edən. Harison bu şirkətdə 30 il işləyib. O, işi üçün "Dondurma adam" ləqəbini aldı.
== Həyatı ==
Harison 1980-ci ildə Dreyerin dondurma şirkətinin üzvü olub. 2010-cu ildə Dondurma adamı ləqəbini alıb. Həmin ildən pensiya almağa başlayıb. Gündəlik orta hesabla 60 növ dondurma nümunəsi hazırlayırdı. Harison dondurma yaratmağa başlayırdı.
Aşpazbaşı
Baş aşpaz , Aşpazbaşı və ya Şef qida hazırlanmasının bütün aspektlərində təcrübəli olan yüksək bacarıqlı peşəkar aşpaz.
Aşpazlıq
Aşpazlıq və ya Kulinariya (lat. culīna — mətbəx) — yemək hazırlama ilə bağlı insanın fəaliyyəti.
== Tarix ==
Filogenetik analiz göstərir ki, insan əcdadları 1,8–2,3 million il əvvəl bişirməni ixtira edə bilərdilər. Cənubi Afrikadaki Uanderuork mağarasında tapılan sümük fraqmentləri və bitki külü erkən adamlar orada 1 milyon il əvvəl alovu kontrol etməyinin fikirini dəstək edən sübutunu verib. Homo erectus 500 min il əvvəl yeməklərini bişirdiyini sübutu mövcuddur. Onların 400 min il əvvəl alovu idarə etməyinin sübutu alimləri tərəfindən geniş şəkildə dəstəklənilir. 300 min il əvvəldən gələn arxeoloji tapıntıların arasında Avropa və Orta Şərq ətrafındaki qədim ocaqlar, yer peçləri, yamdırılmış heyvan sümükləri və çaxmaqdaşları var. Antropoloqların fikrinə görə, geniş yayılmış bişirmə təxminən 250 min il əvvəl ocaqların üzə çıxması ilə başlayıb.Yaxınlarda, daha erkən, 790 min il əvvəl işlədilmiş ocaqlar haqqında məlumat üzə çıxmışdı.Aşpazlığa aid məlum ilk kitab b.e.ə. 40-cı ildə romalı Aspi tərəfindən yazılmışdır.
== Etimologiya ==
Qədim Yunanların təbabət tanrısı Asklepinin (yun.
