Baltaç rayonu
Baltaç rayonu (tatar. Baltaç rayonı, Балта́ч районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Respublikanın şimalında yerləşir. İnzibati mərkəzi Baltaç şəhəridir.
== Coğrafiyası ==
Tatarıstanın Kukmara, Arça, Saba rayonları, Kirov vilayətinin Malmıj rayonu və Mari El Respublikasının Mari-Turekski rayonu ilə həmsərhəddir.
Relyefi hündürlüyü 170–200 m olan yüksək bir düzənlikdir. Çay şəbəkəsi Şuşma çayı və onun qolları Arbor, Kuqubork və Kuşket ilə təmsil olunur.
== Tarixi ==
1920-ci ilə qədər rayonun ərazisi Kazan vilayətinin Kazan qəzası və Vyatka quberniyasının Mamadış qəzasına daxil idi. 1920-1930-cu illərdə rayon Arça və Mamadış kantonlarının, 1930-1932-ci illərdə isə Tyunterski rayonunun tərkibində idi.
2 mart 1932-ci ildə Tyunterski rayonu Baltaç adlandırıldı.
Baltaçı Həsən Paşa
Baltaçı Həsən Paşa (ö. 1700) — Osmanlı sultanı IV Mehmed, II Süleyman, II Əhməd və II Mustafanın dönəmində müxtəlif vəzifələrdə xidmət etmiş dövlət xadimi.
Əsli, doğum tarixi və saraya necə alındığı məlum deyil. Əndərunda yetişmiş, ardından bostancılar bölümündə xidmət etmişdir. Ardından öncə Validə Turhan Sultanın, 1683-cü ildə onun vəfatıyla Hasəki Gülnuş Əmətullah Sultanın kəndxudası oldu. 1687-ci ilin martında vəzirliklə Misir bəylərbəyi oldu. Ancaq bir neçə ay sonra vəzifədən alınaraq Bağdad əyalətinə təyin olundu. 1688-ci ildə vəzifədən alınsa da, çox keçmədən yenidən Bağdada, ardından 1691-ci ildə Şəhrizora təyin olundu. Rodos adasının mühafizəsi ilə vəzifələndirildi və 1695-ci ildə təqaüdə ayrıldı. 1697-ci ildə vəzirliyi alınsa da, 2 il sonra geri qaytarıldı.
Baltaçı Mehmed Paşa
Baltaçı Mehmed Paşa (1662, Osmancık, Çorum ili – iyul 1712) — III Əhmədin səltənətində 2 dəfə - ümumlikdə 2 il 7 ay 11 gün sədrəzəm olmuş Osmanlı dövlət adamı.
== Həyatı ==
== Mənbə ==
Silâhdar, Nusretnâme, II/2, s. 207, 229, 262, 268-275, 286.
Dilâver Ağazâde Ömer, Zeyl-i Hadîkatü’l-vüzerâ, Freiburg 1969, s. 7, 10.
Hammer, HEO, XIII, tür.yer.
Sicill-i Osmânî, IV, 208-209.
Ahmed Refik, Baltacı Mehmed Paşa ve Büyük Petro, İstanbul 1327, s. 61-83.
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, IV/1, s.
