* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2004 | •••••• | 1.01 |
2006 | ••••••• | 1.13 |
2007 | ••••••• | 1.06 |
2009 | ••• | 0.48 |
2010 | •••••• | 0.91 |
2011 | •••••• | 1.03 |
2012 | ••• | 0.34 |
2013 | •••• | 0.58 |
2014 | •••••••••••••••••••• | 3.43 |
2015 | •••• | 0.68 |
2016 | ••• | 0.35 |
2017 | ••••• | 0.81 |
2018 | •••••• | 0.90 |
2019 | •••• | 0.56 |
2020 | ••••• | 0.80 |
1 is. Azərbaycanın müxtəlif yerlərində müxtəlif ağırlıqda (əsasən 20 girvənkə ağırlığında) olan köhnə çəki ölçüsü. [Hacı Kərim:] Bir misqal ondan bir batman misə vurur, xalis gümüş olur. M.F.Axundzadə. Əhli-xibrə qoydular qan-tarə şahi çəkdilər; Əlli batman istixani gəldi, yüz batman əti. M.Möcüz. Qazanın hər biri sözsüz dörd-beş batman düyü çıxaran qazandı. M.S.Ordubadi. ◊ Ağır oturub, batman gəlmək – vüqarlı olmaq, ağır olmaq, ciddi olmaq. Ağır otur, batman gəl. (Ata. sözü). Özünü batman hesab eləmək – özü haqqında çox böyük fikirdə olmaq. [Ağa Kərim:] Rədd ol! Ədə Xalıq, … gəl buna göstər ki, çetvərdir, özünü batman hesab eləməsin. S.Rəhimov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / batman1 Təxminən, 20 kq (50 funt) ağırlıq vahididir. Güman edilir ki, man hissəsi azman sözündəki ilə eynidir. M.Kaşğaridə bu söz 180-300 kq çəki vahidi kimi qeydə alınıb. Görünür, batmaq feili ilə bağlıdır, “ağırlıq” mənasını əks etdirib (ağır şeylər tez batır). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / batman1 BATMAN I is. köhn. 8 kiloqram ağırlığında çəki ölçüsü. Bir misqal ondan bir batman misə vurur, xalis gümüş olur (M.F.Axundzadə). BATMAN II is. [ fr. ] Baletin xüsusi növü.
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / batman2 сущ. батман (старинная мера веса от 3 до 8 кг; употребляется в сочетании с числительными). Bir batman yağ батман масла ◊ batman gəlmək быть солидным; ağır otur batman gəl веди себя солидно, с достоинством
Azərbaycanca-rusca lüğət / batman1 i. batman (a measure of weight egual to 5 kgs.) ◊ Ağır olur, batman gəl zərb.məs. ≅ Act Behave seriously, Behave tactfully
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / batman1 сущ. батман (куьгьне заланвилин алцумаг; тахм. 20 гирванка); ** ağır oturub batman gəlmək залан ацукьна батман атун, залан хьун, такабурлу хьун; özünü batman hesab etmək вичи-вич батмандай кьун, вичин гьакъинда гзаф чӀехи фикирда хьун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / batman20 girvənkəyə ( 8 kq) yaxın çəki ölçüsü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Oğlan dedi: – Bir çətvər nədi? Sənə ağzımda söz deyirəm. Bir batman çək! (“Koroğlunun Qars səfəri”) * Çoban əlinə keçən mıxı çomağın başına çalmışdı. Çomaq bir batman yarım ağırlığında olardı. (Paris nüsxəsi, 3-cü məclis) * Tuluğun dibində bir batman yarım – iki batman şərab qalmışdı. (Paris nüsxəsi, 8-ci məclis)
Azərbaycan dastanlarının leksikası