birinc sözü azərbaycan dilində

ABŞ-nin birinci xanımı — Ağ Evin sahibəsi titulunu daşıyır. Ənənəvi sahibə vəzifəsini ABŞ prezidentinin xanımı yerinə yetirir, lakin bəzən bu titulu dövlət başçısının həyat yoldaşı olmayan xanımlar da daşıyır. Bu o halda baş verir ki, prezident subay və yaxud duldur, ya da həyat yoldaşı hansısa səbəbdən birinci xanım vəzifəsini yerinə yetirə bilmir. Birinci xanım titulu seçilmir və heç bir rəsmi xidmət hesab olunmur. Bununla belə, birinci xanım bir çox rəsmi tədbirlərdə iştirak edir, həm də prezidenti əvəz edə bilir. Ənənəyə görə, Ağ Evin sahibəsi öz işinin yerinə yetirilməsi müddətində heç bir əmək fəaliyyəti icra etmir. Onların vəzifələri dairəsinə, həm də Ağ Evin mərasimləri haqqında qayğılar da daxildir. Birinci xanımın öz xidmət ştatı var, bura — Ağ Evin ümumi katibi, işçilərin ştatının rəhbərləri, mətbuat katibi, baş floristi və baş aşbazlar daxildir. Birinci xanımın ofisi prezident ofisinin qoludur. == ABŞ-nin birinci xanımlarının siyahısı == ao.

Akademik İ. P. Pavlov adına Birinci Sankt-Peterburq Dövlət Tibb Universiteti (rus. Первый Санкт-Петербургский государственный медицинский университет имени академика И. П. Павлова) — Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarixi == Universitet 1897-ci ildə Qadın tibbi institutu adı altında yaradılıb, 2013-cü ildə isə universitetə hazırkı adı verilib. Rus fizioloq, Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı İvan Pavlovun adını daşıyır. Rusiyanın ən qədim tibb universitetlərindən biri hesab olunur.Akademik İ. P. Pavlov adına Birinci Sankt-Peterburq Dövlət Tibb Universiteti Sankt-Peterburq şəhərində öz strukturunda poliklinikaya malik olan yeganə ali məktəbdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Rəsmi saytı Vikianbarda Akademik İ. P. Pavlov adına Birinci Sankt-Peterburq Dövlət Tibb Universiteti ilə əlaqəli mediafayllar var.

At ilinin birinci ayı tammetrajlı televiziya tamaşası rejissor Bəhram Osmanov tərəfindən 1993-cü ildə ekranlaşdırılmışdır. Azərbaycan televiziyasında istehsal edilmişdir. Film 20 yanvar hadisələrindən bəhs edir. Əsas rolları Kamal Xudaverdiyev, Aqşin Vəlixanlı, Elxan Ağahüseynoğlu, Ramiz Novruz, İlqar Vəliyev və Loğman Kərimov ifa edirlər. == Məzmun == Film 20 yanvar hadisələrindən bəhs edir.

Azərbaycan Birinci Divizionu 1992 — Azərbaycan Birinci Divizionunun ilk mövsümü == Turnir cədvəli == === Qeydlər === 11 klub və müsabiqədən kənar çıxış edən U-16 mübarizəyə başlayıb. “Qafqaz” və “Mərcanlı” çempionatdan çıxıb. Onlar oyunların yarıdan azını keçirdiyi üçün keçirdiyi oyunların nəticələri ləğv olunub. Qələbəyə görə 2 xal verilir. 2 komanda güclülər dəstəsinə yüksəlir.

Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti (azərb-kiril. Азәрбајҹан ССР Назирләр Совети) — 1946–1991-ci illərdə Azərbaycan SSR-də dövlət hakimiyyətinin ali icraedici orqanı, Azərbaycan SSR hökuməti. == Haqqında == Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti 1946-cı il martın 28-də Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanı ilə yaradılmışdır. Bu dövrədək orqan Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti adlanmışdır.Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Azərbaycan SSR Ali Sovetinin hər çağırışının birinci sessiyasında təşkil edilirdi. Nazirlər Sovetinin tərkibinə Nazirlər Sovetinin sədri, onun birinci müavini, müavinləri, Azərbaycan SSR nazirləri, dövlət komitələrinin sədrləri, Azərbaycan SSR Konstitusiyasının 48-ci maddəsində göstərilmiş digər mərkəzi idarələrin rəhbərləri, Naxçıvan MSSR Nazirlər Sovetinin sədri (vəzifəsinə görə) daxil edilirdi. Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Azərbaycan SSR Ali Soveti, onun sessiyaları arasındakı dövrdə isə Ali Sovetin Rəyasət Heyəti qarşısında məsul olur və hesabat verirdi.Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti qanunvericilik təşəbbüsünə malik idi. Bir sıra fəaliyyət istiqaməti olmuşdur: Azərbaycan SSR ittifaq-respublika və respublika nazirliklərinin, Nazirlər Sovetinin dövlət komitələrinin və ona tabe olan başqa idarələrin işinin birləşdirilməsi və həmin işə istiqamət verilməsi; Xalq təsərrüfatı planlarının, dövlət və yerli büdcələrin yerinə yetirilməsi, ictimai asayişin təmin olunması, dövlət mənafeyi və vətəndaşların hüquqlarının qorunması üçün tədbirlər görülməsi; Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında təsərrüfat və mədəniyyət işlərinə baxan xüsusi komitələr və baş idarələrin təşkil edilməsi; Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti SSRİ-nin müəyyən etdiyi ümumi qaydaya əsasən Azərbaycan SSR-in xarici dövlətlərlə münasibət işlərinə, qoşun birləşmələrinin təşkilinə rəhbərlik edilməsi; Naxçıvan MSSR Nazirlər Sovetinin işinə istiqamət verilməsi və onun yoxlanılması; Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti, rayon və şəhər Xalq (Zəhmətkeş) Deputatları Sovetləri icraiyyə komitələrinin işinə rəhbərlik edilməsi və onun yoxlanılması; SSRİ və Azərbaycan SSR qanunlarına, SSRİ Nazirlər Sovetinin qərar və sərəncamlarına əsasən onların icra edilməsi üçün qərar və sərəncamlar verilməsi və icranın yoxlanılması.Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Naxçıvan MSSR Nazirlər Sovetinin, DQMV və yerli Xalq (Zəhmətkeş) Deputatları Soveti icraiyyə komitələrinin qərar və sərəncamlarını, həmçinin nazirlərin əmr və təlimatlarını, tabeliyindəki başqa idarələrin aktlarını ləğv etmək hüququna malik olmuşdur.Azərbaycan dövlətinin 5 fevral 1991-ci ildə adlandırılması ilə əlaqədar olaraq qurum Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Soveti adlandırılmışdır. 2 gün sonra, 7 fevral 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti təşkil edilmiş, lakin bununla belə, Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Soveti müvəqqəti olaraq öz səlahiyyətini saxlamışdır. 22 may 1991-ci ildə isə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin strukturu təsdiq edilmişdir. Bununla Nazirlər Sovetinin fəaliyyətinə son qoyulmuşdur.

Azərbaycan SSR birinci beşillik dövründə — Azərbaycan SSR-də iqtisadiyyatın mühüm inkişaf mərhələlərindən biri. == Beşillik dövründə Azərbaycan SSR iqtisadiyyatına kapital qoyuluşu == Birinci beşillik plan Azərbaycan SSR xalq təsərrüfatının inkişafında mühüm addım oldu. Belə ki, xalq təsərrüfatına (kolxozlarsız) 140 milyon manat (müqayisəli qiymətlə), o cümlədən sənaye inkişafına 89 mln manat (və ya respublika xalq təsərrüfatına yönəldilən bütün kapitalın 63,6 faizi), nəqliyyat və rabitəyə 11 mln (10,7 faiz), kənd təsərrüfatına 16 mln, (7,2 faiz), mənzil tikintisinə, elm, mədəniyyət, maarif, səhiyyə və s. 24 mln manat (21,4 faiz) vəsait qoyulmuşdu. == İqtisadiyyatın möhkəmləndirilməsi sahəsində uğurlar == === Neft sənayesinin inkişafı === Neft sənayesi xüsusilə inkişaf etmişdi. Zəngin yataqları olan Neftçala, Qala (" Əzizbəyovneft" tresti), Lökbatan, Qaraçuxur və s. istismara verildi. Abşeronun hüdudlarından kənarda yeni neftli sahələrin mənimsənilməsinə başlandı. Qazma sahəsində müvəffəqiyyətlər əldə edildi. Qazıma işlərinin həcmi əgər beşilliyin birincilində 320,6 min metr idisə, 1932-ci ildə 484,3 min metrə çatdı.

I Xoyski hökuməti, Birinci hökumət kabineti və ya Müsavat-Sosialistlər hökuməti— Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sayca 1-ci, Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə 28 may 1918 tarixindən 17 iyun 1918 tarixinədək fəaliyyət göstərmiş, müsavatçılar, bitərəflər, sosialistlər və hümmətçilərdən ibarət koalisya hökuməti. == Zəmin == Cümhuriyyət Hökuməti son dərəcə ağır tarixi şəraitdə formalaşmışdı. Zaqafqaziya Seymi buraxıldıqdan sonra 1918 il mayın 27-də seymin Müsəlman fraksiyası özünü Azərbaycan Milli Şurası elan etdi. Mayın 28-də Zaqafqaziya Seyminin fəaliyyət göstərmiş olduğu Tiflisdə — keçmiş Qafqaz canişininin iqamətgahında özünün ilk iclasına toplanan Azərbaycan Milli Şurası uzun və hərtərəfli müzakirələrdən sonra Azərbaycanın müstəqilliyi haqqında İstiqlal bəyannaməsini qəbul etdi. Bəyannamənin 6-cı maddəsində göstərilirdi ki,"Məclisi-Məbusan toplanıncaya qədər Azərbaycan idarəsinin başında arayi-ümumiyyə ilə intixab olunmuş Şurayi-Milli və Şurayi-Milliyəyə qarşı məsul Hökuməti-müvəqqəti durur". == Tərkibi == Milli Şura Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin birinci hökumət kabinəsini təşkil etməyi Milli Şuranın üzvü, bitərəf Fətəli xan Xoyskiyə tapşırdı. Bir saatlıq fasilədən sonra yığılan Milli Şuranın iclasında Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə Cümhuriyyətin ilk Hökuməti təsdiq edildi. == Fəaliyyəti == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti 1918-ci il mayın 30-da radioqram vasitəsilə Azərbaycanın öz istiqlaliyyətini elan etməsi barədə dünyanın əsas siyasi mərkəzlərinə -London, Paris, Vaşinqton, İstanbul, Berlin, Madrid, Tehran, Moskva,Roma, Vyana, Buxarest, Sofiya, Tokio, Haaqa, Kopenhagen, Kiyev, Kristianiya (Oslo) və Stokholma rəsmi bəyanatlar göndərdi. Həmin radioqramda yeni yaradılmış Hökumətin müvəqqəti olaraq Yelizavetpolda (Gəncə) yerləşdiyi bildirilirdi.Tiflisdə yeni müstəqil dövlətin yaradılması ilə əlaqədar ən ümdə təşkilati tədbirləri həyata keçirdikdən və bu haqda bütün dünyaya məlumat verdikdən sonra, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurası və Hökuməti öz nüfuz dairəsini bütün Azərbaycan ərazisində yaymaq məqsədilə 1918 il iyunun 16-da Gəncəyə köçdü. Həmin dövrdə Gəncədə real hakimiyyət hələ may ayının axırlarında 300 nəfər hərbi təlimatçı ilə Gəncəyə gəlmiş Türkiyənin Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuru paşanın əlində idi.

Azərbaycanın şuralaşmasının birinci ildönümü qısametrajlı sənədli filmi 1921-ci ildə Azərbaycan XMK-nın Foto-Kino Şöbəsində istehsal edilmişdir. Burada 1920-1921-ci illərin hadisələri : Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulması, zəhmətkeşlərin paradı öz əksini tapmışdır. == Məzmun == Kinoreportaj. Burada 1920-1921-ci illərin hadisələri: Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulması, zəhmətkeşlərin paradı öz əksini tapmışdır. Tribunada Azərbaycan İnqilab Komitəsinin sədri Nəriman Nərimanov əmək qabaqcıllarına keçici Qırmızı Bayraq təqdim edir. == Filmin üzərində işləyən == Operator: Kosiçkin == İstinadlar == == Mənbə == Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987.

Başqırdıstan Birinci Dünya müharibəsi illərində — Başqırdıstanın Birinci Dünya müharibəsində rolu və orada baş verən hadisələr. Başqırdıstan Birinci Dünya müharibəsindən öncə iri sənaye və kənd təsərrüfatı regionlarından biri olaraq Rusiya imperiyasının daxili rayonlardan biri idi. Müasir Başqırdıstan ərazisi o dövrün Ufa quberniyası və Orenburq, Samara, Perm quberniyalarının bir hissəsi əhatə edir. Başqırdıstan istər insani istərsə təbii resurslar baxımından Birinci Dünya müharibəsinə öz töhfəsini vermişdir. == Tarixi == 1914-cü ilin yayında Başqırdıstanda əhalinin səfərbərliyi həyata keçirilirdi. Sterlitamak, Belebee və Birsk şəhərlərində əhalinin əhalinin mobilizasiyalaşmasına qarşı kütləvi etirazlar həyata keçirilir. İnsanlar müharibəni kasıbçılıq hesab edir və qısa müddətə qalibiyyətin əldə ediləcəyinə inanırdı. 26 iyul 1914-cü ildə bölgədə spirtli içilərin satışı qadağan edilmişdir. İçkili vəziyyətdə görünənlər üç ay həbsdən tutmuş 3 min rubla qədər cərimələnirdi. 1914–1916-cı illərdə Ufa quberniyasından 300 min nəfər mobilizasiyaya cəlb edilmişdi.