Borazol
Borazol(heksahidro-1,3,5,2,4,6-triazotribor(borazin, triborin triimid)) - Kimyəvi formulu B3 H6N3, digər adları borazol, borazin, triborin triimidi, rəngsiz maye haldadır.
== İzahı ==
Molekul bor və azot atomlarının bir-birini əvəz etdiyi, hər biri bir hidrogen atomuna bağlı olan altı üzvlü hamar halqadır. Borazol azot atomunun bor ilə əvəz olunduğu piridinin analoqu olan borabenzol ilə qarışdırılmamalıdır.
Borazol molekulu benzol molekuluna izoelektrondur və oxşar quruluşa malikdir. Borazolda nüvələrarası məsafənin azalması (d(B-N) = 0,144 nm tək rabitə ilə müqayisədə d(B-N) = 0,154 nm) π-elektronların delokalizasiyası ilə əlaqədardır. Elektron sıxlığının paylanması effektiv yüklərə uyğundur. Borazolunreaksiya qabiliyyəti benzoldan daha yüksəkdir, çünki rabitələrin polyarlaşması (üç azot atomu öz tək elektron cütlərini bor atomlarının sərbəst orbitallarına verir). Beləliklə, o, havada oksidləşir, suda həll olunur, onunla tədricən reaksiyaya girərək B(OH)3, NH3 və H2 əmələ gətirir və benzoldan daha az istiliyə davamlıdır. Borazol yanar maddədir, hava ilə partlayıcı qarışıqlar əmələ gətirir.
== Kimyəvi xassələri ==
Borazol fiziki xassələrinə görə benzola bənzəyir (məcmu vəziyyət, qaynama diapazonu, sıxlıq və s.); eyni zamanda, borazol və benzolun kimyəvi xassələri kəskin şəkildə fərqlənir.