Bryansk sözü azərbaycan dilində

Bryansk — Rusiya Federasiyasında şəhər, Bryansk vilayətinin və Bryansk rayonunun inzibati mərkəzi. == Tarixi == Ehtimal ki, şəhər əvvəllər Çaşin kurqan şəhər yerində yerləşmiş (şəhərin meydana gəlməsinin şərti tarixi – 985 il; arxeoloji materiallar 11–15-ci əsrlərə aiddir), buradan isə Pokrov dağındakı şəhər yerinə köçürülmüşdür (arxeoloji materiallar 12 əsrin 2-ci yarısına aiddir). İlk dəfə adı Dobryansk kimi İpatisal naməsində 1147-ci ilin əvvəllərində baş verən hadisələrlə bağlı qeyd olunur. Çerniqov knyazlığının tərkibində olan Bryansk 13-cü əsrin ortalarından Bryansk knyazlığının mərkəzi idi. 1310-cu ildə monqollar tərəfindən dağıdılmışdır. 1356-cı ildə Litva knyazı Olgerd tərəfindən işğal edilmiş, 1357-ci ildən sonra Böyük Litva knyazlığının tərkibinə qatılmışdır. 15-ci əsrin sonlarından Bryansk adlanır. 1500-cü ildə Rusiya-Litva müharibəsinin gedişində rus qoşunları tərəfindən tutulmuş, Moskva barışığına (1503) görə Rus dövlətinə birləşdirilmişdir. 1607-ci ildə bir aydan çox II Yalançı Dmitrinin qoşunlarının mühasirəsinə davam gətirmişdi. 17-ci əsrdən Bryansk yaxınlığında iri Sven yarmarkası fəaliyyət göstərirdi == Coğrafiyası və iqlimi == Orta Rusiya yüksəkliyinin qərb hissəsində, Bolva çayının Desna çayına töküldüyü yerdə yerləşir.

Bryansk vilayəti (rus. Брянская область) — Rusiya Federasiyasının subyekti. Rusiyanın Avropa hissəsinin qərbində yerləşir. Mərkəzi federal dairəsinə daxildir. Sahəsi 34,9 min km².-dir. Əhalisi 1242,6 min nəfərdir (2014). 27 rayonu, 16 şəhəri, 25 şəhər tipli qəsəbəsi var. İnzibati mərkəzi Bryansk şəhəridir. == Sənayesi == Sənaye məhsullarının həcmi 32,45 mlrd. rubldur (2004).

Orlov-Bryansk əməliyyatı — 1941–1942-ci illərdə Moskvanın strateji müdafiəsinin gedişində Sovet qoşunları tərəfindən həyata keçirilmiş müdafiə əməliyyatı. 30 sentyabr 1941-ci ildən 23 oktyabr 1941-ci ilədək davam etmişdir. Əməliyyatın gedişində Qızıl Ordu hissələri düşmənin üstün qüvvələri tərəfindən mühasirəyə alınsa da, düşmənə ağır zərbələr vuraraq Quderianın ikinci tank qruplaşmasının (6 oktyabrdan — ikinci tank ordusu) onların hərəhətini dayandırmağa müvəffəq olmuşdur. Sonralar mühasirədən çıxmağa müvəffəq olan hərbi hissələr müdafiə mövqeyinın gücləndirilməsində mühüm rol oynamışlar. Orlov-Bryansk əməliyyatı nəticəsində düşmənin Moskvaya hücumunu iki həftədən artıq bir müddətə ləngitmək mümkün olmuş, bu isə Sovet qoşunlarının komplektləşdirilməsinə, ehtiyat qüvvələrin, o cümlədən Uzaq Şərqdəki qüvvələrin bir hissəsinin Moskva yaxınlığında cəmlənməsinə imkan yaratmışdı. == Tərəflərin qüvvələri == Sovet Ordusunun Bryansk cəşhəsi 50-ci ordu 3-cü ordu 13-cü ordu general-mayor A. N. Yermakovun operativ qruplaşması Birinci qvardiya atıcı korpusu (korpus komandiri D. D. Lelyuşenko) Almanların "Mərkəz" ordu qruplaşması 2-ci ordu 2-ci tank qruplaşması (6 oktyabrdan — 2-ci tank ordusu) == Əməliyyatın həyata keçirilməsi == 1941-ci il sentyabrın sonlarında Bryansk cəbhəsinin qoşunları Bryansk-Kaluqa və Orlov-Yula istiqamətində müdafiə mövqelərini möhkəmləndirdilər. Onların ön müdafiə mövqeyi Snopot, Poçep, Poqar, Qluxov xətti üzrə 290 km uzunluğunda idi. 30 sentyabr 1941-ci ildə almanların "Mərkəz" ordu qruplaşması Şostka rayonundan və Roslavlın cənubundən hücuma keçdi. Günün sonunda 50-ci və 13-cü orduların müdafiə xətti almanlar tərəfindən yarıldı. 1 oktyabr 1941-ci ildə Stalin general D. D. Lelyuşenkonu Baş Ştaba çağırdı və 1-ci qvardiya atıcı korpusunun formalaşdırmaq və bu korpusun qüvvələri ilə Bryansk cəbhəsini yaran və Oryol istiqamətində hücuma keçən Quderianın tank qruplaşmasının hücumunu dayandırmağı əsas vəzifə kimi qarşıya qoydu.