croc sözü azərbaycan dilində

Şişyarpaq şümşə == Sinonim == Aquifolium croceum Raf. Aquifolium ferox Mill. ex Rafin. Aquifolium heterophyllum Raf. Aquifolium ilex Scop. Aquifolium lanceolatum Raf. Aquifolium planifolium Raf. Aquifolium spinosum Lam. Aquifolium undulatum Raf. Aquifolium vulgare St.-Lag.

Bidens crocea (lat. Bidens crocea) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin üçbarmaq cinsinə aid biki növü.

Bulbophyllum croceum (lat. Bulbophyllum croceum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Bulbophyllum croceum növü Sumatradan Yavaya qədər yayılmışdır. == Sinonim == Bulbophyllum medusella Ridl.

Bulbophyllum crocodilus (lat. Bulbophyllum crocodilus) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Bulbophyllum crocodilus növü Yeni Qvineya üçün endemik növdür.

Eynəkli kayman (lat. Caiman crocodilus) — timsahlar dəstəsinə, Alliqatorlar fəsiləsinə, Kaymanlar cinsinə daxil olan növ. == Görünüşü == Orta ölçülü, kifayət qədər uzun sifətli alliqatordur. Bu növün yetkin erkəkləri ümumiyyətlə 1,8–2 m uzunluqdadır. Dişiləri isə daha kiçik, təxminən 1,2–1,4 m-dir. Əksər yetkinlərin bədən çəkisi 7 ilə 40 kq arasındadır. Bu növ üçün qeyd olunan maksimum uzunluq 2,2 m-dir. Baxmayaraq ki, 2,5 metrdən uzun və 58 kq-a qədər olan heyvanlar barədə məlumatlar gəzir. Məlum olan ən böyük dişi 1.61 m uzunluğa və 20 kq ağırlığa sahib olmuşdur. Venesuelada yayılmış katmanlar Meksikadakı nümunələrdən daha böyükdür.

Hyles hippophaes (lat. Hyles hippophaes) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pulcuqluqanadlılar dəstəsinin sphingidae fəsiləsinin hyles cinsinə aid heyvan növü.

Crocidium (lat. Crocidium) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Crocidium multicaule Hook.

Crocidura armenica (lat. Crocidura armenica) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin həşəratyeyənlər dəstəsinin yereşənlər fəsiləsinin ağdiş cinsinə aid heyvan növü. == Yayılması == Əsasən Azərbaycan və Ermənistan ərazilərində yayılmışdır.

Timsahlar (lat. Crocodilia) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinə aid heyvan dəstəsi. Hesab olunur ki, timsahlar 120 milyon il bundan əvvəl təbaşir dövründə yaranmışdır. Timsahların orqanizminə yaxın müasir qohumları quşlar hesab olunur. == Ümumi xarakteristika == Timsahlar müasir sürünənlərin ən yüksək quruluşlu taksonu olub, yarımsu həyatına uyğunlaşıblar. Bunlarda çənəarası və üst çənə sümüklərinin, damaq çıxıntılarının, eləcə də damaq sümüklərinin böyüməsi nəticəsində sümük damağın əmələ gəlməsi səciyyəvi əlamətdir. Avstraliya və bir çox Afrika ölkələrində timsah ən təhlükəli heyvan hesab olunur. Timsahları ağac tirlərlə səhv salmayın. O "qurbanını" gözləyən zaman suyun altına çəkilib gizlənir. "Qurbanı" görən zaman isə suyun altından çıxır, onun üzərinə atılaraq onu tutur və yenidən suyun altına girir.

Güləvər (lat. Centaurea) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Heterorhachis (lat. Heterorhachis) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Heterorhachis aculeata (Burm.f.) RoesslerSinonimBerkheya eryngiifolia Less. Berkheya palmata (Thunb.) Willd. Berkheya pinnata (Thunb.) Less. Carlina aculeata Burm.f. Crocodilodes eryngiifolium (Less.) Kuntze Crocodilodes palmatum (Thunb.) Kuntze Crocodilodes pinnatum (Thunb.) Kuntze Heterorhachis spinosissima Sch.Bip. ex Walp. Rohria palmata Thunb. Stobaea pinnata Thunb.

Heterorhachis (lat. Heterorhachis) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Heterorhachis aculeata (Burm.f.) RoesslerSinonimBerkheya eryngiifolia Less. Berkheya palmata (Thunb.) Willd. Berkheya pinnata (Thunb.) Less. Carlina aculeata Burm.f. Crocodilodes eryngiifolium (Less.) Kuntze Crocodilodes palmatum (Thunb.) Kuntze Crocodilodes pinnatum (Thunb.) Kuntze Heterorhachis spinosissima Sch.Bip. ex Walp. Rohria palmata Thunb. Stobaea pinnata Thunb.

Heterorhachis (lat. Heterorhachis) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Heterorhachis aculeata (Burm.f.) RoesslerSinonimBerkheya eryngiifolia Less. Berkheya palmata (Thunb.) Willd. Berkheya pinnata (Thunb.) Less. Carlina aculeata Burm.f. Crocodilodes eryngiifolium (Less.) Kuntze Crocodilodes palmatum (Thunb.) Kuntze Crocodilodes pinnatum (Thunb.) Kuntze Heterorhachis spinosissima Sch.Bip. ex Walp. Rohria palmata Thunb. Stobaea pinnata Thunb.

Əsl timsahlar (lat. Crocodylidae) fəsiləsinin növləri Asiya, Afrika, Avstraliya və Amerikanın tropik qurşaqlarında yayılıb, tipik nümayəndəsi uzunluğu 6-8 m-dən çox olan Nil timsahıdır (Crocodylis niloticus). == Qidalanması == Timsahların yemi çox müxtəlifdir, molyuskları, xərçəngləri, balıqları, quşları, hətta iri məməliləri belə yeyirlər; insana da hücum edirlər. == Çoxalması == Yumurta qoymaqla çoxalır, xüsusi qayda ilə düzəltdikləri yuvalara 10-dan 100-ə qədər qaz yumurtası böyüklüyündə yumurta qoyur. Bəzi növlərin erkəkləri yuvanın yanında qalaraq yumurtaları qoruyur, 1,5-2 aydan sonra yumurtadan balalar çıxır. == Təsnifatı == Fəsilənin 3 müasir cinsə mənsub 17 növü var.

Əsl timsahlar (lat. Crocodylus) — əsl timsahlar sinfinə daxil olan cins. Nümayəndələri ümumiyyətlə tapılmadığı Avropa və Antarktida xaricində dünyanın hər yerində yaşayırlar. Afrikada, Cənubi Asiyada, Şimali Avstraliyada və Okeaniyada böyük ərazidə yayılmışlar. Şimali, Orta və Cənubi Amerikada növləri vardır. Cins çağdaş dövrdə 12 növü əhatə edir: Crocodylus porosus — Daraqlı timsah Crocodylus niloticus — Nil timsahı Crocodylus rhombifer — Kuba timsahı Crocodylus acutus — Amerika timsahı Crocodylus intermedius — Orinoko timsahı Crocodylus palustris — Bataqlıq timsahı Crocodylus siamensis — Siam timsahı Crocodylus mindorensis — Filippin timsahı Crocodylus moreletii — Mərkəzi Amerika timsahı Crocodylus novaeguineae — Yeni Qvineya timsahı Crocodylus halli Crocodylus johnstoni — Avstraliya şirinsu timsahı Crocodylus suchus — Səhra timsahı ? Crocodylus raninus † Crocodylus anthropophagus † Crocodylus falconensis † Crocodylus checchiai † Crocodylus palaeindicus † Crocodylus thorbjarnarsoniFilippin timsahı əvvəllər Yeni Qvineya timsahının bir yarımnövü hesab olunurdu (Crocodylus novaeguineae mindorensis). İndi isə ayrı bir növ olaraq (Crocodylus mindorensis) bilinir. Molekulyar tədqiqatlar zamanı əslində Nil timsahının iki növdən ibarət olduğu — Nil timsahı (Crocodylus niloticus) və Səhra timsahı (Crocodylus suchus) — aşkar edilir. Borneoda yayılmış Daraqlı timsah populyasiyalarının ayrı bir Crocodylus raninus növü olması ehtimal edilir.

Amerika timsahı və ya İtiburunlu timsah (lat. Crocodylus acutus) — əsl timsahlar sinfinin dümayəndəsi. Cənubi və Şimali Amerikada ən çox yayılan timsah növüdür. ABŞ-də bu növ timsaha Floridanın cənubunda (həmçinin Puerto-Rikoda) rast gəlinir, lakin iqlimin istiləşməsi səbəbiylə sərhədləri daha da şimala doğru genişlənə bilər. == Yayılması == Amerika timsahı Yeni dünyada dörd əsl timsah növündən ən çox yayılanıdır. Bu növ timsahlar manqrov bataqlıqlarında, çay mənsəblərində, şirin və duzlu göllərdə yaşayırlar. Daraqlı timsah kimi Amerika timsahı Karib dənizi, Cənubi Florida, Böyük Antil, Cənubi Meksika, Mərkəzi Amerika və Cənubi Amerika ölkələri olan Kolumbiya və Ekvadorda geniş yayılması duzlu suda qalma qabiliyyəti ilə izah edilir. Amerika timsahı Kosta-Rikada xüsusilə çoxdur. Ən böyük populyasiyasından biri Dominikan Respublikasındakı Lago Enriquillo gölündədir. Amerika timsahları Missisipi alliqatorundan fərqli olaraq, aşağı temperaturlara çox dözmümlü deyil və yalnız tropik sularda yaşayır.

Crocodylus anthropophagus Brochu, Njau, Blumenschine & Densmore, 2010 — əsl timsahlar sinfinin nəsli kəsilmiş nümayəndəsi. Afrikanın Olduvay vadisində aşkarlanmışdır. == Təsviri == Qismən qorunmuş kəllə və skeleti onun 1.84 milyon yaşında olmasını deməyə əsas verir. Bəzi xüsusiyyətlərinə görə nisbətən son zamanlarda nəsli kəsilmiş Madaqaskar timsahı — Voay robustusa bənzəyir. Crocodylus antropophagus Homo habilis və Paranthropus boisei kimi insan əcdadları ilə yanaşı Olduvay dərəsində yaşamışdır. Bunu qədim insanların sümük qalıqlarında bu yırtıcıların dişləmə izləyinin aşkarlanması sübut edir. == Yayılması == Bu canılılar Afrikada, Şimali Tanzaniyanın Olduvay dərəsində aşkarlanmışdır. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Ancient Human Ancestors Faced Fearsome Horned Crocodile.

Crocodylus falconensis — əsl timsahlar sinfinin nəsli kəsilmiş nümayəndəsi. Erkən pliosendə Venesuela ərazisində yayılmışdır. Neotropikdə elmə məlum olan timsahlar arasında bazal növ olduğuna inanılır. Kəllənin uzunluğu 59 sm-dir, sifəti nisbətən əzələli və geniş forması baxımından itiburunlu timsahdan fərqlənir. Göz yuvaları burun dəliklərindən daha böyükdür. Başın ölçüləri heyvanın ümumi uzunluğunu təxminən 4–4.5 m olduğunu deməyə əsas verir. Bədən çəkisi təxminən 300–400 kq olaraq qiymətləndirilir.

Crocodylus halli — əsl timsahlar sinfinin dümayəndəsi. Yeni Qvineyaya aid endemik canlı. Bu növə 1989-cu ildə Yeni Qvineyanın şimalında və cənubundakı timsahlar arasında açıq fərqləri görən Amerikalı zooloq Filip Hallın adı verilmişdir. == Yayılması == Yeni Qvineya adasının cənub hissəsində yayılmışdır. Crocodylus halli nümayəndələri bataqlıqlarda, çaylarda, göllərdə və bəzən Papua Yeni Qvineyanın mərkəzi yüksəkliklərinin cənubundakı çaylarda, eləcə də Florida ştatının Sent-Oqastin şəhərindəki zooparkdan birində yaşayır. Müqəddəs Auqustin Alleqator Ferması Zooloji parkda daha əvvəl Yeni Qvineya timsahı hesab edilən üç timsah əslində yeni bir növ olduğu ortaya çıxır. == Təsvir == Uzunluğu 3 m-dən çoxdur. Yeni Qvineya timsahlarından əsas fərqlər kəllə nisbətlərində və quruluşundadır. Quru mövsümün sonuna (iyul-noyabr) yaxın nəsil verən Crocodylus novaeguineae-dən fərqli olaraq, bu canlılar yağışlı mövsümdə (noyabr-aprel) çoxalırlar. Bundan əlavə Crocodylus halli Crocodylus novaeguineae-dən daha böyük yumurta qoyur..

Orinoko timsahı (lat. Crocodylus intermedius) — əsl timsahlar sinfinin dümayəndəsi. Cənubi Amerikanın şimalındakı Orinoko çayı hövzəsində yaşayır. == Görünüş == Ən böyük timsah növlərindən biri və Cənubi Amerikanın ən böyük heyvanıdır: yetkin erkəklər ən az 5.2 m, bəzən daha böyük uzunluğa çata bilir. Yeddi metrdən uzun olan nümunələr haqqında da məlumatlar vardır, lakin etibarlı mənbə deyillər. Hal-hazırda 5 m-dən böyük olan fərdlər olduqca nadirdir. Dişilər erkəklərdən xeyli kiçikdir və nadir hallarda uzunluğu 3.6 m-dən yuxarı olur. Orinoko timsahının rəngi qara ləkələri olan açıq yaşıl və ya bozumtuldan tünd yaşıl rəngə qədər dəyişə bilər. Sifət nisbətən uzun və ensizdir. Baxmayaraq ki, Hind qavialındakı ilə eyni dərəcədə deyil.

Avstraliya şirinsu timsahı (lat. Crocodylus johnstoni) — əsl timsahlar sinfinin dümayəndəsi. Avstraliyanın şimalında şirin suda yaşayır. Əvvəlcə kəşf edənin soyadının yazılmasında bir səhv olduğu üçün Crocodylus johnsoni, yəni Conson timsahı adını alır (Robert Arthur Johnstone, 1843–1905). Səhv bir müddət sonra düzəldilsə də, ədəbiyyatda hər iki ada rast gəlinir. == Görünüşü == Bu nisbətən kiçik bir timsah növüdür. Erkəklər çox nadir hallarda 2,5–3 m-dən çox böyüyürlər. Bu ölçüyə çatmaq üçün canlıya 25–30 il lazımdır. Dişilər ümumiyyətlə 2,1 m-dən çox deyil. Arqayl gölü və Nitmilek Milli Parkı kimi ərazilərdə əvvəllər 4 metrə qədər olan fərdlərə rast gəlinmişdir.

Xəzər zəfəranı (lat. Crocus caspicus) — fəsiləsinin zəfəran cinsinə aid biki növü. == Arealı == Transqafqazdan İrana qədər ərazilərdə yayılmışdır. == Sinonim == Crocus boryanus var. caspius (Fisch. & C.A.Mey. ex Hohen.) Herb. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaqlı yumrusu 2 sm hündürlükdə, 1 sm enində, üzəri pərdəli, tünd – qəhvəyi, lifli örtüklüdür. Daxili örtük qısa tükcüklüdür.

Adi zəfəran (lat. Crocus sativus) — zəfəran cinsinə aid bitki növü.Yeraltı yumruları ilə çoxalan birillik bitkidir. Zəfəran ədviyyatı ağırlığına görə dünyanın ən bahalı olanıdır. Azərbaycanda zəfəran xörəklərdə ətirli ədviyyə kimi çox qədim vaxtdan istifadə olunur. "Zəfəranlı aş", "zəfəranlı piti" adlanan xörəklər çoxlarına məlumdur. == Satışı == Bu ədviyyatın qiyməti 400 ilə 1000 dollar arasında dəyişir. Əlbəttə bunların da arasında qismən keyfiyyəti aşağı olan növləri vardır. Misal olaraq İran zəfəranının kiloqramı 460 dollara satılır. Yunanlara məxsus zəfəranın kiloqramı isə 800 dollara yaxındır. Bunların arasında ən bahalısı ispanlara məxsus olan növdür və onun qiyməti 1000 dollar sayılır.

Xallı kaftar (lat.

Xallı kaftar (lat.