dit sözü azərbaycan dilində

== Təbii yayılması == Rusiya, Qərbi Avropa, İspaniya, Şimali Portuqaliya, Balkan ölkələri, Kiçik Asiya, Türkiyə, Ukrayna, Moldova və Baltikayanı ölkələrdə arealı vardır. == Sinonim == Acer abchasicum Rupr. Acer atropurpureum Dippel Acer bohemicum C.Presl ex Opiz. [Invalid] Acer dittrichii Ortm. Acer erythrocarpum Dippel Acer euchlorum Dippel Acer fieberi Opiz [Invalid] Acer hybridum Bosc Acer majus Gray Acer melliodorum Opiz Acer montanum Garsault [Invalid] Acer opizii Ortmann ex Opiz. Acer opulifolium Thuill. Acer procerum Salisb. Acer pseudoplatanus var. acuminatum Tausch Acer pseudoplatanus f. albertsii Schwer.

== Təbii yayılması == Rusiya, Qərbi Avropa, İspaniya, Şimali Portuqaliya, Balkan ölkələri, Kiçik Asiya, Türkiyə, Ukrayna, Moldova və Baltikayanı ölkələrdə arealı vardır. == Sinonim == Acer abchasicum Rupr. Acer atropurpureum Dippel Acer bohemicum C.Presl ex Opiz. [Invalid] Acer dittrichii Ortm. Acer erythrocarpum Dippel Acer euchlorum Dippel Acer fieberi Opiz [Invalid] Acer hybridum Bosc Acer majus Gray Acer melliodorum Opiz Acer montanum Garsault [Invalid] Acer opizii Ortmann ex Opiz. Acer opulifolium Thuill. Acer procerum Salisb. Acer pseudoplatanus var. acuminatum Tausch Acer pseudoplatanus f. albertsii Schwer.

Albert Qottfrid Ditrix (alm. Albert Gottfried Dietrich‎; 8 noyabr 1795, Qdansk, Qərbi Prussiya[d] – 22 may 1856, Berlin) — Almaniya botaniki.

Aqniya Oleqovna Ditkovskite, qızlıq soyadı Çadova (lit. Agnija Ditkovskytė; 11 may 1988, Vilnüs) — litvalı və rus aktrisa. == Həyatı == Ditkovski, Litva rejissoru Oleqas Ditkovskis və rus aktrisa Tatyana Lyutevanın ailəsində dünyaya gəlmişdir. 15 yaşa qədər Litvada yaşamışdır. 2004-cü ildə anası və kiçik qardaş Dominike ilə Moskvaya köçmüşdür.Aqniya, VGIK-ə gələn valideynlərinin işini davam etdirməyə qərar verdi, lakin ilk kursa getdi. Buna baxmayaraq, Aqnia peşəkar karyeraya başladı və "İstilik" filmində baş rol oynadı.2006-cı ildə Agnia karyerasını dayandırdı, lakin 2008-ci ildə ekranda yenidən görünməyə başladı və bu günə qədər aktyor karyerasını davam etdirir.

Ayşə Dittanova (krımtat. Ayşe Dittanova, Айше Диттанова, ukr. Айше Диттанова; 27 fevral 1918, Yalta – 15 noyabr 2015, Nyu-York, Nyu-York ştatı) — Krım tatar aktrisası, Krım Tatar Dram Teatrının yenindən qurulmasının təşəbbüskarı, Ukrayna əməkdar artisti (1993). == Həyatı == Ayşə Dittanova Yalta yaxınlığındakı kiçik Derekoy kəndində anadan olmuşdur, hazırda o yer şəhərin rayonlarından biri hesab olunur. 1933-cü ildə Simferopol Teatr Kollecini bitirmişdir, sonra Krım Tatar Dram Teatrının truppasında işləməyə başladı. "Baxçasaray fəvvarəsi" tamaşasında aldığı rol onun karyerasının ən vacib rollardan biri sayılır.Krım tatarlarının deportasiyası zamanı Tacikistana düşdü, 1946-cı ildə burada yenidən peşəkar teatr səhnəsinə qayıtdı. SSRİ-nin siyasətinə görə Dittanova və eləcə də Krım tatar mənşəli digər aktyorlar milli sənətlə məşğul ola bilmirdilər. Ayşə xanım 1988-ci ildə Krıma qayıtdı, Krım Tatar teatrının bərpası işinə başladı və 1990-1996-cı illərdə burada işlədi, sonra mədəniyyətin inkişafındakı əhəmiyyətli töhfələrinə görə "Ukraynanın əməkdar artisti" fəxri adını aldı. 1996-cı ildən vəfatına qədər Nyu-Yorkda yaşadı, buna baxmayaraq dəfələrlə Krıma səfər etmişdir. 2014-cü ildə, BMT-nin Baş Qərargahında keçirilən Krım tatarlarının deportasiyasının 70 illiyinə həsr olunmuş mərasimdə çıxış etdi.

Dita fon Tiz (ing. Dita von Teese; 28 sentyabr 1972) doğum adı Hizer Rene Suit ing. Heather Reene Sweet) — amerikalı kino aktrisası, müğənni və fotomodeldir. === Burlesk === Dita fon Tiz dünyada ən çox burlesk səhnə ifasına görə tanınır, pressada onu tez-tez "Burlesk kraliçası" da adlandırırlar. Dita burlesk üslubunu 1992-ci ildən rəqqasələr qrupu ilə başlamışdı, bu da burlesk janrının dirçəlişinə səbəb olmuşdu. O özünün unikal üslubunu Anna Pyacci, Luiza Kazati və İzabella Blou kimi eksentrik qadınlardan ilham almışdı. == Şəxsi həyatı == Dita iki şəhərdə — Los-Anceles və Parisdə yaşayır. Dita çini qabların kolleksiyası ilə məşğuldur. Dita açıq olaraq öz əməliyyatları haqqında danışır: belə ki, o döş cərrahiyəsi və üzündə tatuaj edib.

Ditak — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd.

Liparis (lat. Liparis) — səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Sinonimləri == Alatiliparis Margonska & Szlach. Alipsea Hoffmanns. Anistylis Raf. Apation Blume Cestichis Thouars Distichis Thouars Diteilis Raf. Empusa Lindl. Empusaria Rchb. f. Gastroglottis Blume Iebine Raf.

Diter Bolen (alm. Dieter Günter Bohlen‎, 7 fevral 1954[…]) – Alman pop ifaçı, Modern Talking duetinin iştirakçısı. == Həyatı == Diter Bolen 1954-cü ildə Almaniyada Hamburq şəhərində anadan olmuşdur. 1978-ci ildə gimnaziyanı fərqlənmə ilə bitirir. İqtisadiyat üzrə diplom qazanır. Diter müxtəlif qqruplara prodüserlik edir. 1984-cü ildə Diter Bolenin Tomas Anders ilə əmdaşlığı nəticəsində məşhur Modern Talking (səslənməsi:"Modern Tokinq") qrupu yaranır. 1986-cı ildə onlar arasında mübahisə yaranır. Diter və Tomas arasında mübahisənin əsas səbəbi qrupun ifaçı heyəti ilə bağlı olur. Mətbuat və ictimaiyyət isə qrupun dağılmasınd əsas səbəb kimi Tomasın şöhrətpərəst həyat yoldaşı Nora Balllinqi göstərirdi.

Dieter Rams 20 May 1932-ci ildə Almaniyada anadan olmuşdur. 1955-ci ildə memar olaraq işə başladığı Braunda 1961-ci ildə məhsul dizayn departamentinin rəhbəri olmuşdur. Rams 1950-ci illərdə Almaniyadakı funksional dizayn anlayışının "less but better" adlandırmışdir. Hazırladığı məhsulların təmiz, sadə və ağıllı olması bu anlayışın isbatıdır.

Dithyrostegia (lat. Dithyrostegia) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi.

Ditiofosfat turşusunun efirləri (ДТФ)- qeyri-üzvi birləşmədir. Belə birləşmələri almaq üçün bu turşunun Na duzundan istifadə edilir. DTF həm efirləri, həm də metal duzları sürtkü yağlarına aşqar kimi geniş tətbiq olunur. == Ditiofocfat turşusu == ДТФ kristalhidrat əmələ gətirir, Na3PO2S2•17H2O etanolda həll olmur. Onun kristalları 45-460C-də əriyir. ДТФ turşusunun metal duzları, o cümlədən Zn duzu (ДФ-11) oksidləşmə, korroziya, siyrilmə və yeyilməyə qarşı yüksək keyfiyyətə malikdir. Onun mürəkkəb üzvi efirləri isə transmissiya yağlarının siyrilmə və yeyilməyə qarşı xassələrini yüksək dərəcədə yaxşılaşdırır. ДТФ turşusunun aromatik həlqəvi 1 radikallı birləşmələri isə yüksək oksidləşməyə qarşı xassəyə malikdir. Tritiofosfat turşusunun efirlərinin karbohidrogen radikallarının yeyilmə və korroziyaya qarşı xassələrinin effektliyinin təsirini öyrənmək üçün onların bəzi alkil və allil radikallı efirləri sintez edilib tədqiq edilmişdir. Bəzi tədqiqatlar göstərmişdir ki, yeyilməyə qarşı təsir xassəsi bu birləşmədə olan karbohidrogen radikallarının quruluşundan asılıdır, yəni zəncir böyüdükcə birləşmələrin effektliyi azalır, S- allil efiri daha yüksək effekt verir.

=Ditiokarbamin turşusunun efirləri= Tərkibində azot və kükürd saxlayan birləşmələr sürtkü yağlarına əsasən siyrilmə, korroziya və oksidləşməyə qarşı aşqar kimi tətbiq olunur. Bu birləşmələr içərisində son illər dialkilditiokarbamin turşusunun efirləri daha geniş yayılmışdır. Sürtkü yağlarının oksidləşmə və korroziyaya qarşı xassələrinin yaxşılaşdırmaq məqsədilə alkilditiokarbamatlar təklif olunmuşdur. == Dialkiditiokarbamat turşusu (DTK) efirlərinin alınması və xassələri == Dialkiditiokarbamin turşusu (DTK) efirləri əsasında uzun müddət ərzində aparılan məqsədyönlu tədqiqatlar yüksək yağlayıcılıq effektinə malik olan azot və kükürdlü aşqarların optimal quruluşunu müəyyən etməyə imkan vermiş və nəticədə yeyilmə və siyrilməyə qarşı kifayət qədər təsirli olan bir sıra aşqarlar qrupu – ИХП-14A, ИХП-14M, ИХП-14M-MH aşqarları yaradılmışdır. Dialkiditiokarbamin turşusu (DTK) efirləri üzvi birləşmələrin halogenli törəmələrinə DTK turşusunun qələvi metal duzları ilə təsiri nəticəsində sintez olunmuşdur. Bunlardan DTK turşusunun alkil (ИХП-14), allil (ИХП-14А) və metallil (ИХП-14M) efirlərini göstərmək olar Bundan başqa transmissiya yağlarına siyrilmə və yeyilməyə qarşı daha yüksək effektli kükürd və azot saxlayan birləşmələrdən – DTK turşusunun alkiltiometil efiri sintez edilmişdir. Son zamanlar transmissiya yağlarına daha güclü aşqarlar kimi müxtəlif üzvi turşuların xlorefirləri ilə DTK turşusunun Na duzunun qarşılıqlı təsirindən bir sıra maddələr sintez edilmişdir ki, bunlar da öz tətbiq sahəsinə görə geniş yer tutmuşlar. Bunlardan asiloksimetil – DTK və sinnamil-DTK birləşmələrini göstərmək olar. == Dialkilditiokarbamin turşusu efirlərinin tətbiq sahələri == Dialkilditiokarbamin turşusu efirləriləri əsasında alınan aşqarlar geniş istehsal və tətbiq sahəsinə malikdir. Belə ki, bu aşqarların ekoloji təhlükəsiz alınma texnologiyası işlənilmişdir.

Ditiokarbomatəvəzli tiiran və tietanlar - bu inhibitorlar tərkibində azot, kükürd və digər elementlər saxlayan çoxlu sayda üzvi birləşmələrdir. == Ditiokarbomatəvəzli tiiran və tietanların sürtkü yağlarına aşqar kimi tədqiqi == Sürtkü yağlarının mühafizəedici xassəsini yaxşılaşdırmağın səmərli üsullarından biri, onlara yağlarda həll olan ditiokarbamatəvəzli (tiiran və tietanların) birləşmələri sürtü yağlarına aşqar kimi tədqiqidir. Məlum olduğu kimi təkibində azot və kükürdsaxlayan bəzi üzvi birləşmələr yüksək adsorbsiya aktivliyə malik olur. Metalla təmasda ona passivləşdirici xassə verir. Ona görə də bu birləşmələr sərt istismar şəraitində intensiv sürtülmə rejimləri kimi birgə təsir şəraitində effktiv mehafizəedici xassə göstərirlər. == Ditikarbomatəvəzli tietanların və tiiranların tərkibində mühafizəedici xassələrinin tədqiqatı == Aparılan sistematik tədqiqatlar əsasında sintez edilmiş birləşmələrin quruluşu ilə onların yeyilmə və siyrilmə xassələri arasında bir sıra qanunauyğunluqlar aşkar edilmişdir. Ditiokarbomadəvəzli tietan və tiiranların MS-20 yağının siyrilmə və yeyilmə xassələrinə təsirinin müqayisəsi aparılmışdı. Əgər tiiran birləşmələrinə nəzər yetirsək onda görərik ki, ən yüksək siyrilmə xassələrinə (C2H5)2 fraqment daşıyan tiiranlar malik olur. Reaksiya qarışığında tietan törəməsini alınması qarşılıqlı sintez yolu ilə sübut olunmuşdur. Bu məqsədlə natrium-dietilditiokarbamatla 3-xlortietanını reaksiyası 80-900C-də 5 saat müddətində su mühitində aparılmış, nəticədə yalnız 3-tietanil-N,N-dietilditiokarbamat alınmışdır.

Ditrix Bukstehude [təqr. 1637, indiki İsveçdəki Helsinqborq,(?) – 9.5.1707, Lübek] — alman bəstəkarı və orqançalanı. == Həyatı == Əslən danimarkalıdır. Musiqiçilər nəslindəndir. Gəncliyində Danimarkada kilsə orqançalanı işləmişdir. 1668-ci ildən ömrünün sonunadək Lübekdəki (Almaniya) Mariyenkirxenin orqançalanı olmuşdur. Hələ sağlığında Buxtehude ən yaxşı alman orqançalanlarından biri hesab edilirdi.Ditrix Buxtehude,Danimarka-Alman orqan ifaçısıdır.Buxtehude bu gün Barokko dövrünün ən əhəmiyyətli bəstəkarlarından biri sayılır.Əslən danimarkalıdır.Musiqiçilər nəslindəndir.Gəncliyində Danimarkada kilsə orqançalanı işləmişdir.1668-ci ildən ömrünün sonunadək Lübekdəki (Almaniya)Mariyen kirxenin orqançalanı olmuşdur.Hələ sağlığında Buxtehude ən yaxşı alman orqançalanlarından biri hesab edilirdi.Diderich Buxtehude adı ilə anadan olmuşdur.Onun valideynləri Johannes(HansJensen)Buxtehude və Helle Jespersdatter idi.Atası o dövr Danimarka Monarxiyasının bir hissəsi olan,lakin indi Almaniyada olan Holşteynin Duchy şəhərində(Oldesloe)anadan olmuşdur. Buxtehudenin doğulduğu il və ölkə arasında alimlər mübahisə edirlər.Bir qisim onun Oldesloedə doğulduğunu iddia edirlər.Lakin buna baxmayaraq onun1637-ci ildə Danimarkanın Helsinborg şəhərində anadan olması bilinir.Daha sonralar indiki adı ilə tanınan Ditrix Buxtehude adı altında sənədlərini imzalamışdı. Buxtehudenin təhsilinin başlanğıcı və gənclik illəri haqqında məlumatlar məlum deyil.Şübhəsiz onun musiqi müəllimi atası olmuşdur. Atası Helsingerdəki St Olaf kilsəsində orqanist idi.

Ditrix Bukstehude [təqr. 1637, indiki İsveçdəki Helsinqborq,(?) – 9.5.1707, Lübek] — alman bəstəkarı və orqançalanı. == Həyatı == Əslən danimarkalıdır. Musiqiçilər nəslindəndir. Gəncliyində Danimarkada kilsə orqançalanı işləmişdir. 1668-ci ildən ömrünün sonunadək Lübekdəki (Almaniya) Mariyenkirxenin orqançalanı olmuşdur. Hələ sağlığında Buxtehude ən yaxşı alman orqançalanlarından biri hesab edilirdi.Ditrix Buxtehude,Danimarka-Alman orqan ifaçısıdır.Buxtehude bu gün Barokko dövrünün ən əhəmiyyətli bəstəkarlarından biri sayılır.Əslən danimarkalıdır.Musiqiçilər nəslindəndir.Gəncliyində Danimarkada kilsə orqançalanı işləmişdir.1668-ci ildən ömrünün sonunadək Lübekdəki (Almaniya)Mariyen kirxenin orqançalanı olmuşdur.Hələ sağlığında Buxtehude ən yaxşı alman orqançalanlarından biri hesab edilirdi.Diderich Buxtehude adı ilə anadan olmuşdur.Onun valideynləri Johannes(HansJensen)Buxtehude və Helle Jespersdatter idi.Atası o dövr Danimarka Monarxiyasının bir hissəsi olan,lakin indi Almaniyada olan Holşteynin Duchy şəhərində(Oldesloe)anadan olmuşdur. Buxtehudenin doğulduğu il və ölkə arasında alimlər mübahisə edirlər.Bir qisim onun Oldesloedə doğulduğunu iddia edirlər.Lakin buna baxmayaraq onun1637-ci ildə Danimarkanın Helsinborg şəhərində anadan olması bilinir.Daha sonralar indiki adı ilə tanınan Ditrix Buxtehude adı altında sənədlərini imzalamışdı. Buxtehudenin təhsilinin başlanğıcı və gənclik illəri haqqında məlumatlar məlum deyil.Şübhəsiz onun musiqi müəllimi atası olmuşdur. Atası Helsingerdəki St Olaf kilsəsində orqanist idi.

Ditrix Ekkart (alm. Dietrich Eckart‎ 23 mart 1868 – 26 dekabr 1923) — Alman jurnalist, dramaturq, şair və siyasətçi. Daha sonra NSDAP-a çevrilən Alman Fəhlə Partiyasının (Deutsche Arbeiterpartei, DAP) qurucularından biri idi. Nasist hərəkatının ilk günlərində Adolf Hitlerə əsas təsir bağışladı. 1923-cü ildə "Pivə zərbəsi"nin üzvü idi. == Erkən həyatı == Ekkart 23 mart 1868-ci ildə Nürnberqdən əxminən 20 mil cənub-şərqdə, Bavariya Krallığının Neumarkt şəhərində kral notariusu və hüquqşünası Kristian Ekkart və dindar katolik olan həyat yoldaşı Annanın oğlu olaraq anadan olmuşdur. Ekkart on yaşında olanda anası öldü və o bir neçə məktəbdən qovuldu. 1895-ci ildə atası öldü və ona Ekkartın tezliklə xərclədiyi xeyli pul qaldı. Ekkart əvvəlcə Erlangendə hüquq, sonra Münhen Lüdviq Maksimilian Universitetində tibb təhsili aldı və qılıncoynatma və içki içən Tələbə Korpunun həvəsli üzvü idi. 1891-ci ildə şair, dramaturq və jurnalist olmağa qərar verdi.

Ditrix Mateşits (20 may 1944, Sankt-Marayn[d], Bruk-Mürsuşlaq[d] – 22 oktyabr 2022) — avstriyalı milyarder iş adamı. O, Red Bull GmbH-nin həmtəsisçisi və 49% sahibi idi. 2021-ci ilin oktyabr ayına olan məlumata görə, Mateşitsin xalis sərvəti 25,4 milyard ABŞ dolları dəyərində qiymətləndirilir.Mateşits Unilever və Blendax şirkətində marketinq sahəsində çalışıb. Tailanda səyahət edərkən o, Red Bull-a uyğunlaşdırdığı Krating Daeng içkisini kəşf etdi. 1984-cü ildə Red Bull GmbH-nı təsis etdi və 1987-ci ildə Avstriyada istifadəyə verdi. Onun şirkəti Formula 1-də beş dəfə Konstruktorların Çempionları — Red Bull Racing və qardaş komandası AlphaTauri, həmçinin Red Bull Zalsburq FK və Red Bull Zalsburq FK futbol klubları kimi, dünyanın bir neçə idman komandasını əldə etmiş və ya təsis etmişdir.

Ditsiklopentadien (tritsiklo[5.2.1.02,2] dodeka-3,8-dien) – kəskin iyli rəngsiz kristaldır, üzvi həlledicilərdə həll olur, suda həll olması 2,5%-dir. Ekzo- və endo-izomerlər şəklində mövcuddur. Sənaye məhsulu endo-izomerdir (formula bax). == Alınması == Ditsiklopentadien – neft fraksiyalarının yüksək temteraturda pirolizindən alınan etilen və propilenin istehsalında yan məhsullardan biridir. Tərkibində tsiklopentadien saxlayan piroliz məhsullarından ayrılan C5 fraksiyasını 1–3 saat müddətində 100–130oC-də qızdırmaqla tsiklopentadenin ditsiklopentadienə tam çevrilməsi üçün, aşağı temperaturda qaynayan komponentlər qovulur və 60–70% ditsiklopentadien saxlayan fraksiya ayrılır. Daha təmiz məhsulu əlavə olaraq qovmaqla və ya depolimerləşməklə və sonradan dimerləşmə mərhələsini keçməklə almaq olar. Ditsiklopentadieni həmçinin daş kömür qatranının emalı məhsullarından da alırlar. Laboratoriya şəraitində ekzo-D.-ni (ərimə temperaturu 19oC) endo-D.-dən Vaqner-Meerveyn yenidən qruplaşması ilə müşayiət olunan, HBr-un norbornen C=C rabitəsi üzrə birləşməsindən və sonra dehidrobromlaşdırmaqla alırlar. == Kimyəvi xassələri == Ditsiklopentadien 150oC-dən yuxarı temperaturda tsiklopentadienə parçalanır. Asanlıqla H2, H2O, halogenlər, HHal, karbon turşuları və s.

Tütün (lat. Nicotiana) — quşüzümükimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. 40-a yaxın növü məlumdur. XVI əsrə qədər tütün yalnız Şimali və Cənubi Amerikada bitirdi. == Sinonimləri == AmphipleisRaf. BlenocoesRaf. DittostigmaPhil. EucapniaRaf. DilsdorfiaRaf. LehmanniaSpreng.

Dittrichia (lat. Dittrichia) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Dittrichia graveolens (L.) Greuter Dittrichia viscosa (L.) Greuter Dittrichia viscosa subsp. angustifolia (Bég.) Greuter Dittrichia viscosa subsp. maritima (Brullo & De Marco) Greuter Dittrichia viscosa subsp. revoluta (Hoffmanns.

Ditzingen (alm. Ditzingen‎) — Almaniyanın Baden-Vürtemberq torpağının Stuttgart inzibati dairəsində şəhər. Sahəsi 30.4 km2, əhalisi 24245 nəfərdir (2006).

Enqus Diton (ing. Angus Stewart Deaton; 19 oktyabr 1945[…], Edinburq) — Böyük Britaniya-ABŞ iqtisadçısı. 2015-ci ildə "İstehlak analizi, kasıblıq və iqtisadi rifah" mövzusundakı tədqiqatları səbəbindən İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. == Həyatı == 1945-ci ildə Şotlandiyanın Edinburq şəhərində dünyaya göz açan Enqus Diton Kembric Universitetindən məzun olmuş və 1975-ci ildə "İstehlakçı tələbi modelləri və bu modellərin İngiltərəyə tətbiqi" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.Enqus Diton 1983-cü ildə ABŞ-nin Prinston Universitetinin iqtisadiyyat fakültəsində müəllim kimi fəaliyyətə başlamışdır. Hazırda bu universitetin və Vudro Vilson adına İctimai və Beynəlxalq Münasibətlər Məktəbinin professorudur.Enqus Ditonun 1980-ci ildə nəşr etdiyi "İdeal tələb sistemi" (AIDS) onun dünya miqyasında tanınmasını təmin etmişdir.Ekonometriya Cəmiyyəti tərəfindən 1978-ci ildə “Frisch” medalına layiq görülən Enqus Ditonun 2007-ci ildən Amerika İqtisadiyyat Assosiasiyasının sədridir. O, “Böyük qaçış: sağlamlıq, zənginlik və bərabərsizliyin kökləri” (ing. “The great escape: health, wealth and the origins of inequality”) adlı məşhur kitabını 2013-cü ildə nəşr etdirmişdir.Diton iqtisadiyyat üzrə elmi-populyar kitabların müəllifi, həmçinin başqa dövlətlərə iqtisadi yardım göstərməyin əleyhdarı kimi də tanınır. Alim dəfələrlə bəyan etmişdir ki, itisadi firavanlıq əldə etmək üçün dövlətin iş qabiliyyətini yüksəltmək lazımdır, iqtisadi yardımla bunu başa gətirmək mümkün deyildir.

Henrix Fridrix fon Dits alm. Heinrich Friedrich Diez‎, 1751-1817)—Almaniya diplomatı, şərqşünası. == Həyatı == Henrix Fridrix fon Dits sentyabrın 2-si 1751-ci il¬də Almaniyanın Bernburq şəhərində tacir ailəsində anadan olmuşdur. O, 1769-cu ildə hüquqi təhsil almaq üçün Halle Universitetinə daxil olmuşdur. Akademik təhsilini bitirdikdən sonra 11 il Maqdeburqda əyalət hökumətinin sərəncamında işləmiş və burada xüsusi qabiliyyətinə görə referentlikdən dəftərxana müdirliyinə qədər yüksəlmişdir. Bacarıqlı hüquqşünas kimi xidməti vəzifəsini yerinə yetirməklə yanaşı Dits vaxt və macal tapanda onun üçün sevimli elm sahəsi olan fəlsəfə və dilşünaslıq üzrə biliyini daha da artırmışdır. Gəncliyində Şərqə səyahət etmək arzusunda olan Ditsin Şərq dillərinə böyük sevgisi olmuşdur.Buna görə də o, daha çox Şərq dillərini öyrənməyə çalışmışdır. Zaman keçdikcə bu böyük şəxsiyyət öz vətənindəki mühitdən sıxılmış və daha böyük fəaliyyət sahəsinə yüksəl¬məyə can atmışdır. Elə ki 1784-cü ildə Prusiyanın Türkiyədəki səfirliyində iş yeri boşalır, Dits bu vəzifəni tutmaq üçün yarışa qatılır və Böyük Fridrix (Prusiya kralı 11 Fridrix) tərəfindən soyuqqanlı xarakteri və bəzi üstünlüyünə görə bir neçə namizəd arasından o yerə seçilir. İşə başlamazdan əvvəl Dits xüsusi maraqla türklərin tari-xini, milli adət-ənənələrini, dilini həvəslə öyrənmiş, onların ruhuna daha yaxın olmaq üçün ilk başlanğıcdan türk dilində da-nışmışdır.

Luts Diter Şmadel (alm. Lutz Dieter Schmadel‎; 2 iyul 1942, Berlin – 21 oktyabr 2016) — Almaniya astronomu və asteroidləri kəşf edən. == Həyatı == O, Heydelberq Universiteti yanında Astronomik Hesablamalar İnstitutunda işləmişdir və asteroidlərin orbitlərinin öyrənilməsində ixtisaslaşmışdır. 1990-1993-cü illərdə və qismən olaraq 1960-cı ildə onun tərəfindən 244 asteroid aşkar edilmişdir ki, onların bir hissəsi Fraymut Börngen və Raynor Stoss (ing. Reiner M. Stoss) ilə birgə tapılmışdır.12.804 (2006-cı ilin mart ayına qədər) kiçik planetin aşkarlanması və adlandırma xüsusiyyətləri haqqında məlumatları ehtiva edən "Dictionary of minor planet names" lüğətinin müəllifidir. Xidmətlərinə görə (2234) Şmadel asteroidi onun adını daşıyır. == Kitabları == Dictionary of minor planet names (5th Edition). Springer Verlag, Berlin/Heidelberg 2003, ISBN 3-540-00238-3 Dictionary of minor planet names (Addendum to the 5th Edition: 2003—2005). Springer Verlag, Berlin/Heidelberg 2006, ISBN 3-540-34360-1 Dictionary of minor planet names (Addendum to the 5th Edition: 2006—2008). Springer Verlag, Berlin/Heidelberg 2006, ISBN 3-642-01964-1 Dictionary of minor planet names (6th Edition).