* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | •••••••••• | 3.94 |
2004 | •••••••••••••••••••• | 8.09 |
2005 | •••••••••••••••• | 6.07 |
2006 | •••••••••••••• | 5.63 |
2007 | •••••••••••••• | 5.29 |
2008 | •••••••••• | 3.65 |
2009 | •••••••••• | 4.00 |
2010 | •••••••• | 3.09 |
2011 | •••••••••• | 3.69 |
2012 | ••••••••• | 3.27 |
2013 | •••••••••••••• | 5.54 |
2014 | ••••••••••• | 4.29 |
2015 | ••• | 1.02 |
2016 | ••• | 0.87 |
2017 | •••• | 1.46 |
2018 | •• | 0.45 |
2019 | •••• | 1.25 |
2020 | ••••••••• | 3.32 |
1 is. [ər.] Hər hansı bir şeyi sübut etmək üçün əsas; sübut. Tutarlı dəlil. Dəlil gətirmək. Bunu sübut etmək üçün dəlil lazımdır. – [Hacı Kərim:] İksirin aləmdə vücudu olmağına dəlil çoxdur! M.F.Axundzadə. Müəllim hiss etdi ki, belə mühüm bir məsələni Telli kimi avam bir qadına qandırmaq üçün əsaslı dəlillər və sübutlar lazım gələcəkdir. S.Hüseyn. Məmməd bəyin dəlilləri Rəşid bəyi xeyli düşündürdü. M.Hüseyn. ◊ Dəlil etmək – yol göstərmək, nəsihət etmək (bəzən “nəsihət”, “dəlalət” sözləri ilə birlikdə işlənir). Xəyalımda qoymuşdum; dəlil-nəsihət etməklə Məşədini yola gətirəm. C.Məmmədquluzadə. Sadıq şirin dilini işə saldı. Kərimə göz vurdu. Xanpəriyə dəlil-dəlalət elədi. Ə.Vəliyev.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / dəlil2 DƏLİL (gerçəkliyi izah edən) Materialdakı dəlilləri yoxlayıb saf-çürük etməklə namuslu fəallarının, xüsusilə kolxozun aqronomu Çiçəyin və bir də Həsən kişinin Elsevərə çox köməyi dəydi (Ə.Qasımov); BÜRHAN (kl.əd.) [Şeyx Hadi:] Başqa dinlərdə bir çox insanlar; Həp sorar, hop arardı bürhanlar (H.Cavid); DƏSTAVÜZ Heç birisini tutmaq üçün əldə dəstavüz yoxdur (M.İbrahimov); ƏSAS Musa: Tutulması üçün heç bir əsas yoxdur (Ə.Vəliyev); İSBAT Dəlili, isbatı öz ürəyindədir; İstər heç inanma, istərsə inan (O.Sarıvəlli); SÜBUT Fəxrəddin: Şahbaz, hirslənmək lazım deyil, mənə məntiqli sübutlar gətir (S.S.Axundov).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / dəlil2 сущ. 1. довод, доказательство, аргумент. Dəlillər axtarmaq искать доводы, dəlillər göstərmək (gətirmək) выставить, привести доказательства (аргументировать), dəlilləri təkzib etmək опровергнуть доводы; dəlillərini puça çıxarmaq, dəlillərini alt-üst etmək разбить доводы чьи-л., əsaslı dəlil обоснованный довод, inandırıcı dəlil убедительный довод, tutarlı dəlil веский (убедительный) довод, dəlillər əsasında на основании доказательств 2. улика (предмет или обстоятельство, являющееся доказательством чьей-л. виновности). Maddi dəlillər материальные улики
Azərbaycanca-rusca lüğət / dəlil1 i. argument, reason, evidence, proof; maddi ~ material evidence; ~ gətirmək to adduce / to furnish / to produce evidence; ~ göstərmək to give* / to show* proofs; təkzibedilməz ~ irrefutable argument; ağıllı ~ sensible argument; zəif ~ weak argument
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / dəlil1 is. argument m, raison f, preuve f ; maddi ~ preuve matérielle ; ~ gətirmək fournir des preuves
Azərbaycanca-fransızca lüğət / dəlil1 [ər.] сущ. делил, субут; ** dəlil etmək делил авун, рехъ къалурун, несигьат авун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / dəlil\– Hər hansı bir hökmün və yaxud hökmlər sisteminin həqiqiliyini sübut etmək üçün gətirilən hökm və yaxud hökmlər sistemi; sübut, tutarlı dəlil gətirmək. Dəlil ərəb mənşəlidir. Son iki samiti təkrar olunan d+l+l şəddəli fellər qrupuna aiddir. İctihadi dəlil gerçək hökmə dəlalət edən dəlilə deyilir. Bu dəlil gerçək hökm barəsində zənnə səbəb olduğundan, ona ―ictihadi dəlil‖ deyilir.
Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğətiə. 1) əsas; özək; 2) dəstavüz, arqument, sübut; 3) nişan, əlamət.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti