* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | •••• | 0.79 |
2004 | •••• | 0.67 |
2007 | ••••• | 0.85 |
2008 | •••• | 0.73 |
2009 | •••••• | 1.12 |
2010 | •••••••••• | 1.82 |
2011 | ••••••• | 1.20 |
2012 | ••••••• | 1.29 |
2013 | •••••••••••••••••••• | 3.94 |
2014 | •••••• | 1.03 |
2015 | ••••• | 0.85 |
2016 | ••••••• | 1.21 |
2017 | ••• | 0.49 |
2019 | •••• | 0.70 |
2020 | ••••• | 0.93 |
1 is. Fırıldaqçı, adamaldadan, hiyləgər, bic. Mənim qızım Səfərdən yaxşı oğlana getməyəcək ki, oğru deyil, dələduz deyil, bir kəsin toyuğuna daş atmaz. Ə.Haqverdiyev. Bəlkə, deyirdim, kağızı bir dələduza oxutmuşdur, arvadı dolayıb qızışdırmışdır. Mir Cəlal. // Sif. mənasında. [Şamama Cadu:] Amma dələduz nökərlə arası yoxdur. Ə.Haqverdiyev. Biz o cür dələduz adamların gərək tamam nəslini də yer üzündən kəsək. M.S.Ordubadi. // Söyüş mənasında. [İsmayıl bəy:] O elə bir dələduzdur ki, yer üzündə bərabəri yox. N.Vəzirov. Yaxşı, ay dələduz! Bir danış görək; Neçəyə satmısan yox vicdanını? S.Vurğun.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / dələduz1 Fırıldaqçı deməkdir, ola bilsin ki, tələ və tuzak sinonimlərinin birləşməsindən əmələ gəlib (yığcam, uzundraz, qıyğacı... kimi) “tələyə (tuzağa) salan adam” mənasında işlədilir. İkinci və daha inandırıcı mülahizəyə görə, farsca dozidən (oğurlamaq) məsdəri ilə duz (əsli: dozd) sözü qohumdur. Güman ki, dələ hissəsi dil (ürək) sözünün təhrifi ilə bağlıdır. Mənası: “ürək oğrusu” deməkdir (indi məna dəyişib). Əsli dele-dozd kimidir., “julik”, “oğru”, “fırıldaqçı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / dələduz1 DƏLƏDUZ – DÜZ Amma dələduz nökərlə arası yoxdur (Ə.Haqverdiyev); Axır ki, gəldin düz yola (Ə.Vəliyev).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / dələduz1 I. i. swindler, cheat, knave; d.d. rogue II. s. roguish, knavish
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / dələduz1 is. filou m, escroc m, coquin m, fripon m, tricheu||r m, -se f
Azərbaycanca-fransızca lüğət / dələduz1 сущ., прил. инсанар алцурдай(ди), гьарамзада, гьиллебаз, биж.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / dələduz