Hollandiya sözü azərbaycan dilində

Niderland və ya Hollandiya (nid. Koninkrijk der Nederlanden), köhnə qaynaqlarda Fələməng — Qərbi Avropada dövlət. Şimal dənizinin sahilində yerləşir (sahilin uzunluğu – 451 km). Almaniya və Belçika ilə həmsərhəddir (sərhəddin uzunluğu – 1027 km). Paytaxtı – Amsterdam, hökumətin iqamətgahı – Haaqa şəhəridir. Digər iri şəhərləri Rotterdam – dünyanın ən iri limanı, Utrext – ölkənin dəmir yolu sisteminin mərkəzi və Eyndhovendir. Niderland xüsusi statusa malik olan Aruba adası və Niderland Antil adaları ilə birlikdə Niderland Krallığını təşkil edir. Bu ərazilər arasındakı münasibətlər 1954-cü ildə qəbul edilmiş "Niderland Krallığının Statusu" (Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden) adlı sənədlə tənzimlənir. == Etimologiyası == "Niderland" sözünün yerli dildə mənası "alçaq ərazilər" deməkdir. Bəzən Niderland Hollandiya adlandırılır.

Cənubi Hollandiya (nid. Zuid-Holland [ˈzœy̆t ˈɦɔlɑnt] ( dinlə)) — Şimal dənizində və Niderlandın qərb hissəsində yerləşən əyalət. Əyalətin mərkəzi Haaqa, ən böyük şəhəri Rotterdamdır.

Hollandiya — Niderlandın qərb sahilində yerləşən region və keçmiş vilayət. "Hollandiya" termini ilə çox vaxt bütün Niderland ölkəsi adlandırılır.

Niderland bayrağı — Niderlandın Dövlət bayrağı Hollandiya bayrağı 16-cı əsrin ikinci yarısında I. William tərəfindən hazırlanmışdır. Bayrağın adı prinsevlagdır. Bu "şahzadənin bayrağı" deməkdir. Dövrün lideri Orange Şahzadə William tərəfindən hazırlanan bayraq, əvvəlcə qırmızı əvəzinə narıncı rəngə sahib idi. Daha sonra, 17-ci əsrin ortalarında narıncı rəng qırmızıya çevrildi. Yuxarıdan aşağıya doğru üç üfüqi zolaq və bu zolaqların rəngləri sırasıyla qırmızı, ağ və mavi olur. Lüksemburq bayrağına bənzəyir. Uzun müddət istifadə olunan bayraqlardan biridir.

Niderland burjua inqilabı və ya Səksən illik müharibə (1568–1648) (nid. Tachtigjarige Oorlog) — Niderlandda Avropanın ilk uğurlu burjua inqilabı. Xarici istibdad altında olan ölkədə baş verən bu inqilab, müstəqillik uğrunda mübarizə formasını almış və kalvinizmin ideoloji bayrağı altına keçmişdi. İnqilab ancaq ölkənin şimalında qalib gəldi, çünki burada onun qələbəsi üçün bütün sosial, iqtisadi, siyasi şərtlər yetişmişdi. == Niderland inqilab ərəfəsində == XV əsrdə Niderland Burqund dövlətinin tərkibinə daxil idi, onun dağılmasından sonra isə (1477) sülalə uniyasına görə Habsburqların hakimiyyəti altına keçdi. XVI əsrdə Niderland, hazırkı ərazisindən başqa, Belçikanın, Lüksemburqun və qismən Fransanın ərazisini də əhatə edirdi. Ölkə 17 əyalətdən ibarət idi. Onlardan ən böyükləri bunlar idi: Eno (Qeneqau), Artua, Lüksemburq, Namür, Flandriya, Brabant, Niderland, Zelandiya, Frislandiya, Utrext, Helder. V Karlın taxt-tacdan imtinasından sonra Niderland II Filip İspaniyalının dövlətinə daxil oldu. V Karl və II Filip hökumətləri Niderlandda mütləqiyyət qaydalarını qurmaq istəyi ilə, çoxşahəli bürokratik aparat yaratdılar, hansı ki II Filipin vaxtında ona Parmalı Marqarita başçılıq edirdi.

Niderland mətbəxi — Niderland mətbəxi əsasən müxtəlif növ pendir və şokoladlarla məşhurdur. Baxmayaraq ki, Holland mətbəxi İtalyan və ya Fransız mətbəxi kimi məşhur deyil, onun populyar və asan hazırlanan xörəkləri var. Ənənəvi Holland mətbəxi, ölkədə və bütün dünyada çox məşhurdur. Daha çox milli yeməkləri ilə tanınır. Niderlandın müxtəlif regionlarında müxtəlif növ yemək hazırlanır. Qeyd etmək olar ki, Holland mətbəxi regionlara görə fərqlənir, dadların cürbəcürlüyü ilə boldur və dünyanın ən populyar mətbəxlərindən biri kimi sayılır. Holland mətbəxi dünyanın zəngin və dadlı mətbəxlərindən biridir. == Yeməkləri == Holland mətbəxi əsasən müxtəlif növ pendir və şokoladlarla məşhurdur. Baxmayaraq ki, Holland mətbəxi İtalyan və ya Fransız mətbəxi kimi məşhur deyil, onun populyar və asan hazırlanan xörəkləri var. === Yaşıl siyənəklər === Hollandlılar siyənək, skumbriya, durnabalığı və həmçinin dəniz məhsullardan istifadə edirlər.

Hollandiya qraflığı — Ərazisi Niderlandın indiki Şimali Hollandiya və Cənubi Hollandiya əyalətlərinə uyğun gələn tarixi ərazi. Ərazi 938-ci ildən 1433-cü ilə kimi Müqəddəs Roma İmperiyasının mülku olub. Sonra 1433-cü ildən Burqundiya Niderlandının bir hissəsi, 1482-ci ildən Habsburq Niderlandının bir hissəsi və 1581-ci ildən 1795-ci ildə baş vermiş "Bataviya İnqilabı"na qədər bir hissəsi olaraq qaldığı Yeddi Birləşmiş Əyalət Respublikasının aparıcı əyaləti idi. == Qraflığın yaranması və etimologiya == Əvvəlcə Hollandiya ərazisində frizlər yaşayırdı. Ən qədim mənbələr Vli boğaznın qərbində Friziya (həmçinin Qərbi Friziya kimi də tanınır) kimi dəqiq müəyyən edilməmiş qraflığa istinad edirlər. 1101-ci ildən əvvəlki mənbələr Friziya qraflarından danışırdılar, lakin məhz bu ildə Hollandiya qrafı kimi "II Floris"in adı çəkilir (lat. Florentius comes de Hollant). Hollandiya sözünün kökünün, Qədim Niderland dilindəki holt lant yəni "meşəlik torpaq" sözündən gəldiyi düşünülür. Hollandiya qrafları 1291-ci ildə "V Florisin" özünü Hollandiya və Zelandiya qrafı, Frizlandiyanın ağası adlandırmaq qərarına gələnə qədər, ümumiyyətlə, bu vahid titulu saxlamışdı. Hollandiya Eno, Bavaria-Ştraubinq və Burqundiya Hersoqluğu ilə birləşdirildikdən sonra da bu titul istifadə edilmişdir.

Hollandiya quldeni — Hollandiyanın XVII əsrdən 2002-ci ildə Avroya keçənə qədər istifadə etdiyi pul vahidi. ƒ ya da fl. simvollarıyla göstərilir. Hollandiya quldenindən fərqli olaraq Niderland Antil adaları quldeni, hələ də Niderland Antil adalarında istifadədədir. Surinam isə 2004-cü ildə, Surinam quldenindən Surinam dollarına keçmişdir. Qulden adı; Orta Niderlandcada qızıl mənasını verməkdədir. Pul vahidinin simvolu ƒ hərfi isə; daha köhnə bir pul vahidi olan florindən gəlməkdədir.

Hollandiya — Niderlandın qərb sahilində yerləşən region və keçmiş vilayət. "Hollandiya" termini ilə çox vaxt bütün Niderland ölkəsi adlandırılır.

Cənubi Hollandiya (nid. Noord-Holland [ˈnoːrt ˈɦɔlɑnt] ( dinlə), Qərbi Friz dialekti: Noard-Holland) — Şimal dənizində və Niderlandın şimal-qərb hissəsində yerləşən vilayət. Vilayətin mərkəzi Haarlem və onun ən böyük şəhəri Amsterdamdır.

Bu, hər mövsüm üzrə Hollandiya Eredivize Liqası bombardirləri siyahısıdır. 1956/57 Mövsümündən başlayaraq hər il çempionatın ən sərrast oyunçusunun adı elan edilir. İlk dəfə bu adı "PSV Eyndhoven" klubunun oyunçusu olmuş Koen Dillen qazanmışdır. Bu adı ən çox Rud Gels, 5 dəfə qazanmışdır.

Niderland milli futbol komandası — Niderlandı beynəlxalq futbol turnirlərində təmsil edən milli futbol komandası. (FİFA kodu NED) UEFA üzvlərindən biridir, Niderlandın Futbol Kral Asosiasiyasındadır, üç ev stadionu var (Amsterdam Arena, Feyenord Stadionu və Filips Stadionu). İlk beynəlxalq görüşü — Belçika ilə (30 aprel 1905, 4–1, Antverpendə), ən böyük qələbələri San-Marino (11–0, 2 sentyabr 2011, Eyndhoven) və Norveç (9–0, 1 noyabr 1972, Rotterdamda) üzərində, ən böyük məğlubiyyəti isə İngiltərənin həvəskar yığma komandası ilədir (12–2, 21 dekabr 1907, Darlinqtonda). FİFA dünya kubokunda görünmələri — 8 (ilk dəfə 1934-cü ildə), Avropa çempionatında isə — 7 (ilk dəfə 1976-cı ildə, 1988-ci ilin qalibidir). Niderlandın əzəli və əbədi rəqibi Almaniyadır. Hollandiyalıların ev çıxışı maykaları Oranlı Vilhelmin gerbindən gələn tarixli narıncı rəngindədir. Avroda-2008 komanda 30 il içində İtaliyanı ilk dəfə darmadağın etmişdi.

Niderland kişi milli voleybol komandası - Niderlandı beynəlxalq voleybol turnirlərində təmsil edən milli voleybol komandası.

Hollandiya Vest-Hind şirkəti (nid. Geoctroyeerde West-Indische Compagnie) — 1621-ci ildə yaradıldıqdan sonra Amerika və Qərbi Afrikada ticarət və müstəmləkəçilik inhisarını Baş Ştatlardan alan Hollandiyanın Birləşmiş Əyalətləri Respublikasının bir ticarət şirkəti. Əsas fəaliyyət sahələri: kölə ticarəti, qızıl, gümüş, xəz, şəkər, fil sümüyü ticarəti və özəlləşdirmə (xüsusilə İspan gəmilərinin soyulması). Şirkət metropoliyada (Amsterdam və Rotterdam da daxil olmaqla) beş ofisə sahib idi və 19 tacirdən ibarət bir məclis tərəfindən idarə olunurdu. Portuqaliya müstəmləkə imperiyasının zəifləməsindən istifadə edərək Hollandiyalılar Braziliyanın şimal hissəsini (bax Hollandiya Braziliyası), habelə Surinamı və Qərbi Hindistandakı bir sıra adaları ələ keçirməyi bacardılar (bax Niderlan Antil adaları). Yeni Amsterdam Şimali Amerikadakı əsas Hollandiyaticarət məntəqəsi oldu (bax Yeni Niderland). Afrika sahillərində bir sıra Portuqaliya ərazilərini ələ keçirməyi bacardılar və yeni qalalar tapdılar (bax Hollandiya Qvineyası). Şirkət 1674-cü ildə yenidən təşkil edildi, lakin artıq eyni əhəmiyyətə malik deyildi (Braziliyadakı əraziləri Portuqaliya, Yeni Amsterdam və Şimali Amerikadakı digər əmlak İngiltərə tərəfindən ələ keçirildi). Birgə sahiblərin əksəriyyəti Şimali Amerikada sahib olduqlarını itirdilər; istisnası, əmlakı çiçəklənən Kilian van Rensseler idi (özü də Amerikalı tacirlərin və siyasətçilərin görkəmli bir sülaləsini meydana gətirdi). 1791-ci ildə Vest-Hind şirkətinin səhmləri Hollandiya hökuməti tərəfindən satın alındı ​​və müstəqil olaraq mövcud olmağı dayandırdı.

Hollandiya Kral Milli Kitabxanası(нид. Koninklijke Bibliotheek, сокр. KB) — Haaqada yerləşən Hollandiya Milli Kitabxanası. == Tarixi == Hollandiya Kral Kitabxanası 1798-ci ildə yaradılıb. Kitab kolleksiyası mühacirətdə olan Orange Şahzadəsi V Uilyamın şəxsi kitabxanasına əsaslanırdı. 1806-cı ildə kitabxana kral Lui Bonapartdan "kral" adını aldı. 1892-ci ildə "Hollandiyanın milli kitabxanası" adına layiq görülüb. 1993-cü ildən Hollandiya Kral Kitabxanası Hollandiyanın Təhsil, Mədəniyyət və Elm Nazirliyindən maliyyə dəstəyi alan özünü idarə edən bir qurumdur. == Fondlar və məqsədlər == Niderlandın Kral Kitabxanası milli qurumdur, onun missiyası ölkənin çap və əlyazma mədəni irsini qorumaq və hər kəsə Hollandiyanın bilik və mədəni irsinə çıxışı təmin etməkdir. O, həmçinin Leiden Universitetinin Kitabxanası ilə əməkdaşlıq edərək elmi ictimaiyyəti tələbələr üçün müvafiq məlumat və təhsil imkanları ilə təmin edir.

== Kişilər ==

Niderland 1956 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində iştirak edən yeddi ölkədən biri olub. Niderlandı müsabiqədə iki müğənni təmsil etmişdir. Yetti Parl "De vogels van Holland" mahnısı ilə çıxış etmişdir. Kori Brokken isə "Voorgoed voorbij" mahnısını ifa etmişdir. Müsabiqənin nəticələri açıqlanmadığı üçün tutduqları yer və topladıqları xal məlum deyil.

Uçan Hollandiyalı (nid. De Vliegende Hollander, ing. The Flying Dutchman) — folklora görə okeanlarda həmişə üzməyə duçar edilmiş əfsanəvi yelkən qarabasma gəmisi. "Uçan Hollandiyalı" gəmisini görən dənizçilər uğursuz və ya ölmüş olacaqlar. Əfsanə XV–XVI əsrlərdə meydana gəlmişdir və onun müxtəlif variantları var. Bir neçə rəvayətlərə görə gəmisinin kapitanı söz vermişdir ki, ona hətta məhşər kimi vaxt lazım olarsa o, Ümid burnunu dolanıb keçəcək. Başqa rəvayətdə isə kapitanın Van der Straatenin günahlarına görə gəmi lənətləndirilmişdir. 1826-cı ildə ingilis yazıçısı Edvard Fitsboll "Uçan Hollandiyalı" melodramını və 1839-cu ildə Frederik Marryat "Kabus gəmisi" romanı yazmışdılar. Alman bəstəkarı Rixard Vaqner 1843-cü ildə "Uçan Hollandiyalı" operasını yazmışdır. Vaşinqton İrvinqin də 1855-ci ildə qələmə aldığı "Tappan dənizdə Uçan Hollandiyalı" əsəri var.