* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2009 | ••••••••••••••••••• | 0.80 |
2010 | ••• | 0.09 |
2011 | ••• | 0.09 |
2012 | ••••••• | 0.26 |
2013 | •••• | 0.15 |
2015 | •••••••••••••••••••• | 0.85 |
2016 | ••••••••• | 0.35 |
2018 | •••• | 0.15 |
1 [lat.] Hər hansı bir ordenlə təltif olunmuş adam. Kutuzov ordeni kavaleri.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / kavaler2 [fr. cavalier] köhn. Qadınla birlikdə rəqs edən, yaxud cəmiyyətdə, qonaqlıq və s.-də onu məşğul edən, əyləndirən kişi. …Kavalerlər cürətlənib xanımların yanında yer tutdular. Puşkindən. // köhn. Pərəstişkar.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / kavaler1 Roma imperiyasının mövcudluğunun son dövrlərində at haqqında danışanda “caballus” sözünü işlədirdilər. Bu söz ispan dilində “caballo”, italyan dilində “cavallo”, fransız dilində isə “cheval” kimi səslənməyə başladı. Döyüşən atlı dəstəsinə ispan dilində ”caballeria”, italyan dilində “cavalleria”, fransızcasa “chevalerie” deyilirdi. Amma at alıb onu saxlamaq çox baha başa gəldiyindən keçmişdə və orta əsrlərdə buna ancaq yuxarı zümrənin nümayəndələrinin imkanı çatırdı. Məlum olduğu kimi, cəngavərlər də (yəni silahlı atlılar) əsil-nəcabətli insanlar idi. Aşağı zümrənin nümayəndələri piyada döyüşürdülər. Bu səbəbdən də “atlı” mənasında işlənən sözlər – şevalye, kavaler – damarında əsilzadə qanı axan adamın sinoniminə çevrildi. Avropa atlılarının (yəni əsilzadələrin) özlərinin davranış kodeksləri var idi. Həmin kodeks zəiflərə – qadın, uşaq, qoca və məğlub edilmiş düşmənə qarşı xüsusi alicənablıq göstərilməsini nəzərdə tuturdu. Bu, zadəganlıq kodeksi (və ya Fransada deyildiyi kimi, şevalye) idi. Nəticədə “kavaler” sözü zəiflərə, xüsusən də qadınlara qarşı mehriban və alicənab münasibət göstərən güclü insana deyilməyə başlandı. (Ayzek Azimov. Sözlərin tarixi)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / kavaler1 1 сущ. кавалер (человек, награжденный орденом). “Şöhrət” ordeni кавалери кавалер ордена “Славы” 2 сущ. устар. разг. кавалер: 1. мужчина, занимающий даму в обществе, сопровождающий ее на прогулке и т.п. 2. поклонник
Azərbaycanca-rusca lüğət / kavaler2 [fr. cavalier] куьгьн. кавалер (1. дишегьлидихъ галаз кьуьл ийидай ва я мугьманвиле ва мс. дишегьли машгъулардай, адахъ галаз къекъведай, вахт акъуддай итим; 2. куьгьн. садал рикӀ алаз, кьару яз адан гуьгьуьна гьатнавай кас (яни са дишегьлидал ашукь яз, адахъ гелкъведай кас).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / kavaler