keçirdiyi sözü azərbaycan dilində

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin keçirdiyi döyüş əməliyyatları — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusunun 1918-ci ildən Aprel işğalına qədərki dövrdə keçirdiyi döyüş əməliyyatları nəzərdə tutulur. Bu döyüş əməliyyatlarının bir qismi Qafqaz İslam Ordusu ilə birlikdə, digərləri isə yalnız Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Milli Ordusunun iştirakı ilə reallaşdırılıb. == Arxa fon == 1918-ci ilin may ayının 28-də Tiflisdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradıldığı elan edildi. 1918-ci ilin iyun ayında hökumət Gəncəyə köçdü və məqsədinin Bakını işğaldan azad etmək olduğunu elan etdi. Bu dövrdə isə Bakıda hakimiyyətdə daşnak-bolşevik Bakı Soveti idi. == Daşnak-bolşeviklərin qərb yürüşü == Şaumyanın liderliyindəki Bakı Soveti, türk ordusunun Gəncədə toparlanmasına fürsət verməmək üçün hərbi hərəkata başlanması istiqamətində qərar aldı. Bakı Xalq Komissarları Sovetinin Hərbi və Dəniz işləri üzrə komissarı Korqanov, 4 iyun 1918-ci il tarixində bir əmr imzalayaraq, Qızıl Ordu qüvvələrinin hərəkətə keçməsini istədi. Rus bolşevik və erməni daşnaklardan ibarət olan hərbi qüvvələrə Yevlax şəhərinə qədər olan düzlükdəki bölgələri işğal etməsi və Yevlax körpüsünü ələ keçirməsi üçün təlimat verdi. Erməni və rus dəstələri 6 iyun 1918-ci il tarixində Bakıdan yola çıxaraq toplanma yeri olan Hacıqabula doğru hərəkət etdilər. Yolları üzərindəki yaşayış məntəqələri ilə Qazıməmməd və ətrafındakı kəndləri talan etdilər.

PKK təşkilatının həyata keçirdiyi teraktların xronologiyası (1980-ci illər)

== 1984 == 15 avqust – Siirt * Türkiyə Eruh bölgəsində jandarma bölməsinə bombalı və silahlı hücum edən PKK terrorçuları 1 türk əsgərini şəhid etmişlər. 15 avqust – Hakkari * Türkiyə Şəmdinli bölgəsində jandarma bölməsinə silahlı basqında 3 dinc sakin 6 nəfər yaralanmışdır. 17 avqust – Hakkari * Türkiyə PKK təşkilatının terrorçuları Şəmdinlidə zabit mənzilinə jandarma bölməsinə jandarma hava kazısına silahlı basqın etmişlər 2 hərbçi yaralanmışdır. 3 oktyabr * Hakkari * Türkiyə Çukurcada 8 hərbçi şəhid edilmişdir. 7 oktyabr * Siirt * Türkiyə PKK-dan olan bir qrup terrorçunun elədikləri hücumda 4 uşaq 16 qadın daxil 20 nəfər bombalı və silahla öldürülmüşdür. == 1985 == 4 aprel – Siirt * Türkiyə.Terrorçular bir səhiyyə qrupunu atəşə tutmuşlar 1 polis əməkdaşı 1 jandarma komandiri 3 nəfər öldürülmüşdür. 13 may – Hakkari * Türkiyə Terrorçuların təhlükəsizlik qüvvələrinə atəş açması nəticəsində baş verən toqquşmada 3 terrorçu öldürülmüş 1 terrorçu yatalı olaraq ələ keçirilmişdir. 6 avqust – Mardin * Türkiyə Bələdiyyə sədrinin evinin atəşə tutulması nəticəsində sədrinin qardaşı və dayısı öldürülmüşdür. 8 avqust – Van * Türkiyə Çatak bölgəsində PKK-cılar evləri dağıtmışlar və yandırmışlar 10 nəfər qətlə yetirilmişdir. 28 oktyabr – Hakkari * Türkiyə PKK terrorçuları jandarma bölməsinə hücum etmişlər 4 türk hərbçi şəhid olmuşdur.

== 1990 == 4 yanvar Mardin Türkiyə Ömərli qəsəbəsi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında baş verən qarşıdurmada 4 terrorçu öldürülmüş və 1 türk hərbçi şəhid olmuşdur. 10 yanvar Siirt Türkiyə Eruh bölgəsinin Düğünyurdu kəndindən girov götürülən 3 nəfər PKK silahlıları tərəfindən öldürülmüşdür. 16 fevral Diyarbəkir Türkiyə Balıkkor kəndi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında atışmada 1 hərbçi şəhid olmuş 2 polis əməkdaşı yaralanmışdır. 23 fevral Mardin Türkiyə Silopi bölgəsinin Derebaş kəndində bir evə basqın edən PKK terrorçuları 6 nəfəri öldürmüşlər. 26 fevral Mardin Türkiyə Silopi qəsəbəsinin Derebaşı kəndində bir evə basqın edən PKK terrorçuları 5 nəfəri avtomat silahlılarla qətlə yetirmişlər və hadisə yerinə gələn əsgərlərdən birini də şəhid etmişlər. 6 mart Hakkari Türkiyə Şəmdinli bölgəsinin Bağlıca kəndinə basqın təşkil edən PKK terrorçularıyla kənd mühafizəçiləri arasında atışmada 3 qadın öldürülmüş və 1 kənd mühafizəçisi yaralanmışdır. 15 mart Siirt Türkiyə Pervari qəsəbəsi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə atışmada 1 hərbçi şəhid olmuş 4 PKK terrorçusu öldürülmüşdür. 21 mart Elazığ Türkiyə İşçiləri aparan iki xidmət msşına PKK terrorçuları tərəfindən hücum edilmişdir 4 mühəndis öldürülmüşdür 22 mart Ağrı Türkiyə Doğubəyazıt bölgəsinin Yuxarı Güngörən kəndinə basqın edən PKK terrorçuları kənd məktəb ilə müəllim mənzilini yandırmışlar. 22 mart Siirt Türkiyə Pervari qəsəbəsinin Doğan kəndi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında baş verən qarşıdurmada 2 türk hərbçi şəhid olmuş 1 türk əsgəri yaralanmışdır. 24 mart Diyarbəkir Türkiyə Lice qəsəbəsinin üç kəndinə basqın təşkil edən PKK terrorçuları 6 nəfəri öldürmüşlər.

== 2005 == 16 iyul Aydında Quşadası yolunda turistləri daşıyan avtobus partladılmışdır 3-ü xarici 20 nəfər yaralanmışdır.Terror aktına görə məsuliyyəti PKK terror təşkilatının dərin qanadı Kürdüstan Azadlıq Şahinlər-TAK qruplaşması öz üzərinə götürmüşdür. 4 iyun Tuncelinin Çiçəkli kəndi yaxınlarında PKK-ya qarşı əməliyyat aparan Tunceli 4-cü komandir qüvvələti PKK üzvləri tərəfindən pusquya salınmış 4 türk hərbçi şəhid olmuşdur. 2 iyun Bingöldə PKK terrorçuları tərəfindən dəmiryoluna yerləşilən bombanın partlaması nəticəsində 3 təhlükəsizlik qüvvəsi şəhid olmuşdur. 5 avqust Hakkarinin Şəmdinli rayonunda jandarma komandanlığa hücum edən PKK yaraqlıları 5 əsgəri şəhid etmişlər və 1 əsgəri yaralamışlar. 16 yanvar Muş`un Mazgirt rayonunun Şişli kəndi yaxınlarında PKK terrorçuları ilə baş verən qarşıdurmada 2 əsgər şəhid olmuş üç əsgər yaralanmışdır 5 terrorçu öldürülmüşdür. 15 aprel Tuncelinin Pervari bölgəsində PKK terrorçularıyla toqquşmada 3 əsgər şəhid olmuş 2 terrorçu öldürülmüşdür. == 2006 == 3 may Hakkaridə əsgərlər ilə uşaqları daşıyan xidmət maşına PKK terrorçuları tərəfindən törədilən hücumda 8 əsgər 11 tələbə 2 qadın daxil 21 nəfər yaralanmışdır. 14 may Şirnakda PKK terrorçuları ilə təhlükəsizlik qüvvələri arasında baş verən atışmada 4 əsgər şəhid olmuş 1 terrorçu öldürülmüşdür. 11 iyul Şirnakın İdil qəsəbəsində 2 polis əməkdaşı şəhid edilmişdir. 16 iyul Siirtin Eruh bölgəsində PKK ilə təhlükəsizlik qüvvələri arasında atışmada 8 əsgər şəhid olmuşdur.

== 2010 == === Yanvar === 17 yanvar Batmanda təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında baş verən toqquşmada 1 təhlükəsizlik qüvvəsi şəhid olmuşdur. === Mart === 10 mart Hakkaridə PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 1 uşaq ölmüşdür. 14 mart Hakkaridə PKK terrorçularının atəş açmaları nəticəsində 1 əsgər şəhid olmuş 1 əsgər yaralanmışdır. 17 mart Hakkarinin Yeşilova kəndində PKK terrorçularının yola yerləşdirdikləri minanın partlaması nəticəsində 2 kişi 1 qadın daxil 4 nəfər yaralanmışdır. 26 mart Şirnakın Uludere rayonunda PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 1 kənd mühafizəçisi şəhid olmuşdur. 30 mart Hakkaridə PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 3 hərbçi şəhid olmuşdur. 31 mart Hakkari Şəmdinlidə PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 1 əsgər yaralanmışdır. === Aprel === 12 aprel Hakkari Şəmdinlidə PKK terrorçuları İraq sərhədindəki hərbçilərə atəş açmışlar. 14 aprel Şirnakda PKK terrorçuları hərbi qüvvələrə məxsus bir mikroavtobusa silahlı basqın etmişlər 1 əsgərşəhid olmuş və 2 əsgər yaralanmışdır. 15 aprel Batmanda PKK terrorçularının hücumunda 1 ehtiyat-zabit şəhid olmuşdur.

== 1984 == 15 avqust – Siirt * Türkiyə Eruh bölgəsində jandarma bölməsinə bombalı və silahlı hücum edən PKK terrorçuları 1 türk əsgərini şəhid etmişlər. 15 avqust – Hakkari * Türkiyə Şəmdinli bölgəsində jandarma bölməsinə silahlı basqında 3 dinc sakin 6 nəfər yaralanmışdır. 17 avqust – Hakkari * Türkiyə PKK təşkilatının terrorçuları Şəmdinlidə zabit mənzilinə jandarma bölməsinə jandarma hava kazısına silahlı basqın etmişlər 2 hərbçi yaralanmışdır. 3 oktyabr * Hakkari * Türkiyə Çukurcada 8 hərbçi şəhid edilmişdir. 7 oktyabr * Siirt * Türkiyə PKK-dan olan bir qrup terrorçunun elədikləri hücumda 4 uşaq 16 qadın daxil 20 nəfər bombalı və silahla öldürülmüşdür. == 1985 == 4 aprel – Siirt * Türkiyə.Terrorçular bir səhiyyə qrupunu atəşə tutmuşlar 1 polis əməkdaşı 1 jandarma komandiri 3 nəfər öldürülmüşdür. 13 may – Hakkari * Türkiyə Terrorçuların təhlükəsizlik qüvvələrinə atəş açması nəticəsində baş verən toqquşmada 3 terrorçu öldürülmüş 1 terrorçu yatalı olaraq ələ keçirilmişdir. 6 avqust – Mardin * Türkiyə Bələdiyyə sədrinin evinin atəşə tutulması nəticəsində sədrinin qardaşı və dayısı öldürülmüşdür. 8 avqust – Van * Türkiyə Çatak bölgəsində PKK-cılar evləri dağıtmışlar və yandırmışlar 10 nəfər qətlə yetirilmişdir. 28 oktyabr – Hakkari * Türkiyə PKK terrorçuları jandarma bölməsinə hücum etmişlər 4 türk hərbçi şəhid olmuşdur.

== 1990 == 4 yanvar Mardin Türkiyə Ömərli qəsəbəsi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında baş verən qarşıdurmada 4 terrorçu öldürülmüş və 1 türk hərbçi şəhid olmuşdur. 10 yanvar Siirt Türkiyə Eruh bölgəsinin Düğünyurdu kəndindən girov götürülən 3 nəfər PKK silahlıları tərəfindən öldürülmüşdür. 16 fevral Diyarbəkir Türkiyə Balıkkor kəndi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında atışmada 1 hərbçi şəhid olmuş 2 polis əməkdaşı yaralanmışdır. 23 fevral Mardin Türkiyə Silopi bölgəsinin Derebaş kəndində bir evə basqın edən PKK terrorçuları 6 nəfəri öldürmüşlər. 26 fevral Mardin Türkiyə Silopi qəsəbəsinin Derebaşı kəndində bir evə basqın edən PKK terrorçuları 5 nəfəri avtomat silahlılarla qətlə yetirmişlər və hadisə yerinə gələn əsgərlərdən birini də şəhid etmişlər. 6 mart Hakkari Türkiyə Şəmdinli bölgəsinin Bağlıca kəndinə basqın təşkil edən PKK terrorçularıyla kənd mühafizəçiləri arasında atışmada 3 qadın öldürülmüş və 1 kənd mühafizəçisi yaralanmışdır. 15 mart Siirt Türkiyə Pervari qəsəbəsi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə atışmada 1 hərbçi şəhid olmuş 4 PKK terrorçusu öldürülmüşdür. 21 mart Elazığ Türkiyə İşçiləri aparan iki xidmət msşına PKK terrorçuları tərəfindən hücum edilmişdir 4 mühəndis öldürülmüşdür 22 mart Ağrı Türkiyə Doğubəyazıt bölgəsinin Yuxarı Güngörən kəndinə basqın edən PKK terrorçuları kənd məktəb ilə müəllim mənzilini yandırmışlar. 22 mart Siirt Türkiyə Pervari qəsəbəsinin Doğan kəndi yaxınlarında təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında baş verən qarşıdurmada 2 türk hərbçi şəhid olmuş 1 türk əsgəri yaralanmışdır. 24 mart Diyarbəkir Türkiyə Lice qəsəbəsinin üç kəndinə basqın təşkil edən PKK terrorçuları 6 nəfəri öldürmüşlər.

== 2005 == 16 iyul Aydında Quşadası yolunda turistləri daşıyan avtobus partladılmışdır 3-ü xarici 20 nəfər yaralanmışdır.Terror aktına görə məsuliyyəti PKK terror təşkilatının dərin qanadı Kürdüstan Azadlıq Şahinlər-TAK qruplaşması öz üzərinə götürmüşdür. 4 iyun Tuncelinin Çiçəkli kəndi yaxınlarında PKK-ya qarşı əməliyyat aparan Tunceli 4-cü komandir qüvvələti PKK üzvləri tərəfindən pusquya salınmış 4 türk hərbçi şəhid olmuşdur. 2 iyun Bingöldə PKK terrorçuları tərəfindən dəmiryoluna yerləşilən bombanın partlaması nəticəsində 3 təhlükəsizlik qüvvəsi şəhid olmuşdur. 5 avqust Hakkarinin Şəmdinli rayonunda jandarma komandanlığa hücum edən PKK yaraqlıları 5 əsgəri şəhid etmişlər və 1 əsgəri yaralamışlar. 16 yanvar Muş`un Mazgirt rayonunun Şişli kəndi yaxınlarında PKK terrorçuları ilə baş verən qarşıdurmada 2 əsgər şəhid olmuş üç əsgər yaralanmışdır 5 terrorçu öldürülmüşdür. 15 aprel Tuncelinin Pervari bölgəsində PKK terrorçularıyla toqquşmada 3 əsgər şəhid olmuş 2 terrorçu öldürülmüşdür. == 2006 == 3 may Hakkaridə əsgərlər ilə uşaqları daşıyan xidmət maşına PKK terrorçuları tərəfindən törədilən hücumda 8 əsgər 11 tələbə 2 qadın daxil 21 nəfər yaralanmışdır. 14 may Şirnakda PKK terrorçuları ilə təhlükəsizlik qüvvələri arasında baş verən atışmada 4 əsgər şəhid olmuş 1 terrorçu öldürülmüşdür. 11 iyul Şirnakın İdil qəsəbəsində 2 polis əməkdaşı şəhid edilmişdir. 16 iyul Siirtin Eruh bölgəsində PKK ilə təhlükəsizlik qüvvələri arasında atışmada 8 əsgər şəhid olmuşdur.

== 2010 == === Yanvar === 17 yanvar Batmanda təhlükəsizlik qüvvələri ilə PKK terrorçuları arasında baş verən toqquşmada 1 təhlükəsizlik qüvvəsi şəhid olmuşdur. === Mart === 10 mart Hakkaridə PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 1 uşaq ölmüşdür. 14 mart Hakkaridə PKK terrorçularının atəş açmaları nəticəsində 1 əsgər şəhid olmuş 1 əsgər yaralanmışdır. 17 mart Hakkarinin Yeşilova kəndində PKK terrorçularının yola yerləşdirdikləri minanın partlaması nəticəsində 2 kişi 1 qadın daxil 4 nəfər yaralanmışdır. 26 mart Şirnakın Uludere rayonunda PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 1 kənd mühafizəçisi şəhid olmuşdur. 30 mart Hakkaridə PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 3 hərbçi şəhid olmuşdur. 31 mart Hakkari Şəmdinlidə PKK terrorçuları tərəfindən yola yerləşilən minanın partlaması nəticəsində 1 əsgər yaralanmışdır. === Aprel === 12 aprel Hakkari Şəmdinlidə PKK terrorçuları İraq sərhədindəki hərbçilərə atəş açmışlar. 14 aprel Şirnakda PKK terrorçuları hərbi qüvvələrə məxsus bir mikroavtobusa silahlı basqın etmişlər 1 əsgərşəhid olmuş və 2 əsgər yaralanmışdır. 15 aprel Batmanda PKK terrorçularının hücumunda 1 ehtiyat-zabit şəhid olmuşdur.