kralı sözü azərbaycan dilində

Romalıların kralı (lat. Rex Romanorum; alm. König der Römer‎) — Müqəddəs Roma İmperiyasında II Henrixin (1002–1024, 1014-cü ildən imperator) dövründən kürfürstlər tərəfindən seçildikdən sonra alman zadəganlar tərəfindən istifadə edilən titul idi. Bu titul əsasən Müqəddəs Roma İmperiyasının imperatoru titulu ilə eynilik təşkil edirdi və uzun müddət papanın tacqoyma mərasimindən asılı idi. Titul əvvəlcə imperiya reqaliyasını və papanın əli ilə imperator titulunu almamış hər hansı seçilmiş alman kralını bildirir. Daha sonra bu titul imperatorluğun varisi üçün — hakimiyyətdə olan imperatorun sağlığında və ya imperatorun ölümündən sonra — istifadə olunmağa başladı. 1508-ci ildə imperatorların papa tərəfindən taclandırılması tələbinin ləğvi ilə bu titul funksional olaraq köhnəldi, lakin 1806-cı ildə imperiyanın sonuna qədər imperatorun rəsmi titullarının bir hissəsi kimi istifadə olunmağa davam etdi. Rəsmi titul zamanla fərqli olub. Otto və davamçılarının dövründə Frankların Kralı (alm. König der Franken‎, lat.

Bavariya kralı — krallığın ləğv edildiyi 1805-ci ildən 1918-ci ilə qədər Bavariya Krallığı kimi tanınan regionda Bavariyanın irsi Vittelsbax sülaləsi hökmdarlarına məxsus bir titul idi. == Tarixi == Napoleon ilə Müqəddəs Roma İmperatoru II Frans arasında 26 dekabr 1805-ci ildə bağlanmış Pressburq müqaviləsinin şərtlərinə əsasən, Napoleona müttəfiq olan bir neçə hersoqluq krallıq statusuna yüksəlmişdi. Bunlardan ən güclülərindən biri Bavariya hersoqu IV Maksimilian İosif idi və bu müqavilədən sonra 1 yanvar 1806-cı ildə o, rəsmi olaraq Bavariya kralı I Maksimilian İosif titulunu aldı. O, Vittelsbax sülaləsinin Pfalz-Birkenfeld qolunun üzvü idi. Maksimilianın varisləri alman millətçiliyinə müqavimət göstərdilər və Bavariya rəhbərləri tədricən Almaniya ittifaqında Prussiya və ya Avstriya tərəfindən təhlükə hiss edən kiçik dövlətlərin himayədarına çevrildi. Dini əlaqələr və cənubi alman dili Avstriya-Prussiya müharibəsində məğlub olana qədər dövləti daha çox Avstriya ilə əlaqələndirdi. Kral II Lüdviq 22 avqust 1866-cı ildə Prussiya ilə ittifaq imzaladı və faktiki olaraq Bavariyanın müstəqilliyindən imtina etdi. 23 noyabr 1870-ci il tarixli müqavilə ilə Bavariya yeni Alman İmperiyasına birləşdirildi, lakin nisbətən böyük dərəcədə öz muxtariyyətini qorudu. Bavariya kralları titullarını qoruyub saxladılar, ayrıca diplomatik və hərbi korpuslar saxladılar. Birinci Dünya Müharibəsi başa çatdıqdan sonra 1918-ci ilin noyabrında Almaniya İmperiyası ləğv edildikdə, Bavariyanın sonuncu kralı III Lüdviq də taxtdan salındı.

Dəniz kralı (Qədim skan. Sækonung) - Qədim Skandinaviyada güclü dəniz qulduru vikinqlərə verilən ad. Dəniz kralları əsasən ya hökmdarların övladları ya da "torpaqsız hökmdarlar" olurdu. Torpaqsız hökmdarlar bəzən o qədər güclənirdi ki, dənizdən başqa ölkələri işğal edib özlərini kral elan edə bilirdilər. İsveç kralı Östeni yandıraraq hökmdar olan dəniz kralı Sölve yaxud «Danların əməlləri» əsərində adı keçən İsveç kralı Huqleiki öldürən dəniz kralı Haki buna nümunə göstərilə bilər. Snorri Sturlusonun Nəzm Eddasında bəzi dəniz krallarının adları keçir.

Futbol kralı (türk. Gol kralı) — Türk yazıçı Əziz Nesinin satirik romanıdır. Əsərdə sadəlövh, utancaq bir gəncin - Səidin həyatından, məhəbbətindən bəhs edilir. O, öz məhəbbətinə qovuşmaq naminə futbol ulduzu olmağa çalışır və məqsədinə çatır. Romanda idman dünyasındakı çirkli işlər, "futbol xəstəliyi" satirik qələmlə təsvir olunmuşdur. == Qısa məzmunu == == Personajlar == Səid Kürənoğlu (orijinalda Səid Sarıoğlu) Sevim Atəşfəşan Divar Əhməd Doktor Rəfiq Bərrin xanım Madmuazel Anjel Hasib Atəşfəşan Məchurə Atəşfəşan Çərənçi Dündar Kəmənd Erol Tompson İspan Aysel == Maraqlı məlumatlar == Əsərin türk dilindəki orijinal adı "Qol kralı"dır (Bəzi nəşrlərdə "Qol kralı Səid Hopsəid" də qeyd olunur). Əsər Azərbaycan dilinə İsmayıl Şıxlı və Elçin Şıxlı tərəfindən tərcümə olunmuş, 1988-ci ildə "Gənclik" nəşriyyatı tərəfindən çap edilmişdir. Roman əsasında 1980-ci ildə "Qol kralı" komediya filmi çəkilmiş, baş rolu Kamal Sunal ifa etmişdir.

Antonio (port. António de Portugal) (d. 1531 - ö. 26 avqust 1595) — Portuqaliya kralı. Atası I Manuelin oğlu Lüdovik, anası isə onun məşuqələrindən Yolanda Qomesdir. Ailəsinin rəsmi nigahı olmadığı üçün onun 33 gün davam edən səltənəti bir çox tarixçi tərəfindən qəbul edilməmişdir. İspaniya kralı II Filiplə apardığı taxt mübarizəsində məğlub olsa da, 1583-cü ilə qədər öz taxt iddiasını davam etdirdi. == Həyatı == == Mənbə == Ester Kosovski (1995). Etica Na Comunicacao. Mauad Editora Ltda.

Ağ Ed (ing. Áed the White), Ed mak Exdax (şot.kelt Áed mac Echdach), Ed Find (şot.kelt Áed Find; VIII əsr – 778) — Dal Riada kralı (768–778). == Həyatı == Ağ Ed 733-cü ildə vəfat edən III Eoxaydın oğlu idi. Atasının ölümündən çox keçməmiş Dal Riada krallığı piktlərdən asılı vəziyyətə düşmüşdür. Ağ Ed haqda ilk məlumat 768-ci ilə təsadüf edir. "Olster annalları" əsərinə görə, Ağ Edin ordusu ilə pikt kralı I Kiniodun ordusu arasında bir döyüş baş vermişdir. Bu dövrdə Dal Riada özünü piktlərdən azad etmişdir. "Alba krallarının salnaməsi" əsəri Ağ Edin bir çox qanunlar qəbul etdiyini və bu qanunların I Domnallın (Donald) hakimiyyəti dövründə bütün Şotlandiyaya şamil edildiyi haqda məlumat verir, ancaq bu qanunların məzmunu naməlumdur. Ağ Ed 778-ci ildə vəfat etmişdir və Dal Riada taxtını qardaşı II Fergüsə buraxmışdır. == Mənbə == === Ədəbiyyat === Anderson, Alan Orr.

Edqar (943 və ya 944, Uesseks krallığı[d] – 8 iyul 975[…], Uinçester) — İngiltərə kralı. Kral I Edmundun birinci həyat yoldaşı Elfqitadan olan kiçik oğlu. 959-ci ildə Mersiya və Nortumbriya zadəganları tərəfindən kral elan edilmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Anqlo-Sakson tarixçəsi K. Rıjov, "Dünyanın bütün monarxları", Qərbi Avropa.

Eqbert (VIII əsr, Uesseks krallığı[d] – 839, Uesseks krallığı[d]) — 802-839-cu illər arasında Uesseks kralı. O, 829-cu ildə Mersiyanı məğlub etmişdir və buna görə də İngiltərə kralı hesab edilə bilər.

Flip (Fransız dili: Philippe Léopold Louis Marie, Holland dili: Filip(s) Leopold Lodewijk Maria; d. 15 aprel 1960, Belvedere qalası, Laeken yaxınları) — II Albert və Kraliça Paolanın böyük oğlu. VII Belçika kralı. Flip , 1978–1981-ci illərdə Belçika Kral Hərbi Akademiyasında təhsil almışdır. 26 sentyabr 1980-ci ildə ona baş leytenant rütbəsi verilmişdir. Flip bundan sonrakı təhsilini, Oksfordda Triniti Kollecində davam etdirdi vəKaliforniya ştatının Stanford Universitetindəki aspirantura məktəbinə qatıldı və Siyasət elmləri dərəcəsi ilə 1985-ci ildə məzun oldu. 4 dekabr 1999-cu ildə Şahzadə Filipp Mathilde d'Udekem d'Acoz ilə, Brüsseldə Saint Michel kafedralında evləndi. Cütlüyün 4 övladı var. 20 ildir ki, Belçika Kraliyyət taxtında oturan atası Kral II Albert, Belçikanın müstəqillik günündə taxtını oğluna, Şahzadə Filippə verəcəyini açıqladı.Flip, 21 iyul 2013-cü il tarixində Belçikanın Kralı elan edildi.

Norveç kralı (norv. Kung av Norge) - Norveç konstitusiyasına əsasən dövlət başçısı. Hazırda bu titulun daşıyıcısı Qlüksburqlar sülaləsinin nümayəndəsi V Haralddır. == Tarix == Adətən Norveç krallığının başlanğıcı 872-ci il götürülür. Məhz bu ildə baş verən Hafrsfyord döyüşündə qələbə qazanan I Harald Gözəlsaçlı kiçik krallıqları öz hakimiyyəti altında birləşdirdi. O ildən bəri fasiləsiz olaraq mövcud olan krallıq Avropanın ilk dövlətlərindəndir. Uzunmüddətli mövcudluğu dövründə krallıq bir çox sülalə tərəfindən idarə olunmuşdur. Onlardan ən əsas ları I Haraldın sülaləsi(872—970), Sverre(1184—1319), və Oldenburq sülaləri (1450—1481, 1483—1533, 1537—1814, və 1905-ci ildən), həmçinin Qolşteyn-Qotyorn (1814—1818) və Şlezviq-Qolşteyn-Zondenburq-Qlükaburq (1905-ci ildən) qollarıdır. 1130-1240-cı illər arasında Norveçdə baş verən vətəndaş müharibəsi çərçivəsində mərkəzi hakimiyyət uğrunda bir neçə ailə mübarizə aparırdı. Bu döbrdə taxta oturan bəzi hökmdarlar ənənəvi olaraq kral hesab edilmirlər.

Romalıların kralı (lat. Rex Romanorum; alm. König der Römer‎) — Müqəddəs Roma İmperiyasında II Henrixin (1002–1024, 1014-cü ildən imperator) dövründən kürfürstlər tərəfindən seçildikdən sonra alman zadəganlar tərəfindən istifadə edilən titul idi. Bu titul əsasən Müqəddəs Roma İmperiyasının imperatoru titulu ilə eynilik təşkil edirdi və uzun müddət papanın tacqoyma mərasimindən asılı idi. Titul əvvəlcə imperiya reqaliyasını və papanın əli ilə imperator titulunu almamış hər hansı seçilmiş alman kralını bildirir. Daha sonra bu titul imperatorluğun varisi üçün — hakimiyyətdə olan imperatorun sağlığında və ya imperatorun ölümündən sonra — istifadə olunmağa başladı. 1508-ci ildə imperatorların papa tərəfindən taclandırılması tələbinin ləğvi ilə bu titul funksional olaraq köhnəldi, lakin 1806-cı ildə imperiyanın sonuna qədər imperatorun rəsmi titullarının bir hissəsi kimi istifadə olunmağa davam etdi. Rəsmi titul zamanla fərqli olub. Otto və davamçılarının dövründə Frankların Kralı (alm. König der Franken‎, lat.

== Kralların siyahısı ==

İsveç kralı (isv. Kung av Sverige) — İsveçin dövlət başçısı. Hazırda yalnız təmsilçi və diplomatik funksiyaları yerinə yetirir (1975-ci il Konstitusiyasına uyğun). Hazırda İsveç, 4 əsas qanundan ibarət olan Konstitusiyada təsbit edilən demokratiya və konstitusiyalı monarxiyadır. Kral və kral ailəsinin üzvləri İsveçdə və xaricdə müxtəlif rəsmi, qeyri-rəsmi və digər nümayəndəlik vəzifələrini icra edirlər. Hazırda İsveç kralı 15 sentyabr 1973-cü ildə babası Qustav VI Adolfun ölümündən sonra XVI Karl Qustavdır. == Konstutsion hüquq və səlahiyyətləri == 1 yanvar 1975-ci ildə qüvvəyə minmiş ölkənin yeni Konstitusiyasına görə bütün icra hakimiyyəti hökumətə və parlamentə verildi. Baş nazirin namizədliyi və vəzifədən azad edilməsinə görə məsuliyyət Riksdağın sədrinə verildi və Baş nazir istədiyi digər nazirləri təyin və vəzifədən azad etdi. Riksdaq tərəfindən qəbul edilmiş qanun sənədləri kral sanksiyası olmadan qanuna çevrilə bilər: baş nazir və ya başqa bir nazir bunları "hökumət adından" imzalayır. 1917-ci ildə yazılmamış presedent qurulduğuna baxmayaraq, V Qustav parlamentarizm ideyasını dəstəkləməkdən başqa bir şansının olmadığını söylədi və Baş nazir Nils Edenə gizli məsləhətçilərlə məsləhətləşmələri dayandıracağını və ölkənin siyasətinə qarışmayacağını vəd etdi; 1971-ci ildə dörd əsas partiya tərəfindən müəyyən edilmiş müddətdə bir kompromis əldə edildi və monarxiyanın rolu və onun konstitusiya hüquqları mövzusunda İsveçdəki siyasi müzakirələrdə əksəriyyətin konsensusuna təsir göstərməyə davam edir.

İtaliya kralı (it. Re d'Italia; lat. Rex Italiae) — Qərbi Roma İmperiyasının süqutundan sonra İtaliya krallığının hökmdarına verilən titul. Bu titulun ilk sahibi V əsrin sonlarında yaşamış barbar hərbi lider Odoakr, ardınca V əsrin ortalarına qədər Ostroqot kralları oldu. VIII əsrdə Frankların İtaliyanı zəbt etməsi ilə Karolinqlər bu titulu özlərinə götürdülər. Bu titul orta əsrlər boyu sonrakı Müqəddəs Roma İmperatorları tərəfindən qorunub saxlanılmışdır. Bu titula iddia edən sonuncu imperator XVI əsrdə V Karl olub. Bu dövrdə titulun sahibləri Lombardiyanın Dəmir Tacı ilə taclanırdılar. İtaliya krallığı 1805–1814-cü illərdə yenidən bərpa edildi və Napoleon yeganə kralı oldu. Yalnız 1860-cı illərdə İtaliyanın birləşməsindən sonra bütün İtaliya yarımadasını əhatə edən müstəqil İtaliya Krallığı bərpa olundu.

Buz Kralı (həmçinin Saymon Petrikov kimi bilinir) — "Macəra zamanı" cizgi serialındakı personajlardan biri. Tom Kenni tərəfindən səsləndirilmişdir. Başlanğıcda personaj həmişə şahzadələri ələ keçirməyə çalışan pis niyyətli bir sehrbaz kimi təqdim edildi. Növbəti mövsümlərdə məlum oldu ki, onun bu cür şeylər etməsinin səbəbi ona buz güclər qazandıran başına taxtığı tacdır. Üçüncü mövsümdə onun bir vaxtlar Saymon Petrikov adlı normal insan olduğu və tac taxdıqdan sonra dəli olduğu üzə çıxır.

Kastiliya kralı Alfonso (ing. Alfonso, King of Castile) — İngiltərə yazıçısı Metyu Lüis tərəfindən yazılmış tarixi faciə. 1801-ci ilin noyabrında nəşr olunmuş və ilk dəfə gələn il Kral teatrında səhnələşdirilmişdir. Əsərin hadisələri XIV əsrdə yaşamış Kastiliya kralı XI Alfonso dövründə cərəyan edir. Orijinal tamaşanın aktyor heyətinə Alfonso rolunda Çarlz Mürrey, Orsino rolunda Corc Frederik Kuk, Sezario rolunda Henri Conston, Amelroza rolunda Nanet Conston və Otilliya rolunda Harriyet Litçfild aid idi. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Macdonald, David Lorne. Monk Lewis: A Critical Biography. University of Toronto Press, 2000. Nicoll, Allardyce. A History of Early Nineteenth Century Drama 1800-1850.

Lüdovik (yun. Λουδοβίκος της Γενεύης) (5 iyun 1436, 1 aprel 1437 və ya 5 iyun 1436, Cenevrə, Cenevrə kantonu[d] – aprel 1482, 16 iyul 1482 və ya avqust 1482, Ripay qəsri[d]) — Kipr kralı. Atası Savoyya hersoqu Lüdovik, anası isə Kipr kralı Yanoşun qızı Annadır. Doğum tarixi və uşaqlıq illəriylə bağlı yetərli məlumat yoxdur. Haqqındakı ilk məlumata görə, 14 dekabr 1444-cü ildə Stirlinq qalasında Şotlandiya kralı I Ceymsin qızı Anabellayla evlənmişdir. Ancaq cütlüyün toy mərasimi heç vaxt baş tutmadı. Belə ki, 1458-ci ildə nikah ləğv edilmişdir. 7 oktyabr 1458-ci ildə Lüdovik Kipr kraliçası Şarlottayla evləndi və Kipr kralı oldu. Ancaq çox keçmədən xanımıyla birlikdə adadan qaçmağa məcbur oldular və qalan ömürlərini Romada keçirdilər. == Mənbə == Hill, George (1948).

Milçəklər tanrısı və ya bəzən Milçəklər kralı — Nobel mükafatını qazanmış ingilis yazıçı və şair Vilyam Qoldinq tərəfindən 1954-cü ildə yazılan alleqorik roman. == Haqqında == Kitabda baş verən hadisələr İkinci Dünya müharibəsindən sonra uydurulan nüvə müharibəsi illərində baş verir. Vilyam Qoldinq bu kitabı İkinci Dünya müharibəsindən sonra gördüyü vəhşiliklərdən sonra insan təbiətinin içindəki pisliyi və vəhşiliyi əks etdirmək üçün yazmışdır. == Mövzu == Kimsəsiz adaya düşən 4 uşaqdan ibarət qrup həyatda qalmaq üçün birləşirlər. Öz aralarında iş bölgüsü aparırlar. Bu zaman qrupa adanın başqa hissələrinə düşən uşaqlar qoşulunca bir idarəetməyə ehtiyac duyurlar. Aralarında baş verən mübahisənin həllini bir lider seçməkdə görürlər. Axırda Ralf lider seçilir. "Donuzcuq" ləqəbli uşaq tapdığı balıqqulağı ilə diqqəti üzərinə çəkir, amma balıqqulağı liderin əlinə keçdikdən sonra ona yönələn diqqət dağılır. Daha sonra katolik məktəbin uşaqlarından ibarət qrupda bu qrupa qoşulur və liderlik problemi böyüyür.

Otto (alm. Otto Wilhelm Luitpold Adalbert Waldemar‎; 27 aprel 1848[…], Münhen – 11 oktyabr 1916[…]) — 1886-cı ildən 1913-cü ilə qədər Bavariya kralı idi. Bununla belə, o, ağır ruhi xəstəliyə tutulduğu üçün heç vaxt fəal şəkildə hökmranlıq etməmişdir. Onun əmisi Luitpold və əmisi oğlu Lüdviq qəyyum kimi xidmət edirdilər. Lüdviq 1913-cü ildə, senatın ona bunu etməyə icazə verən qanunu qəbul etməsindən bir gün sonra onu taxtdan saldı və öz başına kral oldu. == Həyatı == Şahzadə Otto 27 aprel 1848-ci ildə Münhen iqamətgahında iki ay tez anadan olub. Valideynləri Bavariya kralı II Maksimilian və Prussiyalı Mariya idi. Əmisi, Yunanıstan kralı Otto onun xaç atası idi. Ottonun özündən başqa böyük qardaşı vəliəhd şahzadə Lüdviq var idi. Onlar uşaqlıqlarının çox hissəsini Hohenşvanqau qalasında qulluqçular və müəllimlərlə keçiriblər.

Otto (yun. Όθων; alm. Otto Friedrich Ludwig von Bayern‎; 1 iyun 1815[…], Zalsburq – 26 iyul 1867[…], Bamberq, Yuxarı Frankoniya) — London Konvensiyasına əsasən 27 may 1832-ci ildə Yunanıstanda monarxiyanın qurulmasından 23 oktyabr 1862-ci ildə taxtdan salınana qədər Yunanıstan kralı kimi hökm sürən Bavariya şahzadəsi idi Bavariya kralı I Lüdviqin ikinci oğlu Otto 17 yaşında Yunanıstanın yeni yaradılmış taxtına çıxmışdı. Onun hökuməti ilkin olaraq Bavariya saray məmurlarından ibarət üç nəfərdən ibarət krallıq şurası tərəfindən idarə olunurdu. Yetkinliyə çatdıqdan sonra Otto qəyyumların xalq arasında qeyri-populyar olduğunu öyrənəndən onları uzaqlaşdırdı və o, mütləq monarx kimi hökm sürdü. Tezliklə yunanlar konstitusiya tələbləri ilə çıxış etməyə başlayanda Otto 1843-cü ildə konstitusiyaya razılıq verdi. Otto hakimiyyəti boyu Yunanıstanın yoxsulluq problemini həll edə və kənardan iqtisadi müdaxilənin qarşısını ala bilmədi. Bu dövrdə Yunan siyasəti Yunanıstanın müstəqilliyinə zəmanət verən üç Böyük Dövlət — Böyük Britaniya, Fransa və Rusiya ilə əlaqəyə əsaslanırdı və Ottonun güclərin dəstəyini qorumaq qabiliyyəti onun hakimiyyətdə qalmasının açarı idi. Güclü qalmaq üçün Otto Böyük gücləri qıcıqlandırmamaqla yanaşı, Böyük güclərin yunan tərəfdarlarının hər birinin maraqlarını digərlərinə qarşı oynamalı idi. Yunanıstanın 1850-ci ildə və 1854-cü ildə Krım müharibəsi zamanı Osmanlı İmperiyasına hücumunu dayandırmaq üçün Britaniya Kral Donanması tərəfindən blokadaya alındıqda, Ottonun yunanlar arasında nüfuzu azaldı.

Qalan Erilix — müasir Şotlandiya ərazisində V əsrin əvvəlləri - 843-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş Piktlər sülaləsinin kralı. == Haqqında == Piktlərin xronikasına əsasən Qalan Erilix Pikt kralları Drust Qurdinmoxla Fudrusun oğlu Drust arasında on beş il hakimiyyətdə olmuşdur. == Mənbə == Хендерсон Изабель. Пикты. Таинственные воины древней Шотландии / Перевод с англ. Н. Ю. Чехонадской. — М.: ЗАО Центрополиграф, 2004 Anderson A.O. Early Sources of Scottish History, Vol. I. — 1922. Anderson M.O. Kings & Kingship in Early Scotland. — 1973.

Pfalslı Ruprext (alm. Ruprecht von der Pfalz‎; 5 may 1352, Amberq, Yuxarı Pfalts – 18 may 1410), bəzən Pfalslı Robert kimi tanınan, Vittelsbax sülaləsinin üzvü, 1398-ci ildən Pfals kürfürstü (III Ruprext adıyla) və 1400-cü ildən ölümünə qədər Almanların kralı. == İlk illəri == Ruprecht 5 may 1352-ci ildə Amberqdə II Ruprext və onun həyat yoldaşı Beatrisin yeganə oğlu olaraq dünyaya gəldi. 13 yaşında anasını itirməsi istisna olmaqla, gəncliyi barədə heç nə məlum deyil. Lakin o, erkən yaşlarından mühüm tədbirlərdə iştirak edirdi. 1378-ci ildən o, böyük əmisi I Ruprext və atası II Ruprextlə birlikdə mühüm sənədlərdə adı görünürdü. Nəticədə, o, Pfalsın gələcək varisi kimi əvvəlcədən məlum idi. Kürfürst kimi hakimiyyətinə qədər o, əsasən Yuxarı Pfalsda yaşadı. 1385/86-cı ilin qışında o, Prussiya səlib yürüşünə qoşulub.Ruprext 27 iyun 1374-cü ildə Amberqdə Nürnberq burqqrafı V Fridrixin qızı Elizabet fon Hohensollern ilə evləndi. Evlilikdən cəmi altı oğul və üç qız dünyaya gəldi.

Səudiyyə Ərəbistan kralı (ərəb. قائمة ملوك السعودية‎) — Vəzifəni Əbüləziz bin Salman icra edir. Bəzən kralı İki müqəddəs məscidin Şərifi adlandırırlar. == Ümumi məlumat == İbn Səudun ölümündən bəri padşahların hamısı onun övladlarıdır və yəqin ki, hökmranlıq edən Kral Salmanın dərhal davamçıları onun nəslindən olacaqlar. İbn Səudun övladları Səudiyyə Ərəbistanının taxtında əsas iddia hesab olunur. Bu, Səudiyyə monarxiyasını ümumiyyətlə böyük, dəqiq müəyyənləşdirilmiş kral ailələri və varis əmrləri olan və varisliyin mütləq primojenasiya sistemindən istifadə edən Qərb monarxiyalarından tamamilə fərqləndirir. 2017-ci ildə kral fərmanı ilə vəliəhd vəzifəsindən kənarlaşdırılmadan əvvəl Məhəmməd bin Nayef, İbn Səudun ard-arda olan ilk nəvəsi idi.

Səudiyyə Ərəbistan kralı (ərəb. قائمة ملوك السعودية‎) — Vəzifəni Əbüləziz bin Salman icra edir. Bəzən kralı İki müqəddəs məscidin Şərifi adlandırırlar. == Ümumi məlumat == İbn Səudun ölümündən bəri padşahların hamısı onun övladlarıdır və yəqin ki, hökmranlıq edən Kral Salmanın dərhal davamçıları onun nəslindən olacaqlar. İbn Səudun övladları Səudiyyə Ərəbistanının taxtında əsas iddia hesab olunur. Bu, Səudiyyə monarxiyasını ümumiyyətlə böyük, dəqiq müəyyənləşdirilmiş kral ailələri və varis əmrləri olan və varisliyin mütləq primojenasiya sistemindən istifadə edən Qərb monarxiyalarından tamamilə fərqləndirir. 2017-ci ildə kral fərmanı ilə vəliəhd vəzifəsindən kənarlaşdırılmadan əvvəl Məhəmməd bin Nayef, İbn Səudun ard-arda olan ilk nəvəsi idi.

Adolf Fredrik (isv. Adolf Fredrik, alm. Adolph Friedrich‎; 14 may 1710[…], Qottorp sarayı[d], Şlezviq-Holşteyn – 12 fevral 1771[…]) — 1751–1771-ci illərdə İsveç kralı. == Həyatı == Adolf Fredrik 14 may 1710-cu ildə Şlezviq şəhərində anadan olmuşdur. O, Holşteyn-Qottorp sülaləsindən idi. Fredrik 16 sentyabr 1727-ci ildə Lübek knyaz-yepiskopu olmuşdur. O, 18 iyun 1739-cu ildən Holşteyn-Qottorp hökmdarı idi. 1741–1743-cü illərdə Rusiya ilə müharibədə İsveçin məğlubiyyətindən sonra rusları razı salmaq məqsədilə 23 iyun 1743-cü ildə imperatriça Yelizaveta Petrovna Riksdaq tərəfindən İsveç taxtının varisi seçilmişdir. Adolf Fredrik 1751-ci ildə taxta çıxmışdır. O, II Fridrixin bacısı Luiza Ulrika Prussiyalı ilə evlənmişdir.

"Dağ kralının mağarasında" (norv. I Dovregubbens Hall) — Henrik İbsenin 1867-ci ildə yazdığı Per Günt pyesinin 2-ci pərdəsinin altıncı səhnəsi üçün təsadüfi musiqi kimi Edvard Qriq tərəfindən 1875-ci ildə bəstələnmiş orkestr musiqi parçasıdır. O, əvvəlcə Opus 23-ün bir hissəsi idi, lakin sonra Per Günt, Suite No. 1, Op.46-nın son parçası olaraq çıxarıldı. Onun asanlıqla tanınan mövzusu ona populyar mədəniyyətdə simvolik status qazanmağa kömək etdi, burada bir çox sənətçi tərəfindən aranjiman edilib. Adın tərcüməsi hərfi deyil. Duvr Norveçin dağlıq bölgəsidir və "qubbe" (qoca) kişi və ya ər kimi tərcümə olunur. "Gubbe" qadın həmkarı "kjerring" ilə birlikdə kişi və qadın trolları, "trollgubbe" və "trollkjerring"ləri fərqləndirmək üçün istifadə olunur. Tamaşada Dovregubben Peer Gyntin fantaziyada icad etdiyi trol kralıdır. == Parametrləri == Əsər baş qəhrəman Per Günt, yuxu kimi bir fantaziyada "Dovregubbens (Dağ kralının meşəsi) zalına" girərkən ifa olunur.

Ağ Ed (ing. Áed the White), Ed mak Exdax (şot.kelt Áed mac Echdach), Ed Find (şot.kelt Áed Find; VIII əsr – 778) — Dal Riada kralı (768–778). == Həyatı == Ağ Ed 733-cü ildə vəfat edən III Eoxaydın oğlu idi. Atasının ölümündən çox keçməmiş Dal Riada krallığı piktlərdən asılı vəziyyətə düşmüşdür. Ağ Ed haqda ilk məlumat 768-ci ilə təsadüf edir. "Olster annalları" əsərinə görə, Ağ Edin ordusu ilə pikt kralı I Kiniodun ordusu arasında bir döyüş baş vermişdir. Bu dövrdə Dal Riada özünü piktlərdən azad etmişdir. "Alba krallarının salnaməsi" əsəri Ağ Edin bir çox qanunlar qəbul etdiyini və bu qanunların I Domnallın (Donald) hakimiyyəti dövründə bütün Şotlandiyaya şamil edildiyi haqda məlumat verir, ancaq bu qanunların məzmunu naməlumdur. Ağ Ed 778-ci ildə vəfat etmişdir və Dal Riada taxtını qardaşı II Fergüsə buraxmışdır. == Mənbə == === Ədəbiyyat === Anderson, Alan Orr.

III Leon (gürc. ლეონ III; bilinmir – ən tezi 967) — II Giorgidən sonra taxta çıxan və 960-969-cu illər arasında ölkəni idarə edən Abxaziya çarı. == Həyatı == 926-cı ildə Leon sonuncu uğursuz üsyandan sonra II Georgi tərəfindən kor və kastrasiya edilmiş böyük qardaşı Konstantini Kartli çarı kimi əvəz etmişdir. II Georgi hökmdarı həmçinin Kartliyə iddia qaldıran II Kvirikenin hakimlik etdiyi ən şərqi gürcü knyazlığı olan Kaxetiyə qarşı kampaniyasını davam etdirmişdir. Georgi və Leonu Kvirikenin qardaşı olan kürəkəni Şahzadə Şurta dəstəkləmiş, ardınca Ucarma qalasını abxazlara vermişdir. Kvirike məğlub olmuş və həbs edilmiş, yalnız Abxaziya çarına tabe olduqdan sonra azad edilmişdir. Tezliklə Kvirike yenidən hücuma keçmiş və Kartlidə üsyana səbəb olmuşdur. 957-ci ildə Georgi oğlu Leonun başçılığı ilə böyük bir ordu göndərmiş, lakin çar ekspedisiyada ölmüş və Leon Kvirike ilə sülh bağlamaq məcburiyyətində qalmış, nəhayət kampaniyasını başa vurmuşdur. Kvirike oğlu Davidin qızı Leonla evlənməsinə razılıq verməyə məcbur qalmışdır. Sülh uzun sürmədi, çünki şahzadə tezliklə vəfat etmiş və iki tərəf arasında inamsızlıq yaranmışdı.

III Çarlz, III Karl və ya tam adı ilə Çarlz Filip Artur Mauntbatten-Vindzor (əsil adı: ing. Charles Philip Arthur George Mountbatten-Windsor; 14 noyabr 1948[…], Vestminster borosu, Böyük London) — Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının kralı (8 sentyabr 2022-ci ildən). Kraliça II Elizabetin oğlu. Kral taxtını ən uzun müddət gözləmiş varis. Çarlz 8 sentyabr 2022-ci ildə anasının ölümündən sonra kral oldu. 73 yaşında o, Britaniya tarixində ən uzun ömür sürən varis və Uels şahzadəsi olduqdan sonra Britaniya taxtına çıxan ən yaşlı şəxs oldu. 6 may 2023-cü ildə Vestminster abbatlığı'nda tacqoyma mərasimi oldu. == Həyatı == Karl 14 noyabr 1948-ci ildə Bukingem sarayında anadan olmuşdur. O, Edinburq hersoginyası Şahzadə Elizabet və Edinburq hersoqu Şahzadə Filipin ilk övladı və Kraliça Elizabetlə VI Corcun ilk nəvəsidir. Şahzadənin xaç valideynləri Kral (doğma babası), Norveç kralı VII Haakon, Mariya Tek (doğma böyük nənəsi), Şahzadə Marqaret (doğma xalası), Yunanıstan və Danimarka şahzadəsi Corc, Şahzadə Viktoriya, Xanım Brebon və Devid Bouz-Layon olmuşdur.

III Karl (isp. Carlos Sebastián de Borbón y Farnesio) (20 yanvar 1716[…], Madrid – 14 dekabr 1788[…], Madrid) — İspaniya, Neapol və Siciliya kralı. Mütləqiyyətçi fraksiyadan olan Karl, sonsuz olan ögey qardaşı VI Ferdinandın vəfatının ardından 1759-cu ildə İspaniya taxtına əyləşdi. 1731-ci ildə 15 yaşlı Karl anasının dayısı olan Antonio Farnesinin varissiz vəfatının ardından Parma və Pyaçentsa hersoqu elan edildi. 1738-ci ildə Polşa kralı III Avqustun qızı Mariya Amaliya ilə evləndi. 19 il boyunca Neapolda yaşayan cütlüyün bu nigahdan 13 övladı dünyaya gəlsə də, bunlardan beşi uşaq yaşlarında vəfat etdi. İspaniya kralı olaraq III Karl saray gəlirlərini artıraraq ölkədəki xarici qüvvələrə qarşı güclü islahatlar apardı. Maliyyə və ticarət münasibətlərini nizama salaraq dövlətin kilsə üzərindəki nüfuzunu artırdı. Yezuitlər imperiya torpaqlarından sürgün edildi. İspaniya ordusu və donanması böyüdüldü.

III Lüdviq (alm. Ludwig III‎) — Bavariya krallığının son monarxı. 7 yanvar 1845 – 18 oktyabr 1921-ci illərdə Bavariya kralı olmuşdur. Əvvəlcə Bavariya ordusunda leytenant kimi xidmət etmiş və Avstriya-Prussiya müharibəsi zamanı oberleytenant rütbəsini almışdı. 18 yaşında Bavariya qanunverici orqanının üzvü olmaqla siyasətə qədəm qoyub və seçki islahatlarını dəstəkləyərək siyasətin fəal iştirakçısı olub. Daha sonra o, 1912-ci ildən 1913-cü ilə qədər qəyyum və faktiki dövlət başçısı vəzifəsində çalışmış, xəstə olan əmisi oğlu Ottonun əvəzinə dövləti idarə etmişdir. Bavariya parlamenti ona bunu etməyə icazə verən qanunu qəbul etdikdən sonra Lüdviq Ottonu taxtdan saldı və taxta özü oturdu. O, I Dünya Müharibəsi zamanı Bavariyaya rəhbərlik edirdi. 1918-ci il Alman İnqilabından sonra Almaniya İmperiyası dağıldı və Veymar Respublikası yaradıldı. Bu inqilab nəticəsində Alman əyalətlərinin digər monarxiyaları ilə birlikdə Bavariya taxt-tacı ləğv edildi və Vittelsbaxların Bavariya üzərindəki 738 illik hakimiyyətinə son qoyuldu.

III Pyotr (port. Pedro III) və ya Qurucu Pyotr (port. Pedro o Edificador; 5 iyul 1717[…], Lissabon – 25 may 1786, Sintra[d], Lissabon dairəsi[d]) — Braqanza sülaləsinə mənsub altıncı Portuqaliya kralı. Qardaşı qızı olan I Mariya Fransiska ilə birlikdə ortaq monarx kimi ölümünədək Portuqaliyanı idarə etdi. Vəfatından sonra xanımı təkbaşına krallığı idarə etdi. == Mənbə == David Birmingham A Concise History of Portugal 2003 Page 205 "Pedro III 1777-86" Sousa 1741, Vol VIII, p.

II Artavazd (e. ə. I əsr, Böyük Ermənistan – e.ə. 31 və ya e.ə. 34, İsgəndəriyyə) - MÖ 55-34-cü illərdə Böyük Ermənistan Kralı. II Tiqranın oğludur. Erməni xarici dil ədəbiyyatının yaradıcısı olan bu şəxs hökuməti tarix və hətta dramaturgiya ilə birləşdirmişdir. Erməni teatrının yaradıcısı hesab olunur. Romadan asılılığın aradan qaldırılması üçün mübarizə aparmışdır. Artaşat sülhünün vəd etdiyi kimi Parfiya əleyhinə mübarizə aparacaq hərbi kontingentlərin Romaya çatdırılmasından yayınan Artavazd, Parfiyalılarla ittifaqda hərəkət etmişdir.

II Artavazd (e. ə. I əsr, Böyük Ermənistan – e.ə. 31 və ya e.ə. 34, İsgəndəriyyə) - MÖ 55-34-cü illərdə Böyük Ermənistan Kralı. II Tiqranın oğludur. Erməni xarici dil ədəbiyyatının yaradıcısı olan bu şəxs hökuməti tarix və hətta dramaturgiya ilə birləşdirmişdir. Erməni teatrının yaradıcısı hesab olunur. Romadan asılılığın aradan qaldırılması üçün mübarizə aparmışdır. Artaşat sülhünün vəd etdiyi kimi Parfiya əleyhinə mübarizə aparacaq hərbi kontingentlərin Romaya çatdırılmasından yayınan Artavazd, Parfiyalılarla ittifaqda hərəkət etmişdir.

II Con və ya Dinsiz Con (isp. Juan II) (d. 29 iyun 1398 - ö. 20 yanvar 1479) – Araqon və Navarra kralı (de-yure). Araqon kralı I Ferdinand və xanımı Alburkerkeli Elyanoranın ikinci oğlu idi. 1425-ci ildə Navarra kraliçası Blanşla evləndi və Navarranın de-yure kralı oldu. Daha sonra qardaşının geridə rəsmi varis buraxmadan vəfatının ardından, 1458-ci ildə Araqon kralı oldu. == Mənbə == Earenfight, Theresa (2015). "Trastamara Kings, Queens, and the Gender Dynamics of Monarchy". In Todesca, James (ed.).

Kastiliyalı II Con (isp. Juan II) (6 mart 1405 – 21 iyul 1454, Valyadolid) – Kastiliya kralı. Kastiliya kralı III Henri və xanımı Lankasterli Ketrinin ən kiçik övladı idi və atasının ölümünün ardından hələ 1 yaşında ikən Kastiliya kralı elan edildi. Əmisi Araqon kralı I Ferdinand və anası isə taxt naibi oldular. 1416-cı ildə əmisinin, 2 il sonra isə anasının vəfatı ilə təkbaşına hakimiyyəti ələ aldı. == Həyatı == II Conun 48 il davam edən səltənəti Kastiliya tarixinin ən uzun dönəmlərindən biridir. Bununla yanaşı, o, tarixdə güclü monarx olaraq tanınmadı. Belə ki, günlərini ibadətlə, ov əyləncələri və cəngavər yarışları tərtibləməklə keçirirdi. Ən yaxın adamı olan Alvaro Luna, kralın ikinci xanımı Portuqaliyalı İzabellanın sarayda güc qazandığı dönəmə qədər onu təsiri altında saxlayırdı. Kraliçanın da hazırladığı intriqalarla Alvaro Luna kral tərəfindən edam edildi və ömrünün sonuna qədər bu səbəblə özünü günahlandırdı.

II Con (port. João II) və ya Mükəmməl Şahzadə (port. o Príncipe Perfeito) (d. 3 mart 1455 – ö. 25 oktyabr 1495) — Aviz sülaləsinə mənsub dördüncü Portuqaliya kralı. == Mənbə == McKendrick, Melveena (2000). Playing the king: Lope de Vega and the limits of conformity. Tamesis. p. 55.

II Georq (alm. Georg II‎, ing. George II; 10 noyabr 1683, Hannover – 25 oktyabr 1760, London) — Hannoverlər sülaləsindən olan Böyük Britaniya kralı (1727–1760), I Georqun oğlu, Britaniyanın hüdudlarından kənarda doğulan sonuncu monarx. 1727-ci ildən bəri kral olaraq Georq İngiltərə parlamentinin nəzarətində olan ingilis daxili siyasətinə nisbətən az təsir göstərdi. Müqəddəs Roma İmperiyasının seçicisi olaraq, 12 il mövsümünü Hannoverdə keçirdi, burada dövlət siyasətinə daha çox nəzarət edirdi. Parlament müxalifətini dəstəkləyən böyük oğlu Frederik ilə çətin münasibət qurdu. Avstriya irsi uğrunda müharibə zamanı II Georq 1743-cü ildə Dettingen döyüşündə iştirak etdi və beləliklə şəxsən döyüşə qoşun gətirən son ingilis monarxı oldu. 1745-ci ildə katolik iddiasında İngilis taxtına iddia edən Ceyms Stüartın ("Köhnə iddiaçı") Ceyms oğlu Karl Stuartın rəhbərliyi ilə ("Gənc iddiaçı" və ya "Bonnie Prince Charlie") son Yakobin üsyanı zamanı Georqu devirməyə çalışdı və uğursuz oldu. 1751-ci ildə şahzadə Frederikin gözlənilməz ölümündən sonra II Georqun nəvəsi III Georq varis oldu və nəticədə kral oldu. II Georq, isti aylarda monarxın rəsmi ad gününü qeyd etmək ənənəsini təqdim etdi.

II Ferdinand (isp. Fernando II de Aragón, ing. Ferdinand II of Aragon; 10 mart 1452[…] – 23 yanvar 1516) — Araqon kralı; 1474–1504 müddətində Kastilyalı İzabella ilə olan evliliyi boyunca Kastiliya və Leon kralı; 1508-ci ildən ölümünə qədər Kastiliya taxtının sahibi olan qızı Yuannanın taxt naibi; 1504-cü ildə Fransayla baş verən müharibənin sonunda 1458-ci ildən bu yana ilk dəfə birləşdirilən Napoli və Siciliya krallığının hakimi; eyni zamanda 1512-ci idən etibarən Navarra kralı. Xristofor Kolumbun 1492-ci ildə baş tutan ilk səyahətini dəstəkləməsinin ardından II Ferdinand və xanımı Kastilyalı İzabella Yeni dünyanın kəşfi səbəbilə qısa zamanda məşhurlaşdı. Həmin il o, Pireney yarımadasının son İslam dövləti olan Qranada dövləti ilə müharibəyə girişdi və qalib gəldi. Beləliklə, uzun müddət davam edən rekonkista əməliyyatı başa çatdırıldı. Ölüm anında II Ferdinand Portuqaliya xaricindəki bütün ispan dövlətləri üzrə hakimiyyətini nəvəsi V Karlla qızı Kastilyalı Yuannaya əmanət etdi. == Gənclik illəri == II Ferdinand 10 mart 1452 tarixində Araqon kralı II Con və onun ikinci xanımı Yuanna Enrikesin oğlu olaraq Araqon krallığına bağlı Sos del Rey Catolico əyalətindəki Sada Sarayında dünyaya gəldi. 19 oktyabr 1469 tarixində Kastiliya və Leon krallığına bağlı Valladolid qəsrində Kastiliya kralı IV Henrinin varisi və ögey bacısı Kastilyalı İzabella ilə evləndirildi. Kastilyalı İzabella həmçinin Trastamara sülaləsinin nümayəndəsi idi və hər ikisi Kastiliya kralı I Conun nəslindən gəlməkdə idi.