* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | ••••••••• | 1.97 |
2004 | ••••• | 1.01 |
2006 | ••• | 0.45 |
2007 | •• | 0.42 |
2009 | •••••••••••••••••••• | 4.48 |
2010 | ••••••• | 1.36 |
2011 | •••••••••• | 2.14 |
2012 | ••• | 0.52 |
2013 | •••••••• | 1.60 |
2014 | •• | 0.34 |
2015 | • | 0.17 |
2016 | ••••••• | 1.39 |
2018 | •••••• | 1.20 |
2019 | ••• | 0.56 |
1 is. [fars.] köhn. 1. Evlənmə əsnasında kişi (oğlan) tərəfindən qadına (qıza) vəd edilən nikah bahası; başlıq, mehr. [Mərcan bəy:] …Qabaqda axmaqlıq edib, kəbin pulunu beş min manat yazdırmışam. Ü.Hacıbəyov. Arvad bədbəxt olub atası evində qalardı. Atası da axund otağında, divanxanalarda kəbin və talaq davası edərdi. H.Sarabski. 2. İzdivac, nikah; evlənmənin qanuni şəklə salınması. Kəbin əhvalatını bitirməkdən ötrü əvvəlcə mənim bu əqdim … qeyd olunmalı idi. T.Ş.Simurq. □ Kəbin kağızı – kəbin şərtlərinin yazıldığı kağız, evlənmə haqqında şəhadətnamə. Hər birisi ki razı olsa, onda gərək dübarə Abbas Məhəmməd oğluna nikah oxuna və kəbin kağızı yazıla… M.F.Axundzadə. Kəbin kağızını almamış gəlini bayıra çıxarmazdılar. H.Sarabski. Kəbin kəsdirmək – evlənməsini müvafiq mərasimlə qanuni şəklə saldırmaq. [Ağamehdi] … kəbin kəsdirdi və [Gülnazı] götürüb öz evinə apardı. E.Sultanov. Kəbin kəsmək – evlənmə ayini icra etmək, evlənməyi qanuni şəklə salmaq, nikah kəsmək. İrəvanda bir belə mirzənin hətta kəbin kəsdiyini görmüşəm. Ə.Haqverdiyev. Kəbinini kəsmək – ərə getməsini qanuni şəklə salmaq. [Molla Səfi:] Pəh, bu olmadı ha! Mənə deyən gərəkdi, həpənd, bu nə şəriətbazlıqdı… Kəbinini kəsəydin qurtaraydı gedəydi… N.Vəzirov. Kəbinini vermək – boşamaq, talağını vermək. [Şamama cadu:] Onun da fikrini çəkəcəksən? Bir yüz manat puldur, onun kəbinini verib, başından rədd elərsən, gedər işinə. Ə.Haqverdiyev. ◊ Kəbin(lər)i göydə kəsilib – evlənmələri tam zəruridir. Əmiqızı ilə əmioğlunun kəbini göydə kəsilib. (Məsəl). [Allahqulu Çimnaza:] Sən də çalış, Sonanı Büləndə gəlin gətir, bir-birini onlar çox istəyirlər. Hər cəhətdən də babdırlar. Belələri üçün deyiblər ki, kəbinləri göydə kəsilib! Ə.Əbülhəsən. Kəbinim halal, canım azad! köhn. – adətən qadının məcburiyyət üzündən ərindən boşanmaq arzusunu bildirən ifadə. [Güllü:] Kağızımı ver, kəbinim halal, canım azad! Ə.Haqverdiyev. [Mərcan bəy Kəblə Qubada:] Amma əgər sən bir iş görə bilsən ki, arvadım mənə deyə: kəbinim halal, canım azad və məndən çıxıb gedə, onda sənə iki min manat nağd pul verərəm. Ü.Hacıbəyov. Kəbininə kəsilmək məc. – daim boynunda olmaq, boynuna qoyulmaq (bir iş, vəzifə).
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / kəbin1 Ərəbcədir, bizdə quda (qayın, qazın) sözü işlədilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / kəbin1 KƏBİN – TALAQ Elə olan surətdə mənim özüm sizə yaxşı kəbin kəsdirərəm (Ə.Haqverdiyev); Fövrən bir molla çağırıb, vəkil elə ki, get Mədinədə mənim arvadımın talağını ver (Mir Cəlal).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / kəbin2 устар. I сущ. в прошлом: брачный договор, по которому жених обещал невесте определенные ценности. Kəbin haqqı (обещанная при бракосочетании сумма денег или количество вещей, выдаваемых женщине в случае развода или смерти мужа) II прил. брачный. Kəbin kağızı брачное свидетельство, kəbin kəsmək зарегистрировать брак, kəbin kəsdirmək узаконивать, узаконить брак, kəbinini vermək расторгать, расторгнуть брак; разводиться, развестись с женой ◊ kəbinləri göydə kəsilib они рождены, созданы друг для друга; kəbinim halal, canım azad (формула, означающая, что жена расторгает брак с мужем)
Azərbaycanca-rusca lüğət / kəbin1 I. i. marriage-contract, marriage settlement; ~ kəsmək to register the marriage; (dini qaydada) to marry (d.); ~ kəsdirmək to register / to sign one’s marriage; (dini qaydada) to get* married; ~ini vermək (boşamaq) to divorce (d.), to agree to divorce; ◊ Kəbinləri göydə kəsilib Their marriage is made in heaven II. s. marriage; ~ kağızı certificate of marriage, marriage lines pl.; ~ pulu bride-money
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / kəbin1 1) is. contrat m de mariage ; ~ kəsmək conclure un contrat de mariage, marier vt ; ~ini vermək divorcer vt ◊ ~ləri göydə kəsilib leur mariage est conclu dans le paradis ; 2) sif. de mariage
Azərbaycanca-fransızca lüğət / kəbin1 [fars.] сущ. куьгьн. кебин (1. магьар (никягьзавай гадади-итимди рушаз-дишегьлидиз хиве кьадай кебиндин гьакъи, пул); 2. никягь); kəbin kağızı кебиндин (никягьдин) ччар (никягьдин шартӀар кхьенвай ччар; пабни-гъуьл хьун гьакъинда ччар); kəbin kəsdirmək кебин атӀуз тун, никягьиз тун; kəbin kəsmək кебин атӀун, никягь авун, никягьун; kəbinini kəsmək кебин атӀун, никягь авун, никягьун (гъуьлуьз физвай руш); kəbinini vermək тӀалакьар вахгун, никягьдикай хкудун, рахкурун; ** kəbininə kəsilmək пер. гьамиша хиве хьун, хиве ттунваз хьун (са кар, везифа).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / kəbinf. 1) nikah; 2) başlıq, südpulu; cehiz.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti