Latviyada milli oyanış
Latviyada milli oyanış və ya Birinci oyanış (latış. Pirmā atmoda) — 1850-1880-ci illərdə latışların mədəni və milli dirçəliş hərəkatı. Bu hərəkatın fəalları əsasən Livoniya və Kurlandiyada Baltikyanı almanların hökmranlığına qarşı çıxan, müasir Latviya milli dövlətinin əsasını qoyan yüksək təhsilli insanlardan "gənc latışlar" adlanırdı. Gənc Almaniya və Çex Milli Hərəkatı kimi Avropanın romantik milliyətçi hərəkatlarından təsirləndi. Gənc latışların fəaliyyətinin böyük hissəsi latışların təhsilinə, almanlarınblatış dilinə, adət-ənənələrinə və mədəniyyətinə qarşı qərəzli tənqidinə qarşı mübarizəyə həsr olunmuşdu.
Hərəkat 1850-ci illərdə o dövrdə Livoniya əyalətində ali təhsil müəssisəsi olan Tartu Universitetində meydana gəlib, 30-a yaxın etnik latış olan tələbə onun ilk fəalları olub. Kurlandiyadan olan tələbə Krişyanis Valdemars yataqxana otağında özünü latış kimi təqdim edən lövhə yerləşdirib ki, bu da o zaman eşidilməyib. Çox keçmədi ki, onun ətrafında 10-13 tələbədən ibarət dərnək yarandı və onlar “Latviya axşamları” təşkil etdilər ki, bu zaman almanlar tərəfindən sıxışdırılan latışların vəziyyətini müzakirə etdilər. Yuris Alunan və Krişyanis Baron tezliklə onun liderləri oldular.Hərəkatın fəalları “Mājas Viesis” və “Pēterburgas Avīzes” qəzetlərini nəşr edirdilər. Əvvəlcə ilk oyanışı bölgədə alman təsirinə qarşı mübarizədə alət kimi görən Rusiya hakimiyyət orqanları dəstəklədi.
Latviyada Prezident seçkiləri (1922)
Latviyada Prezident seçkiləri — 1922-ci ildə Latviyada baş tutan sayca 1-ci Prezident seçkiləri.
== Məlumat ==
1922-ci il noyabrın 14-də Latviya Prezidenti vəzifəsinə seçkilər baş tutdu. seçkilərə Latviya Seyminin 100 üzvündən 98-i qatıldı. seçkilərin yeganə namizədi olan «Kəndçi Birliyi» Partiyasının üzvü Yanis Çaqste birinci turdaca Latviya Prezidenti seçildi. Onun lehinə 92 deputat, əleyhinə isə 6 deputat səs verdi.
Yanis Çaqstenin andiçmə mərasimi noyabrın 18-də baş tutdu və onun səlahiyyət müddəti üç ili əhatə etdi.
Latviyada Prezident seçkiləri (2015)
Latviyada Prezident seçkiləri — 2015-ci ildə Latviyada baş tutan sayca 12-ci Prezident seçkiləri.
Latviyada Prezident seçkiləri (2019)
Latviyada Prezident seçkiləri — 2019-cu ildə Latviyada baş tutacaq sayca 14-cü Prezident seçkiləri.
Latviyada dövlət çevrilişi (1934)
Latviyada dövlət çevrilişi — 1934-cü il mayın 15-də Latviyanın Baş naziri Karlis Ulmanis tərəfindən Latviya iqtidarının işğal olunması. Dövlət çevrilişinin nəticəsində Latviya Konstitusiyasının fəaliyyəti dayandırıldı, Latviya Seymi buraxıldı, Latviyada mövcud olan bütün siyasi partiyaların fəaliyyəti dayandırıldı və bir-sıra qəzetlər qapadıldı.
== Dövlət çevrilişi zamanı ==
1934-cü il mayın 15-dən 16-na ötən gecə Riqa şəhərində yerləşən bütün dövlət əhəmiyyətli binalar hərbçilər, polislər və ayzsarqilər tərəfindən işğal edildi. Daha sonra Baş nazir Karlis Ulmanisin və hərbi nazir general Yanis Balodisin imzaladığı Sərəncam yayımlandı. Sərəncama əsasın altı ay müddətinə bütün Latviya ərazisində hərbi vəziyyət elan edildi və Latviya Konstitusiyasında islahatlar aparılana qədər Latviya Seymi buraxıldı. Həmin dövrdə Latviya Prezidenti olan Albert Kviesisa isə səlahiyyət müddəti başa çata qədər, yəni 1936-cı il aprelin 11-nə qədər səlahiyyətlərinə davam etdirilməsinə icazə verildi.
Latviyada dövlət çevrilişi zamanı zor tətbiq etmə halları başa vermədi və Latviya ictimaiyyəti çevrilişə etiraz etmədi.
LSDİP liderlərinində daxil olması ilə 2000 yaxın insan həbs edildi. Onların çoxu bir müddət sonra azad edildi, digərləri isə bir il müddətinə olmaqla azadlıqdan məhrumetmə cəzası ilə cəzalandırıldı.
