Maratha sözü azərbaycan dilində

Maratha İmperiyası, Maratx dövləti və ya Maratha konfederasiyası (marathi मराठा साम्राज्य) — 1674-1820-ci illərdə mövcud olmuş və əsası Maratxlar sülaləsindən olan Şivaçi tərəfindən qoyulmuş dövlət. Onun ərazisi indiki Hindistanın Maxaraştra ştatına uyğun gəlir. == Tarixi == 1674-cü ildə Maratx kəndlilərinin çıxışı Şivaçinin başçılıq etdiyi Maratx dövlətinin yaradılması ilə nəticələndi. 1747-ci ildə Nadir şahın öldürülməsindən sonra Əhməd şah müstəqil Əfqan dövlətinin əsasını qoydu. Bu zaman Maratx dövləti Hindistanda ən böyük siyasi qüvvəyə çevrilmişdi və ümumhindistan miqyasında hegemonluğa can atırdı. 1759—1761-ci illərdə Hindistan uğrunda Əfqan-Maratx müharibəsi baş verdi. 1761-ci ilin yanvarın 14-də Panipat döyüşü müharibənin sonu oldu. Məğlub olan Maratx dövləti bir daha özünə gələ bilmədi. Panipat döyüşü həm də Böyük Moğol İmperiyasının süqutu demək idi. Lakin əfqanlar ölkədə möhkəmlənə bilməyib buranı tərk etdilər.

İkinci ingilis-maratha müharibəsi (1802-1805) - Böyük Britaniyanın Ost-Hind kompaniyası ilə Maratha Konfederasiyası arasında baş vermiş ikinci müharibə. == Müharibənin arxaplanı == 1799-1800-cü ildə maysurların devrilməsindən sonra marathalar ingilislərin nəzarətindən kənarda qalan yeganə güc idi. Hindistanda vətəndaş həmrəyliyini pozan Ost-Hind kompaniyası marathalar arasında nifaq salır, milli qırğınlar törədirdi. Nəhayət, Peşvə ilə bağlanan müqaviləyə əsasən Kompaniya marathaların xarici siyasətini öz nəzarətinə aldı. Bu müqaviləyə əsasən ingilislərin böyük bir hərbi dəstəsi Peşvənin ərazisinin keşiyini çəkməli idi. Bunun müqabilində ümumi vergi məbləği 2 milyon 600 min rupi təşkil edir və mahallar Kompaniyanın ixtiyarına keçirdi. Eyni zamanda marathaların hərəkat birliyini zəiflətməyə çalışan müstəmləkəçilər həmin müqaviləyə konfederasiyanın ləğv edilməsi haqqında maddə daxil etməyə müvəffəq oldular. == Müharibənin gedişi == 1802-ci ildə bağlanmış müqavilənin qeyri-bərabər xarakterdə olması ən iri maratha knyazlıqlarının, o cümlədən İndorun və Qvaliorun müqavimətinə səbəb oldu. Beləliklə, uzun sürən ingilis-maratha müharibələri başlandı. İngilislərin planına əsasən Velesli Dəkkən yaylasını, Leyk Doab və Dehlini tutmalı, Povel isə Bundelkxanda daxil olmalı idi.