Menelay Teoremi
Menelay teoremi, transversal haqqında teorem və ya tam dördtərəfli haqqında teorem — Afin həndəsəsinin klassik teoremidir.
Bu, İskəndəriyyəli Menelaya aid edilən planimetriya teoremidir.
Əgər
A
′
,
B
′
{\displaystyle A',B'}
və
C
′
{\displaystyle C'}
nöqtələri uyğun olaraq
△
A
B
C
{\displaystyle \triangle ABC}
üçbucağının
B
C
,
C
A
{\displaystyle BC,CA}
və
A
B
{\displaystyle AB}
tərəfləri yaxud onların uzantıları üzərində olarlarsa, onda onlar yalnız və yalnız o zaman kollinear olarlar ki,
A
B
′
B
′
C
⋅
C
A
′
A
′
B
⋅
B
C
′
C
′
A
=
−
1.
{\displaystyle {\frac {AB'}{B'C}}\cdot {\frac {CA'}{A'B}}\cdot {\frac {BC'}{C'A}}=-1.}
burada
A
B
′
B
′
C
{\displaystyle {\frac {AB'}{B'C}}}
,
C
A
′
A
′
B
{\displaystyle {\frac {CA'}{A'B}}}
və
B
C
′
C
′
A
{\displaystyle {\frac {BC'}{C'A}}}
istiqamətlənmiş düz xətt parçalarının nisbətidir.
İskəndəriyyəli Menelay
İskəndəriyyəli Menelay (təq. 70, İsgəndəriyyə, Roma Misiri[d] – təq. 140, Roma) — Qədim Yunan riyaziyyatçısı və astronomu.
== Həyatı ==
70-ci ildə İsgəndəriyyədə doğulub.
Təqribən 140-cı ildə Romada vəfat edib.
== Fəaliyyəti ==
Sferik həndəsə və triqonometriyaya aid "Sferika" (3 kitabdan ibarət) əsərinin müəllifidir.
== Əsərləri haqqında ==
Nəsrəddin Tusinin müstəvi və sferik triqonometriyadan bəhs edən "Şəklül-qita" ("Tam dördtərəfli haqqında traktat") əsərində Menelay teoreminin, müasir triqonometriyanın əsas teorem və düsturları verilmiş, sferik üçbucağın üç bucağına görə tərəfləri təyin edilmiş, diskret və kəsilməz kəmiyyətlər anlayışına dialektik tərif verilmişdir. Nəsrəddin Tusi həmçinin "Menelayın "Sferika" əsəri" adlı əsərin müəllifidir.
