meşələrin sözü azərbaycan dilində

Kserofit meşələrin torpaqları — Azərbaycan ərazisində yayılmış torpaq tipi. Bir çox iqlimşünaslar, fiziki coğrafiyaçılar, aqroekoloqlar Azərbaycanın yerləşdiyi enliklər və uzunluqlar arası ərazini bütövlüklə subtropik rayonlara aid etmişdir. Landşaft baxımından ölkə ərazisi quru subtropik çöllərə və yarımsəhralara düşür. == İqlimi == Ə.D.Əyyubova görə quru subtropik Azərbaycanda fəal temperaturun illik cəmi 3800-4600° arasında dəyişir. Qış mövsümündə orta aylıq temperatur 0,6°-dən aşağı enmir. Havanın orta illik temperaturu 12,0-14,5°-yə qədər dəyişir. Atmosfer yağıntılarının illik miqdarı 600-1100 mm təşkil edir. Nisbi rütubətlənmə 9%-dən 30%-ə qədər dəyişir. == Torpaqları == Quru subtropiklərin çöl və yarımsəhralarında boz-qəhvəyi və boz torpaqlar geniş yayılmışdır. Bu qurşaq daxilində şabalıdı torpaqların formalaşması mübahisəli məsələlərdəndir.

Meşəsizləşdirmə — meşə torpaqlarının meşə örtüyü olmayan torpaqlara, məsələn, tarlalar, əkin sahələri, otlaqlar, şəhərlər, çöllər və s. çevrilməsi prosesi. Ən çox meşə qırılması tropik tropik meşələrdə baş verir. İndiki dövrdə Yer kürəsinin təxminən 31%-i meşələrlə örtülüdür. Bu, kənd təsərrüfatının genişlənməsindən əvvəl mövcud olan meşə örtüyündən üçdə bir azdır. Bu itkilərin yarısı keçən XX əsrdə baş tutmuşdur.Meşəsizləşdirmənin əsas səbəbi meşələrin tutduğu ərazilərin başqa məqsədlər üçün köçürülməsi, xüsusən meşələrin qırılması və əkin sahələri üçün yandırılmasıdır. Meşəsizləşdirmənin digər əsas problemi meşəsalmanın olmamasıdır. Bundan əlavə, meşələr qasırğalar, meşə xəstəlikləri, iqlim dəyişikliyi kimi təbii səbəblərə görə məhv ola bilərlər. Buna baxmayaraq, meşəsizləşdirmənin əsas səbəbi də insan fəaliyyətidir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == == Xarici keçidlər == Global map of deforestation based on Landsat data JICA-JAXA Forest Early Warning System in the Tropics: JJ-FAST (FOREST GOVERNANCE INITIATIVE)- JICA-JAXA Old-growth forest zones within the remaining world forests EIA forest reports: Investigations into illegal logging.

Qarışıq meşələrin torpaqları — Tayqa meşələri zonasından cənubda qarışıq meşələr - iynə və enliyarpaq ağaclardan ibarət meşələr zonası. Bu meşələr xüsusilə Şərqi Avropa düzənliyində geniş ərazini əhatə edir. Ural dağlarından şərqə davam edərək Amursahili zonaya qədər uzanır, lakin bütöv qurşaq əmələ gətirmir. == Şimali Amerikada == Şimali Amerikda bu torpaq tipi Mərkəzi Kanada torpaq vilayətinə düşür. Bu vilayət Mərkəzi Kanadanın Böyük düzənliyinə, Makkenzi və Ris-Ruver çaylarının hövzələrinə, Atabsaka və Saskaçevanın şimal hissələrini əhatə edir. == Şərqi Avropada == Şərqi Avropada qarışıq meşələrin ağac tərkibi əsasən küknar, tozağacı, ağcaqovaq, Qərbi Sibirdə tozağacı və ağcaqovaq üstünlük təşkil edir. Qarışıq meşələrdə az-çox ot örtüyü yaxşı inkişaf etmişdir. Qarışıq meşələrdə biomassa tayqaya nisbətən çoxalır (2000-3000 s\ha). Şimali Amerikada qarışıq meşələrin ağac tərkibi kimidir: Fraxinus Pennsylvaniça, Ulmus Amerikana, Acer Negunqo və s. == İqlimi == Qərbi Avropada qarışıq meşələr zonası iqliminə görə tayqa meşə landşaftı ilə müqayisədə bir qədər isti və yayı xeyli davamlıdır.

Bu torpaqlar - Şərqi Asiyanın subtropik hissəsində (Çin, Yaponiya) və ABŞ-nin cənub-şərqində (Florida və ətraf ştatlarda), Cənubi Qafqazda Gürcüstan respublikasının Qara dəniz sahillərində və Azərbaycan respublikasının Lənkəran vilayətində yayılmışdır. Torpaqlar böyük təsərrüfatı əhəmiyyətinə malikdirlər. Bunlarda rütubətli subtropik bitkilər (çay, sitrus) əkilir. == İqlimi == Rütubətli subtropik iqlim şəraiti çoxlu yağıntıları ilə xarakterizə olunur. Qışı yumşaq, mülayim, yayı isti olur. Orta illik temperatur +14 °C, orta yanvar temperaturu +7 °C yaxın, orta iyul temperaturu +22 °C-yə yaxındır. == Bitki örtüyü == Bu torpaqlar üzərində palıd, vələs, fıstıq və şabalıd ağaclar yayılmışdır. Meşələrin biokütləsi 4000s\ha çoxdur. Meşə töküntüsü 210 s\ha yaxındır. == Torpaqəmələgətirən süxurlar == Püskürmə mənşəli dağ süxurlarının aşınma məhsullarıdır: andezit, bazalt, tuf, qumlu-çınqıllı şistlər, aşağı allüvial ərazilərdə allüvial və dellüvial-prolüvial gilli-qumlu və çınqıllı süxurlardır.