Mühafizəkarlıq
Mühafizəkarlıq (və ya konservatizm) — ənənəvi sosial institutları təbliğ etməyə və qorumağa çalışan estetik, mədəni, sosial və siyasi fəlsəfə. Mühafizəkarlığın mərkəzi müddəalarına görə, mədəniyyət və sivilizasiya status-kvo ilə dəyişə bilər. Qərb mədəniyyətində mühafizəkarlar mütəşəkkil din, parlament hökuməti və mülkiyyət hüquqları kimi bir sıra institutları qoruyub saxlamağa çalışırlar. Mühafizəkarlığın tərəfdarları çox vaxt proqressivizmə qarşı çıxır və ənənəvi dəyərlərə qayıdış axtarırlar. Termin siyasi kontekstdə ilk dəfə istifadə edilməsi 1818-ci ildə Fransua-René de Chateaubriand ilə Fransa İnqilabının siyasətlərini geri qaytarmağa çalışan Burbon bərpası dövründə yaranmışdır. Tarixən sağçı siyasətlə əlaqəli olan bu termin o vaxtdan bəri geniş baxışları təsvir etmək üçün istifadə olunur. Mühafizəkar kimi qəbul edilən vahid siyasət dəsti yoxdur, çünki mühafizəkarlığın mənası müəyyən bir yerdə və zamanda ənənəvi hesab ediləndən asılıdır. Mühafizəkar düşüncə özünü mövcud adət-ənənələrə və milli mədəniyyətlərə uyğunlaşdırdığı üçün xeyli müxtəlif olmuşdur. Məsələn, bəzi mühafizəkarlar dövlətin iqtisadiyyata daha çox müdaxiləsini müdafiə edir, digərləri isə daha sərbəst bazar iqtisadi sistemini müdafiə edir. Beləliklə, dünyanın müxtəlif yerlərindən olan mühafizəkarlar — hər biri öz adət-ənənələrini qoruyur — geniş spektrli məsələlərdə fikir ayrılığına düşə bilər.
Libertar mühafizəkarlıq
Libertar mühafizəkarlıq – mühafizəkarlığı və libertarizmi birləşdirən siyasi fəlsəfə. Mühafizəkarlığın libertar qanadını təmsil edir və əksinə.
Libertar mühafizəkarlıq, laissez-faire klassik liberalizmi əks etdirərək, mümkün olan ən böyük iqtisadi azadlığı və sosial həyatın mümkün olan ən az dövlət tənzimlənməsini müdafiə edir, lakin bunu hakimiyyət, əxlaq və vəzifəni vurğulayan daha sosial mühafizəkar fəlsəfəyə olan inamla birləşdirir. ABŞ-də ortaya çıxan libertar mühafizəkarlıq azadlığı prioritetləşdirir, söz azadlığını, seçim azadlığını və azad bazar kapitalizmini təşviq edir və mühafizəkar məqsədlərə çatmaq üçün liberal sosial mühəndisliyi rədd edir.
== Tarix ==
1950-ci illərdə Milli İcmalın aparıcı müəlliflərindən biri olan Frank Meyer libertarizm və mühafizəkarlığın birləşməsini füzionizm adlandırdı. 1975-ci ildə Reason-a verdiyi müsahibədə Kaliforniya Qubernatoru Ronald Reyqan libertarlara müraciət edərək bildirdi ki, o, "mühafizəkarlığın ürəyinin və ruhunun libertarizm olduğuna inanır". Ron Paul ölkədə Reyqanın prezidentlik kampaniyasına dəstək verən ilk seçilmiş məmurlardan biri olub və 1976 və 1980-ci illərdə Reyqan üçün fəal şəkildə kampaniya aparıb. Bununla belə, Ron Paul 1980-ci ildə Reyqanın seçilməsindən sonra Reyqan administrasiyasının siyasətindən tez məyus oldu və sonra xatırladı ki, 1981-ci ildə o, Reyqanın büdcə təkliflərinin əleyhinə səs verən yeganə respublikaçı idi "1977" 1981-ci ildə , Cimmi Karter 38 milyard dollarlıq kəsirli büdcə təklif etdi və Nümayəndələr Palatasındakı bütün respublikaçılar bunun əleyhinə səs verdilər. Onlar nağıl diyarında yaşayırdılar. Ron Pol Nümayəndələr Palatasından istefa verməyə və 1984-cü ildə Senata namizəd olmağa hazırlaşarkən, çıxışında hər iki böyük partiyanın siyasi mədəniyyətindən iyrəndiyini ifadə edərək, nəhayət, Reyqana dəstək verdiyi üçün liberal dostlarından üzr istədi.
