Paralimpiya sözü azərbaycan dilində

== Tarixi == === 1996—2000-ci illər: Paralimpiadada debüt === === 2004—2008-ci illər: Paralimpiadada birinci uğurlar === === 2012—2016-cı illər: Paralimpiadada tərəqqi dövrü === === 2020-2022-ci illər: Paralimpiadada tarixi nəticə === == Nəticələri == == İdmançılar üzrə göstəricilər == === Medalların əyarına görə idmançıların göstəriciləri === 2000-ci ildə Sidney şəhərində (Avstraliya) baş tutan Paralimpiya Oyunlarında qadın güllə atıcısı Yelena Taranova gümüş medala sahib oldu. Bu Azərbaycanın Paralimpiadalarda qazandığı birinci medal oldu. 2004-cü il Afina Paralimpiadasında isə Azərbaycan idmançıları Paralimpiadalarda birinci qızıl medallara sahib oldu. Əvvəl yüngül atlet Oleq Panyutin, sonra isə cüdoçu İlham Zəkiyev turnirin qalibi oldu. Dörd il sonra baş tutan turnirdə də cüdoçu İlham Zəkiyev 2-ci dəfə Paralimpiya Oyunlarının qalibi oldu və bu uğura imza atan birinci idmançı oldu. Amma onun bu uğurunu 2012-ci ildə London şəhərində (Birləşmiş Krallıq) baş tutan Paralimpiada da yüngül atlet Oleq Panyutin yenilədi. Turnirdə bir qızıl və bir bürünc medala sahib olmaqla Oleq Panyutin, Paralimpiadalarda qazandığı medalların sayını dördə (2 qızıl və 2 bürünc) qaldırdı. 2016-cı il Rio-de-Janeyro Paralimpiadasında heç bir idmançı onun bu nailiyyətini yeniləyə bilmədi. 2021-ci ildə Yaponiyada baş tutan Paralimpiya Oyunlarında üzgüçü Roman Saleh üç qızıl medala sahib olmaqla həm Oleq Panyutinin nailiyyətini yenilədi, həm də üç dəfə Paralimpiadanın qalibi olmağı bacaran birinci idmançı oldu. 2021-ci il avqustun 31-dən üzgüçü Roman Saleh Paralimpiya Oyunlarında qazanılan medalların əyarına görə ən yaxşı idmançıdır.

1960 Yay Paralampiya Oyunları və ya I Yay Paralimpiya Ouynları ― 1960-cı ilin 18 sentyabrından 25 sentyabrına qədər davam edən İtaliyanın paytaxtı Roma şəhərində baş tutmuş Yay Paralimpiya Oyunları. Rəsmi şəkildə keçirilmiş ilk Yay Paralimpya Oyunları turniridir. Yarışlar Stadio Olimpicoda keçirilmişdir. == İdman növləri == 1960 Yay Paralampiya Oyunlarında 9 idman növü üzrə yarışlar təşkil olunmuşdur: Oxatma Atletika Dartatma Snuker Üzgüçülük Masaüstü tennis Təkərli arabada qılıncoynatma Təkərli araba basketbolu Təkərli araba gimnastikası == Medal sıralanması (İlk 10-luq) == Ev sahibi ölkənin adı tünd rəngli fonda göstərilmişdir.

1996 Yay Paralimpiya Oyunları və ya rəsmi adı ilə X Yay Paralimpiya Oyunları — 1996-cı il avqustun 16-dan 25-nə qədər Birləşmiş Ştatların Atlatna şəhərində baş tutan Yay Paralimpiya Oyunları. Atlanta Paralimpiadasının medal sıralanmasında birinci yeri, 47 qızıl, 46 gümüş və 66 bürünc medal qazanan Birləşmiş Ştatlar yığması tutdu.

2000 Yay Paralimpiya Oyunları 2000-ci il oktyabrın 18-dən 29-dək keçirilib. 18 idmanda yarışaraq, 561 mükafat seti oynanıb. Talisman - kərtənkələdir. Bunlar cənub yarımkürəsində ilk Paralimpiya oyunları idi. == İştirakçı ölkələr == Müsabiqələrə 122 ölkədən 3879 idmançı (2889 kişi, 990 qadın) gəldi.

Qış paralimpiya oyunları 2002 (ing. 2002 Winter Paralympics) — 7-16 mart tarixlərində ABŞ-nin Solt Leyk Siti şəhərində keçirilmişdir. 36 ölkədən 416 atlet iştirak etmişdir. == Medallar == == İştirakçılar == Hər bir ölkədən gələn idmançıların sayı mörtərzədə verilib.

2012-ci il Yay Paralimpiya Oyunları — Böyük Britaniyanın London şəhərində 29 avqust — 9 sentyabr 2012-ci il tarixində keçirilib. == İştirakçı ölkələr == 2012-ci il Yay Paralimpiya Oyunlarında 166 ölkədən idmançılar iştirak edir.

2016 Yay Paralimpiya Oyunları və ya rəsmi adı ilə XV Yay Paralimpiya Oyunları — 2016-cı il sentyabrın 7-dən 18-nə qədər Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan Yay Paralimpiya Oyunları. Rio-de-Janeyro Paralimpiadasının medal sıralanmasında birinci yeri, 107 qızıl, 81 gümüş və 51 bürünc medal qazanan Çin yığması tutdu.

2020 Yay Paralimpiya Oyunları və ya rəsmi adı ilə XVI Yay Paralimpiya Oyunları — 2020-ci il avqustun 25-dən sentyabrın 6-na qədər Yaponiyanın paytaxtı Tokio şəhərində baş tutacaq Yay Paralimpiya Oyunları.

2024 Yay Paralimpiya Oyunları və ya rəsmi adı ilə XVII Yay Paralimpiya Oyunları — 2024-cü il sentyabrın 4-dən 15-nə qədər Fransanın paytaxtı Paris şəhərində baş tutacaq Yay Paralimpiya Oyunları.

2028 Yay Paralimpiya Oyunları və ya rəsmi adı ilə XVIII Yay Paralimpiya Oyunları — 2028-ci ildə Birləşmiş Ştatların Los-Anceles şəhərində baş tutacaq Yay Paralimpiya Oyunları.

Azərbaycan Milli Paralimpiya Komitəsi == Tarixi == 1996-cı il fevralın 9-da Azərbaycan Milli Paralimpiya Komitəsinin Təsis Konqresi baş tutdu. Konqresdə İlqar Rəhimov Milli Paralimpiya Komitəsinin Prezidenti, Ziyadxan Kərimov Komitənin Vitse-prezidenti, Afiq Süleymanov isə Komitənin Baş Katibi seçildi. Qısa müddət ərzində Azərbaycanda paralimpiya idman növləri üzrə baza yaradıldı. Nəticədə qurumun təsis edilməsindən altı ay sonra Azərbaycan Paralimpiya Oyunlarında debüt elədi. Həmin ilin avqustunda Atlanta şəhərində (ABŞ) baş tutan X Yay Paralimpiya Oyunlarında Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 2 idmançı ilə təmsil olundu. Komanda həmin turniri medalsız başa vurdu. 2001-ci ildə baş tutan Azərbaycan Milli Paralimpiya Komitəsinin I Hesabat Konfrasında İlqar Rəhimov 4 il müddətinə Milli Paralimpiya Komitəsinin Prezidenti, Ziyadxan Kərimov Komitənin Vitse-prezidenti, Afiq Süleymanov isə Komitənin Baş Katibi seçildi. 2005-ci ildə Azərbaycan Milli Paralimpiya Komitəsinin II Hesabat Konfrası baş tutdu. Konfrasda İlqar Rəhimov növbəti dəfə 4 il müddətinə Milli Paralimpiya Komitəsinin Prezidenti, Ziyadxan Kərimov Komitənin Vitse-prezidenti, Afiq Süleymanov isə Komitənin Baş Katibi seçildi. 2009-cu il yanvarın 28-də Azərbaycan Milli Paralimpiya Komitəsinin III Hesabat Konfrasında baş tutdu.

== Tarixi == === 1996—2000-ci illər: Paralimpiadada debüt === === 2004—2008-ci illər: Paralimpiadada birinci uğurlar === === 2012—2016-cı illər: Paralimpiadada tərəqqi dövrü === === 2020-2022-ci illər: Paralimpiadada tarixi nəticə === == Nəticələri == == İdmançılar üzrə göstəricilər == === Medalların əyarına görə idmançıların göstəriciləri === 2000-ci ildə Sidney şəhərində (Avstraliya) baş tutan Paralimpiya Oyunlarında qadın güllə atıcısı Yelena Taranova gümüş medala sahib oldu. Bu Azərbaycanın Paralimpiadalarda qazandığı birinci medal oldu. 2004-cü il Afina Paralimpiadasında isə Azərbaycan idmançıları Paralimpiadalarda birinci qızıl medallara sahib oldu. Əvvəl yüngül atlet Oleq Panyutin, sonra isə cüdoçu İlham Zəkiyev turnirin qalibi oldu. Dörd il sonra baş tutan turnirdə də cüdoçu İlham Zəkiyev 2-ci dəfə Paralimpiya Oyunlarının qalibi oldu və bu uğura imza atan birinci idmançı oldu. Amma onun bu uğurunu 2012-ci ildə London şəhərində (Birləşmiş Krallıq) baş tutan Paralimpiada da yüngül atlet Oleq Panyutin yenilədi. Turnirdə bir qızıl və bir bürünc medala sahib olmaqla Oleq Panyutin, Paralimpiadalarda qazandığı medalların sayını dördə (2 qızıl və 2 bürünc) qaldırdı. 2016-cı il Rio-de-Janeyro Paralimpiadasında heç bir idmançı onun bu nailiyyətini yeniləyə bilmədi. 2021-ci ildə Yaponiyada baş tutan Paralimpiya Oyunlarında üzgüçü Roman Saleh üç qızıl medala sahib olmaqla həm Oleq Panyutinin nailiyyətini yenilədi, həm də üç dəfə Paralimpiadanın qalibi olmağı bacaran birinci idmançı oldu. 2021-ci il avqustun 31-dən üzgüçü Roman Saleh Paralimpiya Oyunlarında qazanılan medalların əyarına görə ən yaxşı idmançıdır.

Azərbaycan — 1996-cı ildə Birləşmiş Ştatların Atlanta şəhərində baş tutan X Yay Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 16-25 avqust tarixlərində baş tutan X Yay Paralimpiya Oyunlarında 2 idmançı ilə 2 idman növündə təmsil olundu. Tarixdə birinci dəfə Paralimpiya Oyunlarında mübarizə aparan Azərbaycan, turniri medalsız başa vurdu. == Nəticələri == === Pauerliftinq === X Yay Paralimpiya Oyunlarında pauerliftinq idman növü üzrə turnirlər 20-24 avqustda baş tutdu. Azərbaycanı bu idman növü üzrə bir idmançı təmsil elədi: Gündüz İsmayılov. Komandanın baş məşqçisi isə Vaqif Musəddiq idi. Kişilərin turnirində mübarizə aparan Gündüz İsmayılov ümumi nəticədə 170 kiloqramlıq nəticə göstərdi və X Yay Paralimpiya Oyunlarını yeddinci pillədə başa vurdu. === Yüngül atletika === X Yay Paralimpiya Oyunlarında yüngül atletlərin turnirləri 16-25 sentyabrda baş tutdu. Azərbaycanı bu idman növü üzrə bir idmançı təmsil elədi: Aleksandr Antofi. Komandanın baş məşqçisi isə Zahir Abdullayev idi.

Azərbaycan — 2012-ci ildə Birləşmiş Krallıqın London şəhərində baş tutan XIV Yay Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 28 avqust-8 sentyabr tarixlərində baş tutan XIV Yay Paralimpiya Oyunlarında 21 idmançı ilə 6 idman növündə təmsil olundu. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XIV Yay Paralimpiya Oyunlarını 12 medalla (4 qızıl, 5 gümüş və 3 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində cüdoçular Ramin İbrahimov (qızıl), Afaq Sultanova (qızıl) və İlham Zəkiyev (bürünc), üzgüçü Natali Pronina (bir qızıl və dörd gümüş), yüngül atletlər Oleq Panyutin (qızıl), Vladimir Zayets (gümüş) və Hüseyn Həsənov (bürünc), həmçinin Elçin Muradov, Rza Osmanov, Oleq Panyutin və Vladimir Zayetsdən ibarət qrup (bürünc) medala sahib oldu. XIV Yay Paralimpiya Oyunlarında 4 qızıl, 5 gümüş və 3 bürünc medala sahib olan Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası medalların əyarına görə 27-ci pillədə, medalların sayına görə isə 30-cu pillədə qərarlaşdı. == Medalçıların siyahısı == Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XIV Yay Paralimpiya Oyunlarını 12 medalla (4 qızıl, 5 gümüş və 3 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində cüdoçular Ramin İbrahimov və Afaq Sultanova, yüngül atlet Oleq Panyutin və üzgüçü Natali Pronina Paralimpiadanın qalib oldu. Cüdo üzrə Azərbaycan yığması 2 qızıl və 1 bürünc medala sahibi oldu. Üzgüçülərdən ibarət yığma 1 qızıl və 4 gümüş medalla, yüngül atletlərdən ibarət yığma isə 1 qızıl, 1 gümüş və 2 bürünc medalla turniri başa vurdu. Beş medala sahib olan üzgüçü Natali Pronina, bir Paralimpiada birdən çox medala sahib olan birinci Azərbaycan idmançısı oldu.

Azərbaycan — 2016-cı ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XV Yay Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 7-18 sentyabr tarixlərində baş tutan XV Yay Paralimpiya Oyunlarında 22 idmançı ilə 6 idman növü üzrə təmsil olundu. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XV Yay Paralimpiya Oyunlarını 11 medalla (1 qızıl, 8 gümüş və 2 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində cüdoçular Ramil Qasımov (qızıl), Bayram Mustafayev (gümüş) və Rövşən Səfərov (bürünc), yüngül atletlər Yelena Çebanu (2 gümüş və 1 bürünc), Kamil Əliyev (gümüş) və İradə Əliyeva (gümüş), həmçinin üzgüçülər Roman Saleh (2 gümüş) və Dmitri Saleh (gümüş) qardaşları medala sahib oldu. XV Yay Paralimpiya Oyunlarında 1 qızıl, 8 gümüş və 2 bürünc medala sahib olan Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası medalların əyarına görə 48-ci pillədə, medalların sayına görə isə 33-cü pillədə qərarlaşdı. == Medalçıların siyahısı == Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XV Yay Paralimpiya Oyunlarını 11 medalla (1 qızıl, 8 gümüş və 2 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində cüdoçu Ramil Qasımov Paralimpiadanın qalib oldu. Cüdo üzrə Azərbaycan yığması turniri bir dəst medalla başa vurdu. Yüngül atletlərdən ibarət yığma dörd gümüş və bir bürünc medala, üzgüçülərdən ibarət yığma isə üç gümüş medalla sahib oldu. Üç medala sahib olan yüngül atlet Yelena Çebanu, bir Paralimpiada da üç medala sahib olan birinci Azərbaycan idmançısı oldu.

Azərbaycan 2021-ci ilin 25 avqust–6 sentyabr tarixlərində Yaponiyanın Tokio şəhərində baş XVI Yay Paralimpiya Oyunlarında 36 idmançı ilə 6 idman növündə təmsil olundu. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XVI Yay Paralimpiya Oyunlarını 19 medalla (14 qızıl, 4 gümüş və 4 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində cüdoçular Şahanə Hacıyeva (qızıl), Vüqar Şirinli (qızıl), Sevda Vəliyeva (qızıl), Xanım Hüseynova (qızıl), Hüseyn Rəhimli (qızıl), Dursədəf Kərimova (qızıl), Namiq Abaslı (bürünc) və İlham Zəkiyev (bürünc), yüngül atletlər Lamiyə Vəliyeva (qızıl və gümüş), Həmid Heydəri (qızıl), Elvin Astanov (qızıl), Orxan Aslanov (qızıl), Səid Nəcəfzadə (bürünc), üzgüçülər Roman Saleh (üç qızıl) və Vəli İsrafilov (qızıl), həmçinin pauerliftinqçi Pərvin Məmmədov (bürünc) medala sahib oldu. XVI Yay Paralimpiya Oyunlarında 14 qızıl, 1 gümüş və 5 bürünc medala sahib olan Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası medalların əyarına görə 10-cu pillədə, medalların sayına görə isə 20-ci pillədə qərarlaşdı. == Medalçıların siyahısı == Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XVI Yay Paralimpiya Oyunlarını 19 medalla (14 qızıl, 4 gümüş və 4 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində cüdoçular Şahanə Hacıyeva, Vüqar Şirinli, Sevda Vəliyeva, Xanım Hüseynova, Hüseyn Rəhimli və Dursədəf Kərimova, yüngül atletlər Lamiyə Vəliyeva, Həmid Heydəri, Elvin Astanov və Orxan Aslanov, üzgüçülər Roman Saleh və Vəli İsrafilov Paralimpiadanın qalib oldu. Cüdo üzrə Azərbaycan yığması 6 qızıl və 2 bürünc medalla medal sıralanmasında birinci pillənin sahibi oldu. Yüngül atletlərdən ibarət yığma dörd qızıl, bir gümüş və bir bürünc medala, üzgüçülərdən ibarət yığma dörd qızıl medal, pauerliftinqçilərdən ibarət yığma isə bir bürünc medalla turniri başa vurdu. Üç qızıl medala sahib olan üzgüçü Roman Saleh, bir Paralimpiada da üç qızıl medala sahib olan birinci Azərbaycan idmançısı oldu. == Komandanın heyəti == İdman mütəxəssislərinin rəylərinə əsasən Azərbaycan XVI Yay Paralimpiya Oyunlarına tarixinin ən iddialı heyətilə yollandı.Azərbaycan XVI Yay Paralimpiya Oyunlarında 6 idman növü üzrə 36 idmançı ilə təmsil olundu.

Azərbaycan — 2022-ci ildə Çində baş tutan XIII Qış Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 4-14 mart tarixlərində baş tutan XIII Qış Paralimpiya Oyunlarında bir idmançı ilə bir idman növündə təmsil olundu. Tarixdə birinci dəfə Qış Paralimpiya Oyunlarında mübarizə aparan Azərbaycan, turniri medalsız başa vurdu. == Nəticələri == === Xizək yürüşü === Q — növbəti mərhələyə adladı DNS — mübarizə aparmadıXIII Qış Paralimpiya Oyunlarında xizək yürüşü idman növü üzrə turnirlər 6-12 martda baş tutdu. Azərbaycanı bu idman növü üzrə bir idmançı təmsil elədi: Mehman Ramazanzadə. Mehman Ramazanzadə bundan əvvəl 2008-ci ildə baş tutan Yay Paralimpiya Oyunlarında pauerliftinq idman növü üzrə mübarizə aparmışdı və turniri 8-ci pillədə başa vurmuşdu. Mehman Ramazanzadə 2022-ci ildə Lillehammer şəhərində (Norveç) baş tutan Dünya Çempionatında mübarizə apardı. Mehman Ramazanzadə qış idman növləri üzrə Dünya Çempionatlarında debüt edən birinci paralimpiyaçı oldu. Mehman Ramazanzadə 2021-ci ildə Vuokatti şəhərində (Finlandiya) baş tutan beynəlxalq turnirdə 33-cü, 2022-ci ildə Lillehammer şəhərində (Norveç) baş tutan Dünya Çempionatında isə 30-cu pillələrin sahibi oldu və turnirlərdə topladığı lisenziya xallarına əsasən Paralimpiya Oyunlarına vəsiqə qazandı.Mehman Ramazanzadə martın 9-da baş tutan 1.5 kilometr məsafəyə sprint turnirində mübarizə aparmalı idi. Turnirin startına bir neçə saat qala Mehman Ramazanzadə məşq zamanı ciddi zədə aldı və turnirdə mübarizə apara bilmədi.

Azərbaycan — 2024-cü ildə Fransanın Paris şəhərində baş tutan XVII Yay Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 28 avqust-8 sentyabr tarixlərində baş tutan XVII Yay Paralimpiya Oyunlarında 6 idmançı ilə 2 idman növü üzrə təmsil olunacaq. == Nəticələri == === Üzgüçülük === Q — növbəti mərhələyə adladıXXVII Yay Paralimpiya Oyunlarında üzgüçülərin idman növü üzrə turnirlər 28 avqust-7 sentyabrda baş tutacaq. Azərbaycanı bu idman növü üzrə Roman Saleh və Vəli İsrafilovun təmsil eləməsi nəzərdə tutulub. Roman Saleh və Vəli İsrafilov 2023-cü ilin avqustunda İngiltərədə baş tutan Dünya Çempionatının nəticələrinə əsasən lisenziyalara sahib oldu. === Yüngül atletika === Q — növbəti mərhələyə adladıXXVII Yay Paralimpiya Oyunlarında yüngül atletlərin idman növü üzrə turnirlər 30 avqust-8 sentyabrda baş tutacaq. Azərbaycanı bu idman növü üzrə Səid Nəcəfzadə, Oloxan Musayev, Orxan Aslanov və Lamiyə Vəliyevanın təmsil eləməsi nəzərdə tutulub. Oloxan Musayev, Lamiyə Vəliyeva, Səid Nəcəfzadə və Orxan Aslanov 2023-cü ilin iyulunda Fransada baş tutan Dünya Çempionatının nəticələrinə əsasən lisenziyalara sahib oldu.

== Tarixi == Dünyada Paralimpiya Hərəkatının tarixi Böyük Britaniyanın Elsberri şəhərindəki Stok Mandevil xəstəxanasının neyrocərrahı Lüdviq Qoutmanın təşəbbüsü ilə 1948-ci ildə Londonda, Olimpiya Oyunlarınının açılış mərasimi zamanı ilk dəfə kolyaskalı əlillər arasında Böyük Britaniyanın 1-ci milli yarışlarının keçirilməsi ilə hesablanır. 1960-cı ildə Romada keçirilən 1-ci Paralimpiya Oyunlarında 23 ölkənin 400 idmançısı iştirak etmişdir. 1988-ci il Seul Yay Oyunlarından və 1992-ci il Albervil Qış Oyunlarından başlayaraq Paralimpiya Oyunları, Olimpiya Oyunları ilə eyni yerdə və eyni ildə keçirilməyə başlamışdır. 2000-ci il XII Sidney 11-ci Yay Paralimpiya Oyunlarında 127 ölkədən 4000 idmançı altı əlillik qrupunda, 18 idman növündə təmsil olunmuşdu. Bu Beynəlxalq Paralimpiya Hərəkatı tarixində rekord göstərici idi.

Qış Paralimpiya Oyunları — fiziki maneəli idmançıların rəqabət apardığı beynəlxalq idman hadisəsi.

Yay Paralimpiya Oyunları — fiziki maneəli idmançıların rəqabət apardığı beynəlxalq idman hadisəsi.

Paralimpiya İdman Kompleksi 2000-ci ildə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin XI Sidney Yay Paralimpiya Oyunlarında iştirak etmiş paralimpiyaçılarla görüşündə əlil idmançılar üçün xüsusi kompleksin tikintisi barədə qərar vermişdir. Kompleksin tikintisinə 2005-ci ildə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiyəsi Nazirliyinin xətti ilə Sumqayıt şəhərində başlanıb və 2008-ci il avqustun 28-də idmançıların istifadəsinə verilib. Kompleksin açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva iştirak ediblər. == Haqqında == Kompleksdə respublika və beynəlxalq səviyyəli yarışların keçirilməsi, təlim-məşq toplanışlarının təşkili üçün hər cür şərait yaradılıb. Kompleksin ümumi ərazisi 2,25 hektardır. Kompleksə müasir avadanlıqla təchiz olunmuş 130 nəfərlik akt salonu, trenajor, əl oyunları, böyük və kiçik atıcılıq zalları, açıq futbol və voleybol meydançaları, qapalı üzgüçülük hovuzu daxildir. Burada əlillərin sərbəst hərəkəti üçün lazımi şərait yaradılıb, müasir tipli liftlər quraşdırılıb. Kompleksin qapalı hovuzunun uzunluğu 25, eni 10 metrdir. == Memarlıq quruluşu == Əsas idman salonu cüdo, güləş və əl oyunlarının keçirilməsi üçün nəzərdə tutulub və burada quraşdırılmış xüsusi havalandırma sistemi havanın daim təmiz və normada saxlanılmasına imkan verir. 32 metr uzunluğu, 24 metr eni olan salonda 210 tamaşaçı yarışları izləyə bilər.

Qış paralimpiya oyunları 2002 (ing. 2002 Winter Paralympics) — 7-16 mart tarixlərində ABŞ-nin Solt Leyk Siti şəhərində keçirilmişdir. 36 ölkədən 416 atlet iştirak etmişdir. == Medallar == == İştirakçılar == Hər bir ölkədən gələn idmançıların sayı mörtərzədə verilib.

Azərbaycan — 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərində baş tutan XI Yay Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 18-28 oktyabr tarixlərində baş tutan XI Yay Paralimpiya Oyunlarında 7 idmançı ilə 3 idman növündə təmsil olundu. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XI Yay Paralimpiya Oyunlarını 1 gümüş medalla başa vurdu. Komandanın heyətində atıcı Yelena Taranova gümüş medala sahib oldu. Pauerliftinq idman növündə qızıl medala sahib olan Gündüz İsmayılov isə ondan dopinq üçün götürülən qan analizi nümunəsində qadağan olunan nandrolone preparatı olduğuna görə onun nəticələri ləğv edildi və qızıl medaldan məhrum edildi. XI Yay Paralimpiya Oyunlarında 1 gümüş medala sahib olan Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası medalların əyarına görə 60-cı pillədə, medalların sayına görə isə 61-ci pillədə qərarlaşdı. == Medalçıların siyahısı == == Nəticələri == === Atıcılıq === Q — növbəti mərhələyə adladıXI Yay Paralimpiya Oyunlarında atıcılıq idman növü üzrə turnirdə Azərbaycanı bir idmançı təmsil elədi: Yelena Taranova. Yelena Taranova əvvəlcə qadınların hava tapança ilə atəş turnirinin təsnifat mərhələsində mübarizə apardı. Nəticədə Yelena Taranova təsnifat mərhələsini 360.0 xalla on idmançı sırasında yeddinci pillədə başa vurdu. Bu nəticələrə əsasən Taranova final mərhələsinə vəsiqə qazana bildi.

Azərbaycan — 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərində baş tutan XII Yay Paralimpiya Oyunlarında. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası 16-28 sentyabrda tarixlərində baş tutan XI Yay Paralimpiya Oyunlarında 9 idmançı ilə 4 idman növündə təmsil olundu. Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XII Yay Paralimpiya Oyunlarını 4 medalla (2 qızıl, 1 gümüş və 1 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində yüngül atlet Oleq Panyutin (qızıl), cüdoçu İlham Zəkiyev (qızıl), yüngül atlet Zeynəddin Bilalov (gümüş) və atıcı Yelena Taranova (bürünc) medala sahib oldu. XII Yay Paralimpiya Oyunlarında 2 qızıl, 1 gümüş və 1 bürünc medala sahib olan Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası medalların əyarına görə 45-ci pillədə, medalların sayına görə isə 47-ci pillədə qərarlaşdı. == Medalçıların siyahısı == Azərbaycan Milli Paralimpiya Komandası XII Yay Paralimpiya Oyunlarını 4 medalla (2 qızıl, 1 gümüş və 1 bürünc) başa vurdu. Komandanın heyətində atlet Oleq Panyutin və cüdoçu İlham Zəkiyev Paralimpiadanın qalib oldu. Qızıl medala sahib olan atlet Oleq Panyutin, Paralimpiya Oyunlarının qalibi olan birinci Azərbaycan idmançısı oldu. == Nəticələri == === Atıcılıq === Q — növbəti mərhələyə adladıXII Yay Paralimpiya Oyunlarında atıcılıq idman növü üzrə turnirdə Azərbaycanı bir idmançı təmsil elədi: Sidney Paralimpiadasının gümüş medalçısı Yelena Taranova. Yelena Taranova əvvəlcə qadınların hava tapança ilə atəş turnirinin təsnifat mərhələsində mübarizə apardı.

Aşağıdakı siyahıda 1960-cı il Roma Yay Paralimpiya Oyunlarında ölkələrin qazandığı medalların siyahısı verilmişdir: == Medal sıralanması == Ev sahibi ölkə tünd fonda göstərilmişdir.

Aşağıdakı siyahıda 1964-cü il Tokio Yay Paralimpiya Oyunlarında ölkələrin qazandığı medalların siyahısı verilmişdir: == Medal sıralanması == Ev sahibi ölkə tünd fonda göstərilmişdir.

Aşağıdakı siyahıda 1968-cı il Tel-Əviv Yay Paralimpiya Oyunlarında ölkələrin qazandığı medalların siyahısı verilmişdir: == Medal sıralanması == Ev sahibi ölkə tünd fonda göstərilmişdir.

2014 Qış Paralimpiya Oyunlarında kişilər arasında 15 km məsafəlik xizək yarışları 9 mart tarixində baş tutdu. Yarışlarda 9 ölkədən 21 idmançı iştirak etmişdir. Yarışlar oturma növündə keçirildi. Yarışların keçirldiyi məkan "Laura" adlı xizək və biatlon kompleksi idi. Yarış yerli vaxtla saat 10:00-da (UTC+4) başladı.

Aşağıdakı siyahıda 2020-cı il Tokio Yay Paralimpiya Oyunlarında ölkələrin qazandığı medalların siyahısı verilmişdir: == Medalların sıralanması == Ev sahibi ölkə tünd fonda göstərilmişdir.

Azərbaycan paralimpiyaçılarının siyahısı — aşağıda Paralimpiya Oyunlarında mübarizə aparan Azərbaycan paralimpiyaçılarının siyahısı göstərilib. 1996-cı ildən yeddi dəfə Yay Paralimpiya Oyunlarında, bir dəfə isə Qış Paralimpiya Oyunlarında çıxış edən Azərbaycanı Paralimpiya Oyunlarında 72 idmançı təmsil edib. Azərbaycanın Paralimpiya Oyunları tarixində medallarına əyarına görə ən uğurlu idmançı — üç qızıl və bir gümüş medala sahib olan üzgüçü Roman Salehdir.

Azərbaycan paralimpiyaçılarının siyahısı — aşağıda Paralimpiya Oyunlarında mübarizə aparan Azərbaycan paralimpiyaçılarının siyahısı göstərilib. 1996-cı ildən yeddi dəfə Yay Paralimpiya Oyunlarında, bir dəfə isə Qış Paralimpiya Oyunlarında çıxış edən Azərbaycanı Paralimpiya Oyunlarında 72 idmançı təmsil edib. Azərbaycanın Paralimpiya Oyunları tarixində medallarına əyarına görə ən uğurlu idmançı — üç qızıl və bir gümüş medala sahib olan üzgüçü Roman Salehdir.