peyklər sözü azərbaycan dilində

Peyk — kosmosda başqa bir obyekt ətrafında müəyyən trayektoriya ilə fırlanan obyektdir. Süni və təbii peyklər mövcuddur. Beynəlxalq Astronomiya İttifaqının 24 avqust 2006-cı ildəki qərarına əsasən mərkəzi cisim (planet, asteroid) ətrafında fırlanan, trayektoriyasının mərkəzi bu cismin daxilində yerləşən obyektlərə peyk demək olar. Əgər fırlanan obyektin mərkəzi kənarda yerləşərsə onda həmin obyekt peyk adlanmır və onlar iki və ya daha artıq planetdən ibarət olan sistemin tərkib hissəsi kimi qəbul edilir. Dünyanın peyki Aydır Ümumiyyətlə, "peyk" sözü kosmosa atılan və kosmosda Dünya ya da başqa bir cisim ətrafında hərəkət edən bir maşını ifadə edir. 1957-ci ildə Sovetlər Birliyi, Dünyaya orbitdəki ilk insan istehsalı peyk olan Sputnik 1-i başlatdı. Bu qeyri-adi müvəffəqiyyət, astronavtları Aya aparıb kosmos araşdırmalarına hakim olan ilk ölkə olması üçün Amerika və Rusiya arasındakı yarışa başlamışdı. Sputnik, dünya səviyyəsində radio operatorları tərəfindən duyulabilən davamlı bir beep siqnalı Verdi. Dünya və ay təbii peyklərə nümunədir. Minlərlə süni və ya insan istehsalı peyk, Dünyanın ətrafında dönür.

Haumea - Günəş sistemində soyuq cirtdan planetdir.Günəşə ən yaxın məsafə 5.2 milyard km, ən uzaq məsafəsi 7.7 milyard kmdir. Haumeanın səthində orta temperatur -225S0 -dir. Planetin orta radiusu 720kmdir. Haumeanın peykləri — Haumeanın 2 peyki var: Hiiaka və Namaka. Onlar Havayın bərəkət və doğuş ilahəsi olan Haumeanın qızlarının adını daşıyırlar. Bu kiçik planetlər 2005-ci ildə Havayidə yerləşən böyük V.M.Keck Rəsədxanasında müşahidə olunan Haumea araşdırılmaları vasitəsilə kəşf edilmişdir. Hiaka aydan böyük və ən yüksək peyk olub Kuiper kəmərində olan obyektlər arasında nadir hallarda olan səthində böyük miqdarda buz şəklində suya rast gəlinir . Namaka təxminən onda bir kütləli heyrətamiz dinamikli orbitə malikdir. Bu qeyri adi ekssentristii var və böyük peykdən çox təsirlənmiş görünür. == Kəşfi. ==

Kommunikasiya peyki — sabit rabitə xidmətləri üçün dənizaltı fiberoptik rabitə şəbəkələrini tamamlayıcı bir texnologiyanı təmin edər. Rabitə şəbəkəsinin çata bilmədiyi coğrafi bölgələr və hərəkətli dəniz və hava vasitələri ilə, rabitə məqsədilə də istifadə edilməkdədirlər. == Fiziki səviyyə == Fiziki səviyyə bitlərin kanallar vasitəsilə siqnal olaraq göndərildiyi elektrik, vaxt və digər interfeysləri müəyyən edir. Fiziki səviyyə şəbəkənin qurulduğu təməldir. Fərqli növdən olan fiziki kanalların xüsusiyyətləri performansı müəyyən edirlər (məsələn, istehsal, gecikmə, səhv dərəcəsi), bu səbəbdən də şəbəkə məkanına səyahət üçün çox yaxşı bir yerdir. == Kommunikasiya peykləri == 1950-ci illərdə və 1960-cı illərin əvvəllərində insanlar metal hava şarları ilə siqnal göndərərək kommunikasiya sistemləri qurmağa çalışırdılar. Təəssüf ki, qəbul edilən siqnallar praktiki olaraq istifadə oluna bilməyəcək qədər zəif idi. Daha sonra ABŞ Donanması göydə hava şarına bənzəyən –Ayı kəşf etdi və yerlə göy arasında əlaqə yaradacaq bir əməliyyat sistemi qurdu. Səmavi ünsiyyət sahəsindəki irəliləyiş ilk kommunikasiya peykinin istifadəsinə qədər gözləmək məcburiyyətində qaldı. Süni peyklə real peyk arasındakı əsas fərq, süni olanın siqnalları göndərməmişdən əvvəl onları çoxaldaraq daha sonra güclü bir kommunikasiya sisteminə çevirməsidir.

Marsın peykləri — Marsın 2 peyki var. Fobos və Deymos.

Meteorologiya peykləri, (hava vəziyyəti peykləri) Dünyanın ətrafındakı buludların şəkillərini çəkən, istilik ölçmə edən və bu məlumatları Dünyadakı mərkəzlərə göndərən peyklərdir. Elm adamları meteorologiya peyklərindən aldıqları məlumatlara əsaslanaraq, önümüzdəki günlərdə havanın necə olacağına bağlı fırtına və qasırğalar ola biləcəklərini önə çıxardarlar. Bu təxminlər televiziya, radio və qəzet kimi rabitə orqanları ilə bizə çatdırılır. Meteorologiya xəritələri bu peyklərdən gələn məlumatlara görə yaradılmaqdadır. İlk meteorologiya peyki olan Vanguard 2 17 fevral 1959-cu ildə idarə edilmişdir. Peykin məqsədi buludların sıxlığını və rezistansını ölçməkdir, ancaq çox məhdud məlumat əldə edilmişdir. İlk müvəffəqiyyətli peyk 1 aprel 1960-cı ildə NASA tərəfindən atılan TIROS-1 olaraq qəbul edilir.

Neptunun peykləri — Neptun planetinin 14 təbii peyki. Neptunun peyklərinin diametri Ayın diametri qədərdir. Ancaq həcmi Ayın 6 qatıdır. Atmosferində metan, ammonyak, karbondioksit, ozon və ağır miqdarda karbonmonoksit var.

Plutonun dörd təbii peyki olduğu məlumdur : böyük peyk Xaron və üç kiçik peyk Hidra, Nikta və 2011-ci lin iyulunda kəşf edilmiş S/2011P1 şərti adlı peyki. Plutonun mövcud digər peyklərinin ölçüləri 20 km-i keçmir.

Qalileo peykləri — Yupiterin 4 ən böyük peykinin ümumiləşdirilmiş adı. Bura daxildi: İo, Avropa, Qanimed, Kallisto. Onlar günəş sisteminin ən böyük peykləri siyahısına daxil olurlar və teleskopla müşahidə edilə bilirlər.

Saturnun peykləri — Saturnun 82 peyki var. Alimlərin fikrincə Saturnda kəşf edilməmiş bir çox peyk var. Saturnun ən böyük peyki Titandır. Bu peyk Günəş sistemində ən böyük 2-ci peykdir. Saturna ən yaxın peyk Pan, ən uzaq peyk isə Fornyotdur. Saturnun 82 peykindən ancaq 53-ünün adı var və 13-ünün diametri 50 kilometrdən çoxdur. == 2019-cu ildə tapılmış peyklər == 2019-cu ildə ABŞ-nin araşdırması daha 20 peykin tapılmasına səbəb oldu. Bununla da, Saturnun peyklərinin sayı Yupiterinkiləri keçdi. Beləliklə, Saturn Günəş Sisteminin ən çox peykə sahib olan planeti oldu. Bu peyklərdən 17-i Saturnla eyni istiqamətdə dönür.

Uranın peykləri — Uranın 27 peyki var. Ən böyüyü Titaniadır.

Yupiterin 66 peyki var. Bu Günəş sistemi üçün maksimal nəticədir. Yupiterə ən yaxın peyk Metisdir.Ən uzaq peyk isə S/2003 J2-dir.Yupiterin və Günəş sisteminin ən böyük peyki Qanimed-dir.Bu peyk Merkuri planetindən böyükdür.Yupiterin 4 ən böyük peyki var. Bunlar Qanimed, Kallisto, İo və Avropadır. Jüpiterin bilinən 63 ədəd təbii peyki vardır. Bu peyklər orbitləri, ölçü və fiziki xüsusiyyətləri, və bu məlumatlara görə təxmin edilə biləcək meydana gəlmə mexanizmləri ilə çox böyük müxtəliflik göstərməkdədir. Jüpiterin, halqaları, maqnetik sahəsi və peykləri ilə birlikdə meydana gətirdiyi və kiçik bir günəş sistemini xatırladan bu kompleks quruluş, Günəş Sisteminin təkamülünü aydınlatabilecek çox sayda ipucları barındırmaktadır.Jüpiter 'in peykləri, yarı böyük oxu 128.000 ilə 28,5 milyon km arasında dəyişən çox geniş bir orbit yelpiyinə dağılmış vəziyyətdədirlər. Planetə bilinən ən yaxın peyk 1,79 RJ (Yupiter radiusu) uzaqlıqdakı orbiti ilə, Yupiter buludlarının yalnız 56.000 km üzərində yol alan Metis'tir. Bilinən ən uzaq peyk isə, 200 RJ yarıçapındaki orbiti ilə hələ rəsmi olaraq adlandırılmamış S/2003 J2 müvəqqəti adlı kiçik uydudur. Daxili orbitlərdə iştirak edən peyklər, Yupiterin ekvator müstəvisinə görə eğikliği yox deyiləcək qədər az və eyni şəkildə dışmerkezliği çox kiçik olan orbitlər zülmü səbəbiylə 'nizamlı peyklər' olaraq adlandırılar, və bu xüsusiyyətləri peyklərin Yupiterin meydana gəlməsi əsnasında meydana gəldiklərini düşündürər ..