Terra preta
Terra preta (port. terra preta, port. terra preta do indio — qara torpaq, hindlilərin qara torpağı) — aşağı temperaturda aktivləşdirilmiş kömürə əsaslanan süni (antropogen) torpaqlar. Arxeoloqlar tərəfindən Amazon Hövzəsində (Braziliya) (Terra preta do indio) və dünyanın digər bölgələrində aşkar edilmişdir. Hal-hazırda, məhsuldarlığı artırmaq və bitki sağlamlığını yaxşılaşdırmaq üçün sənaye və sənətkarlıqla istehsal olunur.
Terra preta torpaqlarının və kompostların istehsalı üçün biotexnologiyalar mövcuddur. Terra pretanın istehsalı üçün xammal kimi, bu texnologiyaların köməyi ilə zərərsizləşdirilən heyvan və insan nəcisindən istifadə edilə bilər.
Həm tarixi, həm də müasir terra preta torpaqları aktivləşdirilmiş kömür və kompostla zəngindir. Tarixi torpaqlarda saxsı qablar, insan və heyvan sümükləri də var. Terra preta torpaqlarının təbii çernozemlərlə heç bir əlaqəsi yoxdur.