Pəhləvilər
Pəhləvi sülaləsi — 1925-ci ildən 1979-cu ilə qədər İranda hakim sülalə. 400 il davam edən Azərbaycan monarxiyasının devrilməsi və İran inqilabı nəticəsində ləğv olunmuşdur. Xanədan 1925-ci ildə Rza Şah Pəhləvi tərəfindən qurulmuşdur. Onun oğlu Məhəmməd Rza Şah Pəhləvi İranın son şahı idi. Qacar sülaləsinin son hökmdarı Əhməd Şah Qacar hakimiyyətdə olduğu, İran hökumətinə Britaniya və Sovet hücumlarını dayandırmaq iqtidarında olmadığı, hərbi zərbə ilə çox zəiflədiyi və parlamentdən hakimiyyətdən çıxarıldığı dövrdə Pəhləvilər hakimiyyətə gəldi. 12 dekabr 1925-ci ildə təsis yığıncağı olaraq çağırılan Məclis olaraq bilinən Milli Məclis gənc Əhməd Şah Qacarı hakimiyyətdən devirdi və Fars imperatorluğunun yeni hökmdarı Rza Şahı elan etdi. 1935-ci ildə Rza Şah xarici nümayəndələrdən endonim İrandan rəsmi yazışmalarda istifadə etməsini və İranın İmperatorluğunun rəsmi adı qəbul olunmasını istədi. 1953-cü ildə Birləşmiş Krallıq və ABŞ tərəfindən dəstəklənən dövlət çevrilişindən sonra Məhəmməd Rza Şah Pəhləvi hakimiyyəti daha otokratik olub və Sovet İttifaqı dövründə Qərb bloku ilə bərabər olmuşdur. 1978-ci ildən etibarən artan ictimai narazılıq və xalq üsyanı ilə qarşı-qarşıya gələn Pəhləvi 1979-cu ilin yanvarında ailəsi ilə sürgün olundu və bir çox hadisələrə səbəb oldu və 11 fevral 1979-cu ildə dövlətin ləğvi ilə nəticələndi. 27 iyul 1980-ci ildə Məhəmməd Rza Şah Pəhləvinin ölümündən sonra oğlu Rza Pəhləvi Pəhləvi xanədanlığının rəhbəri oldu.
Karin-Pəhləvilər
Karin-Pəhləvilər (pəhl. Kārēn-Pahlaw) və ya Karin sülaləsi (pəhl. Kārēn; parf 𐭊𐭓𐭍𐭉, Karen; fars. کارن, Karin) — Parfiya və Sasani imperiyalarının hakimiyyəti dövründə İranın Yeddi Böyük Evindən biri. Sülalənin iqamətgahı Ekbatandan (indiki Həmədan, İran) təxminən 65 km cənubda yerləşən Nəhavənddə idi. Karin-Pəhləvilərin üzvləri Sasani imperiyasının dörd əsrlik tarixinin müxtəlif dövrlərində onun inzibati strukturunda diqqətəlayiq rütbələrə malik idilər.
== Mənşəyi ==
Karin-Pəhləvilər Karinvənd sülaləsi də adlanmışdır. Onlar özlərinin folklor fiquru və eyni dərəcədə mifik Dəmirçi Kavenin oğlu Karindən törədiyini iddia etmişdilər. Onların tarixi mənşəyi ola bilər ki, Arsakların nəslindəndirlər.
== Spahbedləri ==
Suxra (525–550-ci illər)
Karin (550–600-cü illər)
Alanda (600–635-ci illər)
Valaş (650–673-cü illər)
Bir neçə Karen şahzadəsi (673–765)
Vandad Hormozd (765–815-ci illər)
Vəndad Səfan (765–800-cü illər)
Karin ibn Vandad Hormozd (815–816)
Məzyar (817-ci il)
Vinda-Ümid (800–820-ci illər)
Bəvənd hakimiyyəti (817-ci il)
Quhyar (817–823-cü illər)
Məzyar (h.
