* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2010 | •••••••••••• | 0.09 |
2017 | •••••••••••••••••••• | 0.16 |
1 sif. Dilini dişlərinin arasına alaraq danışan, buna görə də “r”, “l” və s. səsləri düzgün tələffüz etməyən. Pəltək uşaq. – Pəltək oğlanın utandığını hiss edən Qüdrət, səsinə mehriban bir ifadə verdi… M.Hüseyn.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / pəltək1 1. Pəl sözünün bir mənası “dil” demək olub. Pəl qatmaq ifadəsi də sözlə (dillə) işə mane olmaq deməkdir. Pəltək, əslində, pəlyok (dili yox) kimi olub (müqayisə et: qolu şikəst adama çolaq deyirik, bunun əsli qolu yox kimi olub) və sonradan dəyişikliyə uğrayıb. İndi məna dəyişib: səsi düzgün tələffüz edə bilməməklə bağlı işlədilir. Rus dilindəki немец sözü də немой sözündən törəyib rusla alman bir-birinin dilini başa düşməyib və rus almana “немой” (bizdən deyil və ya laldır) adını verib. Almanlara yalnız ruslar немец deyirlər. Güman edirəm ki, pəltək və ya pəlbaş sözlərinin hər ikisi pəlyok sözünün təhrifi ilə bağlıdır. Başqa yozum da mümkündür: fars dilində bu sözün yerinə kəltəzəban işlədirlər. Kəltə farsca “косой” deməkdir. Ehtimal ki, pəltək sözü ilə kəltə sözü eyni kökə malikdir. Bizdə kələ-kötür (əsli: kəltə-kötür) sözü əyri-üyrü anlamında işlədilir. Bu da kəltə sözü ilə bağlı ola bilər. Sözün biltək, kefkək variantı da olub. Biləkçə “связка” deməkdir. Biltək “dili bağlı” (dolaşan) kimi də anlaşıla bilər. 2. Bu sözün sinonimi kev kəlməsi olub, “gövşəmək”lə qohumdur. Görünür, pəltək və kövşək tarixən eyni söz olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / pəltək2 I сущ. 1. заика (тот, кто страдает заиканием) II прил. косноязычный (страдающий расстройством речи) 2. картавый (неправильно, нечисто произносящий звуки “р”, “л”)
Azərbaycanca-rusca lüğət / pəltək1 is. 1) bègue m, f ; vice m de parole, vice de prononciation ; psellisme m ; 2) qui a un vice de prononciation ; məc. qui a une langue liée
Azərbaycanca-fransızca lüğət / pəltək1 прил. лалакӀ, пелтек, мез галкӀидайди, галкӀиз рахадайди; pəltək uşaq лалакӀ аял.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / pəltək