Qaradərililər
Qaradərili və ya digər adları ilə zənci antropologiyada insanların təsnifləndirildiyi irq qruplarından biri. Bu anlayış yalnız müəyyən etnik qrupları deyil, ümumilikdə dəri rəngi qara olan bütün insanları xarakterizə edir.
== Etimologiya ==
Zənci sözü dilimizə ərəb dilindən keçmişdir. Sözün kökü zənc dilimizə tərcümədə "qara" anlamını ifadə edir. Qaradərili insanlara daha çox təhqir və ya tabu kimi qəbul edilən "neqr" sözü isə latın dilindəki niger (qara) sözünün ispan və portuqal dillərinə keçmiş formasıdı.
== Fiziki xüsusiyyətlər ==
Bu irqin ən önəmli xüsusiyyətlərindən biri dərilərinin yüksək miqdarda melanin piqmenti olduğuna görə tünd rəngli olmasıdır. Rəng çalarları tünd rəngdən nisbətən açığa doğru dəyişir. Dəridəki tər vəzlərinin çoxluğu istiliyin bədən hərarətini tənzimləməsinə kömək edir. Bədəndə çox az sayda tükə rast gəlinir. Saçlar əsasən qıvrımdır.
Qafqazda qaradərililər
Qafqazda yaşayan qaradərililər və ya Abxaziya qaradərililəri (gürc. შავკანიანი აფხაზები)- Abxaziyada mövcud olan azsaylı etnik qrup.
Abxaziyanın ərazisində abxazlar, gürcülər və ruslardan ibarət etnik qruplar yaşayır. Lakin təxminən 100 il bundan əvvəl Hal-hazırda isə bu qrup Abxaziyanın əsas yerli əhalisi ilə qarışaraq assimilyasiyaya uğramışdır. Qafqaz qaradərililəri Kodor çayı boyunca yerləşən Çlou, Merkula, Aqdarra, Pokveş və əsasən Adzyubja kəndində yaşayırdılar. Onlar abxaz dilində danışır və özlərini abxaz adlandırırdılar. Aralarında müxtəlif dinlərə inanırdılar. Zəncilərin əksəriyyəti müsəlman, bəziləri xristian, yəhudi və bütpərəst idilər.
Bu qaradərili qruplar haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Bir fərziyyədə ehtimal olunur ki, Abxaziyada yaşayan qaradərililərin əcdadları Osmanlı dövründə Abxaz knyazı Şervaşidzenin (Çaçbanın) öz plantasiyalarında işlətmək üçün qul bazarından aldığı bir neçə yüz qara qullardır.
