* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [lat.] Qədim Romada: sirklərdə bir-biri ilə və ya vəhşi heyvanlarla vuruşmaq üçün qullardan, əsirlərdən, yaxud məhkum edilmiş adamlardan hazırlanan pəhləvan. Qladiatorlar boş-boş gəzən avara camaatı əyləndirib ona kef vermək üçün amfiteatr meydançasında bir-biri ilə və ya vəhşi heyvanlarla vuruşmağa məcbur edilən adamlar idi. “Qədim dünya tarixi”. …Qışqırdı on bir min qladiator: – Silah! Silahsızlıq – hər şeyin sonu. X.Rza.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / qladiator1 Qədim romalılardan şimalda yaşayan etrusk xalqının bir adəti var idi: döyüşçülər sona qədər, yəni biri o birini öldürənə qədər vuruşurdular. Çox güman, bu adətin kökündə etruskların etiqad etdikləri din dayanırdı. Onlar ölümü müqəddəsləşdirdiklərindən, ola bilsin, hesab edirdilər ki, vəfat edən çarın ruhu axirət dünyasına döyüşçülərinin ruhlarının müşayiətində getməlidir. Döyüşçülərin ruhlarını əldə etmək üçün ən yaxşı fürsət isə çarın dəfn mərasimi idi. Bu adət etrusklardan romalılara keçdi, amma onlar bu adətə bəzi dəyişikliklər etdilər. İndi bu, hərbi əsirlərin iştirakı ilə amansız bir əyləncə idi. Bizə xəbəri çatan ilk belə şou e.ə. 264-cü ildə baş tutubmuş. Belə yarışlar zamanı döyüşçülər, əsasən, “qladius” adlanan qısa Roma qılınclarından istifadə edirdilər. Buna görə də həmin döyüşlərin iştirakçılarını qladiator adlandırmağa başladılar. Bu söz bizim zamanlara qədər gəlib çatıb və bir-biri ilə ölüm-dirim mübarizəsi aparanlara deyilir. (Ayzek Azimov. Sözlərin tarixi)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / qladiator1 сущ. истор. гладиатор (в древнем Риме: боец из рабов или пленных, состязавшийся на арене цирка)
Azərbaycanca-rusca lüğət / qladiator1 [lat.] сущ. гладиатор (Къадим Римда: циркера сад-садахъ ва я вагьши гьайванрихъ галаз кукӀун патал лукӀарикай, асиррикай гьазурнавай пагьливан).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / qladiator