qüvvələri sözü azərbaycan dilində

Avstraliya Silahlı Qüvvələri — Avstraliyanı qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. == Orduda din xadimlərinin xidmətindən istifadə == Avstraliya ilə Roma Katolik Kilsəsi arasındakı 1981-ci razılaşmasına əsasən təşkil olunur. Havadan müdafiə və quru qoşunlarında kapitan rütbəsinədək irəliləyə bilirlər. Dəniz qoşunlarında isə hərbi kimlik daşımırlar. 24 mindən artıq olan quru qoşunlarında 49, 19 mindən artıq olan havadan müdafiə qüvvələrində 29, 12 minlik dəniz qoşunlarında isə 19 dini məmur fəaliyyət göstərir.

Avstriya silahlı qüvvələrinin (SQ) ümumi sayı təqribən 54,5 min nəfərdir (2005); quru qoşunlarından (QQ) və hərbi-hava qüvvələrindən (HHQ) ibarətdir. SQ-in ali baş komandanı prezidentdir. Sülh şəraitində orduya müdafiə naziri (mülki şəxs) rəhbərlik edir. Müdafiə nazirinin və ölkə hökumətinin baş hərbi müşaviri baş qərargah rəisidir (peşəkar hərbçi). Avstriyanın SQ-i dinc şəraitdə toplantı və təlim keçirən nizami qoşundan və milis dəstələrindən ibarətdir. SQ-in döyüş tərkibinə QQ-nın, HHQ-nın komandanlıqlarının qərargahları, federal ərazilərin və Vyana şəhərinin komandanlıqları, həmçinin mərkəzə tabe olan idarə və hissələr daxildir.

Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri və ya Azərbaycan Ordusu — Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini və ərazi bütövlüyünü qorumağa həsr olunmuş hərbi təşkilat. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Azərbaycan Quru Qoşunları, Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri və Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələrindən ibarətdir. Birləşən qüvvələrə Azərbaycan Respublikası Daxili Qoşunları, Azərbaycan Milli Qvardiyası, Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti və Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti daxildir.1918-ci ilin mayın 28-də qəbul edilmiş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin İstiqlal Bəyannaməsində Azərbaycanın Silahlı Qüvvələrinınin yaradılması qeyd edilib. 1918-ci ilin mayın 28-də yaradılan ilk kabinədə Azərbaycan hökumətinin müdafiə naziri vəzifəsinə general Xosrov bəy Sultanov təyin edilib. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldığı ilk dövrlərdə onun hərbi qüvvələri 600 nəfərlik könüllü dəstələrdən ibarət idi. Hökumət 1918-ci il iyunun 19-da ölkə ərazisində hərbi vəziyyət elan edib. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının 1918-ci il 26 iyun tarixli qərarı ilə Çar Rusiyası dövründə "Vəhşi diviziya" adlanan keçmiş Tatar süvari alayının əsgərlərindən formalaşdırılmış və general Əliağa Şıxlinskinin rəhbərlik etdiyi Müsəlman korpusunun əsasında ilk ordu hissəsi, 5000 nəfər şəxsi heyəti olan "Əlahiddə Azərbaycan korpusu" yaradılıb. İyulun 11-də hökumət fərmanı ilə hərbi səfərbərlik elan edilib. Azərbaycan Respublikasının 1894–1899-cu illərdə anadan olmuş bütün müsəlman vətəndaşları orduya hərbi qulluğa çağırılıb.1920-ci ildə Azərbaycan Sovet Rusiyası tərəfindən işğal edildikdən sonra Azərbaycanın hərbi nazirliyi rəsmən ləğv edilib, Azərbaycan ordusunun 21 generallarından 15-i bolşeviklər tərəfindən güllələnib. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra, 1991-ci ilin sentyabrında Ali Sovetin qərarı ilə Müdafiə Nazirliyi, oktyabrın 9-da isə qarşıdakı 3 ay ərzində Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin yaradılması barədə qərar qəbul edilib.

Bir dəniz qüvvəsi əsas olaraq dəniz döyüşü və amfibik döyüşlər üçün seçilmiş bir dövlətin hərbi qüvvələrinin bir qoludur; belə ki, dəniz — ya da okean yoluyla daşınan vuruşma hərəkatları və əlaqədar funksiyaları yerinə yetirər. Dəniz qüvvətlərinin strateji müdafiə etmədəki məqsədi düşmən qüvvələri tərəfindən dənizdə hücumunun qarşısını almaq. Dəniz qüvvələrinin strateji vəzifəsi eyni zamanda nüvə mərmilər istifadə edərək nüvə daşındırıcılığı içinə ala bilməsidir.

KFOR (ing. Kosovo Force) və ya digər adı ilə Kosovo Qüvvələri — NATO-nun rəhbərliyi ilə Kosovoda təhlükəsizliyi təmin etmək məqsədilə təşkil olunmuş sülhməramlı qüvvələr.KFOR 11 iyun 1999-cu ildə, BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1244 saylı qətnaməsinin qəbul edilməsindən iki gün sonra Kosovoya daxil oldu. Həmin vaxt Kosovo ərazisində Serbiya və Monteneqro qoşunları ilə Kosovo Azadlıq Ordusu arasında baş verən gündəlik toqquşmalar nəticəsində ağır humanitar böhran baş vermişdi. Bir milyona yaxın insan məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdü.Hal-hazırda KFOR tədricən öz məsuliyyətini Kosovo Polisi başda olmaqla yerli təhlükəsizlik orqanlarına ötürür. 23 may 2016-cı ilə olan məlumata görə KFOR sülhməramlı qoşunlarının tərkibində 4600 nəfər hərbçi xidmət edir. == Məqsədləri == Burada NATO-nun ilkin vəzifələri aşağıdakılardan ibarət idi: Yuqoslav və serb qoşunları tərəfindən Kosovoya qarşı baş verə biləcək istənilən təhdidin qarşısını almaq; Kosovoda təhlükəsiz şərait yaratmaq və onu qoruyub saxlamaq; Kosovo Azadlıq Ordusunu hərbsizləşdirmək; Beynəlxalq humanitar yardıma dəstək vermək; Beynəlxalq mülki iştirakı koordinasiya etmək və dəstəkləmək.Hal-hazırda isə KFOR etnik mənsubiyyətindən asılı olmayaraq bütün mülki vətəndaşların təhlükəsizlik və sülh şəraitində yaşamağına dəstək olmaqla bərabər, beynəlxalq yardım, demokratiya və vətəndaş cəmiyyətinin tədricən inkişaf etməsinə kömək edir. KFOR-un əsas tapşırıqları aşağıdakı kimidir: Müharibə nəticəsində öz yaşayış yerini tərk edən əhalinin geri qayıtmasına kömək etmək; Yenidən qurma və minasızlaşdırma fəaliyyətinin təşkili; Tibbi yardım; Təhlükəsizlik və ictimai asayişi təmin etmək; Etnik azlıqlar arasında təhlükəsizliyi təşkil etmək; Sərhəd təhlükəsizliyi; Sərhəd keçməklə silah qaçaqçılığına qarşı mübarizə aparmaq; Bütün Kosovo ərazisində silahların, mərmilərin və partlayıcı maddələrin amnistiyası proqramının tətbiqi; Silahların məhv edilməsi; Mülki institutların, hüquq-mühafizə, konstitusiya və cəza sistemi, həmçinin siyasi, iqtisadi və sosial həyatın müxtəlif aspektlərinin yaradılmasına dəstək göstərmək.KFOR sülhməramlı qoşunları Kosovonun statusu məsələsi tam şəkildə həll olunana qədər fəaliyyət göstərməyə davam edəcək.

Nüvə qüvvələri - nüvə zərrəcikləri arasında təsir edən və onları nüvədə saxlayaraq atom nüvəsinin yaranmasına səbəb olan qüvvələr. Nüvə qüvvələri güclü qarşılıqlı təsirə aiddir, təbiəti hələlik dəqiq məlum məlum deyil və iki istiqamətdə öyrənilir. == Tədqiqi == Birincidə nüvə qüvvələri onların təbiətini müəyyənləşdirən mezon nəzəriyyəsinnə əsasən tədqiq edilir. İkincidə isə təbiəti nəzərə alınmadan empirik yolla nüvə qüvvələrinin xassələri müəyyənləşdirilir. Mezon nəzəriyyəsinə görə nüvə qüvvələri əsasən nuklonlar arasında p-mezonlarla mübadilə nəticəsində meydana çıxır. Bir nuklon π {\displaystyle \pi \,\!} -mezonu buraxır, digəri onu udur və beləliklə iki nuklon arasında qarşılıqlı təsir yaranır. Buna görə də nüvə qüvvələrinin təsir radiusu π {\displaystyle \pi \,\!} -mezonun Kompton dalğasının uzulunğuna bərbaər olmalıdır.

Qüds qüvvələri (Farsca: نیروی قدس Nīrū-ye Qods və ya سپاه قدس Sepâh-e Qods) – İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna bağlı olan hərbi birləşmədir. İranın dövlət xaricində həyata keçirilən əməliyyatlar üçün birbaşa Ayətullah Seyyid Əli Xameneidən göstərişlər alır. 1998-2020-ci illər aralığında komandiri əfsanəvi general General-mayor Qasım Süleymani idi. 2020-ci il yanvarın 3-nə keçən gecə ABŞ-yə məxsus pilotsuz uçuş aparatından endirilən raket zərbələri nəticəsində general Süleymani qətlə yetirilmiş, bundan sonra isə briqadaya komandir General-mayor İsmail Qaani təyin olunmuşdur. 2007-ci ildə saylarının təxminən 15. 000 peşəkar əsgərdən ibarət olduğunu güman edirdilər.

Fundamental qarşılıqlı təsirlər- hissəciklər arasında mövcud olan və hissəciklərin xüsusiyyətlərini və davranışını müəyyənləşdirən təbiət qüvvələridir. Dörd qarşılıqlı təsir qüvvəsi məlumdur: elektromaqnetizm qravitasiya zəif nüvə qüvvəsi güclü qüvvəFundamental qarşılıqlı təsirlər (ingiliscə, fundamental interaction) fizikaya aid ədəbiyyatda təbiət qüvvələri, fundamental qüvvələr kimi də adlandırılırlar. == Ümumi məlumat == Fundamental qarşılıqlı təsirlər əsasən aşağıdakı meyarlarla təyin olunurlar: təsir qüvvəsinin gücü bu qüvvənin effektiv olduğu hədd bu təsir qüvvəsinin keçiricisi və ya daşıyıcısı olan hissəciyin təbiəti == Qraviton == qravitasiya qarşılıqlı təsirin zərrəciyidir.Qravitasiya qüvvələri qarşılıqlı təsirdə olan cisimlərin hər birinin kütləsi ilə düz mərkəzləri arasındakı məsafənin kvadratı ilə tərs mütənasib olub həmişə cazibə xarakterlidir. == Foton == elektromaqnit sahəsinin zərrəciyidir.Elektrostatikanın əsas qanunu olan Kulon qanununa görə sükunətdə olan yüklü nöqtəvi cisimlər arasındakı qarşılıqlı təsir qüvvəsi yüklərin modulları hasili ilə düz, onların arasındakı məsafənin kvadratı ilə tərs mütənasibdir.Eyni adlı yüklər bir- birini dəf,müxtəlif adlı yüklər isə cəzb edir.Sükunət nisbi olduğuna görə elektrik və maqnit qarşılıqlı təsirlərini bir-birindən təcrid etmək olmaz. == Qlüon == güclü və ya nüvə sahəsinin zərrəciyidir,və mənası ingiliscədən tərcümədə yapışqan deməkdir.Bu ad ona, yaxın məsafəyə və güclü təsir etdiyinə görə verilib.Güclü qarşılıqlı təsir hesabına proton və neytronlardan dayanıqlı nüvə yarana bilir.Güclü qarşılıqlı təsir elektromaqnit qarşılıqlı təsirindən təxminən 100 dəfə böyükdür.Bu qüvvələrin təsir məsafəsi təxminən 10−15m tərtibindədir və cazibə xarakterlidir. == Zəif qarşılıqlı təsir == dayanıqlı olmayan zərrəciklərin parçalanmasına səbəb olan təsirdir.Onların təsir məsafəsi daha kiçik olub təxminən 10−17m tərtibindədir.Zəif qüvvələr elektromaqnit qüvvələrinə nisbətən on min dəfələrlə kiçikdir. Makroaləmdə rast gəldiyimiz qarşılıqlı təsirlər qravitasiya və elektromaqnit qarşılıqlı təsirləridir.

Amerika Birləşmiş Ştatları Kosmik Qüvvələri (ing. United States Space Force (USSF)) — Amerika Birləşmiş Ştatları Silahlı Qüvvələrinin kosmik qüvvələrindən və altı qolundan biridir. 20 dekabr 2019-cu ildə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri Kosmik Komandanlığının yerində yaradılmışdır və 1947-ci ildə müstəqil ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin qurulmasından bəri ilk yeni silahlı xidmət şöbəsi olmuşdur. Mərkəzi Pentaqonda yerləşir. Kosmik Qüvvələrin əsas vəzifələri ABŞ-nin kosmosdakı maraqlarını qorumaq, kosmosdan mümkün ola biləcək təcavüzlərin qarşısını almaq və kosmik əməliyyatların idarə edilməsidir. Kosmik Qüvvələr ABŞ Müdafiə Nazirliyinin üç hərbi idarəsindən biri olan Hərbi Hava Qüvvələri İdarəsinin tərkibində hərbi xidmət şöbəsi kimi təşkil olunmuşdur və Hərbi Hava Qüvvələrinin Katibinə hesabat verən Kosmik Əməliyyatlar İdarəsinin Rəisi tərəfindən idarə olunur.

ABŞ Silahlı Qüvvələri (ing. United States Armed Forces) — Amerika Birləşmiş Ştatlarını qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. == Tarixi == ABŞ Ordusu ilk dəfə, yeni qurulan Amerika dövlətini Müstəqillik Müharibəsində Böyük Britaniyaya qarşı müdafiə etmək üçün 13 ştatın təşkil etdiyi Konqres rəhbərliyi tərəfindən 1775-ci ildə quruldu. ABŞ-nin qurulmasından qabaq və müstəqilliyin ilk illərində ordu üçün əsgərlər ştatlarda yaşayan təhsilsiz insanlar arasından təmin edilirdi. Ancaq qısa bir müddət sonra nizamlı bir quru ordusu və dəniz donanmasına ehtiyac olduğu meydana çıxdı. ABŞ Donanması 1794-cü ildə bir neçə dənə esmines alınmasıyla qurulmuş oldu və bu vaxt həm də nizamlı quru ordusu quruldu. Ancaq ordu yenə də çox kiçik və əsasən döyüş zamanı əyalətlərdəki silah istifadə edə bilən kəslərin qatqısına möhtac idi. Müstəqillikdən vətəndaş müharibəsinə qədər olan dövrdə Amerikan ordusu Osmanlı dövlətinə kağız üzərində bağlı olan Əlcəzairli Bərbər piratları ilə döyüşdü və qələbə qazandı. Bundan başqa 1812-ci ildə Böyük Britaniya ilə yeni savaşa girərək onu məğlub etdi və ABŞ-Meksika müharibəsində qalib gələrək Meksika ərazisinin yarıdan çoxunu işğal etdi. == Orduda din xadimlərinin xidməti == ABŞ-də Müdafiə Nazirliyi nəzdində Silahlı Qüvvələrin Keşişlər İdarəsi tərəfindən təşkil edilir.

Albaniya Silahlı Qüvvələri (alb. Forcat e Armatosura të Republikës së Shqipërisë (FARSH)) — Albaniya ordusudur və 1912-ci ildə müstəqillik elan edildikdən sonra formalaşmışdır. Bu gün Baş Qərargah, Alban Quru Qüvvələri, Alban Hava Qüvvələri və Alban Dəniz Qüvvələrindən ibarətdir. Albaniyanın prezidenti, millətin hərbi baş komandanıdır. Sülh dövründə prezidentin baş komandanı kimi səlahiyyətləri Baş nazir və Müdafiə naziri tərəfindən icra edilir. == Missiya və vəzifələr == Alban Konstitusiyasına əsasən, Alban Silahlı Qüvvələrinə: ölkənin ərazi bütövlüyünü qorumaq, təhlükə yaradan ərazilərdə olmaq, təbii və sənaye fəlakətlərinə qarşı əhaliyə kömək etmək və hərbi və qeyri-hərbi təbiət təhlükələrini xəbərdar etmək, konstitusiya qaydalarını qorumaq, qanunla müəyyən edilmiş və çoxmillətli qüvvələrin tərkibində beynəlxalq əməliyyatlarda iştirak etmək. == Tarix == 4 dekabr 1912-ci ildə Albaniya hökuməti və Baş naziri İsmayıl Qemali Alban Milli Ordusunu qurdular. Ordunun ilk baş komandanı Polkovnik-leytenant Ali Şaffat Şkupi idi. 1923-cü ilə qədər Alban Silahlı Qüvvələri hərbi polis qüvvələri də daxil olmaqla 10.691 aktiv qoşun toplamışdır. O zaman Albaniyanın donanması yox idi.1927-ci ildə Alban Silahlı Qüvvələri təxminən 8,000 nəfər idi.

Almaniya Silahlı Qüvvələri (alm. Bundeswehr‎) — Almaniyanı qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. == Tarixi == Almaniya Silahlı Qüvvələri Bundesvehr İkinci dünya müharibəsinin bitməsindən 10 il sonra, 7 iyun 1955-ci ildə təşkil olunub. Həmin gün Almaniya Müdafiə Nazirliyi fəaliyyətə başlayıb. Yeni alman ordusunun ilk 100 çağırışçısı Bonn şəhərində and içərək xidmətə başlayıblar. Tezliklə Almaniya Federativ Respublikası NATOnun üzvü oldu. Soyuq müharibə dövründə Almaniya Kapitalist ölkələrlə Kommunist ölkələrin kəsişdiyi ərazidə yerləşməsinə görə hərbiləşdirilmiş dövlətə çevrilmişdi. Həmin illərdə Almaniyada yarım milyon nəfər hərbçi xidmət keçirdi. Almaniyada 1957-ci ildə qüvvəyə minən məcburi hərbi xidmət qanunu 2011-ci il iyulun 1-dən etibarən ləğv edilib. O zaman Almaniya ordusundakı toplam personal sayının 250 mindən 185 minə endirilməsi hədəflənmişdi.

Azərbaycan Sülhməramlı Qüvvələri (ing. Azerbaijani peacekeeping forces) və ya Bakı N vahidi (ing. Baku N unit) — Azərbaycan Quru Qoşunlarının əsas sülhməramlı hərbi vahidi. 1999-cu ilin sentyabr ayından başlayaraq Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Kosovoda, Əfqanıstanda və İraqda Beynəlxalq Sülhməramlı Ordu tərkibində sülhməramlı fəaliyyət aparıblar. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərkibində Azərbaycanın Sülhməramlı ordusu 1997-ci ildə yaranmış, sonradan Azərbaycan sülhməramlı bölməsi adı altında birləşmişdir. == Fəaliyyət == === Kosovo === 17 fevral, 2008-ci ildə Kosovo parlamenti müstəqillik elan etdikdən sonra, 26 fevral, 2008-ci ildə Azərbaycanın Prezidenti İlham Əliyev Kosovadan Azərbaycanın sülhməramlı bölməsinin çıxarılması ilə bağlı Milli Məclisə müraciət etdi. Müraciətə Milli Məclis tərəfindən 4 mart, 2008 tarixdə baxıldı və 87 səslə (3 səs əleyhinə, 2 səs bitərəf) qəbul edildi. Azərbaycan sülhməramlı bölməsi 34 hərbçidən ibarət idi ki, bunlardan da biri zabit, biri çavuş və 32-si əsgər idi. Azərbaycan sülhməramlı bölməsi Kosovada Türkiyə sülhməramlı qoşunlarının tərkibində xidmət edirdi. Azərbaycan hərbçiləri Kosovada 18 kəndə nəzarət edirdilər.

1948-ci ildə qurulmuş birləşmiş millətlər təşkilatının dünyanın müxtəlif qaynar nöqtələrində baş verən münaqişələrin qabağını almaq və ya qısa-müddətli həll yolu gətirmək üçün tərkibində olan hərbi-silahlı qüvvələrdir. Şablon olaraq insanların beynində birləşmiş millətlər və tabeçiliyində olan qüvvələrin heç bir işə yaramadığı və sülh üçün effektiv mübarizə aparmadığı fikri olsa da, hazırda BMT sülhməramlı qüvvələri Kosovo, Əfqanıstan, Haiti, Kipr, Livan, Suriya, Cənubi Sudan və Şimali Sudan Mali,və s. dünyanın onlarca qaynar münaqişə nöqtəsində vəziyyət tənzimləməklə məşğuldurlar. Məsəl üçün əgər BMT suriyanın qolan təpələrinə nəzarət etməsə idi indi o ərazilər uğrunda suriya ilə israil arasında münaqişə daha da gərginləşərdi və israil beynəlxalq hüquq normalarına məhəl qoymayıb qolan təpələrini öz ərazisinə ilhaq etdiyi üçün onu beynəlxalq aləmə öz ərazisi kimi tanıtmağa nail ola bilərdi.

Banqladeş Silahlı Qüvvələri — Banqladeşi qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. == Orduda din xadimlərinin xidmətindən istifadə == Hər bir hərbi hissədə ən azı bir məscid və dövlət tərəfindən təyin olunmuş üç imam mövcuddur. İbadətlərin təşkili ilə yanaşı, tədris də təşkil olunur.

Belarus Silahlı Qüvvələri — Belarus Respublikasının ərazi bütövlüyünü qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. Belarus Silahlı Qüvvələrində xidmət edən hərbi qulluçuların sayı 46 min 482 nəfərdən ibarətdir. Belarus ordusunun silahlanmasında 1317 ədəd tank, 1942 ədəd zirehli maşın, 63 ədəd təyyarə və 15 döyüş helikopteri var. O cümlədən silahlanmanı 100 millimetrdən böyük kalibrli 1079 artilleriya qurğusu tamamlayır.2017-ci il çərçivəsində Belarus Silahlı Qüvvələrində 1300-dən çox hərbi hazırlıq tədbiri keçirilib. Hərbi qulluqçular 22 min 200-dən çox paraşütlə tullanış həyata keçiriblər. 2017-ci ildə hazırlıq proqramı çərçivəsində 3000-dən çox hərbi mütəxəssis, o cümlədən 277 zabit və 1638 kiçik komandir heyəti hazırlanıb.

Belçika Silahlı Qüvvələri — Belçikanı qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. == Orduda din xadimlərinin xidmətindən istifadə == 1952-ci ildə dövlət tərəfindən təşkil olunaraq, protestant və yəhudilərin də iştirakı ilə Roma Katolik Kilsəsi tərəfindən həyata keçirilir. 75 Roma-katolik, 9 protestant və 1 yəhudi təmsilçisi olmaqla generaladək müxtəlif rütbələr daşıyırlar.

Bolqarıstan Silahlı Qüvvələri —Bolqarıstanı xaricdən gələ biləcək hərbi təhdidlərə qarşı qorumaqda vəzifəli silahlı qüvvələrdir. Bolqarıstan prezidenti Silahlı Qüvvələrin Baş Komandanıdır. Hərbi komandanın Baş qərargah altına alınmasına baxmayaraq, Müdafiə Nazirliyi siyasi rəhbərliyə görə məsuliyyət daşıyır. Quru qüvvələri, Donanma və Hava Qüvvələri kimi 3 növə ayrılır. Tarix boyunca ordu, ölkəni müdafiə etməkdə mühüm rol oynamışdır. 1878-ci ildə müstəqilliyini qazanmasından sonra, Bolqarıstan regional bir hərbi güc qüvvəsi halına gəldi və bir çox böyük savaşalara qatıldı – Serb-Bolqar müharibəsi (1885), Birinci Balkan müharibəsi (1912–13), İkinci Balkan müharibəsi (1913), I Dünya Müharibəsi (1915–1918) və II İkinci Dünya Müharibəsi (1941–1944). Ordu bu döyüşlərdə böyük təcrübə qazanmışdı. Sırasında 1988-ci ildə Soyuq Müharibəsi zamanı Bolqarıstan Xalq Respublikasının, Varşava Paktında təxminən 152.000 hərbçisi var idi. Ölkədə Kommunist rejimin dağılmasından sonra ordunun mövcudluğu sürətlə aşağıya salındı. Bolqarıstan 2004-cü ildə Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatına qatıldı və hal-hazırda üç ölkədə ümumi 776 hərbçisi var.

Braziliya Silahlı Qüvvələri — Braziliyanı qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. == Orduda din xadimlərinin xidmətindən istifadə == İkinci dünya müharibəsindən sonra yaradılmış, 1981-ci ildə qanuniləşdirilmişdir.

Britaniya Ekspedisiya Qüvvələri (ing. British Expeditionary Force; BEF) — İkinci Dünya Müharibəsi illərində 1939–1940-cı illərdə general Lord Con Qortun komandanlığı altında Avropada fəaliyyət göstərən Britaniya Silahlı Qüvvələrinin korpusu. Müttəfiq qüvvələrlə birlikdə Fransa və Belçikada Vermaxt qüvvələrinə qarşı döyüşmüşdü. == Tarixi == Britaniya Ekspedisiya Qüvvələri 1938-ci ildə Avstriyanın ilhaqından və 1939-cu ilin martında Çexoslovakiyanın işğalından sonra nasist Almaniyasının gözlənilən müharibə təhlükəsinə cavab olaraq yaradılmışdır. Böyük Britaniya və Fransa Polşaya təhlükəsizlik zəmanəti verdi və sonuncu alman ordusunun ərazisini işğal etdikdən sonra 3 sentyabr 1939-cu ildə Almaniyaya müharibə elan etdi. BEP-lər 1939-cu ilin sentyabrında Fransaya göndərildi və "Qəribə müharibə" adlanan dövrdə Fransa-Belçika sərhədi boyunca mövqe tutdu. 1940-cı ilin may ayına qədər BES hərbi əməliyyatlar aparmadı. 10 may 1940-cı ildə tam miqyaslı alman hücumu başladı, nəticədə BEQ Fransa və Belçikanın şimal-şərq hissəsində Fransız, Belçika və digər müttəfiq qüvvələrin hissələri ilə birlikdə kəsildi və sonradan evakuasiya edildi. Britaniya adaları. Dunkerkdə mühasirəyə alınmış və əsasən evakuasiya edilmiş şimal qruplaşmasına əlavə olaraq, cənub da (51-ci Şotland dağlıq diviziyası, Saint-Valery-en-Caux-da 10 min nəfər arasında tutulmuş) var idi.

Butan Silahlı Qüvvələri - Butan Kral Ordusu, Butan Kral Qvardiyası, polis və Butan Kral polisindən ibarətdir. Butanın dənizə çıxışının olmadığına görə Hərbi Dəniz Qüvvələri yoxdur. Butan Kral Ordusu (BKO) - Butan Silahlı Qüvvələrinin bir hissəsidir, (Butan Konstitusiyasının 27-ci maddəsinə əsasən) ölkənin ərazi bütövlüyünü və xarici təhdidlər zamanı dövlət suverenliyini qorumaq üçün məsuliyyət daşıyır. BKO-nun baş komandanı Butan Kralıdır. BKO bir də Butan Kral Qvardiyası - elit hissəsidir, kralın, ailəsinin və digər yüksək vəzifəli şəxslərin təhlükəsizliyinə cavabdehlik daşıyır. Belə qəbul edilib ki, hər bir Butan ailəsindən bir oğlan orduda xidmət etməlidir (məcburi olmamasına baxmayaraq). Lazım gəldiyi təqdirdə xalq səfərbərliyə cəlb edilə bilər. Butan Kral Qvardiyası - Butan Kral Ordusunun müstəqil bölümüdür, kral və ailəsini mühafizə etmək üçün qurulmuşdur, ordunun ən yaxşı hazırlanmış və ən yaxşı silahlı birliyidir. Sayı min nəfərdən çoxdur. Kral mühafizəçiləri özlərinin yüksək səviyyəli hazırlıqlarını 2003-cü ildə Assam separatçı düşərgələrinin məğlubiyyəti zamanı sübut etdi.Hücum zamanı mühafizəçilər ön sıralarında yürüdülər, lakin heç bir itki vermədilər; əməliyyatlarda şəxsən iştirak edən kral Jiqme Sinqe Vanqçuk da yaralanmadı.

Dominika ordusu — Dominika Birliyinin milli hərbi qüvvələrinə verilən ad. Dominika 1981-ci ildən bəri daimi orduya malik deyil. Ölkədə hərbi müdafiəni Regional Təhlükəsizlik Sistemi (RTS) təmin edir.Dominika Polis Qüvvəsini Vətəndaş Birliyinin bir Xüsusi Təyinatlı Vahidi var. Müharibə və ya fövqəladə hal vəziyyətində hakimiyyət tərəfindən elan edilibsə, ölkənin polis qüvvəsi ordu kimi fəaliyyət göstərə bilər.

Ermənistan Silahlı Qüvvələri (ermənicə Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժեր) — Ermənistanı qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu. 1992-ci ildə Ermənistan dövlət müstəqilliyini qazandıqdan həmən sonra yaradılmışdır. Ermənistanın 2009-cu il dövlət büdcəsinin gəlirləri 2,9 mlrd. dollar, xərcləri isə 3,1 mlrd. dollar olub. Həmin il Ermənistan dövlət büdcəsində müdafiə xərclərini 34% artıraraq 495,3 mln. ABŞ dollarına (149,6 mlrd. dram) çatdırıb. Hərbi xərclər Ermənistanın 2009-cu il üçün dövlət büdcəsində xərclərin 15,7%-ni, ümumi daxili məhsulun isə 3,6%-ni təşkil edir. == Səfərbərlik == Əsgərlik yaşı: 18 Xidmət müddəti: 24 ay Əsgərliyə alınması mümkün vətəndaş sayı:[mənbə göstərin]722.836 kişi, 15–49 yaş arası 795.084 qadın, 15–49 yaş arası Əsgərliyə yararlı vətəndaş sayı:[mənbə göstərin]551.938 kişi, 15–49 yaş arası 656.493 qadın, 15–49 yaş arasıErmənistanda hərbi çağırış 27 yaşa qədər aparılır.

Fransa Silahlı Qüvvələri — Fransa Respublikasının hərbi gücünü təşkil edir. Əhalisinin, ərazisinin və milli maraqların müdafiəsinə cavabdehdir. Fransa Silahlı Qüvvələrinə əsasən bunlar daxildir: Quru Qoşunları, Milli Dəniz Qüvvələri, Hava və Kosmik Qüvvələri, Milli Jandarma, dəstək xidmətləri və birgə təşkilatlar (qərargahlar daxil olmaqla) Fransa Ordusu peşəkar aktiv əsgərlər, ehtiyatda olan əsgərlər (keçmiş həqiqi hərbi xidmət əsgərləri və ya mülki könüllülər) və mülki şəxslərdən ibarət peşəkar orduya çevrilmişdir. Təqribən 270.000 hərbi və mülki personaldan ibarət ümumi işçi qüvvəsini təmsil edir.. Fransa, Böyük Britaniya və Almaniya mütləq mənada ən böyük hərbi büdcəyə malik üç Qərbi Avropa dövlətidir. 1990 və 2000-ci illərdən sonra sürətlə azalan hərbi xərclər 2017-ci ildən Almaniyada və 2018-ci ildən Fransada artmaqdadır. 2010-cu ilin əvvəlindən Rusiyanın hərbi xərcləri Fransa, Böyük Britaniya və Almaniyanın hərbi xərclərini ötüb. Fransa, Böyük Britaniya və Rusiya Avropada nüvə qarşısının alınmasına malik olan yeganə üç dövlətdir. 2017-ci ildə Fransa ordusu Avropada Rusiyadan sonra ikinci, dünya miqyasında isə beşinci yerdə idi. Amerika araşdırmasına görə, Fransa 2030-cu ildə Avropanın əsas hərbi gücü (Rusiya istisna olmaqla) və dünyada ilk beşlikdə qalacaq..

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalı — Azərbaycan Respublikasının medalı. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və gümüş suyuna çəkilmiş, dairəvi formalı, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. Medalın ortasında Silahlı Qüvvələrin relyefli emblemi təsvir olunmuşdur. Emblemdən yuxarıda qövs boyunca "Azərbaycan Respublikası", aşağıda isə lent üzərində "Silahlı Qüvvələri Veteranı" sözləri həkk olunmuşdur. Aypara, ulduz və lent ağ rəngdədir. Arxa tərəfi hamar səthlidir. Medal paltarın yaxasına bərkidilmək üçün elementi olan, 27 mm x 43 mm ölçüdə düzbucaqlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilir. Xara lentdə zeytun rəngli fonda, kənarlarından mərkəzə doğru ardıcıl olaraq Silahlı Qüvvələrin növlərinin rəngləri — 1 mm enində zeytun və ağ rəngli, 3 mm enində göy və ağ rəngli şaquli zolaqlar təsvir edilmişdir. Medala paltara bərkidilmək üçün elementi olan eyni xara lentdən üz çəkilmiş 27 mm x 9 mm ölçülü qəlib əlavə olunur.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının 2002-ci il 17 may tarixli, 331-IIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmiş medal. == Təltif edilənlər == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı ilə 2002-ci il iyun ayının 26-na qədər Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabit, gizir və miçmanlar, habelə Silahlı Qüvvələrdən ehtiyata yaxud istefaya buraxılmış Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və onun möhkəmlənməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif ediliblər. == Taxılma qaydası == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalından sonra taxılır. == Medalın ümumi təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş, aşağı tərəfi palıd yarpaqlarından çələng ilə haşiyələnmiş üzərində Azərbaycan Respublikası Dövlət Bayrağının rəngləri fonunda Silahlı Qüvvələrin emblemi yerləşdirilmiş fiqurlu qalxandan ibarətdir. Medalın qabarit ölçüləri 34 mm x 36 mm-dir. Qalxanın içində, Silahlı Qüvvələrin emblemindən yuxarıda qızılı rəngdə "Azərbaycan", aşağısında isə "Silahlı Qüvvələri" sözləri yazılmışdır. Qalxanın aşağı hissəsində ortada və çələngin üstündə ağ rəngdə "10" rəqəmi yerləşdirilmişdir. "10" rəqəmindən solda qızılı rəngdə iki tank, sağda isə iki döyüş gəmisi, qalxanın xaricində mavi fonda, çələnglərdən yuxarıda, solda üç qırıcı təyyarə, sağda isə üç zenit raketi təsvir edilmişdir. Arxa tərəfi hamar səthlidir, ortasında "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" sözləri yazılmış və milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmişdir. Medal paltarın yaxasına bərkidilmək üçün elementi olan, 27 mm x 43 mm ölçüdə düzbucaqlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının 2002-ci il 17 may tarixli, 331-IIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmiş medal. == Təltif edilənlər == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı ilə 2002-ci il iyun ayının 26-na qədər Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabit, gizir və miçmanlar, habelə Silahlı Qüvvələrdən ehtiyata yaxud istefaya buraxılmış Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və onun möhkəmlənməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif ediliblər. == Taxılma qaydası == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalından sonra taxılır. == Medalın ümumi təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş, aşağı tərəfi palıd yarpaqlarından çələng ilə haşiyələnmiş üzərində Azərbaycan Respublikası Dövlət Bayrağının rəngləri fonunda Silahlı Qüvvələrin emblemi yerləşdirilmiş fiqurlu qalxandan ibarətdir. Medalın qabarit ölçüləri 34 mm x 36 mm-dir. Qalxanın içində, Silahlı Qüvvələrin emblemindən yuxarıda qızılı rəngdə "Azərbaycan", aşağısında isə "Silahlı Qüvvələri" sözləri yazılmışdır. Qalxanın aşağı hissəsində ortada və çələngin üstündə ağ rəngdə "10" rəqəmi yerləşdirilmişdir. "10" rəqəmindən solda qızılı rəngdə iki tank, sağda isə iki döyüş gəmisi, qalxanın xaricində mavi fonda, çələnglərdən yuxarıda, solda üç qırıcı təyyarə, sağda isə üç zenit raketi təsvir edilmişdir. Arxa tərəfi hamar səthlidir, ortasında "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" sözləri yazılmış və milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmişdir. Medal paltarın yaxasına bərkidilmək üçün elementi olan, 27 mm x 43 mm ölçüdə düzbucaqlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının 2008-ci il 16 may tarixli 605–IIIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2008-ci il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata, yaxud istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci bəndində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Medalın təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. Relyefli şüalar və mərkəzdən keçən lent fonunda medalın mərkəzindən yuxarı hissədə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin relyefli emblemi təsvir edilmişdir. Emblemdən yuxarıda qövs boyunca "Azərbaycan Respublikası", aşağıda qövs boyunca "Silahlı Qüvvələri" sözləri həkk edilmişdir. Aypara və ulduz ağ rəngdədir. Lent üzərində emblemdən sol tərəfdə "1918", sağ tərəfdə isə "2008" rəqəmləri yazılmışdır. Medalın mərkəzdən aşağı hissəsində ortada ağ rəngdə "90" rəqəmi yerləşdirilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının 2008-ci il 16 may tarixli 605–IIIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2008-ci il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata, yaxud istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci bəndində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Medalın təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. Relyefli şüalar və mərkəzdən keçən lent fonunda medalın mərkəzindən yuxarı hissədə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin relyefli emblemi təsvir edilmişdir. Emblemdən yuxarıda qövs boyunca "Azərbaycan Respublikası", aşağıda qövs boyunca "Silahlı Qüvvələri" sözləri həkk edilmişdir. Aypara və ulduz ağ rəngdədir. Lent üzərində emblemdən sol tərəfdə "1918", sağ tərəfdə isə "2008" rəqəmləri yazılmışdır. Medalın mərkəzdən aşağı hissəsində ortada ağ rəngdə "90" rəqəmi yerləşdirilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 16 oktyabr tarixli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Maddə 1. Təltif edilən şəxslər "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2013-cü il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata və ya istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər.Maddə 2. Təltif edən orqan "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci maddəsində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər.Maddə 3. Taxılma qaydası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Təsviri == 1. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra – medal) milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmiş ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızılı suya çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. 2. Medalın ön tərəfinin sağında onu yarımdairə şəklində yuxarıdan aşağı iki hissəyə bölən və Azərbaycan Respublikası Dövlət bayrağının rəngləri ilə boyanmış lent təsvir edilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 16 oktyabr tarixli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Maddə 1. Təltif edilən şəxslər "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2013-cü il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata və ya istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər.Maddə 2. Təltif edən orqan "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci maddəsində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər.Maddə 3. Taxılma qaydası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Təsviri == 1. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra – medal) milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmiş ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızılı suya çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. 2. Medalın ön tərəfinin sağında onu yarımdairə şəklində yuxarıdan aşağı iki hissəyə bölən və Azərbaycan Respublikası Dövlət bayrağının rəngləri ilə boyanmış lent təsvir edilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 16 oktyabr tarixli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Maddə 1. Təltif edilən şəxslər "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2013-cü il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata və ya istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər.Maddə 2. Təltif edən orqan "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci maddəsində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər.Maddə 3. Taxılma qaydası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Təsviri == 1. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra – medal) milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmiş ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızılı suya çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. 2. Medalın ön tərəfinin sağında onu yarımdairə şəklində yuxarıdan aşağı iki hissəyə bölən və Azərbaycan Respublikası Dövlət bayrağının rəngləri ilə boyanmış lent təsvir edilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalı — Azərbaycan Respublikasının medalı. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və gümüş suyuna çəkilmiş, dairəvi formalı, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. Medalın ortasında Silahlı Qüvvələrin relyefli emblemi təsvir olunmuşdur. Emblemdən yuxarıda qövs boyunca "Azərbaycan Respublikası", aşağıda isə lent üzərində "Silahlı Qüvvələri Veteranı" sözləri həkk olunmuşdur. Aypara, ulduz və lent ağ rəngdədir. Arxa tərəfi hamar səthlidir. Medal paltarın yaxasına bərkidilmək üçün elementi olan, 27 mm x 43 mm ölçüdə düzbucaqlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilir. Xara lentdə zeytun rəngli fonda, kənarlarından mərkəzə doğru ardıcıl olaraq Silahlı Qüvvələrin növlərinin rəngləri — 1 mm enində zeytun və ağ rəngli, 3 mm enində göy və ağ rəngli şaquli zolaqlar təsvir edilmişdir. Medala paltara bərkidilmək üçün elementi olan eyni xara lentdən üz çəkilmiş 27 mm x 9 mm ölçülü qəlib əlavə olunur.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının 2002-ci il 17 may tarixli, 331-IIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmiş medal. == Təltif edilənlər == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı ilə 2002-ci il iyun ayının 26-na qədər Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabit, gizir və miçmanlar, habelə Silahlı Qüvvələrdən ehtiyata yaxud istefaya buraxılmış Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və onun möhkəmlənməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif ediliblər. == Taxılma qaydası == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalından sonra taxılır. == Medalın ümumi təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş, aşağı tərəfi palıd yarpaqlarından çələng ilə haşiyələnmiş üzərində Azərbaycan Respublikası Dövlət Bayrağının rəngləri fonunda Silahlı Qüvvələrin emblemi yerləşdirilmiş fiqurlu qalxandan ibarətdir. Medalın qabarit ölçüləri 34 mm x 36 mm-dir. Qalxanın içində, Silahlı Qüvvələrin emblemindən yuxarıda qızılı rəngdə "Azərbaycan", aşağısında isə "Silahlı Qüvvələri" sözləri yazılmışdır. Qalxanın aşağı hissəsində ortada və çələngin üstündə ağ rəngdə "10" rəqəmi yerləşdirilmişdir. "10" rəqəmindən solda qızılı rəngdə iki tank, sağda isə iki döyüş gəmisi, qalxanın xaricində mavi fonda, çələnglərdən yuxarıda, solda üç qırıcı təyyarə, sağda isə üç zenit raketi təsvir edilmişdir. Arxa tərəfi hamar səthlidir, ortasında "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" sözləri yazılmış və milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmişdir. Medal paltarın yaxasına bərkidilmək üçün elementi olan, 27 mm x 43 mm ölçüdə düzbucaqlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının 2002-ci il 17 may tarixli, 331-IIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmiş medal. == Təltif edilənlər == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı ilə 2002-ci il iyun ayının 26-na qədər Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabit, gizir və miçmanlar, habelə Silahlı Qüvvələrdən ehtiyata yaxud istefaya buraxılmış Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və onun möhkəmlənməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif ediliblər. == Taxılma qaydası == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalından sonra taxılır. == Medalın ümumi təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş, aşağı tərəfi palıd yarpaqlarından çələng ilə haşiyələnmiş üzərində Azərbaycan Respublikası Dövlət Bayrağının rəngləri fonunda Silahlı Qüvvələrin emblemi yerləşdirilmiş fiqurlu qalxandan ibarətdir. Medalın qabarit ölçüləri 34 mm x 36 mm-dir. Qalxanın içində, Silahlı Qüvvələrin emblemindən yuxarıda qızılı rəngdə "Azərbaycan", aşağısında isə "Silahlı Qüvvələri" sözləri yazılmışdır. Qalxanın aşağı hissəsində ortada və çələngin üstündə ağ rəngdə "10" rəqəmi yerləşdirilmişdir. "10" rəqəmindən solda qızılı rəngdə iki tank, sağda isə iki döyüş gəmisi, qalxanın xaricində mavi fonda, çələnglərdən yuxarıda, solda üç qırıcı təyyarə, sağda isə üç zenit raketi təsvir edilmişdir. Arxa tərəfi hamar səthlidir, ortasında "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" sözləri yazılmış və milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmişdir. Medal paltarın yaxasına bərkidilmək üçün elementi olan, 27 mm x 43 mm ölçüdə düzbucaqlı xara lentə halqa və ilgək vasitəsilə birləşdirilir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının 2008-ci il 16 may tarixli 605–IIIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2008-ci il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata, yaxud istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci bəndində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Medalın təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. Relyefli şüalar və mərkəzdən keçən lent fonunda medalın mərkəzindən yuxarı hissədə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin relyefli emblemi təsvir edilmişdir. Emblemdən yuxarıda qövs boyunca "Azərbaycan Respublikası", aşağıda qövs boyunca "Silahlı Qüvvələri" sözləri həkk edilmişdir. Aypara və ulduz ağ rəngdədir. Lent üzərində emblemdən sol tərəfdə "1918", sağ tərəfdə isə "2008" rəqəmləri yazılmışdır. Medalın mərkəzdən aşağı hissəsində ortada ağ rəngdə "90" rəqəmi yerləşdirilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının 2008-ci il 16 may tarixli 605–IIIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2008-ci il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata, yaxud istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci bəndində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Medalın təsviri == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı milli ornamentli ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. Relyefli şüalar və mərkəzdən keçən lent fonunda medalın mərkəzindən yuxarı hissədə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin relyefli emblemi təsvir edilmişdir. Emblemdən yuxarıda qövs boyunca "Azərbaycan Respublikası", aşağıda qövs boyunca "Silahlı Qüvvələri" sözləri həkk edilmişdir. Aypara və ulduz ağ rəngdədir. Lent üzərində emblemdən sol tərəfdə "1918", sağ tərəfdə isə "2008" rəqəmləri yazılmışdır. Medalın mərkəzdən aşağı hissəsində ortada ağ rəngdə "90" rəqəmi yerləşdirilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 16 oktyabr tarixli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Maddə 1. Təltif edilən şəxslər "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2013-cü il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata və ya istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər.Maddə 2. Təltif edən orqan "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci maddəsində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər.Maddə 3. Taxılma qaydası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Təsviri == 1. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra – medal) milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmiş ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızılı suya çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. 2. Medalın ön tərəfinin sağında onu yarımdairə şəklində yuxarıdan aşağı iki hissəyə bölən və Azərbaycan Respublikası Dövlət bayrağının rəngləri ilə boyanmış lent təsvir edilmişdir.

"Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. == Əsasnaməsi == "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 16 oktyabr tarixli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Maddə 1. Təltif edilən şəxslər "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə 2013-cü il iyunun 26-dək Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmət keçən və döyüş hazırlığında uğurlar qazanmış zabitlər, gizirlər, miçmanlar və müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları, habelə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrindən ehtiyata və ya istefaya buraxılmış, Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin qurulmasında və möhkəmləndirilməsində fəal iştirak edən zabitlər təltif edilirlər.Maddə 2. Təltif edən orqan "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə bu Əsasnamənin 1-ci maddəsində göstərilən şəxslər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təltif edilirlər.Maddə 3. Taxılma qaydası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalından sonra taxılır. == Təsviri == 1. "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra – medal) milli ornamentin üzərində aypara ilə səkkizguşəli ulduz təsvir edilmiş ensiz lövhə ilə birgə bürüncdən tökülmüş və qızılı suya çəkilmiş, dairəvi, diametri 35 mm olan lövhədən ibarətdir. 2. Medalın ön tərəfinin sağında onu yarımdairə şəklində yuxarıdan aşağı iki hissəyə bölən və Azərbaycan Respublikası Dövlət bayrağının rəngləri ilə boyanmış lent təsvir edilmişdir.

ABŞ Müttəfiq Qüvvələri Ali Qərargah Komandanlığı (SHAPE - Supreme Headquarters Allied Powers Europe) — Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının Müttəfiq Əməliyyat Komandanlığının (ACO) qərargahıdır. 1967-ci ildən Belçikanın Mons şəhərinin şimalında yerləşən Kastau şəhərində yerləşir. Bununla birlikdə, əvvəllər 1953-cü ildən Fransadakı Versalın yanında Rocquencourtda yerləşirdi. 1951-ci ildən 2003-cü ilə qədər SHAPE Müttəfiq Avropa Komandanlığının (ACE) qərargahı idi. 2003-cü ildən bu yana Müttəfiq Əməliyyatlar Hərəkatının mərkəzi olub və dünyadakı bütün NATO əməliyyatlarına nəzarət edir 2003-cü ildə fəaliyyətinin coğrafi əhatəsi genişlənsə də, SHAPE hüquqi səbəblərə görə Avropaya istinad edərək ənənəvi adını qorumuşdur. O dövrdə Atlantik Müttəfiq Komandanlığının tarixən bir hissəsi olan NATO-nun Lissabondakı ACO (Müttəfiq Əməliyyat Komandanlığı) komandanlığı yenidən birləşdirildi. Müttəfiq Əməliyyatlar Hərəkatının Komandiri, eyni zamanda “Avropa Müttəfiq Ali Komandiri” (SACEUR) titulunu qorumuşdur və eyni zamanda ABŞ Avropa Komandanlığı Komandanı kimi vəzifə icra edən ABŞ dörd ulduzlu generalı və ya bayraq komandiri kimi qalmağa da davam edir.

Avstriya-Macarıstan silahlı qüvvələri (alm. Streitkräfte von Österreich-Ungarn‎) — 1867–1918-ci illərdə silahlı vasitələrlə imperiyanın ərazi bütövlüyünün qorunması və müdafiəsi üçün Avstriya-Macarıstanın ümummilli hərbi təşkilatı. == Avstriya-Macarıstan İmperiyasının Quru Qoşunları == Avstriya-Macarıstan İmperiyasının Quru Qoşunlarına daxil idi: İmperator Kral Quru Qoşunları Ərazi Qüvvələri (Avstriya, Macarıstan və Xorvatiya) Milli Yığma Qoşunu (Avstriya və Macarıstan)İmperator-Kral Quru Qoşunlarına aşağıdakı döyüş silahlarının bölmələri daxil idi: 108 piyada alayından və 33 batalyondan ibarət Quru Qoşunlarının piyada qüvvələri 42 süvari alayından və Könüllü Avtomobil Korpusundan ibarət Quru Qoşunlarının süvariləri 98 artilleriya alayından və 10 ayrı diviziyadan ibarət Quru Qoşunlarının artilleriyası İmperator-Kral Hərbi Polis Korpusunun Təhlükəsizlik Qüvvələri Quru Qoşunlarının ayrı-ayrı aviasiya bölükləriƏrazi qüvvələrinə daxil idi Avstriyanın 35 piyada və 6 dağ alayı, 6 süvari alayı və 18 artilleriya diviziyası Macarıstan və Xorvatiyanın 32 piyada, 10 süvari və 8 artilleriya alayları == Avstriya-Macarıstan İmperiyasının Hərbi Dəniz Qüvvələri == Birinci Dünya Müharibəsindən əvvəl Avstriya-Macarıstan donanması 2 eskadradan ibarət idi. Ayrıca Avstriya-Macarıstanın Dunay flotiliyası var idi. Flotiliya bölmə və qruplara bölünmüş nəzarətçilərdən, patrul və köməkçi gəmilərdən ibarət idi. Müharibədən əvvəl onun bazası Budapeştdə yerləşirdi. == Avstriya-Macarıstan İmperiyasının Hərbi Hava Qüvvələri == 1913-cü ilin iyul ayında ordunun cəmi 55 döyüş hazırlığı olan təyyarəsi var idi ki, ən uyğun məktəb aparatları ilə birlikdə 10 hava bölüklərinə (4 fəaliyyət göstərən və 2 ehtiyat təyyarə) birləşdirildi; bundan əlavə, döyüşə qabil olmayan iki dirijabl var idi. Eyni zamanda, qonşular çox irəlidə idilər: 1912-ci ildə Fransanın 23 dirijabl və 374 təyyarəsi var idi ki, bu da 1913-cü ildə 454-ə çatdı, Rusiya 190 təyyarə, 6 hazır dirijabl və daha 3-ü tikilməkdə idi, 1914-cü ilin yazında İtaliya 380 təyyarəyə sahib olmağı planlaşdırmışdır. == Ədəbiyyat == Brewer-Ward, Daniel A. ''The House of Habsburg: a Genealogy of the Descendants of Empress Maria Theresia''. Clearfield, 1996.

Azərbaycan Hərbi Dəniz Qüvvələri — 1919-cu ilin avqustunda ingilislər Azərbaycanı tərk etdikdən sonra formalaşmağa başlamış Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin xüsusi qoşun növü. 1919-cu ilin sonlarında Baş Qərargahın nəzdində 6 ştat vahidindən ibarət xüsusi hərbi dəniz şöbəsi yaradıldı. Ümumilikdə Azərbaycan Xəzər hərbi donanmasının tərkibində 75, 100 və 120 mm çaplı toplarla silahlanmış iki kanoner gəmisi – “Ərdahan” və “Kars”, “Astrabad”, “Göytəpə”, “Araz”, “Nargen” xidməti və köməkçi gəmiləri, “Oryol” nəqliyyat gəmisi, silahlı “Puşkin” paraxodu, həmçinin lazımi qədər kater var idi. == HDQ Arsenalı == == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü == Azərbaycanın Hərbi Dəniz Qüvvələri 1919-cu ilin avqustunda ingilislər Azərbaycanı tərk etdikdən sonra formalaşmağa başlamışdır. Bu vaxta qədər Xəzər dənizinin qərb sahillərində müdafiəni ingilis hərbi gəmiləri təmin edirdi. Xəzər hərbi donanmasının gəmiləri isə Bakı azad olunarkən Port-Petrovsk limanına qaçırılmış və yalnız 1918-ci il noyabr ayında ingilislər Bakıya gəldikdən sonra geri qaytarılmışdır. Yeni yaranmış Azərbaycan hərbi donanmasında yüksək rütbəli zabitlərdən yalnız “Ərdahan” və “Astrabad” gəmilərində xidmət edən dəniz xidməti kapitanı Həsən Çilingərzadə və 1-ci dərəcəli kapitan Gitançızadə azərbaycanlı idi. Hərbi Nazirlikdə donanma ilə məğul olan bölmə olmadığından Xəzər hərbi donanması ilə bağlı məsələlərə Nəqliyyat Nazirliyində baxılırdı.1919-cu ilin sonlarında Baş qərargahın nəzdində 6 ştat vahidindən ibarət xüsusi hərbi dəniz şöbəsi yaradıldı. Ümumilikdə Azərbaycan Xəzər hərbi donanmasının tərkibində 75, 100 və 120 mm çaplı toplarla silahlanmış iki kanoner gəmisi – “Ərdahan” və “Kars”, “Astrabad”, “Göytəpə”, “Araz”, “Nargen” xidməti və köməkçi gəmiləri, “Oryol” nəqliyyat gəmisi, silahlı “Puşkin” paraxodu, həmçinin lazımi qədər kater var idi. Hərbi donanma üçün kadrların hazırlanması məqsədilə Bakı Dəniz Aviasiyası məktəbinin bazasında Xüsusi hərbi-dəniz aviasiyası məktəbi, 1919-cu ilin oktyabrın 14-də isə dəniz aviasiyası dəstəsi yaradıldı.

Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin hava və hava hücumundan müdafiə qüvvələri. == Tarixi == Azərbaycanın ilk hərbi pilotu Fərrux ağa Qayıbov olub. O, Birinci Dünya Müharibəsində almanlara qarşı keçirilən hava əməliyyatlarında fəal iştirak edib və indiki Belarus ərazisində gedən döyüşlərdən birində həlak olub.Azərbaycanın ikinci müstəqilliyi dövründə – 1992-ci ilin aprelin 8-də isə baş leytenant Vaqif Qurbanov keçmiş sovet ordusunun Sitalçay aerodromundan, "Su-25" döyüş təyyarəsini qaçıraraq Azərbaycan ordusuna gətirir. Bununla da Azərbaycan HHQ ilk qırıcı təyarəni arsenalına qəbul edib. Az sonra "Nasosnı" – indiki Hacı Zeynalabdin Tağıyev hərbi aviasiya alayının komandiri, polkovnik Vladimir Kravtsov (Azərbaycan HHQ-nin ilk komandanı) və Dəllər aerodromunda xidmət edən polkovnik-leytenant Aleksandr Pleşin səyləri nəticəsində bu bazalardakı sovet aviasiyasına məxsus təyyarələr Azərbaycan ordusunun tabeçiliyinə verilib. 1992-ci ildən Azərbaycanda HHQ ilə bağlı islahatlar dövrü başlanıb. Həmin il bu qurumun strukturu milliləşdirilib. General-mayor Rail Rzayev HHQ-nin komandanı təyin edilib. Bir qədər sonra HHQ Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunları ilə birləşdirilib. General-leytenant rütbəsi alan Rail Rzayev Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunlarının (HHQ və HHMQ) komandanı kimi fəaliyyətini davam etdirib.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Hərbi-Dəniz Qüvvələri — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun tərkibində formalaşdırılmış silahlı qüvvələr növü. == Yaradılması == Cümhuriyyət Hökuməti obyektiv çətinliklər üzündən hərbi-dəniz qüvvələrinin təşkilinə 1919-cu ilin sonlarında başladı. 1918-ci ilin sentyabrında Bakının "Sentrokaspi diktaturası" və ingilis müdaxiləçilərindən təmizlənməsi ərəfəsində buradakı əsas hərb gəmiləri — "Qars", "Ərdəhan" və "Astrabad" Petrovsk-Porta aparılmışdı. 1918-ci ilin noyabrında Bakını zəbt edən ingilis hərbi qüvvələri adları çəkilən gəmiləri geri qaytarsa da, onları Azərbaycan Hökumətinə verməmiş, öz nəzarətində saxlamışdı. Cümhuriyyət Hökuməti bir neçə dəfə həmin gəmilərin Azərbaycana qaytarılması barədə vəsatət qaldırmışdı. Belə ki, xarici işlər naziri Məmməd Yusif Cəfərov 1919-ci il avqustun 4-də Bakıdakı müttəfiq qoşunlarının komandanı, ingilis generalı D.Şatelvorta müraciət edərək, paytaxtın və dəniz sərhədlərinin mühafizəsi, dövlətin ərazi bütövlüyünün qorunması üçün bir neçə hərb gəmisinin Azərbaycana verilməsini xahiş etmişdi. Xəzərdəki hərbi-dəniz qüvvələrinin əsas hissəsi Denikinin tabeliyində olsa da, silahları sökülmüş bəzi hərb gəmiləri, o cümlədən "Qars", "Ərdəhan" və "Astrabad" 1919-cu il sentyabrın əvvəllərində Azərbaycan Hökumətinin sərəncamına keçmişdi. == Fəaliyyəti == Hərbi nazirlik dərhal hərbi-dəniz qüvvələrinin formalaşdırılmasına başlayaraq, nazirliyin hərbi-dəniz şöbəsini təşkil etdi. Hərb gəmiləri heyətlərinin formalaşdırılması barədə də qərar verildi. Azərbaycan Hökumətinin Ukraynadakı diplomatik nümayəndəsi rus donanmasının admiralı, Şimal qütbünə ekspedisiyanın iştirakçısı, tatar əsilli İslamov milli donanmanın yaradılması işinə yardım göstərmək üçün 1919-cu ilin yayında Azərbaycana dəvət olundu.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Hərbi-Dəniz Qüvvələri — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun tərkibində formalaşdırılmış silahlı qüvvələr növü. == Yaradılması == Cümhuriyyət Hökuməti obyektiv çətinliklər üzündən hərbi-dəniz qüvvələrinin təşkilinə 1919-cu ilin sonlarında başladı. 1918-ci ilin sentyabrında Bakının "Sentrokaspi diktaturası" və ingilis müdaxiləçilərindən təmizlənməsi ərəfəsində buradakı əsas hərb gəmiləri — "Qars", "Ərdəhan" və "Astrabad" Petrovsk-Porta aparılmışdı. 1918-ci ilin noyabrında Bakını zəbt edən ingilis hərbi qüvvələri adları çəkilən gəmiləri geri qaytarsa da, onları Azərbaycan Hökumətinə verməmiş, öz nəzarətində saxlamışdı. Cümhuriyyət Hökuməti bir neçə dəfə həmin gəmilərin Azərbaycana qaytarılması barədə vəsatət qaldırmışdı. Belə ki, xarici işlər naziri Məmməd Yusif Cəfərov 1919-ci il avqustun 4-də Bakıdakı müttəfiq qoşunlarının komandanı, ingilis generalı D.Şatelvorta müraciət edərək, paytaxtın və dəniz sərhədlərinin mühafizəsi, dövlətin ərazi bütövlüyünün qorunması üçün bir neçə hərb gəmisinin Azərbaycana verilməsini xahiş etmişdi. Xəzərdəki hərbi-dəniz qüvvələrinin əsas hissəsi Denikinin tabeliyində olsa da, silahları sökülmüş bəzi hərb gəmiləri, o cümlədən "Qars", "Ərdəhan" və "Astrabad" 1919-cu il sentyabrın əvvəllərində Azərbaycan Hökumətinin sərəncamına keçmişdi. == Fəaliyyəti == Hərbi nazirlik dərhal hərbi-dəniz qüvvələrinin formalaşdırılmasına başlayaraq, nazirliyin hərbi-dəniz şöbəsini təşkil etdi. Hərb gəmiləri heyətlərinin formalaşdırılması barədə də qərar verildi. Azərbaycan Hökumətinin Ukraynadakı diplomatik nümayəndəsi rus donanmasının admiralı, Şimal qütbünə ekspedisiyanın iştirakçısı, tatar əsilli İslamov milli donanmanın yaradılması işinə yardım göstərmək üçün 1919-cu ilin yayında Azərbaycana dəvət olundu.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Hərbi Hava Qüvvələri — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun tərkibində formalaşdırılmış qoşun növü. == Zəmin == Mudros barışığının (1918) şərtlərinə əsasən, 1918 ilin noyabrında Bakını zəbt etmiş ingilis qüvvələri Xəzər dənizindəki hərbi gəmiləri hidrotəyyarələrlə birlikdə öz nəzarətləri altına aldılar. Sonra isə Xəzərdəki Hərbi Dəniz Qüvvələri Denikinə təhvil verildi və bununla Azərbaycan mövcud olan az-çox aviasiya texnikasından da məhrum edildi. == Fəaliyyəti == Hərbi hava qüvvələrinin təşkilinin zəruriliyini nəzər alaraq, hərbi nazirlik bu işə ən əvvəl müvafiq kadrlar hazırlanmasından başladı. Hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov 1919 il yanvarın 22-də Azərbaycanın Gürcüstandakı nümayəndəsi Məmməd Yusif Cəfərova məktubla müraciət edərək, azərbaycanlıların Tiflisdəki Aviasiya məktəbinə göndərilməsinin mümkünlüyünü öyrənməsini xahiş etdi. Azərbaycan-Gürcüstan hərbi əməkdaşlıq müqaviləsi (1919) bağlandıqdan sonra Azərbaycandan bir qrup əsgər və zabit Gürcüstana ezam olundu. Onlardan 9 nəfəri hərbi təyyarəçi peşəsinə yiyələnməli idi. Kapitan Firidun Mirzə Qacar, praporşiklər Əlihüseyn Dadaşov, Teymur Mustafayev, Gəncinski, Həsənzadə və Qaraşarov həmin zabitlərdən idi.Milli ordunun hərbi-hava strukturunun formalaşdırılmasından əvvəl onun rəhbərliyi müəyyənləşdirildi. Hərbi nazirin 1919 il 19 avqust tarixli əmri ilə podporuçik Teymur xan Əfşar Aviasiya dəstəsinin rəis müavini təyin edildi. Dəstə birbaşa Baş ərkani-hərbə tabe idi.