* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2004 | •••••••••• | 0.34 |
2006 | ••••••• | 0.23 |
2007 | ••••••• | 0.21 |
2010 | •••••••••••••••• | 0.54 |
2011 | ••••• | 0.17 |
2012 | •••••• | 0.17 |
2013 | •••••••••••••••••• | 0.58 |
2014 | •••••••••••••••••••• | 0.69 |
1 is. 1. Bir şeyin büküldüyü, qatlandığı yerdə qalan iz; bükük yeri, bürüşük. Paltarın qırışlarını ütü ilə düzəltmək. 2. Üz, bədən dərisində və s.-də əmələ gələn dərin cizgi, qırışıq. Qəhrəman aralandıqca Nubar qarının qara və qırış (sif.) sifətini daha yaxşı görür. S.Rəhimov. Məşədibəy cavab vermədi. Onun üzündəki qırışlar daha da sıxlaşdı. M.Hüseyn. [Maralın] alnının ortasındakı qırış açıldı. Ə.Əbülhəsən. // Yer qabığı laylarında əmələ gələn dərin qırışıq. [Tektonik] qüvvələrin təsirindən laylar müxtəlif qırışlara çevrildi. M.Qaşqay. ◊ Üzündəki qırışlar (üzünün qırışları) açılmamaq – ürəyi açılmamaq, qaşqabağı açılmamaq, üzü gülməmək. Lotuoğlu məclisin ortasına çıxıb bir çox gülməli oyunlar çıxardısa da, xanın üzündəki qırışların biri də açılmadı. Çəmənzəminli.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / qırış1 1. Qırmaq feilindən düzəlib. Dəridəki qırışlar (paltarda da) qırılmaqla bağlı olub. 2. Ad-feil omonimi olan bu söz qırğız dilində qırış, qazaxlarda isə burıs kimi işlədilir. Bürüşmək (burulmaq) feili ilə qohumdur. Bizdə təhrif nəticəsində qırış şəklinə düşüb. Bür (buz, bük, bürü, büzük, büzüş) sözü “делать складки” mənasını verən kəlmədir. Qırış (моршина) da bunlarla qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / qırış2 I сущ. морщина, складка: 1 на коже лица, тела. Dərin qırışlar глубокие складки, vaxtından əvvəl qırışlar преждевременные морщины 2. на ткани, бумаге. Süfrənin qırışlarını düzəltmək расправить складки на скатерти II прил. морщинистый ◊ üzünün qırışları açılmamaq быть всегда пасмурным, хмурым, угрюмым, не в духе
Azərbaycanca-rusca lüğət / qırış1 сущ. бириш; шуьткьвер (мес. пеле, пекина); ** üzündəki qırışlar (üzünün qırışları) açılmamaq чина авай биришар акъат тавун, ччин ахъа тахьун, ччин хъуьруьн тавун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / qırışMüharibə, müharibədə bir-birini öldürmə, vuruşma. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Azərbaycan dastanlarının leksikası