* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••• | 41.11 |
2003 | •••••••••••••••••••• | 59.84 |
2004 | ••••••••••••••• | 42.11 |
2005 | ••••••••••••••••• | 49.93 |
2006 | ••••••••••••••••••• | 55.18 |
2007 | •••••••••••••• | 41.86 |
2008 | •••••••••••• | 35.57 |
2009 | ••••••••••••• | 37.44 |
2010 | ••••••••••••••••• | 48.20 |
2011 | ••••••••••••• | 36.20 |
2012 | •••••••••••••••• | 47.84 |
2013 | •••••••••••••••• | 47.85 |
2014 | ••••••••••••••••••• | 54.92 |
2015 | •••••••••• | 27.73 |
2016 | ••••••••••••••••••• | 55.19 |
2017 | •••••••••••• | 34.31 |
2018 | ••••••••••••••• | 43.00 |
2019 | ••••••••••••••• | 43.67 |
2020 | ••••••• | 19.49 |
1 is. [ital.] Hər gün, bəzən vaxtaşırı nəşr edilən və ictimai-siyasi həyatın cari məsələlərindən bəhs edən, habelə tənqidi və kütləvi elmi məqalələr dərc edən böyük səhifələr şəklində dövri mətbuat orqanı. Gündəlik qəzet. Həftəlik qəzet. Qəzet müxbiri. – [Səttarxan:] Bizə öz ana dilimizdə məktəb, kitab, qəzet lazımdır. M.S.Ordubadi. Novruzun qəzetdə çıxmış şəkli əldən-ələ dolaşır, onun adı dillərdə əzbər olurdu. S.Rəhman. □ Qəzetə vurmaq dan. – qəzetdə tənqid etmək, qəzetdə ifşa etmək. [Mədəd:] Bu boyda kənddə bizdən savay adam tapmadınız qəzetə vurasınız? İ.Əfəndiyev; // ümumiyyətlə, haqqında qəzetdə yazılmaq. Divar qəzeti – idarə, ya müəssisənin yerli ictimai təşkilatının əl ilə, yaxud maşında yazılıb divara vurulan qəzeti. Zavodun divar qəzeti. Məktəbin divar qəzeti. – …Divar qəzeti üçün çəkdiyim şəkildə yazın əvvəlində Ağsu qovaqlarının başında hacıleyləklər yuva tikmişdi. Ə.Məmmədxanlı. ◊ Canlı qəzet – hər cür yenilikləri bilən və yayan adam haqqında.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / qəzet1 M.Fasmer bu sözü pulla bağlayır; газета adlanan Venesiya sikkəsi olub və qəzeti həmin sikkəyə satıblar. Söz də buradan yaranıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti) Qədim zamanlarda insanlar “xəbər”in nə olduğunu bilmirdilər. Vaxtaşırı kiminsə yolu təsadüfən şəhərə düşürdüsə, qayıdanda ətrafda nələrin baş verdiyini hamıya danışırdı. Ancaq bu məlumatlar həcm və dolğunluq baxımından çox qısa, həm də məhdud olurdu. XV əsrdə çap işi icad edildikdən sonra, nəhayət, dillərdə dolaşan və təhrif olunan xəbərlərdən qurtulmaq mümkün oldu. İndi məlumatları bir neçə nüsxədə çap edib maraqlanan şəxslərə vermək olardı. Bu hadisə yeni tarixin başlanğıcında İtaliyada baş verdi, çünki Avropanın ən inkişaf etmiş şəhərləri məhz bu ölkədə yerləşirdi. Bu şəhərlərin çiçəklənməsi tamamilə ticarətdən asılı idi. XVI əsrdə ən nüfuzlu şəhər Venesiya idi. Təxminən 1550-ci ildə Venesiyada ən son xəbərlər çap olunmuş vərəqələr yayılmağa başladı. Bu vərəqələr, demək olar ki, o zamanın qəzetləri idi. Onlar balaca, kələ-kötür və çox ucuz idi. Dəyəri çox az olan metal pula bu vərəqələrin bir nüsxəsini və ya bu vərəqələrdəki xəbərlərin ucadan oxunduğu toplantıya buraxılışı almaq olurdu. Bu metal pullar “gazzetta” adlanırdı. Tezliklə xəbər vərəqələri də belə adlandırılmağa başladı. İngilis dilində “gazette” “newspaper” sözünün sinonomi kimi işlənir. (Ayzek Azimov. Sözlərin tarixi)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / qəzet1 QƏZET Qəzetlərdə onun barəsində məqalələrin çıxması, şəklinin çap olunması Həmidə ruh verdi (H.Abbaszadə); CƏRİDƏ (köhn.) [Qəzetçi:] Mən cəridəm dolmaq üçün mətləbi uzatmışam (M.Ə.Sabir); RUZNAMƏ (köhn.) Rzaqulu xanın bu ərizəsi o vaxtlar Tehranda çıxan rəsmi ruznamə olan “İran”nam ruznamənin heyəti-təhririyyəsi tərəfindən məsləhət görülmədi, ərizə geri qaytarıldı (M.S.Ordubadi).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / qəzet2 I сущ. газета. Divar qəzeti стенная газета, axşam qəzeti вечерняя газета, qəzetlərdə dərc olunmuşdur опубликовано в газетах, qəzet oxumaq читать газету, qəzetlərdən kəsilmiş parçalar вырезки из газет II прил. газетный. Qəzet kağızı газетная бумага, qəzet səhifəsi газетная страница, qəzet sütunu газетная полоса, qəzet başlığı газетный заголовок, qəzet məkələsi газетная статья, qəzet salnaməsi газетная летопись, qəzet fondu газетный фонд ◊ canlı qəzet живая или ходячая газета; qəzetə vurmaq разг. протянуть в газете (подвергнуть критике в газете); написать о к ом-л. в газете
Azərbaycanca-rusca lüğət / qəzet1 I. i. newspaper, paper; gündəlik ~ daily paper; d.d. daily; axşam ~i evening newspaper / paper; divar ~i wall newspaper; təzə ~ fresh newspaper; bu günün ~i today’s newspaper, dünənin ~i yesterday’s newspaper II. s. newspaper; ~ köşkü newsstand; ~ kağızı newsprint; ~ məqaləsi paragraph; ~ müxbiri newspaper reporter; ~ işçisi journalist
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / qəzet1 is. journal m, gazette f, feuille f, bulletin m ; gündəlik ~ quotidien m
Azərbaycanca-fransızca lüğət / qəzet1 [ital.] сущ. газет(а); divar qəzeti цлан газета; qəzetə vumaq рах. газетдиз гун (кхьин, ягъун), газетда туьнбуьгь авун, беябур авун; // газетдин (мес. корреспондент); газетрин (мес. будка); ** canlı qəzet ччан алай газета (гьар жуьре цӀийи хабарар гвай, чидай, чукӀурдай кас).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / qəzet