sistemini sözü azərbaycan dilində

Azərbaycanda sahibkarlığın formalaşması və inkişafına vergi sisteminin təsiri — iqtisad elmləri namizədi Cavid İsmayılov tərəfindən yazılmış, AMEA İqtisadiyyat İnstitutunun rəyinə əsasən nəşr edilmiş elmi əsər.ISBN 5-8066-0827-1 == Elmi redaksiyası == Redaktoru — İqtisad elmləri namizədi A.A.Abdullayev. Rəyçi — İqtisad elmləri doktoru H.K.Cəfərov. == Kitab barədə == Monoqrafiyada bazar iqtisadiyyatına keçid dövründə Azərbaycan Respublikasında sahibkarlığın yaradılması, formalaşması və inkişaf etdirilməsində vergi sisteminin rolundan, vergiqoymanın forma və prinsiplərindən danışılır. Eyni zaman da, əsərdə bazar iqtisadiyyatının qanunauyğun təşəkkülü öz əksini tapmış, inkişaf etmiş xarici ölkələrin bu sahədə əldə etdikləri nailiyyətlər və onların respublika iqtisadiyyatında tətbiq edilməsi yolları araşdırılmışdır.Müəllif Respublikada sahibkarlığın inkişafına müsbət təsir edəcək vergi yüklərinin aşağı salınması, sadələşmiş vergi sisteminin tətbiqi, konkret spesifik sahələrə güzəştlərin verilməsini əsas prioritet kimi göstərmişdi. Əsər elmi işçilər, aspirantlar, tələbələr, sahibkarlar və digər iş adamları üçün nəzərdə tutulmuşdur. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Azərbaycanda sahibkarlığın formalaşması və inkişafına vergi sisteminin təsiri /C. İsmayılov; red.

Dünya valyuta sistemi öz inkişafında bir neçə mərhələdən keçmişdir. Bu mərhələlərin hər birinin özünə məxsus xüsusiyyətləri vardır. Lakin onlardan heç biri ardıcıl surətdə digərinə keçməmiş və varislik olmamışdır. İqtisadi ədəbiyyatlarda valyuta sisteminin inkişafını 4 mərhələyə bölürlər: 'Paris valyuta sistemi (1816-1914-cü illəri əhatə edir.) Genuya valyuta sistemi (1922-1944-cü illər) Bretton –Vuds valyuta sistemi (1944-1976-cı illər) Yamayka valyuta sistemi (1976-1978- ci illərdən hal-hazıradək) == 1. Qızıl metal standartından qızıl-deviz standartına keçid == Valyuta sisteminin təkamülü əmtəə istehsalı və dünya bazarının inkişafından asılıdır. Təşkilati-hüquqi nöqteyi-nəzərdən kredit münasibətlərinin beynelmiləlləşməsi istehsalın beynəlmiləlləşməsini qabaqlayır. Birinci dünya valyuta sistemi sənaye inqilabından sonra kortəbii olaraq formalaşmışdır. Huquqi cəhətdən o dövlətlərarası Paris konfransının (1867-ci il) razılaşmasında ifadə olunmuşdur. Bu konfransda qızıl dünya pulunun yeganə forması kimi qəbul edilmişdir. Qızıl pul standartı dövründə pul tədavülü avtomatik baş verirdi.

Təyyarədə idarə etmə sisteminin avtomatlaşdırılması - Müasir təyyarənin uçuşunun idarə olunması pilotla və təyyarə sürülmənin asanlaşdırılmasına, idarə etmənin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına və təyyarələrin tətbiqinin effektivliyi yüksəldilməsinə xidmət edən xüsusi avtomatik sistemlərlə təmin edilir. Müasir təyyarələrin uçuşlarının təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, avtomaşladıtrılmadan mümkün olmayan bütöv bir tədbirlər kompleksinin aparılmasını tələb edir. Məsələn, uçuşun təhlükəli rejimləri avtomatları adlanan qurğuların köməyi ilə uçuşda təyyarənin həddi icazə verilən rejimlərə (sürətə, Max ədədinə, şaquli yüklənmələrə, hücum, yana əyilmə və sürüşmə bucaqlarına görə) çıxması zamanı pilota siqnalizasiya edilməsi və avtomatik olaraq idarə etmə orqanlarının hərəkətinin məhdudlaşdırılması. == İdarə etmə sistemin xüsusi qurğuları == Idarə etmə sistemin xüsusi qurğrları təyyarənin dayanıqlıq və idarə edilmə xarakteristikalarını yaxşılaşdırırlar. Uçuş sürətinin saxlanması ilə uçuş hündürlüyünün artması ilə təyyarənin sükanların dönməsinə cavab reaksiyası pisləşir. Bu təyyarənin sürülməsini çətinləşdirir, onun dayanıqlıq xarakteristikalarını pisləşdirir, təyyarənin rəqslərinin söndürülmə effektivliyini zəiflədir. Pilot yaranmış rəqsləri söndürməyə cəhd etməklə onları gücləndirə bilər. Buna görə idarə etmə zəncirində uçuşun dempferləşdirilməsi və stabilləşdirilməsi üçün xüsusi avtomatlar quraşdırılır. Bu avtomatlar pilotun iştirakı olmadan, bu xarakteristikaları yaxşılaşdırmaq üçün avtomatik sükan səthlərini döndərməklə onlara təsir edirlər. Belə avtomatların icraçı mexanizmləri tez-tez hərəkətli dartılar şəklində hazırlanır.

Əməliyyat sisteminin nüvəsi əməliyyat sisteminin mərkəzi hissəsidir. O, tətbiqi proqramlara prosessor zamanını və yaddaş kimi kompüterin resürslarını bölüşməyi təmin edir. Bundan başqa, nüvə fayl sistemi və şəbəkə protokolları servislərini təqdim edir. Nüvə əməlıyyat sisteminin əsas elementi olaraq proqramların resurslardan ıstıfadəsində ən aşağı səviyyəni təşkil edir. Bu zaman Nüvə- proqramın proseslərinin proseslərarası əlaqə mexanizmi ilə qarşılıqlı əlaqəsini və əməliyyat sisteminin vasitələrinə (ƏS-in sistem çağırışlarına) müraciətini təmin edir. Qeyd olunan məsələnin həlli yolları nüvənin arxitekturasından və onun həyata keçirilməsi üsulundan asılı olaraq müxtəlif ola bilərlər. == Nüvə arxitekturaları == Aşağıdakı nüvə arxitekturaları mövcuddur: Monolit nüvə Modullardan təşkil olunmuş nüvə Mikronüvə Ekzonüvə Nanonüvə Hibrid nüvəMonolit nüvə zəngin qurğu seçiminə malik olur. Monolit nüvəni xarakterizə edən xüsusiyyətlərdən biri onun bütün hissələrinin yaddaşın eyni ünvan məkanında işləməsidir. Köhnə monoloit nüvələrdə qurğuların tərkibinin hər hansı şəkildə dəyişikliyə məruz qalması halında onların yenidən kompilyasiyasını tələb olunurdu. Müasir monolit nüvələrəin əksəriyyəti isə iş zamanı nüvənin funksional imkanlarını artıran modulların yüklənməsini təmin edirlər.