Tomson sözü azərbaycan dilində

Xallı arnebiya (lat. Arnebia guttata) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinin arnebiya cinsinə aid bitki növü.

Tomson saçılması — klassik elektromaqnetizmin təsvir etdiyi kimi, pulsuz bir yüklü hissəcik ilə elektromaqnit şüalanmanın elastik səpilməsidir. Bu, yalnız Compton səpilməsinin az enerji sərhədidir: ν ≪ m c 2 / h {\displaystyle \nu \ll mc^{2}/h} partikül kinetik enerjisi və foton frekansı səpilmə nəticəsində dəyişmir. Bu məhdudiyyət foton enerjisinin parçacığın kütlə enerjisindən daha az olduğu müddətdə etibarlıdır: işığın dalğa uzunluğunun parçacığın Compton dalğa uzunluğundan çox olduqda və ya bərabərdir. == Fənnin təsviri == Az enerji limitində, hadisənin dalğasının elektrik sahəsi (foton) yüklənmiş hissəcikləri sürətləndirir, bununla da hadisənin dalğası ilə eyni tezlikdə radiasiyanı yaymağa səbəb olur və dalğa dağılır. Thomson saçılması plazma fizikasında mühüm bir hadisədir və ilk fizik J. J. Thomson tərəfindən izah edildi. Parçanın hərəkəti qeyri-relativ deyil (yəni onun sürəti işıq sürətindən daha azdır), hissəciklərin sürətlənməsinin əsas səbəbi hadisənin dalğasının elektrik sahəsinin komponenti ilə bağlıdır. Birincisi, maqnit sahəsinin təsiri nəzərə alınmır. Parçacıq, elektromaqnit dipol radiasiyasına səbəb olan salınan elektrik sahəsinin istiqamətində hərəkət edəcəkdir. Hareketli parçacık, hızlandırmaya dik bir doğrultunda ən yüksek dərəcədə yayar və radiasyon hərəkətinin önündə polarize olacaqdır. Buna görə, bir müşahidəçinin yerləşdiyi yerə görə, kiçik həcmli elementdən səpilmiş işıq az və ya çox polarizə görünə bilər.

Vilyam Tomson (general)

Vilyam Tomson (general)

Cozef Con Tomson (ing. Joseph John Thomson (18 dekabr 1856[…] – 30 avqust 1940[…], Kembric) — britaniyalı fizik. O, elektronun hissəcik kimi davranışını nümayiş etdirən təcrübələrinə görə 1906-cı ildə fizika üzrə Nobel mükafatı almışdır. == Həyatı == C. C. Tomson 18 dekabr, 1856-cı ildə İngiltərədə (Mançester ətrafında) doğulmuşdur. Tomson uşaqlıqda təhsilə həvəsli idi. 14 yaşında o, Ouen Kollecinə (indiki Mançester Universiteti) daxil oldu. Valideynlərinin məsləhəti ilə Tomson bu kolleci bitirdikdən sonra mühəndis firmasında çalışmağı planlaşdırırdı. Lakin 16 yaşında ikən atasını itirməsi mühəndis firmasında işə düzəlmək üçün lazım olan ödənişin yığılmasına mane oldu. 1876-cı ildə Tomson müsabıqədə qalib gələrək sonrakı təhsil üçün təqaüd aldı və Kembric Universitetinə (Triniti Kollec) daxil oldu və ömrünün sonuna qədər bu universitetin üzvü oldu. 1880-ci ildə o, Kavendiş Laboratoriyasında çalışmağa başladı.

Ser Vilyam Montqomery Tomson — general-leytenant, Müqəddəs Maykl və Müqəddəs Georgi Ordeni, Ən Qürurlu İngilis Hərbi Ordeni, Hərbi Xaç Ordenləri ilə təltif edilmiş Britaniya ali zabiti. Bakının general-qubernatoru olmuşdur. == Tərcümeyi-halı == === Ailəsi === General Tomson 1877-ci il 2 dekabrda 78-ci Haylanderli Kapitan Vilyam Tomsonunun dördüncü oğlu kimi dünyaya gəlmişdir. Anasının adı Alisa Broughtondur. Onun böyük qardaşının adı Henri Broughton Tomsondur, digər qardaşı Tomas Veldon Tomson isə zadəgan nəslindən Qvineth Bebb ilə evlənmişdir. === Təhsili === Bedford Məktəbində təhsil almışdır. == Hərbi kariyerası == 1897-ci ildə Tomson Siiforth Haylanders hərbi birləşməsinə qoşulmuşdur. O, 1898-ci ildə Sudanda xidmət etmişdir. I Dünya Müharibəsi illərdə — 1915–1916-cı illərdə Birinci Siiforth Haylanders birləşməsinin Fransa və İraqdakı hərbi əməliyyatları zamanı bu birləşmənin komandanı olmuşdur. 1918-ci ilin sentyabrından 1919-cu ilin may ayına qədər Britaniya ordusunun Şimali İran Qüvvələrinin komandanı olmuşdur.

Ser Vilyam Montqomery Tomson — general-leytenant, Müqəddəs Maykl və Müqəddəs Georgi Ordeni, Ən Qürurlu İngilis Hərbi Ordeni, Hərbi Xaç Ordenləri ilə təltif edilmiş Britaniya ali zabiti. Bakının general-qubernatoru olmuşdur. == Tərcümeyi-halı == === Ailəsi === General Tomson 1877-ci il 2 dekabrda 78-ci Haylanderli Kapitan Vilyam Tomsonunun dördüncü oğlu kimi dünyaya gəlmişdir. Anasının adı Alisa Broughtondur. Onun böyük qardaşının adı Henri Broughton Tomsondur, digər qardaşı Tomas Veldon Tomson isə zadəgan nəslindən Qvineth Bebb ilə evlənmişdir. === Təhsili === Bedford Məktəbində təhsil almışdır. == Hərbi kariyerası == 1897-ci ildə Tomson Siiforth Haylanders hərbi birləşməsinə qoşulmuşdur. O, 1898-ci ildə Sudanda xidmət etmişdir. I Dünya Müharibəsi illərdə — 1915–1916-cı illərdə Birinci Siiforth Haylanders birləşməsinin Fransa və İraqdakı hərbi əməliyyatları zamanı bu birləşmənin komandanı olmuşdur. 1918-ci ilin sentyabrından 1919-cu ilin may ayına qədər Britaniya ordusunun Şimali İran Qüvvələrinin komandanı olmuşdur.

Atomun Tomson modeli atomun quruluşunu təsvir edən bir neçə elmi modeldən biridir. Bu, katod şüalarının təbiətini anlamağa çalışan ingilis fiziki Cozef Con Tomson tərəfindən 1904-cü ildə, atomun nüvəsinin kəşfindən əvvəl, elektronları hissəciklər kimi müəyyən etdikdən qısa müddət sonra təklif edilmişdir. Üzüm tortu modeli olaraq da bilinən bu model mənfi yüklü hissəciklərin atomdakı yerini və atomların neytrallığını açıqlayır: Modelə görə mənfi yüklü elektronlar, üzüm kimi atomdakı müsbət yüklü bir cisim içərisində homojen şəkildə paylanır. bir tortda.

Antuan Tomson d' Abbadi (fr. Antoine Thomson d'Abbadie; 3 yanvar 1810[…], Dublin – 19 mart 1897[…], Paris) — Fransa səyyahı. O, 1838–1848 -ci illərdə Efiopiya yaylasında kəşfiyyat işləri aparmışdır. Arno Mişel d' Abbadinin qardaşıdır. == Həyatı == Antuan Tomson d' Abbadi 3 yanvar 1810-cu ildə İrlandiyada, Dublin şəhərində anadan olmuşdur. O, 1837-ci ildə maqnit iynəsinin gündəlik dalğalanmalarını öyrənmək üçün Braziliyaya göndərilmişdir. Abbadi Həbəşistan və Qallalend (oromoların yaşadığı tarixi region) ölkələrini gəzmiş və tədqiq etmişdir. O, 1867-ci ildə Fransa Elmlər Akademiyasının üzvü seçilmişdir. Abbadi 1882-ci ildə Santo-Dominqoda Veneranın Günəşin üzərindən keçməsini müşahidə etmişdir. O, 19 mart 1897-ci ildə Fransanın paytaxtı Paris şəhərində vəfat etmişdir.

Vilyam Kelvin (26 iyun 1824[…], Belfast – 17 dekabr 1907[…]) — ingilis fiziki, Vilyam Kelvin XIX-XX əsrin əvvəllərinin aparıcı fiziklərindən biri. == Həyatı == 1890-1895-ci illərdə London Kral Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdur. O, 1848-ci ildə mütləq temperatur şkalasını təklif etmişdir. O, elmi aləmdə öz kəşfləri və riyaziyyat və fizikaya böyük töhfələr verməsi ilə nüfuz qazanıb. Vilyam Kelvin ilk dəfə hidrogen və heliumun uğurlu mayeləşməsi üsulunu icad etməyə nail oldu. Fizika sahəsində kəşfləri ilə əlaqədar istiliyi ölçmək cədvəli "Kelvin cədvəli" adlanır. Vilyam Kelvin termodinamikanın əsaslarını qoyanlardan biridir. Vilyam Kelvin termodinamikanı fiziki fənn dərəcəsinə yüksəltdi və onun birinci və ikinci qanunlarını qəti şəkildə xülasə etdi.

Vilyam Kelvin (26 iyun 1824[…], Belfast – 17 dekabr 1907[…]) — ingilis fiziki, Vilyam Kelvin XIX-XX əsrin əvvəllərinin aparıcı fiziklərindən biri. == Həyatı == 1890-1895-ci illərdə London Kral Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdur. O, 1848-ci ildə mütləq temperatur şkalasını təklif etmişdir. O, elmi aləmdə öz kəşfləri və riyaziyyat və fizikaya böyük töhfələr verməsi ilə nüfuz qazanıb. Vilyam Kelvin ilk dəfə hidrogen və heliumun uğurlu mayeləşməsi üsulunu icad etməyə nail oldu. Fizika sahəsində kəşfləri ilə əlaqədar istiliyi ölçmək cədvəli "Kelvin cədvəli" adlanır. Vilyam Kelvin termodinamikanın əsaslarını qoyanlardan biridir. Vilyam Kelvin termodinamikanı fiziki fənn dərəcəsinə yüksəltdi və onun birinci və ikinci qanunlarını qəti şəkildə xülasə etdi.

Çarlz Tomson Ris Vilson (ing. Charles Thomson Rees Wilson; 14 fevral 1869[…], Qlencorse[d], Şotlandiya – 15 noyabr 1959[…], Karlops[d], Şotlandiya) — Vilson (bulud) kamerasını ixtira etdiyinə görə Fizika üzrə Nobel mükafatı almış şotlandiyalı fizik və meteoroloq.O, 1900-cü ildən London Kral Cəmiyyətinin, 1902-ci ildən Edinburq Kral Cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. == Təhsili və erkən həyatı == Vilson Midlotian, Qlenkors kilsəsində Annie Klark Harper və Con Vilsonun ailəsində, fermer ailəsində anadan olub. Vilson 1873-cü ildə atası vəfat etdikdən sonra ailəsi ilə birlikdə Mançesterə köçür. Ögey qardaşının maddi dəstəyi ilə həkim olmaq niyyəti ilə indi Mançester Universitetinin tərkibindəki Ouens Kollecində biologiya üzrə təhsil alır. 1887-ci ildə kolleci bakalavr dərəcəsi ilə bitirir. Kembricdəki Sidni-Sasseks Kollecində oxumaq üçün təqaüd qazanan Vilson burada fizika və kimya ilə daha çox maraqlanır. 1892-ci ildə Təbiət Elmləri Triposunun (Təbii Elmlər Triposu (NST) Kembric Universitetində əksər elmlərin tədris olunduğu çərçivədir) hər iki hissəsini 1-ci dərəcəli fərqlənmə diplomu ilə başa vurur. == Karyerası == Meteorologiya ilə xüsusi olaraq maraqlanan Vilson 1893-cü ildə buludları və onların xüsusiyyətlərini öyrənməyə başladı. 1894-cü ildən başlayaraq o, bir müddət Ben Nevisdəki rəsədxanada işləmiş, burada buludların əmələ gəlməsini müşahidə etmişdir.

Tomsonit – NaCa2 [Al5Si5O20] • 6 H2O — rombik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən. == Növ müxtəliflikləri == Kaliumlu, kalsiumlu, stronsiumlu tomsonitlər. == Xassələri == Rəng – rəngsiz, ağ, çəhrayı, yaxud qəhvəyi; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşədən sədəfiyədək; Şəffaflıq – şəffafdan yarım-şəffafadək; Sıxlıq – 2,10–2,40; Sərtlik – 5–5,5; Kövrəkdir; Ayrılma – {010} üzrə mükəmməl; {100} üzrə orta; Sınıqlar – pilləli, qeyri-hamar, tikanlı; Morfologiya – kristallar: lövhəli və prizmatik; İkiləşmə: {110} üzrə; Mineral aqreqatları: radial-şualı və dərz şəkilli əmələgəlmələr, sferolitlər. == Mənşəyi və yayılması == Əsasi effuziv süxurların boşluqlarında rast gəlir. Fəal vulkanizm rayonlarında başqa seolitlərlə birlikdə müxtəlif vulkanitlər üzrə inkişaf edir və plagioklazları, tünd rəngli mineralları və vulkanik şüşəni əvəz edir; nefelinli siyenitlərdə nefelinin dəyişilmə məhsulu kimi müşahidə edilir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: kalsit, analsim, fillipsit, şabazit, qonnardit, natrolit. Mineralın tapıldığı yerlər: Oaxy rayonu (Havay adaları); Kamçatka, Kuril adaları (Rusiya); Yeni Zelandiya; Dumbarton (Şotlandiya). Azərbaycanda Kiçik Qafqazın Qazax və Ağcakənd çökəkliklərində, həmçinin Xocavənd (Dağlıq Qarabağ), Kəlbəcər, Laçın rayonlarında, Naxçıvan MR-da, Dağlıq Talışda rast gəlir. == İstinadlar == == Mənbə == Azərbaycan mineralları.