* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | ••••••• | 3.43 |
2003 | •••••••••••• | 5.51 |
2004 | •••••••••••• | 5.73 |
2005 | ••••••••••• | 5.40 |
2006 | ••••••••••• | 5.41 |
2007 | •••••••••••••••• | 7.82 |
2008 | •••••••••••••••••••• | 9.99 |
2009 | ••••••••••••••••••• | 9.28 |
2010 | ••••••••••••• | 6.17 |
2011 | •••••••••••••••••• | 8.66 |
2012 | ••••••••••• | 5.33 |
2013 | ••••••••••• | 5.40 |
2014 | ••••••••• | 4.12 |
2015 | •••••••• | 3.91 |
2016 | ••••••••• | 4.34 |
2017 | •••••••••• | 4.88 |
2018 | ••••••• | 3.30 |
2019 | ••••••••••••• | 6.26 |
2020 | •••••••• | 3.58 |
1 is. [ər.] 1. fəls. İnsanın fikirləşmək, düşünmək, nəticə çıxarmaq bacarığı; şüurun obyektiv varlığı əksetdirmə prosesində xüsusi pillə. Elmi təfəkkür. Beyin təfəkkür orqanıdır. 2. klas. Fikir. □ Təfəkkür etmək (qılmaq) – fikir etmək, fikirləşmək, düşünmək. Məcnun dedi: – Eyləmə təfəkkür! Füzuli.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / təfəkkür1 Ərəbcə fikir sözü ilə kökdaşdır. Şüurdan fərqi: şüur reallığın beyində inikasıdır, modelidir, təfəkkür isə reallıqla onun modelinin adekvat olub-olmamasını müəyyənləşdirmək prosesidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / təfəkkür2 I сущ. 1. филос. мышление: 1) способность человека мыслить, рассуждать, делать умозаключения 2) особая ступень в процессе отражения сознанием объективной действительности. Mücərrəd təfəkkür абстрактное мышление, elmi təfəkkür научное мышление 2. устар. мысль, дума; təfəkkür etmək мыслить, думать II прил. мыслительный. Təfəkkür qabiliyyati мыслительная способность
Azərbaycanca-rusca lüğət / təfəkkür1 i. thinking; thought, mentality; ~ün varlığa münasibəti the relation of thinking to being
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / təfəkkür1 is. pensée f, mentalité f, faculté f de penser, réflexion f, raisonnement m
Azərbaycanca-fransızca lüğət / təfəkkür1 [ər.] сущ. 1. филос. фикир (фагьум) авунин, фикирна нетижа хкудиз хьунин алакьун; 2. клас. фикир; təfəkkür etmək (qılmaq) фикир авун, фикирун, фагъумун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / təfəkkür\ yaxud düşünmə, fikrə dalmaq – obyektiv aləmin anlayışlar-da, mühakimələrdə, nəzəriyələrdə və s. əks olunmasından ibarət, bu və ya digər məsələlərin həlli ilə bağlı fəal proses, xüsusi qay-dada təşkil olunmuş materiyanın – beynin ən yüksək məhsulu. Tə-fəkkür insanı digər canlılardan fərqləndirən ən birinci xarakterik xüsusiyyətdir. İnsan bu qabiliyyəti vasitəsilə hər hansı bir şey haqqında mühakimə yürüdür, müqayisələr aparır, bir-birindən fərqləndirir, ayırır, bölür, bağlantı qurur və s. bütün bu proses şüurun məhsuludur. Təfəkkür kəlmə etibarı ilə dilimizə ərəbcədən keçmişdir.
Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğətiə. 1) fikir; 2) düşünmə, fikirləşmə.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğətidüşünsə, düşünmə, fikirləşmə.
Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti