tərəf sözü azərbaycan dilində

tərəf

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • tərəf • 99.1624%
  • Tərəf • 0.7852%
  • TƏRƏF • 0.0523%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Tərəf
Tərəf — çoxbucaqlını əmələ gətirən sınıq xəttin qonşu təpə nöqtələrini birləşdirən düz xətt parçasıdır.
Tərəf (Heris)
Tərəf (fars. طرف‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Heris şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 227 nəfər yaşayır (51 ailə).
Üçüncü tərəf
Üçüncü tərəf – third party ~ третья сторона ~ üçüncü parti ~ başqa istehsalçının məhsulu olan hesablama maşınının, yaxud periferiya qurğusunun hissələrini, o cümlədən onlar üçün proqram təminatını istehsal edib satan şirkət. Məsələn, üçüncü tərəf proqram təminatı kompüter istehsalçısından gələn proqram təminatı deyil, yaxud istifadəçinin işləyib hazırladığı proqram deyil. Bu gün mövcud proqramların əksəriyyəti üçüncü tərəf proqramlardır. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Üçüncü tərəf proqramları
Üçüncü tərəf – third party ~ третья сторона ~ üçüncü parti ~ başqa istehsalçının məhsulu olan hesablama maşınının, yaxud periferiya qurğusunun hissələrini, o cümlədən onlar üçün proqram təminatını istehsal edib satan şirkət. Məsələn, üçüncü tərəf proqram təminatı kompüter istehsalçısından gələn proqram təminatı deyil, yaxud istifadəçinin işləyib hazırladığı proqram deyil. Bu gün mövcud proqramların əksəriyyəti üçüncü tərəf proqramlardır. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
2014-cü il Şotlandiyanın müstəqilliyi haqqında referendumda tərəfdarların siyahısı
Bu siyahıda 2014-cü ildə keçirilən Şotlandiyanın müstəqilliyi haqqında referendumda ictimaiyyətə açıq bir fikir bildirən şəxslər və təşkilatlar sıralanmışdır. Siyahıya daxil olan şəxslərin hamısı referendumda səs veməyib.
Avro-Atlantik Tərəfdaşlıq Şurası
Avro-Atlantik Tərəfdaşlıq Şurası (AATŞ; ing. Euro-Atlantic Partnership Council, EAPC) — NATO ilə Avropada və Asiyanın Avropa periferiyasında yerləşən qeyri-NATO ölkələri arasında münasibətləri yaxşılaşdırmaq üçün yaradılmış çoxtərəfli forum. Burada dövlətlər əməkdaşlıq etmək və bir sıra siyasi və təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə etmək üçün bir araya gəlirlər. AATŞ 29 may 1997-ci ildə Portuqaliyanın Sintra şəhərində nazirlərin görüşündə yaradılmışdır. Bu, 1994-cü ildə yaradılmış Sülh Naminə Tərəfdaşlıq (SNT) ilə birgə fəaliyyət göstərir. == Üzvlər == 50 üzvdən 28-i NATO üzvü, 22-si isə tərəfdaş ölkədir.
Avropanın monqollar tərəfindən istilası
Avropanın monqollar tərəfindən istilası 1235-ci ildə başlayıb. == Tarixi == === Rusiya səfəri === 1235-ci ildə Monqol feodallarının xuralı (qurultayı) Qərbə hücum haqqında qərar qəbul etdi. Bu hücuma Cuçi xanın oğlu, Çingiz xanın nəvəsi Batı xan başçılıq edirdi. Onlar 1236-cı ildə Kama bulqarlarını məğlub edib 1237-ci ilin qışında Şimal-Şərqi Rusiya torpaqlarına soxuldular. Qısa müddət ərzində Ryazan (1237), Kolomna, Moskva, Vladimir, Suzdal, Yaroslavl, Tver, Kostroma, Kozelski və digər şəhərləri tutdular. 1238-ci il martın 4-də Siti çayı sahilindəki döyüşdə rus qoşunları məğlub oldu. Beləliklə, Şimal-Şərqi Rusiya torpaqları monqollar tərəfindən tutuldu. Monqollar Novqorodun 100 kilometrliyində dayandılar. Monqollar cənub çöllərinə çəkildilər, iki il burada dincəlib ordularını möhkəmləndirdilər. 1239-cu ildə Batı xan Cənubi Rusiyanı işğal etməyə başladı.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin müstəqilliyinin böyük dövlətlər tərəfindən tanınması münasibətilə güzəştlər haqqında qanun
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin müstəqilliyinin böyük dövlətlər tərəfindən tanınması münasibətilə güzəştlər haqqında qanun - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin beynəlxalq aləmdə de-fakto tanınması münasibətilə həyata keçirilmiş humanizm aktı. == Qanunun qəbul edilməsi == Bu barədə qanun 1920-ci ilin fevral 9-da Azərbaycan parlamenti tərəfindən qəbul edilmişdir. Qanuna əsasən, 1920-ci il yanvarın 11-də Azərbaycanın müstəqilliyinin Antanta ölkələri tərəfindən de-fakto tanınması münasibətilə, cinayət törətmiş şəxslər və vergiödəyənlər barəsində müəyyən əsaslarla güzəştlər elan edilmişdi. Üç hissədən (ümumi, hərbi və vergilər) ibarət olan qanun Azərbaycanda yaşayan əcnəbilərə də şamil olunurdu. == Həmçinin bax == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tanınması == Mənbə == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, Balı, 2004.
Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinə daxil olmayan və ermənilər tərəfindən işğal olunmuş 7 rayon
Dağlıq Qarabağın ətrafında Ermənistan işğalı altında olan Azərbaycan əraziləri – keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinə daxil olmayan, Birinci Qarabağ müharibəsi (1988–1994) dövründə Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş və İkinci Qarabağ müharibəsi başlanana qədər işğal altında qalmış ərazi. == Ərazilər haqqında ümumi məlumat == 12.05.1994–27.09.2020 tarixləri aralığında bu ərazilərin aid olduğu inzibati rayonlar: Kəlbəcər rayonu — 1993-cü ildə bütün ərazisi (o cümlədən 02.04.1993 tarixində rayon mərkəzi) işğal olunub. İkinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində qəbul olunmuş 10 noyabr 2020-ci il bəyanatının şərtlərinə əsasən 13 oktyabr 1992-ci il tarixli inzibati ərazi dəyişikliyinə qədərki ərazisi işğaldan azad edilmişdir. 2020-ci il 25 noyabr tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Kəlbəcər rayonunun işğaldan azad edildiyi Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən bəyan edilmişdir. Laçın rayonu — 1992–1993-cü illərdə bütün ərazisi (o cümlədən 18.05.1992 tarixində rayon mərkəzi) işğal olunub. İkinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində qəbul olunmuş 10 noyabr atəşkəs bəyanatının şərtlərinə əsasən işğaldan azad edilmiş, rayon mərkəzi daxil olmaqla Laçın dəhlizi Rusiya sülhməramlılarının nəzarətinə verilmişdir. Məlum bəyanatın şərtlərinə uyğun olaraq Laçın dəhlizinə alternativ yol hazır olduqan sonra − 26.08.2022-ci il tarixində Laçın şəhəri, Zabux və Sus yaşayış məntəqələri Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. Qubadlı rayonu — 1993-cü ildə bütün ərazisi (o cümlədən 31.08.1993 tarixində rayon mərkəzi) işğal olunub. II Qarabağ müharibəsi nəticəsində bütün ərazisi işğaldan azad edilimişdir. 2020-ci il 25 oktyabr tarixində ASQ tərəfindən Qubadlı rayonunun inzibati mərkəzi olan Qubadlı şəhərinin işğaldan azad edildiyi İlham Əliyev tərəfindən bəyan edilmişdir.
Dominikan Respublikasının ABŞ tərəfindən işğalı (1965-1966)
Əməliyyat "Power Pock" — vətəndaş müharibəsi nəticəsində hakimiyyətə gələn Fransisko Caamagno'nun sol hökumətini devirmək üçün 1965-ci ildə Dominikan Respublikasını işğal etmək üçün ABŞ-yə edilən bir hərbi əməliyyatdır. == Ümumi məlumat == 24 aprel 1965-ci ildə Dominikan Respublikasında polkovnik Fransisko Caamagno başçılıq etdiyi "konstitusiyaçılar" ın hərbi qiyamı başlayır.Üsyançılar 1963-cü il konstitusiyasının bərpa edildiyini elan etdilər və 1963-cü ildə hərbi çevrilişlə devrilən keçmiş prezident Juan Bosçun hakimiyyətə qayıtmasını tələb etdilər. Ertəsi gün üsyançılar Santo Dominqonu işğal etdilər və Cabralın başçılıq etdiyi triumvirate hökumətini devirdilər. Ölkənin müvəqqəti prezidenti Kaamagno elan etdi. 1963-cü il çevrilişinə qədər Deputatlar Palatasının sədri Jose Rafael Molina Ureña Müvəqqəti Hökumətin başçısı oldu.Yıxılan triumviratın tərəfində hava qüvvələri bölmələri və ordunun bir hissəsi irəli çıxdı. Donanma komandiri bitərəf mövqe tutdu. Şimalda, tank bölmələri və təyyarələri (90 tank və zirehli maşın, 30 təyyarə) paytaxta köçürən Briqada generalı Vessina i Vessinanın rəhbərliyi ilə yeni bir hərbi xunta yaradıldı. Vətəndaş müharibəsi başladı, 31 avqust 1965-ci ilə qədər davam etdi. == ABŞ müdaxiləsi == Aprelin 28-də Baronon və Ayn şəhərlərinə ABŞ Dəniz Qoşunlarının enişi başlayır. Prezident Conson, "ABŞ vətəndaşlarını qorumaq üçün" Dominik Respublikasına 405 dəniz piyadası göndərdiyini açıqladı.
Electronic Arts tərəfindən alınan şirkətlərin siyahısı
Electronic Arts — kompüter oyunları hazırlayan və yayımlayan ABŞ mərkəzli şirkət. 1982-ci ildə əsası qoyulmuşdur. Məhsulları arasında EA Sports ilə birgə hazırlanan idman simulyatorları, həmçinin The Sims və digər oyunlar yer alır.Electronic Arts, intellektual mülkiyyətini genişləndirmək üçün daim yeni şirkətlər almağa çalışır. İndiyə qədər alınan şirkətlərdən ən böyüklərindən biri də JAMDAT Mobile olmuşdur. EA sədri və baş icraçı direktoru Larri Probst bu böyük alışdan sonra: "Mobil oyunlarda liderlik etməyi qərara aldıq." — deyə çıxış etmişdir. JAMDAT Mobile şirkətinin alınmasından sonra Electronic Arts-ın bir qolu olan EA Mobile yaranmış və hazırlanan məzmunlar telefon və planşet istifadəçilərinə də təqdim edilmişdir. Origin Systems şirkətinin alınmasından sonra bəzi şirkət işçiləri Electronic Arts-ın onlara daha çox imkanlar yaratdığını, lakin bir çox məsələdə onlara güvənmədiyini, səhv etdikləri təqdirdə uzun müddət təlimlərdən keçirildiklərini bildirmişdir. DICE Canada, Origin Systems, EA Chicago və Pandemic Studios da daxil olmaqla, Electronic Arts tərəfindən alınan bütün şirkətlər qısa müddət ərzində fəaliyyətini dayandırmışdır. Oyun bloqqeri Brayan Kreskent, Electronic Arts, aldığı şirkətlərin keyfiyyəti ilə maraqlanmadığını və sadəcə onlara maraqlı olan məhsulu əldə etdikdən sonra, həmin şirkətlərlə əlaqələrini tamamilə kəsdiyini bildirmişdir.2015-ci ilin fevral ayından etibarən Electronic Arts tərəfindən alınan ən böyük şirkət, 775 milyon ABŞ dolları dəyərində BioWare və Pandemic Studios videooyun istehsalçılarının keçmiş sahibi olan VG Holding olmuşdur. EA tərəfindən alınan 39 şirkətdən 20-si ABŞ-də, 5-i İngiltərədə, 6-sı Mərkəzi Avropada və 8-i isə digər ölkələrdə qurulmuşdur.
Ermənilər Tərəfindən Qətlə Yetirilən Şəhid Türklər Abidəsi və Muzeyi
Ermənilər Tərəfindən Qətlə Yetirilən Şəhid Türklər Abidəsi və Muzeyi (türkcə:Ermeniler Tarafından Katledilen Şehit Türkler Anıt ve Müzesi) — ermənilərin İğdır bölgəsindəki türklərə qarşı həyata keçirdiyi soyqırıma həsr olunmuş abidə-muzey kompleksi. == Haqqında == Türkiyənin İğdır bölgəsində yerləşən kompleksin tikintisinə 1 avqust 1997-ci ildə başlanılmış və 5 oktyabr 1999-cu ildə sona çatdırılmışdır. Abidənin təməli İğdır valisi Şəmsəddin Uzun tərəfindən atılmışdır. 43.5 metr hündürlükdə olan abidə Türkiyədəki ən hündür abidədir.Abidənin açılış mərasimində Türkiyənin o zamankı prezidenti Süleyman Dəmirəl və dövlət naziri Ramazan Mirzəoğlu da iştirak etmişdir. Memorialın açıqlanan məqsədi I Dünya Müharibəsi və Ermənistan-Türkiyə müharibəsi (1920) zamanı “ermənilərin İğdır vilayətində törətdikləri qırğınları və zülmləri anmaqdır”. == Memarlığı == 350 m² qapalı muzey və 36 m hündürlüyündə 5 ədəd qılıncdan ibarətdir. Ətrafı yaşıl sahə və park olaraq inşa edilmişdir. Ümumilikdı 14.000 m² sahədən ibarətdir. Yerdən yüksəkliyi 43.5 metrdir. Buna görə də, Türkiyənin ən hündür abdəsidir.
Ermənilər tərəfindən işğalı edilmiş Qazax rayonun kəndləri
Qazax rayonunun Ermənistan tərəfindən işğal edilmiş kəndləri — Qazax rayonu 7 kəndi Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir. İşğal olunan kəndlər: Sofulu, Barxudarlı, Bağanis Ayrım, Qızıl Hacılı, Yuxarı Əskipara, Aşağı Əskipara, və Xeyrimli kəndləridir. == Bağanis Ayrım == Qazax rayonunun Bağanıs Ayrım kəndi 1990-cı ilin martın 23-dən 24-ə keçən gecə əvvəlcədən təşkil edilən plan əsasında hücuma məruz qalmış və martın 24-ü səhər saatlarında ermənilər tərəfindən işğal edilmişdir. Bununla da Ermənilərin işğal etdiyi ilk Azərbaycan kəndi kimi tarixə düşmüşdür. İşğal zamanı Bağanis Ayrım kəndinin əli silahsız, günahsız əhalisinə qarşı tarixdə görünməmiş divan tutulmuş, 10 nəfər dünyasını dəyişmiş, 15 nəfərdən çox insan isə yaralanmışdır. 100-dən çox evi olan kənd talan olunub, əhalinin kənddən çıxara bilmədiyi ev əşyaları və mal-qara ermənilər tərəfindən mənimsənilmişdir. Xüsusi strateji əhəmiyyətli Bağanis Ayrım kəndi İcevan – Noyamberyan avtomobil yolu üzərində yerləşdiyindən düşmən gələcəkdə daha rahat hərəkət etməsi üçün bu kəndin işğalı xüsusi plan əsasında həyata keçirilmişdir. Kənddə işğal olunan zaman 600 nəfər yaşayırdı. Bağanis Ayrım kəndi Qazax rayonunun Aşağı Əskipara, Quşçu Ayrım, Xeyrimli və Məzəm kəndləri ilə həmsərhəddir. Əhalisi əsasən əkinçilik və maldarldıqla məşğul olan kəndin əsrarəngiz təbiəti, saysız-hesabsız bulaqları olub.
Exxen tərəfindən yayımlanan proqramların siyahısı
Bu siyahıya Exxen adlı rəqəmsal platformada yayımlanan seriallar, filmlər, proqramlar və müsabiqələr daxildir. == Seriallar == 2021-: Leyla ilə Məcnun (Tezliklə) 2021-: Sehrli anam 2021-: Şərəf bəy 2021-: Adi şübhəlilər 2021-: Hökmsüz 2021-: Oxşar 2021-: Şagird evi 2021-: Tələs Zeynəb 2021-: Vəhşi şeylər 2021-: Bu mənim nağılımdır 2021-: Bəzi qəribə hadisələr 2021-: Yavuz 2021-: Ölüm vaxtı (tezliklə) 2021-: Bir yeraltı sitkomu == Proqramlar == 2021-: @Enis Arıkan (Enis Arıkan) 2021-: Çirkli paltarlar (Orkun İşıtmak) 2021-: Zeynəb Bastıq və qonaqları (Zeynəb Bastıq) 2021-: Katarsis (Gökhan Çinar) 2021-: Qaraj (Doğan Kabak və Fərhad Albayraq) 2021-: Zehin oyunları (Qıvanç və Burak) 2021-: Sürprizlərimiz var (Acun Ilıcalı, Alp Kırşan və Esra Eron) 2021-: Mən necə zəifləyərəm? (Çağan Atakan Arslan və Türev Uludağ) 2021-: Astroloji kodlar (Hande Kazanova və Dinçer Güner) 2021-: Şanslı və ya şansız? (Orkun İşığı) 2021-: Biz bu sahələrin xariciyik 2021-: Baytar Tuqay İnanoğlu və dostları (Tuqay İnanoğlu) 2021-: Sınır yoxdur 2021-: Layihə evləri (Ömər Şanlı) 2021-: Stalk Show (Selinay Yalçın və Zeynəb Sürməli) 2021-: Grj dance 2021-: Sağlam qaçış (Batuhan Bayır və Buğçə Qondaqçı) 2021-: Mənim üçün et (Bərkan Qarabulud və Lalə Onuk) 2021-: Böyük dəyişiklik (Kemal Doğulu) == Yarış == 2021-: MasterChef Junior (Mehmet Yalçınqaya, Danilo Zanna və Somer Sivrioğlu) 2021-: Next top model (Burcu Esmersoy) 2021-: Fight club (Bilgəhan Dəmir) 2021-: O adam oldun?
FTB tərəfindən ən çox axtarılan on şəxs
FTB tərəfindən ən çox axtarılan on şəxs (ing. FBI Ten Most Wanted Fugitives) - Federal Təhqiqat Bürosunun ən çox axtarılan on şəxs siyahısı hər il yenilənir. Bu siyahıya Amerika Birləşmiş Ştatları ərazisində və onun xaricində, ölkə ilə bağlığı olan amansız cinayətlər törətmiş şəxslər daxildir. Siyahı ilk dəfə 1950-cı ildə hazırlanmışdır və həmin dövrdən etibarən hər il müntəzəm şəkildə yenilənir. FTB tərəfindən ən çox axtarılan on şəxsdən birinin yerini deyən və ya tapanlara $200,000 və $1,000,000 aralığında müfakat təyin edilmişdir.
Fərdi Tərəfdaşlıq üzrə Əməliyyat Planı
Fərdi Tərəfdaşlıq üzrə Əməliyyat Planı (ing. Individual Partnership Action Plans; IPAP) — NATO ilə müxtəlif ölkələr arasında hazırlanmış, hər iki tərəf arasında dialoq və əməkdaşlıq üçün kommunikasiyanın məqsədlərini və çərçivəsini müəyyən edən planlar. NATO FTüƏP təşəbbüsünü 2002-ci ildə Praqa Sammitində irəli sürmüşdür. == İştirak == Fərdi Tərəfdaşlıq üzrə Əməliyyat Planı aşağıdakı ölkələrdə tətbiq olunur: Gürcüstan (29 oktyabr 2004) Azərbaycan (27 may 2005) Ermənistan (16 dekabr 2005) Qazaxıstan (31 yanvar 2006) Moldova (19 may 2006) Bosniya və Herseqovina (10 sentyabr 2008) Serbiya (15 yanvar 2015)Azərbaycan, Ermənistan, Moldova, Qazaxıstan və Serbiya hazırda NATO-ya üzv olmaq niyyətində olmadıqlarını bildirsələr də, onların hamısı NATO-nun Sülh Naminə Tərəfdaşlıq proqramında iştirak edirlər. Gürcüstan və Ukrayna hazırda NATO-ya üzvlük üçün intensivləşdirilmiş dialoqdan keçir, Bosniya və Herseqovinanın isə Üzvlük Fəaliyyət Planı var və NATO-ya daxil olmaq üçün fəal çalışır.
Gecə yarısının özgə tərəfi
Gecə yarısının özgə tərəfi (ing. The Other Side of Midnight) — Sidni Şeldonun 1973-cü ildə yazdığı romandır.
Gecə yarısının özgə tərəfi (film, 1977)
Gecə yarısının özgə tərəfi (ing. The Other Side of Midnight) — 1977-ci ildə çəkilmiş ABŞ filmidir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Gecə yarısının özgə tərəfi — Internet Movie Database saytında.
Henley Tərəfdaşları Pasport İndeksi
Henley Pasport İndeksi (ing. Henley Passport Index) — dünya ölkələrinin vətəndaşlarının səyahət azadlığının səviyyəsini araşdıran şirkət. 2006-cı ildən etibarən Henley & Partners Visa Restrictions Index ("Henley və Tərəfdaşları Viza Məhdudiyyətləri İndeksi") adlanan, 2018-ci ilin yanvarından isə indiki adını alan bu indeks Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyasının tərəfdaşlığı, eləcə də dünya üzrə məlumat mənbələri ilə bütün ölkələrin və ərazilərin viza tələblərini analiz etməkdədir. == Siyahı == 1 aprel 2020-ci ildəki hesablamaya görə 191 ölkəyə vizasız və ya vizanı girişdə almaqla daxil olmaq olan Yapon pasportu hazırda ən güclü pasport hesab olunur. İkinci yerdə isə 190 ölkəyə rahat daxil ola bilən Sinqapur pasportu qərarlaşıb. Aşağıdakı siyahıda pasportları ilk 10-luğa daxil olan 27 ölkə göstərilib.
Maşın tərəfindən oxunabilir
Maşın tərəfindən oxunabilir (ing.machine readable, ru. машиночитаемый)- kompüterə, onun giriş verilənləri (məsələn, ştrix-kodlar) kimi interpretasiya və istifadə edə bildiyi formada daxil edilən informasıya. İkilik formada kodlaşdırılmış və münasib daşıyıcıda, məsələn, maqnit lentində saxlanılan informasiyanı təsvir etmək üçün də bu termindən istifadə olunur. Getdikcə, verilənlərin təqdimolunma formatlarının daha geniş diapazonu maşın tərəfindən oxunabilir. Məsələn, əvvəllər kompüterlər ancaq bir standart şrifti oxuya bilirdi, indi isə skaner və simvolların optik tanınması proqram təminatı ilə təchiz olunmuş kompüter istənilən çap mətnini tanımağı öyrənə bilər (əlbəttə, yanlışlıqlar da ola bilər). == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Maşın tərəfindən oxunabilən
Maşın tərəfindən oxunabilir (ing.machine readable, ru. машиночитаемый)- kompüterə, onun giriş verilənləri (məsələn, ştrix-kodlar) kimi interpretasiya və istifadə edə bildiyi formada daxil edilən informasıya. İkilik formada kodlaşdırılmış və münasib daşıyıcıda, məsələn, maqnit lentində saxlanılan informasiyanı təsvir etmək üçün də bu termindən istifadə olunur. Getdikcə, verilənlərin təqdimolunma formatlarının daha geniş diapazonu maşın tərəfindən oxunabilir. Məsələn, əvvəllər kompüterlər ancaq bir standart şrifti oxuya bilirdi, indi isə skaner və simvolların optik tanınması proqram təminatı ilə təchiz olunmuş kompüter istənilən çap mətnini tanımağı öyrənə bilər (əlbəttə, yanlışlıqlar da ola bilər). == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Melani Martines tərəfindən yazılmış mahnıların siyahısı
Melani Martines amerikalı müğənni-bəstəkardır. Martines 2012-ci ildə ABŞ televiya şousu The Voice (azərb. "Səs"‎) istedad yarışmasına qatılmış və Adam komandasının üzvü olmuşdur. Yarışmanın beşinci həftəsində kənaraşdırıldıqdan sonra o, müstəqil şəkildə öz orijinal musiqisi üzərində işləməyə başlayıb. Onun 2014-cü ildə buraxdığı "Dollhouse" və "Carousel" mahnılarının yer aldığı, ilk mini albomu Dollhouse işıq üzü görmüşdür. Adı çəkilən mahnılar Amerikan qorxu hekayəsi: Bədheybətlər şousu serialının treylerində nümayiş edilib. Martines 2015-ci ildə ilk albomu olan, Cry Baby-ni buraxaraq tənqidçilər tərəfindın müsbət rəylər əldə etdi.
Mühasirəyə alınan tərəflər (film, 1992)
Ölümcül mühasirələr (ing. Dead end of Besiegers) — 1992-ci ildə döyüş filmi janrında çəkilən Honkonq filmidir. Filmin digər adı "Polad at" kimi səslənir. == Məzmun == Müxtəlif döyüş novləri üzrə müəllim öz ölkəsində Yaponiyada çətin həyat tərzi sürür. Ondan xoşları gəlməyən insanlar üzündən bu ölkəni tərk edir. Yaponiyanı tərk edəndən sonra Çinə gəlir. Burada Kunq Fu ilə məşğul olmağa başlayır. Lakin bəzi hadisələr səbəbindən yapon dəniz quldurlarının gəmilərinə düşür... == Rollarda == == Xarici keçidlər == Ölümcül mühasirələr — Internet Movie Database saytında.
Orta Asiyanın monqollar tərəfindən istilası
Orta Asiyanın monqollar tərəfindən istilası — 1219-cu ildə başlanmış fütuhat. == Tarixi == Monqollar Kulun-Bukir gölündən Altay dağlarının qərb hissəsinə qədər olan ərazidə yaşayırdılar. XII əsrdə bu ərazidə kerait, merkit, oyort, noyman, tatar və digər tayfalar məskunlaşmışdı. XII əsrin sonunda köçəri maldarların tayfa ittifaqları yarandı. Bu ittifaqlardan birinin başçısı Timuçin 1155-ci ildə Onon çayının sağ sahilindəki Dulun-Boldaq adlı yerdə anadan olmuşdu. Onun atası Yesugey kiyat tayfasından idi. Monqol mənbələrində deyilir ki, Timuçin Çingiz xanın atasının uşaq doğulmamışdan əvvəl məğlub etdiyi tayfalardan birinin başçısının adı olmuş və atası həmin adı oğluna qoymuşdur. Monqol rəvayətlərinə görə, uşaq ovcunda qurumuş qan ləkəsi ilə doğulmuşdur. Atası öləndə Timuçinin 12 yaşı var idi. Temuçin, kiçik qardaşları və anası ovla və balıq tutmaqla dolanmalı olmuşlar.
Qərb tərəfin hekayəsi (dəqiqləşdirmə)
Qərb tərəfin hekayəsi (film, 1961) — 1961-ci ildə çəkilmiş Amerika musiqili filmidir.Qərb tərəfin hekayəsi (film, 2021) — Stiven Spilberqin rejissoru olduğu və Kristie Macosko və Krieger Kevin McCollum ilə müştərək prodüserlik etdiyi, 10 dekabr 2021-ci ildə nümayişi planlaşdırılan musiqili ABŞ filmi
Qərb tərəfin hekayəsi (film, 1961)
Qərb tərəfin hekayəsi — 1961-ci ildə çəkilmiş Amerika musiqili filmidir. Artur Laurentsin kitabından müvafiqləşdirilən filmin musiqisini Leonard Bernşteyn bəstələmişdir. Kinodan əvvəl ilk musiqili nümayişi 1957-ci ildə etdirilmişdir. Uilyam Şekspirin “Romeo və Cülyetta” əsərinin müasir versiyası olan film nümayiş olunduğu dövrdə böyük əks-səda yaratmış, daha sonra dəfələrlə musiqili şou olaraq nümayiş etdirilmişdir. Qərb tərəfin hekayəsi 10 Akademiya Mükafatı və Qremmi Mükafatı ilə bərabər 20-dən çox mükafat qazanmışdır. “Qərb tərəfin hekayəsi” 1997-ci ildə Konqres Kitabxanası tərəfindən “mədəni, tarixi və estetik baxımdan əhəmiyyətli” filmlərdən biri olaraq seçilmiş və filmin ABŞ Milli Film Reyestrində saxlanılmasına qərar verilmişdir. Manhettendə iki fərqli küçə quldur dəstəsinin etnik fərqlərə görə çəkişməsindən bəhs edən filmin baş rolları; Natalie Wood, Richard Beymer, Russ Tamblyn tərəfindən paylaşılmışdır. Stiven Spilberq tərəfindən yenidən çəkilmiş Qərb tərəfin hekayəsi filminin ABŞ-də 18 dekabr 2020-ci ildə buraxılması planlaşdırılır.
Qərb tərəfin hekayəsi (film, 2021)
Qərb tərəfin hekayəsi — Stiven Spilberqin rejissoru olduğu və Kristie Macosko və Krieger Kevin McCollum ilə müştərək prodüserlik etdiyi, 10 dekabr 2021-ci ildə nümayişi planlaşdırılan musiqili ABŞ filmidir. Bu, 1961-ci ildə buraxılmış Qərb tərəfin hekayəsi filminin remeykidir.
Rusiya tərəfindən işğal edilmiş Ukrayna torpaqlarının ilhaqı referendumu
2022-ci il sentyabrın sonlarında Ukraynaya Rusiya tərəfindən göndərilmiş məmurlar Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərinin Rusiya tərəfindən ilhaqı ilə bağlı referendumlar keçirmişdirlər. Keçirilmiş bu referendumlar şərhçilər tərəfindən saxta referendumlar kimi təsvir edilmiş və dünyanın müxtəlif ölkələri tərəfindən pislənmişdir. Hazırda referendumların nəticələrinin etibarlılığını Şimali Koreyadan başqa dünyanın heç bir suveren dövləti qəbul etməmişdir. Səsvermə Ukraynanın dörd regionunda - Ukraynanın Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Donetsk və Luqansk vilayətlərində təşkil edilmiş, Rusiyanın marionet dövlətləri olan Donetsk Xalq Respublikası və Luqansk Xalq Respublikası ərazilərində, həmçinin müharibənin ilk həftəsində Rusiya tərəfindən ələ keçirilmiş və Rusiya tərəfindən təyin edilmiş hərbi administrasiyaları olan Xerson vilayəti və Zaporojye vilayətində baş tutmuşdur. Rusiya Federasiyasının Silahlı Qüvvələri hərbi əməliyyatların davam etdiyi dörd regiondan heç birinə tam nəzarəti həyata keçirmir və eyni zamanda da, əhalinin böyük hissəsi 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzü başlayandan sonra regionları tərk etmişdirlər. Referendumlar beynəlxalq hüquqa görə qeyri-qanuni olmuşdur və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin pozulması halı kimi qətiyyətlə pislənilmişdir. 2022-ci il sentyabrın 30-da Rusiya prezidenti Vladimir Putin Rusiya parlamentinin hər iki palatasına müraciətində Ukraynanın Donetsk, Luqansk, Xerson və Zaporojye vilayətlərinin ilhaqını elan etmişdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, Ukrayna və bir çox başqa ölkələr ilhaqı pisləmişdirlər.
Sakit okean Tərəfdaşlığı
Trans-Pacific Partnership (TPP'), və ya Trans-Pacific Partnership Agreement, Avstraliya, Avstraliya, Bruney], Kanada, Çili, Yaponiya, Malayziya], Meksika, Meksika, Yeni Zelandiya, Peru, Peru, Sinqapur, Vyetnam] arasında təklif olunan ticarət sazişi, Kanada, Kanada, Çili, Amerika, Amerika arasında 2016-cı il fevralın 4-də imzalanmış müqavilə olmuşdur. Yeni seçilmiş Prezident Donald Tramp 2017-ci ilin yanvarında ABŞ-nin TPP-dən çəkilməsindən sonra, müqavilə tələb olunduğu kimi ratifikasiya edilə bilmədi və qüvvəyə minmədi. Qalan ölkələr trans-Sakit okean tərəfdaşlığı üçün Hərtərəfli və Tərəqqi Sazişi adlı yeni ticarət sazişi ilə bağlı danışıqlar edilər. Bu saziş TPP-nin əksər maddələrini özündə cəmləşdirir və 30 dekabr 2018-ci ildə qüvvəyə mindi. TPP 2005-ci ildə Bruney, Çili, Yeni Zelandiya və Sinqapur tərəfindən imzalanmış Trans-Sakit okean Strateji İqtisadi Tərəfdaşlıq Sazişinin (TPSEP və ya P4) genişləndirilməsi kimi başlamışdır. 2008-ci ildən etibarən daha geniş razılaşma üçün əlavə ölkələr müzakirəyə qoşuldu: Avstraliya, Kanada, Yaponiya, Malayziya, Meksika, Peru, ABŞ və Vyetnam. Bununla da, müzakirə edən ölkələr on ikiyə çatdılar. 2017-ci ilin yanvarında ABŞ sazişdən geri çəkildi. Digər 11 TPP ölkəsi 2017-ci ilin may ayında onu ilin yanvar ayında razılığa gəldi. 2018-ci ilin mart ayında 11 ölkə Trans-Sakit okean Tərəfdaşlığı üçün hərtərəfli və mütərəqqi saziş adlanan sazişin yenilənmiş variantını imzalayıb.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 46.64 dəfə / 1 mln.
2002 •••••• 20.56
2003 •••••••••• 39.76
2004 •••••••••••• 47.16
2005 ••••••• 26.32
2006 •••••••••• 40.09
2007 ••••••••• 35.10
2008 •••••••• 30.45
2009 •••••••••••••• 55.83
2010 ••••••••••••••• 56.64
2011 ••••••••••••• 49.33
2012 •••••••••• 38.21
2013 •••••••••••••••••• 71.62
2014 •••••••••••••••••••• 80.66
2015 ••••••••••••• 50.87
2016 •••••••••••• 46.16
2017 •••••••••• 38.53
2018 ••••••••• 36.11
2019 •••••••••• 37.83
2020 ••••••••• 32.75

tərəf sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 is. [ər.] 1. Bir şeydən hər hansı istiqamətə doğru yerləşən sahə, yer; həmin istiqamətin özü; cəhət. Müxtəlif tərəflərə getmək. Çöl tərəfdən. Meşə tərəfə. Evə tərəf. // Bir şeyin ortasından və ya orta xəttindən sağda və ya solda yerləşən sahə, yer; habelə bir adamdan və ya şeydən sağa və ya sola doğru olan istiqamət; cəhət. Sağ tərəfə dönmək. – Məmmədhəsən əminin sol tərəfində oturan kişi bir məsələ saldı ortalığa. C.Məmmədquluzadə. // Bir şeyin kənarlarında yerləşən sahə; kənar. Küçənin sol tərəfi. Çayın o biri tərəfi. – İki tərəfi ağac, əkin və bostanla bəzənmiş bir yol ilə gedirdik. A.Şaiq. Kazarma küçənin o biri tərəfində idi. M.Hüseyn. 2. Hər hansı bir səbəblə bir-birinə qarşı duran şəxs və ya qruplardan hər biri. Mübahisə edən tərəflər. Danışıq aparan tərəflər. Tərəflər razılığa gəldilər. – Əgər Ağca tərəf qalib gəlsə idi, demək olar ki, Şükür sakitləşərdi. Çəmənzəminli. Tərəflər dalğalandı; Qarşı-qarşıya gəldi. B.Vahabzadə. 3. Hər hansı bir şeyin üzlərindən hər biri. Parçanın üz tərəfi. Yeşiyin alt tərəfi. 4. Yer, ölkə (bu mənada çox vaxt cəm şəklində işlənir). Bizim tərəflərdə qar yağıb. Bu tərəflərdə az görünürsünüz. – Sən bizim tərəfə xoş buyurmusan; Qardaşım, bir gün də mən sizə gəlləm. H.Hüseynzadə. 5. riyaz. Həndəsi fiqurun kənarında olan düz xətt kəsiyi. Düzbucaqlı üçbucağın tərəfləri. Çoxbucaqlının tərəfləri. 6. Bax tərəfdar. [Fatma xala:] Kasıbın nəyi var ki, ona tərəf olan da ola? Ə.Əbülhəsən. 7. Aid olduğu sözlə birlikdə hərəkətin hansı istiqamətə yönəldiyini bildirir; …sarı, …doğru, …tərəfə. Əhli-qəryə yüyürdü dağ tərəfə; Getməsin ta qoyun, quzu tərəfə. M.Ə.Sabir. Əsəd vəldən enib kəndə tərəf baxır. C.Məmmədquluzadə. ◊ Tərəfində durmaq – bax tərəfini saxlamaq. Kimi dindirsəydin Hikmətin tərəfində duracaqdı. Mir Cəlal. Tərəfini saxlamaq (tutmaq) – tərəfdar olmaq, müdafiə etmək, tərəfində durmaq. Qız ailədə həmişə anasının tərəfini saxlasa da, Ziba atasının tərəfini saxlamış və onun dediklərinə tərəfdar çıxmırdı. S.Rəhimov. Dörd (hər) tərəf – ətraf. [İzzəddin:] Burda məclis quraq, gözəl çəməndir; Hər tərəf nərgizdir, tər yasəməndir. M.Rahim. Hər tərəf sükut içindəydi. İ.Əfəndiyev.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / tərəf

tərəf sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

  • 1 yan — kənar — qıraq — tay

    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / tərəf
  • 2 səmt — istiqamət — cəhət

    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / tərəf
  • 3 1. TƏRƏF Örtük altındakı maşınlardan biri səssiz-səmirsiz yerindən tərpəndi, dayanmış maşınların sırasından çıxıb tələbəyə tərəf yönəldi (Anar); CƏHƏT Kiçik bir təfərrüat məsələnin bu qaranlıq cəhətinə də işıq saldığından onu sizə bildirməyiləm (M.İbrahimov); DOĞRU Yenə də ağır, amma zəhimli addımlarla stoluma yanaşdı, sağ əlini sırıqlı pencəyinin içindən çıxartdı, mənə doğru meyilləndi (M.Hüseyn); SARI Tələbə bu binaya sarı getdi (Anar); YAN O yana döndər məni; Bu yana döndər məni; Sol yanım yaralıdır; Sağ yana döndər məni (“Xalq mahnısı”). 2. tərəf bax tərəfdar

    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / tərəf

tərəf sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 2 I сущ. сторона: 1. пространство, место, расположенное в каком-л. направлении от чего-л., а также само это направление. Vağzal tərəfə yönəlmək направиться в сторону вокзала, müxtəlif tərəflərə dağılışmaq расходиться в разные стороны, şəhərə tərəf dönmək повернуть в сторону города, stolları bir tərəfə çəkmək сдвинуть столы в одну сторону, hansı tərəfə gedirsən? в какую сторону идёшь? 2. пространство, место, расположенное вправо или влево от середины, средней линии чего-л., а также направление вправо или влево от кого-л., чего-л. Küçənin kölgə tərəfi теневая сторона улицы, yolun sağ tərəfi правая сторона дороги, sol tərəfə dönmək повернуться в левую сторону 3. человек, группа людей или организация и т.п., противопоставленные в каком-л. отношении другому человеку, другой группе людей, организации. Öz tərəfinə cəlb etmək привлечь на свою сторону, юрид. qarşı tərəf противная сторона, düşmən tərəflər враждующие стороны, iş üzrə tərəf сторона по делу, marağı olan tərəf заинтересованная сторона, sazişə gələn tərəflər договаривающиеся стороны, çəkişən tərəflər тяжущиеся стороны 4. одна из поверхностей какого-л. предмета. Yeşiyin alt tərəfi нижняя сторона ящика, parçanın üz tərəfi лицевая сторона материи 5. обычно во мн. ч. места, край, страна. Doğma tərəflər родная сторона (родные места) 6. мат. отрезок прямой линии, ограничивающий геометрическую фигуру. Kvadratın tərəfləri стороны квадрата 7. составная часть, элемент чего-л. Bu işin bir tərəfidir это одна сторона дела, əsərin zəif tərəfləri слабые стороны произведения; o tərəf-bu tərəfli с обеих сторон; kimin tərəfindən со стороны кого, чьей: 1) употребл. при обозначении лица или предмета, от которого исходит действие. Dövlət tərəfindən со стороны государства, öz tərəfimdən со своей стороны, ictimaiyyət tərəfindən nəzarət контроль со стороны общественности 2) употребл. при обозначении лица, от которого идёт линия родства. Ana tərəfdən qohum родственник с материнской стороны, gəlin tərəfi невестина сторона; bir tərəfdən …, digər tərəfdən … с одной стороны, … с другой стороны (употребл. при противопоставлении двух фактов, обстоятельств); tərəfində durmaq, tərəfini saxlamaq kimin вставать на сторону чью, кого; брать чью-л. сторону; tərəfinə keçmək перейти на чью-л. сторону; tərəf durmaq kimə быть на чьей стороне; tərəf çıxmaq kimə заступиться за кого; dörd (bir) tərəf всюду, кругом, hər tərəf см. dörd tərəf II послел. к (ко): 1. употр. при обозначении места, предмета, лица, к которым направлено движение. Adaya tərəf üzmək плыть к острову 2. употр. при обозначении лица, предмета, в сторону которых совершается действие, движение. Pəncərəyə tərəf çevrilmək повернуться к окну

    Azərbaycanca-rusca lüğət / tərəf

tərəf sözünün inglis dilinə tərcüməsi

  • 1 I. i. 1. side; sol ~ left side; sol ~dən on the left side; sağ ~ right side; hər ~dən on either side; bir kəsin ~ində olmaq to be* on the side of smb.; bir kəsin ~inə keçmək to take* smb.’s side, to side with smb.; parçanın üz ~i the right side of the cloth; parçanın astar ~i the wrong side of the cloth; heç bir ~dən on neither side; bütün ~lərdən, hər ~dən in all sides; ata / ana ~dən qohum olmaq to be* a relative on one’s father’s / mother’s side; 2. party; bir kəsin ~ində (partiyasında) olmaq to take* smb.’s party; maraqlı ~lər interested parties; 3. (baxım) aspect; məsələyə hər ~dən yanaşmaq to consider a question in all aspects II. qoş. direction, towards; şəhərə ~ in the direction of the city, towards the city; müxtəlif ~lər different directions; bir kəsə ~ baxmaq to look in the direction of smb., to look towards smb. III. z. aside; Bir addım o tərəfə dur Step aside; bir ~dən ... o biri ~dən on the one hand ... on the other hand

    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / tərəf

tərəf sözünün fransız dilinə tərcüməsi

  • 1 is. côté m ; parti m, partie f ; aspect m ; qoş. vers, dans la direction de ; sol ~ côté m gauche ; sağ ~ côté m droite ; bir kəsin ~ində olmaq prendre le parti de qn ; maraqlı ~lər les parties intéressées ; məsələyə hər ~dən yanaşmaq considérer la question dans tous ses aspects ; şəhərə ~ vers la ville, bir kəsə ~ baxmaq regarder dans la direction de qn

    Azərbaycanca-fransızca lüğət / tərəf

tərəf sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 [ər.] сущ. 1. пад; тереф; жигьет; sol tərəf чапла пад; güney tərəf гуьне пад; 2. пад, къерех; çayın o biri tərəfi вацӀун а пад; yolun sağ tərəfi рекьин эрчӀи пад; 3. тереф (са себебдалди сад-садаз къарши акъвазнавай ксарикай ва я группайрикай гьар сад); danışıq aparan tərəflər рахунар тухузвай терефар; 4. пад (са затӀунин ччинрикай гьар сад); parçanın üz tərəfi парчадин ччин пад; 5. пад, чка, уьлкве; bizim tərəflərdə qar yağır чи патара жив къвазва; 6. мат. тереф, къвал; üçbucağın tərəfləri пудпипӀендан къвалар (терефар); 7. кил. tərəfdar; 8. ...патахъ, ...терефдихъ, ...галайвал; evə tərəf кӀвал галай патахъ; kəndə tərəf хуьр галай патахъ; ** tərəfində durmaq кил. tərəfini saxlamaq; tərəfini saxlamaq (tutmaq) пад кьун, пад хуьн, тереф хуьн, терефдар хьун, ...пата хьун (акъвазун); dörd (hər) tərəf кьуд пад, вири элкъвер, невегьар.

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / tərəf

tərəf sözünün türk dilinə tərcüməsi

tərəf sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti

ə. 1) yan, cəhət; 2) ölkə, məmləkət.

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti

"tərəf" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#tərəf nədir? #tərəf sözünün mənası #tərəf nə deməkdir? #tərəf sözünün izahı #tərəf sözünün yazılışı #tərəf necə yazılır? #tərəf sözünün düzgün yazılışı #tərəf leksik mənası #tərəf sözünün sinonimi #tərəf sözünün yaxın mənalı sözlər #tərəf sözünün əks mənası #tərəf sözünün etimologiyası #tərəf sözünün orfoqrafiyası #tərəf rusca #tərəf inglisça #tərəf fransızca #tərəf sözünün istifadəsi #sözlük