xaşxaş sözü azərbaycan dilində

xaşxaş

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • xaşxaş • 76.7241%
  • Xaşxaş • 23.2759%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Xaşxaş
Xaşxaş (lat. Papaver) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Haqqında == Xaşxaş ildə bir dəfə, mart və ya apreldə çiçək açar. Soğanlı bitkilərdən olub zanbaqgillər ailəsindəndir. Çoxaldılması toxum ilə deyil bala soğanları ilə olur. Toxum ilə çıxarmaq son dərəcə çətindir, bu üsula yalnız yeni növlər əldə etmək üçün müraciət edilir. Əksəriyyətlə bir soğan bir çiçək açır, amma bir soğanda iki və ya üç çiçək çıxaran xaşxaşlar da vardır. Bir və ya birdən çox olsa belə ildə bir dəfə çiçək açarlar. Çoxlu çiçək açan xaşxaşları çiçəkləri birdən birə ardınca ıçarlar. Əgər yalnız bir çiçək varsa bu il bir daha çıxarmayacaq deməkdir.
Yabanı xaşxaş
Yabanı xaşxaş (lat. Papaver rhoeas) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin xaşxaş cinsinə aid bitki növü.
Özüyayılan xaşxaş
Yabanı xaşxaş (lat. Papaver rhoeas) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin xaşxaş cinsinə aid bitki növü.
Himalay xaşxaşı
Meconopsis grandis və ya Himalay xaşxaşı- Meconopsis cinsinə aid bitki növü.Himalay xaşxaşı, Butanın milli gülüdür.
Xaşxaşilər
Xaşaşilər, Həşişilər və ya Assasinlər (ərəb. الحشاشين‎ — Assasin, Haşaşın, Haşışın, Hassassin, Haşaşiyyın; fars. حشیشیون/Hašišiyun‎) — Şiəliyin İsmaililər məzhəbinin Nizarilər qoluna aid olan qruplaşma. Həsən Sabbah tərəfindən 1090-cı ildə Ələmut qalasında yaradılan Nizari İsmaili dövlətinin ordusuna verilən ad. Xaşxaşilər siyasi məqsədlər üçün həyata keçirdikləri qətllərə görə ad çıxarmışdılar. XIV əsrin ortalarında xaşxaşilərin adının Avropa dillərindəki tələffüzünə uyğun olan "assasin" sözü bir çox Avropa dillərinə qatil kimi tərcümə edilməyə başladı və indiyədək də həmin mənada qalmaqdadır. == Adın etimologiyası == "Xaşiyyə" sözünün nizarilərə münasibətdə işlənməsinə XII əsrin əvvəllərindən yazılı mənbələrdə rast gəlmək olar. Bu zamana qədər ismaililiyin iki cərəyanı - Fatimi Misirində möhkəmlənmiş nizarilər və mustalitlər arasında polemika kəskinləşdi. Fatimi xəlifəsi əl-Əmirin dövründə yazılmış əsərlərdən birində 1122-ci ildə Suriya nizariləri ilk dəfə Həşişiyyə adlandırılmışdır. Bu termin yenidən onlara münasibətdə Səlcuq salnaməsi “Nüsrətül-fətrə”də (1183), eləcə də tarixçilər Əbu Şama (vəf.
Xaşxaşinlər
Xaşaşilər, Həşişilər və ya Assasinlər (ərəb. الحشاشين‎ — Assasin, Haşaşın, Haşışın, Hassassin, Haşaşiyyın; fars. حشیشیون/Hašišiyun‎) — Şiəliyin İsmaililər məzhəbinin Nizarilər qoluna aid olan qruplaşma. Həsən Sabbah tərəfindən 1090-cı ildə Ələmut qalasında yaradılan Nizari İsmaili dövlətinin ordusuna verilən ad. Xaşxaşilər siyasi məqsədlər üçün həyata keçirdikləri qətllərə görə ad çıxarmışdılar. XIV əsrin ortalarında xaşxaşilərin adının Avropa dillərindəki tələffüzünə uyğun olan "assasin" sözü bir çox Avropa dillərinə qatil kimi tərcümə edilməyə başladı və indiyədək də həmin mənada qalmaqdadır. == Adın etimologiyası == "Xaşiyyə" sözünün nizarilərə münasibətdə işlənməsinə XII əsrin əvvəllərindən yazılı mənbələrdə rast gəlmək olar. Bu zamana qədər ismaililiyin iki cərəyanı - Fatimi Misirində möhkəmlənmiş nizarilər və mustalitlər arasında polemika kəskinləşdi. Fatimi xəlifəsi əl-Əmirin dövründə yazılmış əsərlərdən birində 1122-ci ildə Suriya nizariləri ilk dəfə Həşişiyyə adlandırılmışdır. Bu termin yenidən onlara münasibətdə Səlcuq salnaməsi “Nüsrətül-fətrə”də (1183), eləcə də tarixçilər Əbu Şama (vəf.
Xaşxaşkimilər
Xaşxaşkimilər (lat. Papaveraceae) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi.
Xaşxaşçiçəklilər
Qaymaqçiçəklilər (lat. Ranunculales) — i̇kiləpəlilər sinfinə aid bitki sırası.
Yuxu xaşxaşı
Yuxu xaşxaşı (lat. Papaver somniferum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin xaşxaş cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Birillik ot bitkisi olub, hündürlüyü 100-150 sm olub, tərkibi çoxlu şirəyə malikdir. Gövdəsi düzqalxan, sıxyarpaqlı, göyümtül-yaşıl, yuxarı hissəsi adətən budaqlıdır. Yarpaqları növbəli, göyümtül, sıx, və ya aşağı hissəsi damarlı, nadir hallarda tükcüklüdür. Kökətrafı yarpaqlarının uzunluğu 30 sm, çətir kimi toplanmış, qısa saplaqlı, ellipssəkilli, iridişcikli və ya kəsilmiş-pərli olub, kənarları kəskin dişciklidir. Gövdə yarpaqlarının uzunluğu 20 sm, enli ellipssəkilli və ya tükcüklü itidişciklidir. Çiçəkləri 1-10 saylı, iri, gövdə zirvəsi budaqlanan, çiçəkləri uzun və yağlı şişkindir. Çiçəkləmə dövründə başı aşağı əyilmiş çiçəklər hamar, tərkibində tiryək olan sortlar göyümtül-yaşıl, uzunsov-ellipssəkilli, zirvəsinin uzunluğu 3-4,5 sm, yağlı sortlarda isə onların ölçülərinin uzunluğu 2-2,5 sm, aşağı hissəsi qırmızı-bənövşəyi və ya tam yaşıl, enli-ellipssəkillidir. Kasacığı çılpaq, çiçəkləmədən əvvəl açılmağa başlayır.
Şərq xaşxaşı
Şərq xaşxaşı (lat. Papaver orientale) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin xaşxaş cinsinə aid bitki növü.
Qütb xaşxaşı
Qütb xaşxaşı (lat. Papaver radicatum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin xaşxaş cinsinə aid bitki növü.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 0.89 dəfə / 1 mln.
2002 •••••••••••••••••••• 17.13
2003 •••••• 4.33
2004 •••• 3.03
2005 •••••••• 6.07
2006 •••• 2.93
2007 •••• 3.38
2008 •• 1.22
2009 0.80
2010 0.82
2011 0.69
2014 0.34
2015 0.17
2016 •• 0.87
2018 0.15
2019 0.14

xaşxaş sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 is. bot. 1. Tərkibində süd şirəsi olan iri çiçəkli və içi xırda toxumlarla dolu qozaşəkilli meyvə verən bitki. Xaşxaşlar cinsi … birillik, ikiillik və ya çoxillik otlardır. Süd şirələri ağdır. M.Qasımov. Lalələr tökülüb qurtarmış, xaşxaş gömgöy göyərirdi. Ə.Vəliyev. 2. Bu bitkinin yeyilən xırda toxumları. Çörəyə, qoğala xaşxaş vurmaq. – Xərc edir bir para əşxas pulun bayramda; Zəfərana, yağa, razyanayə, xaşxaşə, ətə. M.Ə.Sabir. // Bu bitkinin tiryək hazırlanan qozası.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / xaşxaş

xaşxaş sözünün etimologiyası

xaşxaş sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 I сущ. мак: 1. травянистое растение сем. маковых, содержащее млечный сок и дающее плод в виде коробочки с мелкими семенами 2. семена этого растения, употребляемые в пищу II прил. маковый: 1. относящийся к маку. Xaşxaş toxumu маковые семена 2. добываемый из мака. Xaşxaş yağı маковое масло; xaşxaş fəsiləsi маковые (название семейства двудольных травянистых растений, к которому относятся мак, чистотел и др.)

    Azərbaycanca-rusca lüğət / xaşxaş

xaşxaş sözünün inglis dilinə tərcüməsi

xaşxaş sözünün fransız dilinə tərcüməsi

xaşxaş sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 сущ. бот. 1. хвешхвеш; // хвешхвешдин (мес. тум); 2. хвешхвешдин тум (мес. фаз, шуьрейриз ядай); хвешхведин кьил (тиряк ийидай).

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / xaşxaş

xaşxaş sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Azərbaycan dastanlarının leksikası

Tərkibində süd şirəsi olan iri çiçəkli və içi xırda toxumlarla dolu qozaşəkilli meyvə verən bitki. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda təşbeh kimi işlənir. Koroğlu Qıratın cilovunu buraxıb Həsən paşanın dalısınca çapdı. Həsən paşaya çatdıqda qılıncla başını xaş-xaş toxumu kimi dağıtdı. (Paris nüsxəsi, 6-cı məclis) * Koroğlu qəssab şəyirdinin yekəbaşlığını görüb, qılıncını çəkdi, onun başını xaşxaş toxumu kimi dağıtdı. (Paris nüsxəsi, 3-cü məclis)

Azərbaycan dastanlarının leksikası

"xaşxaş" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#xaşxaş nədir? #xaşxaş sözünün mənası #xaşxaş nə deməkdir? #xaşxaş sözünün izahı #xaşxaş sözünün yazılışı #xaşxaş necə yazılır? #xaşxaş sözünün düzgün yazılışı #xaşxaş leksik mənası #xaşxaş sözünün sinonimi #xaşxaş sözünün yaxın mənalı sözlər #xaşxaş sözünün əks mənası #xaşxaş sözünün etimologiyası #xaşxaş sözünün orfoqrafiyası #xaşxaş rusca #xaşxaş inglisça #xaşxaş fransızca #xaşxaş sözünün istifadəsi #sözlük