* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2004 | •••••• | 0.34 |
2005 | •••••••••••• | 0.67 |
2006 | •••••••••••••••••••• | 1.13 |
2007 | •••• | 0.21 |
2009 | ••••••••• | 0.48 |
2010 | •••••••••••••••••••• | 1.09 |
2011 | •••••••••••••••••••• | 1.12 |
2012 | ••••••• | 0.34 |
2013 | ••••••••••• | 0.58 |
2014 | ••••••• | 0.34 |
2015 | ••••••• | 0.34 |
2017 | ••• | 0.16 |
2018 | ••••••••••••••••••• | 1.05 |
2019 | •••••••••••••••••• | 0.97 |
1 f. 1. Bir şeyi zərbə ilə vurub ortadan uzununa aralamaq, bölmək, parçalamaq. Odunu yarmaq. Ağacı yarmaq. // Şaqqalamaq. 2. Kəsici alətlə və ya başqa bir şeylə qırıb yaralamaq. [Zeynəb acıqlı və ucadan:] Cəhənnəm olun buradan, yoxsa vallah, bu daşnan vurub başınızı yararam. C.Məmmədquluzadə. [Xaspolad:] Sapandımı görmədin? Budur bax, sabah tezdən gedərəm, gözlərəm, bayıra çıxdı, bir böyük daş ataram, baş-gözün yararam. C.Cabbarlı. 3. Maneəni dəf edərək yol açmaq, yarıb ortasından keçmək. Gəmi suyu yararaq irəliləyir. – Camaatı yara-yara (z.) Kərbəlayı Qubad daxil olur. Ü.Hacıbəyov. Dəvəçi qəbiristanlarında cümə axşamlarında olduğu kimi, camaatı yarıb keçmək mümkün deyildi. M.S.Ordubadi. [Qurban] qabağında qələbəliyi yarıb keçən arabaları … süzdü. A.Şaiq. // Müqaviməti qıraraq irəliləmək, keçmək. Düşmənin müdafiə xəttini yarmaq. Mühasirəni yarmaq. 4. Müalicə ya yoxlama və ya başqa məqsədlə bədənin bir yerini kəsmək. Çibanı yarmaq. Xəstənin qarnını yarmaq. Ölünü yarmaq. 5. Oğurluq məqsədi ilə bağlı, qapalı bir yeri sındırıb açmaq. Oğrular dükanı yarıblar. – [Xortdan:] …Qərvənd qaydası ilə saxlansa idi, yəqin xanım mənzilini yarmazdılar. Ə.Haqverdiyev. [Qurban:] İndi Məhərrəm bəy gəlincə mən min ev yarmışdım. S.S.Axundov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti1 Türkmən dilindən ayırıq sözünü ruscaya “трешина” kimi tərcьmə ediblər. Belə məlum olur ki, yarmaq və ayırmaq tarixən eyni söz olub, sonra iki müstəqil leksik vahid kimi formalaşıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti1 aralamaq — bölmək — parçalamaq
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti2 açmaq — keçmək
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti1 1. рубить, рассекать, раскалывать; 2. прорывать; 3. мед. оперировать, вскрывать, анатомировать (труп);
Azərbaycanca-rusca lüğət2 глаг. nəyi 1. колоть, раскалывать, расколоть (ударами разделить на части). Odun yarmaq колоть дрова, kötüyü yarmaq раскалывать пень 2. рассекать, рассечь (быстрым движением разделить, разрезать). Gəmi dalğaları yararaq irəliləyirdi корабль, рассекая волны, двигался вперёд, havanı yarmaq рассекать воздух, zülməti yarmaq рассекать тьму, dumanı yarmaq рассекать туман 3. разбивать, разбить (повредить ударом). Başını yarmaq разбить голову 4. расталкивать кого-л., толкать в разные стороны. Adamları yarıb keçmək пробиваться, расталкивая людей, izdihamı yarmaq расталкивать толпу 5. прорывать, прорвать, сломав сопротивление, проникнуть, пробиться сквозь что-л. воен. Müdafiə xəttini yarmaq прорвать линию обороны, mühasirəni yarmaq прорвать окружение, cəbhəni yarmaq прорвать фронт 6. грабить, ограбить. Kassanı (xəzinəni) yarmaq ограбить кассу, mənzili yarmaq ограбить квартиру 7. мед. оперировать, вскрывать, вскрыть, анатомировать. Yaranı yarmaq вскрыть рану, meyidi yarmaq анатомировать труп ◊ artıq tamah baş yarar жадность до добра не доведёт; bağrını yarmaq kimin перепугать, сильно испугать кого; zəhrini yarmaq kimin см. bağrını yarmaq; başını yarıb ovcuna qoz qoymaq причинив боль, выражать сочувствие; baş yarırlar nə üçün убиваются в очереди за чем
Azərbaycanca-rusca lüğət1 f. 1. to cleave (d.), to chop (d.), to split (d.), to cut* through (d.), to cut* in half lengthways (d.); odunu iki yerə ~ to cleave a block of wood in two, to chop / to split wood; kötük ~ to cleave a stump; 2. to break* through (d.) to breach (d.); düşmən cəbhəsini ~ to break* / to breach the enemy’s front; düşmənin müdafiəsini ~ to break* through / to breach the enemy’s defence; 3. (oğurlamaq) to rob (d.); ev ~ to rob a house; bank ~ to rob a bank; 4. tib. to dissect (d.); (yaranı, irinli yeri) to lance (d.), to cut* (d.), to open (d.); (xəstəni) to operate (on d.); to anatomize (d.); xəstəni ~ to operate on a patient; meyiti ~ to anatomize a dead body / corpse; Artıq tamah baş yarar, at. söz. ≅ All covet, all lose; ◊ bağrını / zəhrini ~ to terrify greatly, to frighten violently
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət1 f. fendre vt ; couper vt ; odun ~ fendre du bois ; düşmən cəbhəsini ~ faire une brèche dans les rangs de l’ennemi ; ev ~ cambrioler une maison ; xəstəni ~ opérer le patient
Azərbaycanca-fransızca lüğət1 гл. 1. гудун, юкьвай яна кьве пад (пай) авун (яргъивилихъди кӀарас, ттар, кьул ва мс.); odunu yarmaq кӀарас гудун; 2. яна хер авун, хун (мес. кьил); 3. рехъ акъудун, рехъ авун, кӀарна юкьвай фин (мес. фронтдин цӀарцӀин); атӀун, кьве патахъ авун (мес. гимиди яд); 4. атӀун (мес. азарлудан руфун); къазунун, гудун (мес. мийит, буьвел); 5. атӀун, чуьнуьхун макьсаддалди кӀеви са чка (мес. кӀвал, туьквен) хана ахъаюн.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti