* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••••••• | 30.84 |
2003 | •••••••••••••••••••• | 36.22 |
2004 | •••••••••••••••••• | 31.67 |
2005 | ••••••••• | 15.52 |
2006 | ••••••••••••• | 23.20 |
2007 | •••••••••• | 17.97 |
2008 | •••••••••••• | 20.71 |
2009 | •••••••••••• | 20.96 |
2010 | •••••••• | 12.71 |
2011 | ••••••• | 11.50 |
2012 | ••• | 5.42 |
2013 | •••• | 5.83 |
2014 | •••••• | 9.44 |
2015 | •• | 3.57 |
2016 | ••••• | 9.02 |
2017 | •••••••• | 14.31 |
2018 | •••••• | 9.74 |
2019 | •••••••• | 13.07 |
2020 | ••••• | 8.35 |
1 is. 1. İnsanın doğulub böyüdüyü yer, məmləkət, ölkə; vətən. Ey kiçik dəmirçi, duyduğun haqdır; Çalış, yurdun üçün özünü göstər. Ə.Cavad. Həyətimdə safalı bir bağ salacağam mən; Yurdumda bir misilsiz bağban olacağam mən. M.Müşfiq. Hər məktubun öz dili var; Təravəti, istisi var; Çox məktubun sözlərində; Doğma yurdun tüstüsü var. R.Rza. Onlar yeni bir ilham və inam ilə xaraba qalmış yurdlarını abad etməyə başladılar. Ə.Məmmədxanlı. 2. Yaşayış yeri, ev, ev-eşik, məskən. Yurdundan olmaq (ev-eşiyindən, yaşadığı yerindən məhrum olmaq, avara düşmək). □ Yurd salmaq – oturmaq, sakin olmaq. Deyirdilər ki, qədimdə [bu kəndə] daş qoyub yurd salan adamın gözəl bir qızı varmış. İ.Hüseynov. // Yaşayış məntəqəsi; kənd, el, oba. Biz düşən yurdun adı Qızılboğaz idi. İ.Əfəndiyev. 3. Körpə evi, uşaq bağçası mənasında. Səyyahlar fabriki gəzdilər. Burada körpə çocuqlar üçün yurdlar, dispanserlər, sənət məktəbləri … gördülər. Çəmənzəminli. 4. məc. Bir şeyin çox olduğu yer. Qəhrəmanlar yurdu. ◊ Yurdda qalan məc. – hamıdan geri qalan. [Badam xala:] Yurdda qalan elə səninlə mən imişəm. Kursda arvad nə qədər… Mir Cəlal.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / yurd1 Belə güman edirəm ki, yer kəlməsi ilə qohumdur, “yaşayışyeri” deməkdir. Sondakı samit nədir? - sualı qaranlıq qaldığından şərh mübahisəlidir. Bəlkə də, sözün əsli yerot (oturmaq yeri, lövbər salınan yer) kimi olub və sonradan sadələşərək yurt şəklinə düşüb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / yurd2 сущ. 1. очаг (символ родного дома, семьи). Doğma yurd родной очаг 2. жильё, дом (обитаемое место). Köhnə yurd старое жильё, ata yurdu отчий дом 3. родина, отчизна, край: 1) страна, место, где человек родился. Azad yurd свободный край, öz yurdunu qorumaq беречь свой край; ana yurd Родина-мать, ata-baba yurdu родина предков, yurdundan ayrı düşmək оказаться вдали от родины, yurdunu tərk etmək покинуть родину 2) место зарождения, произрастания, нахождения кого-л., чего-л. Odlar yurdu страна огней, “qara qızıl” yurdu родина “чёрного золота”, şairlər yurdu родина поэтов ◊ yurd eləmək разрушить; yurd salmaq: 1. осесть, обосноваться, жить (постоянно); 2. перен. гнездиться; yurduna od salmaq kimin разорить, предать огню очаг чей; yurdunda turp əkmək kimin смести начисто кого; yurduna su bağlamaq kimin камня на камне не оставить от чьего жилья; yurdunda çıraq yandırmaq kimin продолжать род чей; yurdu dağılsın kimin чтобы остался без крова кто; ata yurdunu boş qoymaq покинуть родной очаг; nə yeri var, nə yurdu ни кола ни двора; yurdu boş qalmaq остаться без наследника
Azərbaycanca-rusca lüğət / yurd1 i. 1. (həm müst., həm də məc.) hearth; 2. dwelling; domicile; 3. native land, homeland, motherland, mother country, fatherland; (doğulduğu yer) birthplace; ~unu qorumaq to defend one’s native land; ~una məhəbbət love for one’s nativeland / fatherland; 4. land, home; ◊ odlar ~u land of flames; şairlər ~u land of poets; ◊ ~u boş olmaq ≅ to be childless, to be heirless
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / yurd1 is. pays m natal ; patrie f ; foyer m ; maison f paternelle ; lieu m de naissance logis m ; demeure f ; ~unu qorumaq défendre sa patrie ; ~una məhəbbət amour m de la patrie ◊ odlar ~u pays des flammes ◊ ~u boş olmaq vivre sans enfants héritiers
Azərbaycanca-fransızca lüğət / yurd1 сущ. 1. инсан хана чӀехи хьайи чка, мемлекат, уьлкве; диге, ватан; 2. яшамиш жедай чка, кӀвал, кӀвал-югъ, мескен; хуьр, уба; yurd salmaq мескен кутун, бине кутун, мескен кутуна ацукьун; 3. аялрин кӀвал, аялрин бахча манада; 4. пер. са затӀунин гзаф авай чка, макан (мес. кьегьалрин); ** yurdda qalan пер. виридалай гуьгъуьна амайди, виридалай кьулухъ галамайди.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / yurd