Zəncəfil
Zəncəfil (lat. Zingiber) — zəncəfilkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.Zəncəfil tərkibində efirli yağ olan bitkidir. Ümumiyyətlə, bu fəsildən olan üç növ bitkinin köklərindən zəncəfil alınır. Bunlar: aptek zəncəfili (Zingiber officinale), alpiniya zəncəfili və kurkuma zəncəfilləridir.
Göstərilən bu bitkilərin üçü də cənubi Asiyanın rütubətli tropik meşələrində bitir. Bunlardan: aptek zəncəfili Amerikanın münasib iqlimli rayonlarında çoxdan becərilir.
Zəncəfil bitkiləri çoxillik, orta boylu ot bitkiləridir. Hər üçünü də xoşagələn ətirli efirli yağı vardır. Kökümsov gövdələrində efirli yağın miqdarı daha çox olduğu üçün o, xammal kimi işlədilir. Bu bitkilərin efirli yağına xoş ətirli iy verən tərkibindəki seskviterpenlərdir [sineol, zinkiberol, kingerol və s.].
Kassumunar zəncəfil
Kassumunar zəncəfil (lat. Zingiber cassumunar) - zəncəfil cinsinə aid bitki növü.
Aptek zəncəfili
Aptek zəncəfili (lat. Zingiber officinale) — zəncəfilkimilər fəsiləsinin zəncəfil cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Amomum angustifolium Salisb.
Amomum zingiber L.
Amomum zinziba Hill [Spelling variant]
Curcuma longifolia Wall.
Zingiber aromaticum Noronha [Invalid]
Zingiber cholmondeleyi (F.M.Bailey) K.Schum.
Zingiber majus Rumph.
Zingiber missionis Wall.
Zingiber officinale var. cholmondeleyi F.M.Bailey
Zingiber officinale f. macrorhizonum (Makino) M.Hiroe
Zingiber officinale var.
Zerumbet zəncəfili
Zerumbet zəncəfili (lat. Zingiber zerumbet) - zəncəfil cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Amomum silvestre Poir.
Amomum spurium (J.Koenig) J.F.Gmel.
Amomum sylvestre Lam. [Illegitimate]
Amomum zerumbet L.
Cardamomum spurium (J.Koenig) Kuntze
Dieterichia lampujang Giseke
Dieterichia lampuyang Giseke
Dieterichia major Raeusch.
Dieterichia minor Raeusch.
Dieterichia spuria (J.Koenig) Giseke
Zerumbet zingiber T.Lestib.
Zingiber amaricans Blume
Zingiber aromaticum Valeton
Zingiber blancoi Hassk.
Zingiber darceyi H.J.Veitch
Zingiber littorale (Valeton) Valeton
Zingiber ovoideum Blume
Zingiber spurium J.Koenig
Zingiber sylvestre Garsault [Invalid]
Zingiber truncatum Stokes
Zingiber zerumbet var.
Zəncəfilkimilər
Zəncəfilkimilər (lat. Zingiberaceae) — zəncəfilçiçəklilər sırasına aid bitki fəsiləsi.
Zəncəfilçiçəklilər
Zəncəfilçiçəklilər (lat. Zingiberales) — örtülütoxumlular şöbəsinin birləpəlilər sinfinə aid bitki sırası.
== Təbii yayılması ==
== Botaniki təsviri ==
=== Fəsilələri ===
(APG II sistemi ilə)
Cannaceae Juss. (1789), nom. cons.
Costaceae Nakai (1941)
Heliconiaceae Nakai (1941)
Lowiaceae Ridl. (1924), nom. cons.
Marantaceae R.Br. (1814), nom.
