* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | •• | 1.57 |
2004 | •• | 1.35 |
2006 | • | 0.68 |
2007 | •• | 1.48 |
2008 | • | 0.24 |
2009 | •• | 1.12 |
2010 | • | 0.64 |
2011 | • | 0.60 |
2012 | •• | 2.15 |
2013 | ••• | 2.63 |
2014 | •• | 1.20 |
2016 | •••••••••••••••••••• | 21.69 |
2018 | • | 0.60 |
2019 | • | 0.28 |
2020 | • | 0.40 |
1 is. Şərab. Calal başını kənara çəkib üzünü turşudur: – Vallah, dadaş, genə çaxır içmisən. C.Məmmədquluzadə. ◊ Çaxır tuluğu zar. – içki düşkünü.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / çaxır1 Belə zənn edirəm ki, sözün ça hissəsi “su” deməkdir. Çaxır yerinə sucuq da işlətmişik. Çamur, çay, cürdək, cüvar, çiskin, çiləmək, çiy, çən kimi sözlərdə də ça (cu, cü, çi) hissəsi su anlamı ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / çaxır1 ÇAXIR (içki növü) [Dilbər xanım:] Çaxır içmisən, yoxsa qarğa beyni yemisən, meni evdən qovursan? (N.Vəzirov); BADƏ (şair.) Könül, meyxanə cənnət, badə kövsər, saqidir qılman; Gedib vaiz deyən nisyə sözə ümidvar olma (S.Ə.Şirvani); MEY (şair.) Saqiya, mən ta əzəldən düşmənəm sərxoşluğa; Mey içib uçmaq nədir bilməz bu könlüm boşluğa (S.Rüstəm); PEYMANƏ (kl.əd., məc.) ..İçilir hər yerdə peymanə, gəlsin (Q.Zakir); SƏHBA (məc., arx.) Məstlikdir səbəbi-hürməti gər səhbanın.. (S.Ə.Şirvani); ŞƏRAB Gəlin şərab içib məst olmayaq biz; Məst olaq mənalı düşüncələrdən (B.Vahabzadə).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / çaxır2 см. şərab I сущ. вино. Tünd çaxır крепкое вино, qazlı çaxır шипучее вино, xalis üzüm çaxırı натуральное виноградное вино, kəmşirin çaxır полусладкое вино, çaxırın tündlüyü крепость вина, çaxır butulkası бутылка из-под вина II прил. винный: 1. относящийся к вину, свойственный ему. Çaxır iyi винный запах 2. предназначенный для вина. Çaxır anbarı винный склад, винный погреб, çaxır çəni (boçkası) винная бочка 3. производящий вино. Çaxır zavodu винный завод ◊ çaxır spirti винный спирт (бесцветная жидкость, этиловый спирт); çaxır turşusu винная кислота; çaxır tuluğu бездонная бочка (о человеке)
Azərbaycanca-rusca lüğət / çaxır1 i. (üzümdən hazırlanmış) wine; təzə ~ green / new wine; bir stəkan ~ a glass of wine; mənim sevdiyim çaxır my favourite wine; ~ içmək to drink* wine
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / çaxır1 is. vin m ; təzə ~ vin m jeune, vin nouveau ; ~ içmək boire du vin
Azərbaycanca-fransızca lüğət / çaxır1 сущ. чехир, шараб, чахур; ** çaxır tuluğu зар. чехир авай цел, хъунал гзаф рикӀ алай кас.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / çaxır