çətin sözü azərbaycan dilində

1 Bir sıra mürəkkəb feli sifətlərin birinci tərkib hissəsi olub, onların ifadə etdiyi şeyin çətin, mürəkkəb olduğunu bildirir; məs.: çətinəriyən (metal), çətinoxunan (kitab), çətinsayılan (mal).

2 sif. İcrası, həyata keçirilməsi, aradan qaldırılması, həlli, başa düşülməsi və s. çox böyük zəhmət, səy, gərginlik tələb edən (asan ziddi). Çətin iş. Çətin vəzifə. Çətin imtahan. – [Nuriyyə:] Ən çətin məsələ-misallar seçib həll elədim. İ.Əfəndiyev. Osa mənə öyrədib təbiətin dilini; Onun sirli dilini, çətin dilini. B.Vahabzadə. // zərf Çətinliklə başa gələn; ağır (asan ziddi). Çətin nəfəs almaq. Çətin həzm olunan qidalar. // Çox ağır, dözülməz. Çətin vəziyyət. Çətin şərait. – Çocuqlarından ayrılmaq nə qədər çətin, nə qədər ağır idi. S.Hüseyn. ◊ Çətinə düşmək – ağır, çıxılmaz vəziyyətə düşmək, dara düşmək. [Fərhad Mustafaya:] Əgər çətinə düşsən, Əsgəran atlı bölüyündəki yoldaşlara müraciət edərsən. Ə.Məmmədxanlı. [Qarovul:] Bir xan ki öz rəiyyətini qaramal kimi sata, o, rəiyyət məhəbbətini qazanamı bilər ki, çətinə də düşəndə rəiyyət onun arxasında dursun? Ə.Haqverdiyev. Çətinə salmaq – çətin vəziyyətə salmaq, işini daha da çətinləşdirmək, dara salmaq. Elə bil Nərgiz özü də qocanı bir qədər çətinə saldığını duyaraq ondan soruşdu. Ə.Məmmədxanlı. Mən bədbəxti taleyim yaman saldı çətinə… B.Vahabzadə.

1 ağır — əziyyətli — məşəqqətli — əzablı — zəhmətli

2 mürəkkəb — müşkül — ağır — dolaşıq

3 ÇƏTİN (müxtəlif mənalarda) Yay zamanı İsa bulağından kef üstündən qayıdanlardan qorunmaq çətin işdir (B.Bayramov); AĞIR O bilir ki, qurtuluşun doğru, çətin yolu budur; Ağır illər keçəcəkdir; Fırtınalar sovuşacaq (R.Rza); QƏLİZ (çox çətin) [Dilarə:] Əmin təmənnasız filan operasiya edir, özü də ən qəliz, on mürəkkəb əməliyyatları şəxsən özü edir (Anar); MƏŞƏQQƏTLİ Uşaqlarla bir yerdə böyümüş, əzab-əziyyətli, məşəqqətli bir yol keçmişdir (Ə.Qasımov); MÜRƏKKƏB Sənə bu həyatdır ən böyük məktəb; O həm sadədir, həm də mürəkkəb (A.Şaiq); MÜŞKÜL (çox çətin) Vəzir: Bəhlulu yox etmək müşkül işdir (A.Şaiq).

1 ÇƏTİN – RAHAT Ulduzlar sayrışanda; Qəlb qəlbə qarışanda; Çətin olur ayrılmaq; Göz-gözə alışanda (Bayatı); Qoy bir an ürəyim rahat döyünsün; Bu qədər insafsız olmaz ki, adam! (M.Araz).

1 1. трудный, головоломный, затруднительный, мудреный; 2. тягостный; 3. тернистый; 4. щекотливый;

2 первая составная часть сложных слов, соответствующая по значению словам трудно …, туго … Çətinkeçilən труднопроходимый, çətinəriyən труднорастворимый; тугоплавкий; çətinbaşadüşən тугодум

3 I прил. 1. трудный: 1) требующий большого труда, усилий. Çətin məsələ трудная задача, çətin imtahan трудный экзамен 2) с трудом поддающийся воспитанию, доставляющий много забот. Çətin uşaq трудный ребенок, çətin sinif трудный класс 3) совершаемый с трудом. Çətin tənəffüs трудное дыхание 4) выдерживаемый, переносимый с трудом, затруднительный, обременительный. Çətin şərait трудные условия, çətin vəziyyət трудное (затруднительное) положение 5) полный тяжёлого труда, забот, лишений, горя. Çətin həyat трудная жизнь, çətin il трудный год 6) сопряжённый с физическими страданиями, болью; мучительный. Çətin ölüm трудная смерть 2. тяжёлый, тягостный, тяжкий, нелёгкий. Çətin iş тяжёлая работа, çətin əməliyyat тяжёлая операция, çətin yol нелёгкий путь 3. головоломный. Çətin misal головоломный пример II нареч. трудно. Çətin danışmaq трудно говорить, çətin nəfəs almaq трудно дышать III предик. çətindir трудно; туго. Yaşamaq çətindir трудно жить, çətin olacaq будет трудно, туго. Onun üçün çətin olacaq ему будет трудно, demək çətindir сказать трудно, çətinə düşmək: 1. попасть в переплёт; 2. осложняться, осложниться; çətinə salmaq затруднять, затруднить; усложнять, усложнить, озадачивать, озадачить; çətin ki вряд ли

1 I. s. difficult, hard; complicated; arduous; ~ iş arduous / hard / difficult work; ~ dil difficult language; ~ sual hard / complicated question; ~ tapşırıq difficult / arduous task; ~ vaxt / zaman hard time(s); ~ vəziyyət difficult / painful situation / predicament, ticklish situation d.d.; ~ vəziyyətə düşmək to get* into difficulties / trouble; ~ vəziyyətdə olmaq to be* in great difficulties, ~ vəziyyətdən çıxmaq to get* out of a difficulty; ~ (tərbiyə edilən) uşaq difficult child; ~ vəziyyətə salmaq to bring* to bay II. z. hard, with difficulty; ~ yaşamaq to live hard, to have* a hard time

1 1) sif. difficile, ardu, -e, compliqué, -e, pénible ; ~ iş travail m difficile ;~ uşaq enfant m difficile ; 2) zərf. avec difficulté ; difficilement ; péniblement ; ~ yaşamaq vivre péniblement

1 1. прил. четин; çətin iş четин кӀвалах; // гзаф залан, эхиз тежер; çətin vəziyyət четин везият; 2. нареч. четин, залан; четинз (мес. нефес къачун); ** çətinə düşmək четинвиле гьатун, кӀеве акӀун (гьатун), дарда гьатун (акӀун); çətinə salmaq четинвиле кутун, кӀеве ттун (акӀурун), кӀвалах (везият) амадайни четинарун, дарда ттун.

1 çetin, güç, zor