IE sözü azərbaycan dilində

Beynəlxalq Elektrotexnika Komissiyası - (ing. International Electrotechnical Commission, IEC, rus. Международная электротехническая комиссия, türk. Uluslararası Elektroteknik Komisyonu) – elektronika və elektrotexnika sahəsində, o cümlədə elektrik və başqa avadanlıqların təhlükəsizliyi üzrə standartlarla məşğul olan beynəlxalq təşkilat. Əsası 1906-cı ildə qoyulub və Cenevrə şəhərində yerləşir. Dünyanın 81 ölkəsi bu komissiyanın üzvüdür. IEC ölçü vahidləri, xüsusən, qauss, hers və veber üçün standartların inkişafına və yayılmasına yardım edib. == Həmçinin bax == Amerika Milli Standartlar İnstitutu == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

IEEE 1284 - – kompüterlərin paralel portları üçün IEEE İnstitunun işləyib hazırladığı standartlar toplusu. Kompüteri periferiya qurğuları ilə birləşdirmək üçün nəzəri olaraq 4 Mbit/san (gerçəkdə, qurğulardan asılı olaraq, təxminən 2 Mbit/san) buraxılış qabiliyyətinə malik olan ikiyönlü paralel portu təyin edir. IEEE 1284 standartı üç bağlayıcını (konnektoru) təyin edir: kompüterində olan ənənəvi 25-kontaktlı yuva ¬– DB-25 (IEEE 1284A), printerdə olan 36-kontaktlı Centronics bağlayıcısı (IEEE 1284B) və yeni miniatür bağlayıcı (IEEE 1284C). == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

IEEE 488– IEEE İnstitutu tərəfindən çoxamaclı interfeys şini (GENERAL-PURPOSE INTERFACE BUS, GPIB) üçün hazırlanmış standart. IEEE 488 standartı ötürülən verilənlərin və şinin idarəolunması kanallarının, eləcə də onda istifadə olunan gərginliyin və cərayanın səviyyəsinin xarakteristikasını müəyyən edir. çoxamaclı interfeys şini - (ingiliscə general-purpose interface bus (GPIB), rusca универсальная интерфейсная шина – kompüterlər və avtomatlaşdırılmış sənaye avadanlıqları arasında informasiya mübadiləsi üçün Hewlett-Packard şirkətinin işləyib hazırladığı şin konstruksiyası. Bu şinin texniki təsviri IEEE standartına daxil edilib. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

IEG Mainz (Institut für Europäische Geschichte) — Almaniyanın Maynts şəhərində yerləşən tədqiqat mərkəzidir. Tədqiqat səmtləri 15–20-ci əsrlərdə Avropa xalqlarının tarixi, mədəniyyətinin inkişafı, əsas siyasi və dini cərəyanların tarixidir. İnstituta müdirlik edən Prof. Dr. Dingellə Prof. Dr. Haynts Duxxardtdır.

IELTS (abbr. International English Language Testing System; ing. Beynəlxalq İngilis Dili İmtahanı Sistemi) - ana dili İngilis dili olmayanlar üçün İngilis dilinin beynəlxalq standartlaşdırma testi. == Əhəmiyyəti == ABŞ və digər ingilis dilli ölkələrdəki universitetlərdə təhsil almaq üçün əvvəlcə İngilis dili imtahanlarından keçmək lazımdır. Bir çox Amerika kollec və universitetləri iki testdən birini və ya hər ikisinin nəticələrini qəbul edir. Bu imtahanlardan biri “İngilis dili xarici dil qismində” mənasını verən TOEFL-dur. Digəri isə “Beynəlxalq İngilis dili İmtahanı sistemi” anlamına gələn IELTS-dir . IELTS testləri daha çox 121 ölkədə təşkil edilir. Bu imtahanların hər ikisini Azərbaycanda da vermək olar. IELTS-in icraçı direktoru Beril Meyronun sözlərinə görə, bu imtahanda da iştirakçıların sayı eyni olur.

IETF(Internet Engineering Task Force; azərb. İnternet mühəndisliyi üzrə xüsusi komissiya‎) – İnternetin arxitekturası və protokolların inkişafı ilə məşğul olan layihəçilərin, şəbəkə operatorlarının və provayderlərin açıq beynəlxalq cəmiyyəti. 1986-cı ildə IAB (Internet Architecture Board) tərəfindən yaradılıb. Bütün texniki işlər IETF-in konkret mövzularla (məsələn, marşrutlama, verilənlərin nəqli, təhlükəsizlik və s. məsələlərlə) məşğul olan işçi qruplarında həyata keçirilir. Əsas işlər poçt göndərişləri vasitəsilə aparılır, ancaq ildə üç dəfə IETF-in toplantısı keçirilir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

IETF sənədlər seriyası (ing. Request for Comments) – İnternetin “quruluşunu” (məsələn, TCP/IP standartlarını) müəyyən edən IETF sənədlər seriyası (standartlar, təlimatlar, işçi qrupların hesabatları və s.). ISOC üzvü olan istənilən şəxs RFC-də dərc olunmaq üçün sənədi müzakirəyə təqdim edə bilər. Dərc olunan sənədə nömrə verilir. Dərc olunmuş variant heç vaxt dəyişdirilmir, dəyişdirilmiş variant yeni nömrə alır, ona görə də verilmiş standartın son RFC-lərini tapmaqda problem olur. 1969-cu ildən buraxılışına başlanmış belə sənədlərin sayı bir neçə mindir. RFC ödənişsizdir və hamı üçün açıqdır. Standart kimi nəzərdən keçirilən sənəd standartın işlənib hazırlanması, testlənməsi və təsdiqinin bütün mərhələləri keçir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Liparis (lat. Liparis) — səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Sinonimləri == Alatiliparis Margonska & Szlach. Alipsea Hoffmanns. Anistylis Raf. Apation Blume Cestichis Thouars Distichis Thouars Diteilis Raf. Empusa Lindl. Empusaria Rchb. f. Gastroglottis Blume Iebine Raf.

Qızılquş (lat. Falco) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

IEEE 802.11be, Wi-Fi 7 və ya Extremely High Throughput (EHT) – IEEE 802.11 standartının növbəti versiyası. O, 802.11ax standartına əsaslanaraq, 2.4, 5 və 6 GHz tezlik diapazonlarında stasionar və piyada sürətləri ilə daxili və açıq havada işləyən simsiz lokal şəbəkə olmağı hədəfləyir. Faktiki nəticələr xeyli aşağı olsa da, sürətlərin nəzəri olaraq maksimum 46 Gbit/s-ə çatacağı gözlənilir.802.11be-nin hazırlanması davam edir. İlkin layihə 2021-ci ilin martında təqdim edilsə də, yekun variantı 2024-cü ilin əvvəlinə gözlənilir. Buna baxmayaraq, 2022-ci ildə qaralama halında olan standartlar əsasında çoxlu sayda məhsul açıqlanmışdır. Onlar 2023-cü ilin əvvəllərində bazara çıxarılmışdı. Qlobal Wi-Fi 7 bazarı 2023-cü ildə 1 milyard ABŞ dolları həcmində qiymətləndirilir. 2030-cu ilə qədər bu rəqəmin 24,2 milyard ABŞ dollarına çatacağı proqnozlaşdırılır. == Əsas xüsusiyyətlər == Aşağıdakılar Qaralama 3.0-da təsdiq edilmiş əsas xüsusiyyətlərdir: 4096-QAM (4K-QAM) hər bir simvolun 10 bit əvəzinə 12 bit daşımasına imkan verir ki, bu da Wi-Fi 6-nın 1024-QAM-dan 20% daha yüksək nəzəri ötürmə sürəti ilə nəticələnir Bitişik və ayrı 320/160+160 MHz və 240/160+80 MHz ötürmə genişliyi Multi-Link Operation (MLO), müxtəlif tezlik diapazonları və kanallar üzrə eyni vaxtda məlumat göndərmək və qəbul etməklə tutumu artıran xüsusiyyətdir. (2,4 GHz, 5 GHz, 6 GHz) MLO-nun istifadəsi sayəsində 1/100-ə qədər gecikmənin olması 16 ötürücü axını və MIMO (ing.

IEEE 802.11ac-2013 və 802.11ac — IEEE 802.11 protokollarında (Wi-Fi şəbəkə ailəsinin bir hissəsi olan) simsiz şəbəkə standartı. 5 GHz zolağında yüksək ötürücülü simsiz lokal şəbəkələri (WLAN) təmin edir. Wi-Fi Alyansı tərəfindən Wi-Fi 5 olaraq adlandırılmışdır.Saniyədə ən azı 1,1 giqabit çoxstansiyalı ötürmə qabiliyyətinə və saniyədə ən azı 500 meqabit tək keçidli ötürmə qabiliyyətinə malikdir. Bu 802.11n-in əhatə etdiyi hava-interfeysi konsepsiyalarını genişləndirməklə həyata keçirilir: daha geniş radio frekansının buraxılış zolağının eni (160 MHz-ə qədər), daha çox MIMO fəza axını (səkkizə qədər), aşağı keçidli çoxistifadəçili MIMO (dörd müştəriyə qədər) və yüksək sıxlıqlı modulyasiya (256-QAM-a qədər).Wi-Fi Alyansı AC simsiz məhsullarının tətbiqini "Dalğa 1" və "Dalğa 2" adlı iki fazaya ("dalğalara") ayırdı. 2013-cü ilin ortalarından etibarən alyans IEEE 802.11ac Draft 3.0 əsasında istehsalçılar tərəfindən göndərilən Dalğa 1 802.11ac məhsullarını sertifikatlaşdırmağa başladı (IEEE standartı həmin ilin sonuna qədər yekunlaşdırılmadı). Daha sonra Wi-Fi Alyansı 2016-cı ildə MU-MIMO (yalnız aşağı keçidli), 160 MHz kanal eni dəstəyi, daha çox 5 GHz çox kanalı və dörd fəza axını (dörd antenna ilə; Dalğa 1 və 802.11n-də üç və IEEE-nin 802.11ax spesifikasiyasında səkkizlə müqayisədə) kimi əlavə xüsusiyyətləri özündə cəmləşdirən Dalğa 2 sertifikatını təqdim etdi. Bu Dalğa 2 məhsullarının Dalğa 1 məhsullarından daha yüksək enə və tutuma malik olacağı mənasını verirdi.

IEEE 802.11n-2009 və ya 802.11n — məlumat sürətini artırmaq üçün çoxlu antenalardan istifadə edən simsiz şəbəkə standartı. "Wi-Fi Alliance" həmçinin standart texnologiyanı geriyə doğru Wi-Fi 4 olaraq etiketləmişdir. Bu digər funksiyalar arasında MIMO, çərçivə aqreqasiyası və təhlükəsizlik təkmilləşdirmələri üçün dəstəyi standartlaşdırmışdır. IEEE 802.11n-2009 2,4 GHz və ya 5 GHz tezlik diapazonlarında istifadə edilə bilər. MIMO dəstəyini təqdim edən ilk Wi-Fi standartı olaraq 802.11n standartı (və ya standartın qaralama versiyası) dəstəkləyən cihazlar MIMO (Wi-Fi məhsulları) adlanır. 802.11a ilə eyni spektri qoruyaraq məlumat sürətini artırmaq üçün MIMO-OFDM istifadə ilk dəfə "Airgo Networks" tərəfindən nümayiş etdirilmişdir.Standartın məqsədi 20 MHz kanalda bir məkan axını ilə maksimum xalis məlumat sürətinin 54 Mbit/s-dən 72 Mbit/s-ə və 40 MHz kanal enində dörd məkan axınının istifadəsi ilə 600 Mbit/s-ə qədər əhəmiyyətli artımla əvvəlki iki standarta – 802.11a və 802.11g standartlarına nisbətən şəbəkə ötürmə qabiliyyətini yaxşılaşdırmaqdır.IEEE 802.11n-2009 IEEE 802.11-2007 simsiz şəbəkə standartına düzəlişdir. 802.11 simsiz şəbəkə ötürmə üsullarını tənzimləyən IEEE standartları toplusudur. Onlar bu gün yaşayış və biznes sahələrində simsiz əlaqə təmin etmək üçün 802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n, 802.11ac və 802.11ax versiyalarında istifadə olunur. 802.11n-in inkişafı 2002-ci ildə başlamış, 2009-cu ildə buraxılmışdır. 802.11n protokolu indi dərc edilmiş IEEE 802.11-2012 standartının 20-ci bəndidir.