* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2004 | •••••••••••••••••••• | 0.34 |
2010 | •••••• | 0.09 |
2011 | •••••• | 0.09 |
1 is. [fars. şirmahi] 1. Fil sümüyü və ya ona bənzər maddə. Şirmayı dillərdə süzür barmaqlar; “Səadət nəğməsi” yaradır bahar. S.Vurğun. Minayə … incə, uzun barmaqlarını pianonun şirmayısı tökülmüş dillərinin üstündə oynadır. Ə.Əbülhəsən. // Sədəf. [Buğacın] belində zərif naxışlı tirmə qurşağa taxılmış ağ şirmayı dəstəkli, qırmızı məxmər qınlı bir bıçaq var idi. M.Rzaquluzadə. 2. sif. məc. Sədəf kimi, ağappaq. Şirmayı dişlər. Şirmayı dəri. – Şirmayı rəngli maşının; Rulundan yapışıb; Şirmayı barmaqlı əllər; Sürür maşını küçələrlə. N.Rəfibəyli.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / şirmayı1 Güman olunur ki, “morj” anlamında işlədilən şirmahi” (“şir balığı” və ya “şir kimi olan balıq”) sözünün əsasında əmələ gəlib, farscadır. Fars dilində mah “ay” deməkdir, mahı isə “balıq”. Şirmahi sözü farslarda balıqlardan birinin adını bildirir. Həmin sözün 2-ci mənası “fil sümüyü” deməkdir. Şirmayı da bizim dildə “fil sümüyü” kimi başa düşülür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / şirmayı1 I сущ. перламутр II прил. перламутровый. Şirmayı düymələr перламутровые пуговицы, şirmayı daraq перламутровая расческа, pianonun şirmayı dilləri перламутровые клавиши пианино, şirmayı saz перламутровый (отделанный перламутром) саз
Azərbaycanca-rusca lüğət / şirmayı1 [fars. şirmahi] сущ. 1. филдин кӀараб ва я адаз ухшар затӀ; // седеф, магьи; 2. прил. пер. седеф хьтин, лаплацу (мес. сарар, хам, ранг).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / şirmayıfars. əsli: şirmahi Fil sümüyü və ya ona bənzər maddə; sədəf. Pərişan tellərində Şirmayı şana dolanır. Bəxtəvər gümüş kəmər Dönür hər yana, dolanır. (“Səyyad və Sədət”)
Azərbaycan dastanlarının leksikasıfil sümüyündən hazırlanmış sədəf; parlaq, ağappaq.
Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.