Şirvanat
Şirvanat — ərəbcə şirvanın cəm şəklidir. Orta əsr mənbələrində Şirvan və ona tabe olan ərazilərə verilən ad.
== Tarixi ==
“Qarabağnamə”
müəllifi olan tarixçi Mir Mehdi Xəzani bu barədə belə yazır:
“Şul vaxtda ki, Nadir şah Gəncə və Tiflis və İrəvan
və Naxçıvan və Şirvanat vilayətlərini osmanlı sultanının qoşunlarının təsəllütlərindən çıxardıb Abdulla
paşa Köprülü oğlu vəziri-əzəmi-Rum yüz min qoşun və
çox top və tədarükat ilə sultani-Rum tərəfindən məmur
olub gəlmişdi ki, Nadir şah ilə cəng edə. Nadir şah Gəncə
mühasirəsinə məşğul ikən Abdulla paşanın şul əzim
əsagirləri ilə İrəvana gəlməyini eşidib, Gəncə üstə qoşun
qoyub, özü əlli min qoşun ilə Abdulla paşaya müqabil
gedib Naxçıvan və İrəvanın Arpa çayında davaları vaqe
olub, Rum qoşununu
basıb və Abdulla paşa vəziri-əzəmi
Rüstəm bəy Qaraçorlu
öldürüb başını Nadir şah
hüzuruna gətirmişdi”. (“Qarabağnamələr”, 2-ci kitab,
Bakı, “Şərq-Qərb”, 2006, səh. 123-124).
Şah Təhmasibin 1549-cu ilin yanvarında Mazandaran hakimimə göndərdiyi Fəthnamədən məlum olur ki, qızılbaşlar sözgedən problemi Şəki hakimliyini talamaq yolu ilə həll etməyə çalışıblar. Həmin mənbədə Şah Təhmasib bəyan edir ki,
"Azərbaycan və Şirvanat ləşgəri ilə Qarabağa rəvan olduq ki Bərdə ölkəsində qışlaq edib ərzaq və ləşgərə zəruri olan şeyləri bu il Şəki və Gürcüstan ölkəsi və o hüduddan əldə edək və sözgedənin (Dərvişməhəmməd xanın) hörmətli oğlu Cahan müta hökm üzrə tez layiqli peşkəşlərlə yüksək dərgaha gəlib Zəfər təsirli ordugaha qatıldı və Cəlaləddin Sunduk bəy qorçibaşını əmirlərin qorçilərindən və ləşgərlərindən on min kəsi rəvanəye-Şəki edib özünə Bərdə ölkəsində dayanmağı buyurduq. (Digər bir mənbədə isə Şəkiyə göndərilmiş qurçilərin sayı 2500 kimi göstərilir və həm də qeyd edilir ki, "Dərvişməhəmməd xan qazilərin xofundan Kiş qalasına pənah apardı".) və adı çəkilən (Sunduk bəy) Şanlı nüsrət əsgərlərlə qeyd edilən ölkəyə (Şəkiyə) üz tutub 200 min qoyun və 50 min qaramal və beş min at və 3 min xərvar buğda və düyü və sairə qədər qeyd edilən ölkədən götürüb və qarət edib Yüksək orduya gətirdilər və qeyd edilən qənimət əmirlərə və ləşgərlərə paylandı. On gündən sonra ki sözgedən (qənimət) orduya gətirilmişdi, xəbər gətirildi ki Əlqas mirzə Həmədana yetişib...".