* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••••••••• | 6.85 |
2003 | •••••••••••••••••••• | 7.09 |
2004 | •••• | 1.35 |
2005 | •••••••• | 2.70 |
2006 | •••••• | 1.80 |
2007 | ••••• | 1.48 |
2008 | •••••• | 1.95 |
2009 | ••• | 0.96 |
2010 | ••• | 1.00 |
2011 | •• | 0.69 |
2012 | •• | 0.60 |
2013 | ••• | 0.88 |
2014 | •••••••• | 2.57 |
2015 | •••••• | 1.87 |
2016 | •• | 0.52 |
2017 | ••••• | 1.46 |
2018 | •••••••• | 2.70 |
2019 | •••• | 1.11 |
2020 | ••••••• | 2.39 |
1 is. [ər.] Qəti niyyət, qəti qərar, qəsd. Çox da vətən torpağı boyandı al qanına; Əzmimiz qorxu salmış düşmənlərin canına. S.Rüstəm. // Qətiyyət, cəsarət, mətanət, iradə. Əgər bizim iradə və əzmimiz möhkəm və sabit olarsa, zəmanəmizin həqiqi övladları ola bilərik. M.İbrahimov. // Ümumiyyətlə, məqsəd, niyyət. Təmaşayi-rüxün əzmilə çıxdı afitab, əmma… Füzuli. Ticarət əzmilə Hində gedərdi; Gecə-gündüz dincəlməyib sürərdi. Q.Zakir. □ Əzm etmək – 1) köhn. müəyyən bir niyyət və qərarla yola düşmək, bir yerə üz tutub getmək. Bakıya əzm etdi. – Çün qıldı vəsiyyətini axir; Əzmi-səfər etdi ol müsafir. Füzuli. Vərqa ona qıldı üzrxahi; Əzm etdigi yola dutdi rahi. Məsihi. Əzm elə Yevlaxa sən; Orda vaqonları gör. Ə.Nəzmi; 2) qərara gəlmək, qəsd etmək, niyyət etmək. Məcmuəni aprelin yeddisində nəşrə qoymağa əzm etmişdik. C.Məmmədquluzadə. Əzm qılmaq köhn. – bax əzm etmək. Tənha səfər ixtiyar qıldı; Əzmi-sərikuyi-yar qıldı. Füzuli. Əzmi-çəmən qılıb bu gün ol sərv, qorxuram; Bərgi-hənavü gül dolaşa əl-ayağına. Q.Zakir. Əzm qıldım, güzar etdim; Mən sizin diyara gəldim. Aşıq Hüseyn. Əzmindən dönmək – qərarından, niyyətindən, fikrindən daşınmaq, vaz keçmək, dönmək. Yüksəlmək istərəm, əzmimdən dönməm! Qarşıma kim çıxsa enmək vəzifəm. A.Şaiq. [Yaralı zabit:] Bu xəbər düz də olsa, fərz edəlim; Bir mücahid dönərmi əzmindən? H.Cavid. Mirzağa məqsədinə doğru yürüməli, əzmindən dönməməli idi. S.Hüseyn. Əzmini toplamaq – bir şeyi həyata keçirmək üçün qəti qərara gəlmək, iradəsini toplamaq. [Yunis] özünü tufana düşmüş balıqçılar ilə müqayisə edib əzmini topladı. Mir Cəlal.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / əzm1 Ərəbcə “qəti qərar” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / əzm2 сущ. 1. решимость, воля. Möhkəm əzm сильная воля 2. цель. Yaratmaq əzmi ilə с целью созидания; qələbə əzmi ilə с целью победить 3. целеустремлённость 4. энтизиазм (душевный подъём); əzm etmək устар. 1 направиться куда-л. с какой-л. целью 2. решиться на что-л.; əzm qılmaq см. əzm etmək; əzmindən dönmək отрекаться, отречься от чего-л., отвергнуть что-л.; əzmini toplamaq собирать, собрать себя, сосредоточиваться, сосредоточиться; собираться, собраться с духом; kim nə əzmindədir кто полон (полна) решимости что делать, сделать
Azərbaycanca-rusca lüğət / əzm1 i. 1. resolve, resolution, (fixed) determination; will; möhkəm / dönməz ~ steady resolve; strong determination / will; 2. purposefulness
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / əzm1 is. résolution f, esprit m de décision, fermeté f, détermination f
Azərbaycanca-fransızca lüğət / əzm1 [ər.] сущ. 1. къетӀи ният, къетӀи къарар, къаст; къетӀивал, жуьретлувал, кӀевивал; макьсад, ният; əzm etmək а) куьгьн. са гьихьтин ятӀани ният аваз рекье гьатун, фин; б) ният авун, къаст авун, къарардиз атун; əzm qılmaq кил. əzm etmək; əzmindən dönmək къарардилай (ниятдилай, фикирдилай) гъил къачун, элкъуьн; 2. əzmlə нареч. къетӀи ниятдалди, къетӀидаказ, кьулухъ элкъуьн тавуна.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / əzmƏZM1 ə. 1) niyyət, qəsd; 2) hərəkət, gediş. Əzmi-rah yola düşmə. ƏZM2 ə. sümük. Əzmi-rəmim çürük sümük.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti