* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | • | 0.39 |
2004 | ••••• | 2.02 |
2005 | •• | 0.67 |
2006 | ••••••• | 2.70 |
2007 | •••••••• | 3.17 |
2008 | •••• | 1.71 |
2009 | •••••• | 2.56 |
2010 | •••• | 1.36 |
2011 | ••••• | 1.97 |
2012 | ••••••••• | 3.79 |
2013 | •••••••••••• | 4.96 |
2014 | •••••••••• | 4.29 |
2015 | ••••••••••••• | 5.61 |
2016 | •••••••••••••••••••• | 8.85 |
2017 | ••••••••••••••••• | 7.48 |
2018 | ••••• | 2.10 |
2019 | •••• | 1.39 |
2020 | • | 0.27 |
1 bax aslan. □ Arslan ürəkli – cəsur, igid, heç şeydən qorxmayan.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti1 Arsıl ayı (arsayı) variantı da mövcud olub. Alimlər arslan sözünü “güclü ilan” kimi şərh edirlər (canavara “qurd” deyilən yerdə, əlbəttə, şirə də “ilan” demək mümkündür): düşmən üzərinə ilan kimi qıvrıla-qıvrıla (sürünə-sürünə) hücuma keçir (sinonimi şirdir və fars mənşəlidir). Sözün qədim tərkibində ayı kəlməsinin də işlədilməsinə əsasən, arslanın “çevik ayı”, “qoçaq ayı” kimi yozulması da mümkün hesab edilə bilər. Digər yozum isə belədir: Tuva dilində (Altay dillərində də belədir) an sözü “heyvan” (ən çox maral) kimi şərh olunur. Ar sözünü türkoloqlar rənglə bağlayırlar: açıq-şabalıdı; sıl hissəsi sifət düzəldib (müqayisə et: yox və yox-sul). Deməli, ikinci yozuma görə, arslan “açıq şabalıdı rəngdə olan heyvan” kimi anlaşıla bilər. Başqa yozum da var: arıs “günah” deməkdir, lan isə çin dilində “vəhşi” mənasını verir. Rus dilindəki Ruslan sözü də arslan kəlməsinin dəyişmiş formasıdır. Qərb dialektlərində isə arsala sözü işlədilir (bud, bud əti, bud sümüyü). Görəsən, arslan sözü ilə arsala arasında əlaqə olmazmı? Arıs və arsala (güclü və bərk, dözümlü, sümük) semantik baxımdan oxşardır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti1 cəsur — igid
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti2 şir — aslan
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti1 1. лев; 2. львиный;
Azərbaycanca-rusca lüğət2 сущ. устар. см. aslan
Azərbaycanca-rusca lüğət1 кил. aslan; * arslan ürəkli асландин рикӀ авай, аслан хьтин, кьегьал, игит, са куьникайни кичӀе тушир.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğətiaslan; qədim türklərdə totem və titul.
Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti