balıqlar sözü azərbaycan dilində

Balıqlar (lat. Pisces) – Orqanizminin bütün mərhələsində qəlsəmə ilə tənəffüs etmək xüsusiyyətinə malik olan çənəağızlı onurğalı su heyvan qruplarının sinifüstü. Balıqların əksəriyyəti bütün ömrü boyu qəlsəmələrlə, az qismi isə həm də atmosfer havası ilə tənəffüs edir. Bəzi növlərdə əlavə tənəffüs orqanları inkişaf etmişdir. Balıqlarda hərəkətli çənələr, tək və cüt üzgəclər əmələ gəlmişdir. Tək üzgəclərə bel, quyruq və anal üzgəcləri, cüt üzgəclərə isə döş və qarın üzgəcləri aiddir. Başın üstündə öndə bir cüt qoxu dəliyi yerləşir. Dərinin üzəri, adətən, pulcuqlarla örtülü olur. Bədən forması çox müxtəlifdir. == Təsnifatı == Sümüklü balıqlar sinfi Şüaüzgəcli balıqlar (Actinopterygii) yarımsinfi Qanoid balıqlar (Ganoidomorpha) infrasinfi Sümüklü balıqlar (Teleostei) infrasinfi Xoanlar (Sarcopterygii) yarımsinfi İkitənəffüslülər (Dipnoi) dəstəüstü Pəncəüzgəclilər (Crossopterygii) dəstəüstü Qığırdaqlı balıqlar sinfi Yastıqəlsəməlilər (Elasmobranchii) Bütövbaşkimilər (Holocephali) Akantodlar sinfi (nəsli kəsilib) Plakodermalar sinfi (nəsli kəsilib) Antiarchi yarımsinfi Arthrodira yarımsinfi Petalichthyda yarımsinfi Phyllolepida yarımsinfi Ptyctodontida yarımsinfi Rhenanida yarımsinfi tənəffüs sistemi su ilə qan damarları arasındakı xarici tənəffüs, qan ilə toxumalar arasındakı daxili tənəffüs olmaqla 2 hissədən ibarətdir.

Ağ balıq (lat. Huso) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin nərəkimilər dəstəsinin nərələr fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Zirehli balıqlar (lat. Placodermi) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinə aid heyvan sinfi. 380 milyon il bundan əvvəl Materpiscis zirehli balığı məlum olan ən qədim diri doğan orqanizm hesab olunur.

Chondrostei (lat. Chondrostei) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinə aid heyvan infrasinfi. 4 dəstəni özündə birləşdirir: Çoxüzgəclikimilər (Polypteriformes), Amiekimilər (Amiiformes), Zirehlikimilər (Lepisosteiformes), Nərəkimilər (Acipenseriformes).

Qığırdaqlı balıqlar (lat. Chondrichthyes) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinə aid heyvan sinfi. Qığırdaqlı balıqlar (Chondrichthyes) sinfinin nümayəndələri, əsasən, dəniz və okeanlarda, bəzi növləri şirin sularda yaşayır. Bu sinfə 730 növ balıq aiddir. Sinif 2 alt sinfə - Yastıqəlsəməlilər (Elasmobranchii) və Bütövbaşlılara (Holocephali) bölünür.Ən tanınmış nümayəndələri köpəkbalıqları və skatlardır. Qığırdaqlı balıqların uzunluğu bir neçə sm-dən başlayaraq 20 metrə kimi olur. Onların xarakterik xüsusiyyəti skeletin qığırdaqdan ibarət olması, dişcikli pulcuqlarla örtülmüş dəri örtüyü, dişlərin emal qatı ilə örtülməsi, 5-7 cüt xarici qəlsəmə dəliyinin olması, üzmə qovuğunun olmamasıdır. Qığırdaqlı balıqlar üçün eninə ağız və mürəkkəb quruluşlu beyin xarakterikdir. Bəzi balıqlar elektrik orqanlara (bizquyruq skat), bəziləri isə zəhərli vəzilərə (dəniz tülküsü) malikdir. Bu balıqlar, əsasən, (skatlar istisna olmaqla) kürü tökməklə çoxalır.

Sümüklü balıqlar (lat. Osteichthyes) — skeletləri sümük quruluşda və deyildin mənşəli işçilər olan balıqları ehtiva edən sinif. Bədənləri müxtəlif şəkillərdə ola bilər. Bədən üzərindəki Marka sikloid, ktenoid və ya ganoid tipdədir. Quyruq üzgəci ümumiyyətlə homoserk quruluşdadır, ancaq müxtəlif qruplarda fərqlilik göstərə bilər. Yenə fərqli qruplarda, digər üzgəclərdə görülən strukturca dəyişikliklər, sistematik baxımdan əhəmiyyət daşıyar. Ağızları üst və ya uc mövqelidir. Hərəkətli çənələrində müxtəlif quruluşda dişlər ol/tapılar. Bəzi qruplarda ayrıca, yeddinci qəlsəmə yayı üzərində farinks dişləri görülər. qəlsəmələrin üzəri "operkulum" adı verilən kapakçıkla örtülüdür.

Uçan balıqlar — Exocoetidae ailəsini əmələ gətirən balıq növlərinin ortaq adıdır. Uçan Balıqlar Yerdəki bütün okeanlarda yaşayırlar. Xüsusilə də tropik bölgələrdə görülürlər. Əcdadlarından ayrıldıqdan sonra, pektoral üzgəcləri fərqliləşərək qanadvari bir xüsusiyyət qazanmışdır. Bu qanad bənzəri strukturlar sayəsində sudan sıçrayaraq uçan balıqlar, növdən növə dəyişən müddətlərdə havada qala bilirlər. Qanad bənzəri üzgəclərinin digər balıqlarda olan eyni anatomik quruluşa sahib olması, Təkamülün ən gözəl nümunələrindəndir. Uçan balıqlar suyun səthindən havaya sıçraya bilmək üçün quyruqlarını havada dəqiqədə 70 dəfə çırpırlar və müəyyən bir yüksəkliyə sıçradıqdan sonra yan üzgəclərini (2 ya da 4 ədəd ola bilər) açaraq uçurlar. "Uçan balıq" ifadəsi əslində səhvdir, çünki bu balıqlar hələ ki tam uça bilmirlər, süzürlər. Məlum olan ən uzun süzülüş, Yaponiyadakı Yakushima adalarındakı bir uçan balığın etdiyi 45 saniyəlik süzülüşdür. Bu süzülərək havada qalma müddətində balıq, sıçradığı nöqtədən 200 metr uzağa, saatda 70 km sürətlə irəliləyə bilir və arxasındakı ovçularından qaça bilir.

Zirehli balıqlar (lat. Placodermi) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinə aid heyvan sinfi. 380 milyon il bundan əvvəl Materpiscis zirehli balığı məlum olan ən qədim diri doğan orqanizm hesab olunur.

Şüaüzgəclilər (lat. Actinopterygii) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinə aid heyvan sinfi. Müasir balıqların 20 000-dən çox və ya 95% növü bu yarımsinifə daxildir. Şüaüzgəclilər əksəriyyəti müasir dəniz və şirinsu hövzələrində yaşayan müxtəlif gövdə quruluşlu balıqlar yarımsinifidir. Şüaüzgəclilər uzun sümük şüalı üzgəcləri olur. Şüaüzgəclilər yarımsinfinə daxil olan balıqların əsas qrupları: paleonisklər (Palaeonis­cum), qığırdaqlı və sümüklü qanoidlər və irisümüklülərdir. Ən qədim şüaüzgəclilər şirin sularda yaşamış, paleozoyda meydana gəlmiş, mezozoy və kaynozoy dövrlərində bütün su hövzələrində üstün­lük təşkil etmişlər. Qazıntı halında çoxlu nümayəndələri məlumdur. Müasir balıqların 95%-i (27 minə qədər) şüaüzgəclilər sinfinə aiddir. Müasir şüaüzgəclilər 35 dəstədən ibarətdir.

Sümüklü balıqlar (lat. Teleostei) — balıqların infrasinfi.

Azərbaycanın Qırmızı kitabına düşən balıqlar — Qırmızı kitaba aşağıdakı balıq növləri daxildir.

Balıqlar (lat. Pisces) — Balıqların astroloji əlaməti 330 °-dən 0 ° -ə qədər olan ecliptik uzunluqdan uzanarkən bu mövqe hazırda bürclər və işarələr təsadüfən uyğunlaşdıqdan dolayı əksəriyyətlə Dolça bürcləri ilə əhatə olunur. Bu gün Qoçun ilk nöqtəsi, ya da bərabər günəş bərabərliyi, Balıqlarla bağlıdır. Putolomey, Alfa Piscium'u iki balığa birləşdirən kordonların birlikdə düyünləndiyi nöqtə kimi təsvir etmişdir. [8] Astroloji simvolu bir ağızdan və ya quyruqlardan ibarətdir ilə tutulan iki balığı göstərir. Balıq adətən əks istiqamətdə üzən şəkildə təsvir edilir; Balıqlar t əbiətində ikililiyi təmsil edir. Neptun planet tərəfindən idarə olunur. Bir cüt olaraq təyin olunmasına baxmayaraq, bütün dillərdə Balıq bürcü tək olaraq verilir , Yunanıstan, Bolqar, Hollandiya, Latviya və İtaliyadan istisna olmaqla,. Balıqlar Bürcün dəyişdirilə bilən su əlamətidir. Onlar duyğuları, intuisiyasını, təxəyyülünü, qaçışını, romantikasını və empresyonizmini təmsil edir.

Balıqlar lat. Pisces — zodiakal bürc.

Balıqlar (lat. Pisces) – Orqanizminin bütün mərhələsində qəlsəmə ilə tənəffüs etmək xüsusiyyətinə malik olan çənəağızlı onurğalı su heyvan qruplarının sinifüstü. Balıqların əksəriyyəti bütün ömrü boyu qəlsəmələrlə, az qismi isə həm də atmosfer havası ilə tənəffüs edir. Bəzi növlərdə əlavə tənəffüs orqanları inkişaf etmişdir. Balıqlarda hərəkətli çənələr, tək və cüt üzgəclər əmələ gəlmişdir. Tək üzgəclərə bel, quyruq və anal üzgəcləri, cüt üzgəclərə isə döş və qarın üzgəcləri aiddir. Başın üstündə öndə bir cüt qoxu dəliyi yerləşir. Dərinin üzəri, adətən, pulcuqlarla örtülü olur. Bədən forması çox müxtəlifdir. == Təsnifatı == Sümüklü balıqlar sinfi Şüaüzgəcli balıqlar (Actinopterygii) yarımsinfi Qanoid balıqlar (Ganoidomorpha) infrasinfi Sümüklü balıqlar (Teleostei) infrasinfi Xoanlar (Sarcopterygii) yarımsinfi İkitənəffüslülər (Dipnoi) dəstəüstü Pəncəüzgəclilər (Crossopterygii) dəstəüstü Qığırdaqlı balıqlar sinfi Yastıqəlsəməlilər (Elasmobranchii) Bütövbaşkimilər (Holocephali) Akantodlar sinfi (nəsli kəsilib) Plakodermalar sinfi (nəsli kəsilib) Antiarchi yarımsinfi Arthrodira yarımsinfi Petalichthyda yarımsinfi Phyllolepida yarımsinfi Ptyctodontida yarımsinfi Rhenanida yarımsinfi tənəffüs sistemi su ilə qan damarları arasındakı xarici tənəffüs, qan ilə toxumalar arasındakı daxili tənəffüs olmaqla 2 hissədən ibarətdir.

Bentofaq balıqlar – su hövzələrinin dibində yaşayan canlılarla qidalanan balıqlar — çəki, lil balığı, daban balığı və başqaları. == Ədəbiyyat == 1. Axundov M. A., Mehrəliyev Ə. Ə., Əliyev A. R., Muradova E. Ə. Bioloji terminlər lüğəti. Bakı, 2005, 260 s.

Akvarium balıqları (ing. Aquarium fishery) — Əsasən, xırda, əlvan rəngli, əksər hallarda qeyri-adi formalı və özünəməxsus davranışlı, akvariumlarda yaşaya və arta bilən balıqlar. Akvarium balıqlarının əksəriyyəti təbii şəraitdə tropik və subtropik ölkələrin şirin sularında yaşayır. 1000-dək növü əhatə edir. Bunlar, əsasən, çəkikimilər dəstəsinin çəkilər fəsiləsinə və xarasinlər fəsiləsinə, həmçinin çəkidişlikimilər dəstəsinə aid balıqlardan ibarətdir. Müasir akvariumlarda əksər vaxtlarda akulalar, murenlər, angvillər, daşlıq xanıları, kəpənyibalıqlar, dəniz məleykələri, sandıqbalıqlar, beli buynuzlular kimi dəniz balıqları yetişdirilir. Düzgün saxlanıldıqda təbii şəraitdəkindən artıq 3–5, bəziləri 15 ilədək yaşaya bilir. Uzaq hibridləşdirmə nəticəsində yeni cinslər alınmışdır. Bir sıra tropik ölkələrdə akvarium balıqlarnın yetişdirilməsi və dekorativ balıqçılıq əsas gəlir sahəsi və elmi eksperimentlər obyektidir. == Mənbə == Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə).

Azərbaycanda yayılmış balıqların siyahısı — Azərbaycan ərazisində 112 növ və yarımnöv balıq müəyyən edilmişdir. İki növ endemikdir və ancaq Azərbaycan ərazisində rastlanılır (Şirvan külməsi və Soyuqbulaq külməsi). Ümumilikdə Azərbaycanda 15 dəstəyə aid balıq növləri yayılmışdır ki, bunlarında bir neçəsi ölkəyə gəlirilərək sənaye əhəmiyyətinə və digər səbəblərdən iqlimləşdirilmişdir. == Dəstə Aterinkimilər (Atheriniformes) == Fəsilə Aterinlər (Atherinidae) Cins Aterinlər (Atherina) Növ Xəzər aterini (Atherina); == Dəstə Xulkimilər (Gobiiformes) == Fəsilə Xullar (Gobiidae) Cins Xul (Neogobius) Növ Girdə xul (Neogobius melanostomus); Növ Xəzər xulu (Neogobius caspius); Növ Kürən xul (Neogobius pallasi); Növ Qumluq xulu (Neogobius fluviatilis); Cins Knipoviç xulları (Knipowitschia) Növ Qafqaz xulu (Knipowitschia caucasica); Növ İlyin xulu (Knipowitschia iljini); Növ Uzunquyruq xul (Knipowitschia longecaudata ); Cins Ponticola (Ponticola) Növ Dərinlik xulu (Ponticola bathybius); Növ Şirman xulu (Ponticola syrman); Növ İribaş xul (Ponticola gorlap); Növ Nordman xulu (Ponticola ratan); Cins Çömçəxul (Benthophilus) Növ Ber çömçəxulu (Benthophilus baeri); Növ Şəffaf çömçəxul (Benthophilus ctenolepidus); Növ Ziyilli çömçəxul (Benthophilus granulosus); Növ Qrimm çömçəxulu (Benthophilus grimmi); Növ Berq çömçəxulu (Benthophilus leobergius); Növ Nazikbaş çömçəxul (Benthophilus leptocephalus); Növ Nazikburun çömçəxul (Benthophilus leptorhynchus); Növ Xəzər çömçəxulu (Bcnthophilus macrocephalus); Növ Pinçuk çömçəxulu (Benthophilus pinchuki); Növ Rəhimov çömçəxulu (Benthophilus ragimovi); Növ Tikanlı çömçəxul (Benthophilus spinosus); Növ Ulduzlu çömçəxul (Bcnthophilus stellatus); Cins Çapar xullar (Babka) Növ Çapar xul (Babka gymnotrachelus); Cins Benthophiloides (Benthophiloides) Növ Brauner xulu (Benthophiloides brauneri); Cins Caspiosoma (Caspiosoma) Növ Kaspiosoma xulu (Caspiosoma caspium); Cins Qamçılı xullar (Mesogobius) Növ Nonultimus xulu (Mesogobius nonultimus); Cins Kütburun xullar (Proterorhinus) Növ Mərmər xul (Proterorhinus marmoratus); Növ Proterorhinus nasalis (Proterorhinus nasalis); Cins Ördəkburun çömçəxullar (Anatirostrum) Növ Ördəkburun çömçəxul (Anatirostrum profundorum); == Dəstə Nərəkimilər (Acipenseriformes) == Fəsilə Nərələr (Acipenseridae) Cins Nərə (Acipenser) Növ Sibir nərəsi (Acipenser baerii); Növ Rus nərəsi (Acipenser guldenstadtii); Növ Kələmo və ya Qaya balığı (Acipenser nudiventris); Növ Cənubi Xəzər nərəsi və ya İran nərəsi (Acipenser persicus); Növ Çökə (Acipenser ruthenus); Növ Uzunburun (Acipenser stellatus); Cins Ağ balıqlar (Huso) Növ Ağ balıq və ya Bölgə (Huso huso); == Dəstə Çəkikimilər (Cypriniformes) == Fəsilə Çəkikimilər (Cyprinidae) Cins Ağ amurlar (Ctenopharyngodon) Növ Ağ amur (Ctenopharyngodon idella); Cins Çəkilər (Cyprinus) Növ Karp, Çəki və ya Sazan (Cyprinus carpio); Cins Qara amurlar (Mylopharyngodon) Növ Qara amur (Mylopharyngodon piceus); Cins Lilbalığı (Tinca) Növ Lilbalıq (Tinca tinca); Cins Kilqranlar (Hemiculter) Növ Koreya kilqranı (Hemiculter leucisculus); Cins Kərgə (Rhodeus) Növ Adi kərgə (Rhodeus sericeus); Cins Külmə (Pseudophoxinus) Növ Şirvan külməsi (Pseudophoxinus atropatenus); Növ Soyuqbulaq külməsi (Pseudophoxinus sojuchbulagi); Cins Qalınalınlar (Hypophthalmichthys) Növ Ağ qalınalın (Hypophthalmichthys molitrix); Növ Əlvan qalınalın (Hypophthalmichthys nobilis); Cins Çapaqlar (Abramis) Növ Çapaq (Abramis brama); Cins Şəmayılar (Chalcalhurnus) Növ Adi şəmayı (Alburnus alburnus); Növ Xəzər şəmayısı (Chalcalburnus chalcoides); Növ Kür şəmayısı (Alburnus filippii); Növ Zaqafqaziya gümüşcəsi (Alburnus charusini hohenackeri); Cins Rutilus (Rutilus) Növ Adi külmə (Rutilus rutilus); Yarımnöv Xəzər külməsi (Rutilus caspicus); Növ Kütüm (növ) (Rutilus frisii); Yarımnöv Kütüm və ya Ziyad balığı (Rutilus frisii kutum); Cins Pseudorasbora (Pseudorasbora) Növ Amur enlibaşı (Pseudorasbora parva); Cins Enlibaş (Squalius) Növ Qafqaz enlibaşı (Squalius cephalus); Cins Xramulya (Capoeta) Növ Adi xramulya (Capoeta capoeta); Növ Sevan xramulyası (Capoeta sevangi); Növ Capoeta gracilis (Capoeta gracilis); Cins Qumlaqçı (Romanogobio) Növ Uzunbığlı qumlaqçı (Romanogobio ciscaucasicus); Növ Kür qumlaqçısı (Romanogobio persus); Cins Altağızlar (Chondrostoma) Növ Kür altağızı (Chondrostoma cyri); Növ Terek altağızı (Chondrostoma oxyrhynchum); Cins Qaraqaş (Acanthalburnus) Növ Adi qaraqaş (Acanthalburnus microlepis); Cins Qarasollar (Vimba) Növ Qarasol (Vimba vimba); Yarımnöv Xəzər qarasolu (Vimba vimba persa); Cins Xəşəmlər (Aspius) Növ Xəşəm (Aspius aspius); Yarımnöv Qırmızıdodaq həşəm (Aspius aspius taeniatus); Cins Ballerus (Ballerus) Növ Göy balıq (Ballerus ballerus); Növ Poru (Ballerus sapa); Cins Şirbit (Barbus) Növ Terek şirbiti (Barbus ciscaucasicus); Növ Kür şirbiti (Barbus lacerta); Cins Üstüzənlər (Leucaspius) Növ Üstüzən (Leucaspius delineatus); Yarımnöv Qafqaz üstüzəni (Leucaspius delineatus delinecatus); Cins Daban balıq (Carassius) Növ Qızılı daban balığı (Carassius carassius); Növ Gümüşü daban balıq (Carassius gibelio); Növ Qızılı balıqcıq (Carassius auratus); Cins Luciobarbus (Luciobarbus) Növ Xəzər şirbiti (Luciobarbus brachycephalus); Növ Zərdəpər (Luciobarbus capito); Növ Mursa (Luciobarbus mursa); Fəsilə Nemacheilidae (Nemacheilidae) Cins Çılpaqça (Oxynoemacheilus) Növ Kür çılpaqçası (Oxynoemacheilus brandtii ); Növ Anqor çılpaqçası (Oxynoemacheilus angorae); Növ Lənkəran çılpaqçası (Oxynoemacheilus angorae Lenkoranensis); Növ Oxynoemacheilus bergianus (Oxynoemacheilus bergianus); Növ Şimali Qafqaz çılpaqçası (Oxynoemacheilus merga); Fəsilə Çöprələr (Cobitidae) Cins İlişgən (Sabanejewia) Növ Qızılı ilişgən (Sabanejewia aurata); Növ Xəzər ilişgəni (Sabanejewia caspia); Növ Qafqaz ilişgəni (Sabanejewia caucasica); Cins Qızılüzgəclər (Scardinius) Növ Qızılüzgəc (Scardinius erythrophthalmus); Cins Qıjovçular (Alburnoides) Növ Qıjovçu (Alburuoides eichwaldi); == Dəstə Çəkidişkimilər (Cyprinodontiformes) == Fəsilə Poeciliidae (Poecilidae) Cins Hambuziya (Gambusia) Növ Adi hambuziya (Gambusia affinis); == Dəstə Xanıkimilər (Perciformes) == Fəsilə Xanılar (Percidae) Cins Xanı (Perca) Növ Çay xanısı (Perca fluviatilis); Cins Sıf (Sander) Növ Adi sıf (Sander lucioperca); Növ Dəniz sıfı (Sander marinus); Növ Volqa sıfı (Sander volgensis); == Dəstə Durnabalığıkimilər (Esociformes) == Fəsilə Durnabalığılar (Esocidae) Cins Durnabalığı (Esox) Növ Adi durnabalığı (Esox lucius); == Dəstə Siyənəkkimilər (Clupeiformes) == Fəsilə Siyənəklər (Clupeidae) Cins Alosa (Alosa) Növ Qızılağac siyənəyi və ya Kür siyənəyi (Alosa curensis); Növ Dolgin siyənəyi (Alosa braschnikowi); Yarımnöv Sara siyənəyi (Alosa brashnikovi sarensis); Yarımnöv İrigöz siyənək (Alosa brashnikovi autumnalis); Yarımnöv Ağbaş siyənək (Alosa brashnikovi grimmi); Yarımnöv Aqraxan siyənəyi (Alosa brashnikovi agrachanica); Yarımnöv Həsənqulu siyənəyi (Alosa brashnikovi kisselevitchi); Növ Xəzər şişqarını (Alosa caspia caspia); Növ Qarabel siyənək (Alosa kessleri); Yarıımnöv Volqa siyənəyi (Alosa kessleri volgensis); Növ İrigöz şişqarın (Alosa saposchnikowii); Növ Aqraxan siyənəyi (Alosa sphaerocephala); Cins Kilkə (Clupeonella) Növ Ançousabənzər kilkə (Clupeonella engrauliformis); Növ Xəzər kilkəsi (Clupeonella caspia); Növ İrigöz kilkə (Clupeonella grimmi); == Dəstə Qızılbalıqkimilər (Salmoniformes) == Fəsilə Qızılbalıqlar (Salmonidae) Cins Qızılbalıq (Salmo) Növ Kumja (Salmo trutta); Növ İşxan qızılbalığı (Salmo ischchan); Növ Al-əlvan qızılxallı (Oncorhynchus mykiss); Yarımnöv Əlvan qızılxallı (Oncorhynchus mykiss irideus); Növ Xəzər qızılbalığı (Salmo ciscaucasicus); Yarımnöv Qızılxallı kumja (Salmo trutta fario); Yarımnöv Önqafqaz kumjası (Salmo trutta ciscaucasicus); Cins Ağ qızılbalıqlar (Stenodus) Növ Ağ qızılbalıq (Stenodus leucichthys); Cins Sakit okean sümüklüsü (Oncorhynchus) Növ Keta (Oncorhynchus keta); Növ Kijuç (Oncorhynchus kisutch) == Dəstə Angvilkimilər (Anguilliformes) == Fəsilə Çay ilanbalıqları (Anguilla) Cins Çay ilanbalığı (Anguilla) Növ Adi ilanbalığı (Anguilla anguilla); == Dəstə İlanbalığıkimilər (Petromyzontiformes) == Fəsilə İlanbalıqları (Petromyzontidae) Cins Xəzər minoqaları (Caspiomyzon) Növ Xəzər ilanbalığı (Caspiomyzon wagneri); == Dəstə Naxayabənzərlər (Siluriformes) == Fəsilə Naxakimilər (Siluridae) Cins Naxalar (Silurus) Növ Naqqa balığı (Silurus glanis); == Dəstə Kefalkimilər (Mugiliformes) == Fəsilə Kefallar (Mugilidae) Cins Kefal (Liza) Növ Sivriburun kefal (Liza saliens); Növ Qızılı kefal (Liza parsia); == Dəstə Əqrəbkimilər (Scorpaeniformes) == Fəsilə Tikanbalığıkimilər (Gasterosteidae) Cins Doqquztikanlı tikanbalıqları (Pungitius) Növ Cənub tikanbalığı (Pungitius platygaster); Cins Üçtikanlı tikanbalıqları (Gasterosteus) Növ Üçtikanlı tikanbalığı (Gasterosteus aculeatus); == Dəstə İynəbalığıkimilər (Syngnathiformes) == Fəsilə İynəbalıqları (Syngnathidae) Cins Adi dəniz iynəbalığı (Syngnathus) Növ Xəzər iynəbalığı (Syngnathus nigrolineatus); == Qeydlər == == Həmçinin bax == Azərbaycanın Qırmızı kitabına düşən balıqlar Xəzər dənizində yaşayan balıqların siyahısı == Ədəbiyyat == Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966.

Zirehli durnabalıqları (lat. Lepisosteidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin zirehlikimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.

Kölgə balığı (lat. Thymallus) ― Qızılbalıqlar fasiləsindən bir cins balıqlardır. Cinsi cəhətdən yetkin erkəklərdə dorsal üzgəcin arxa hissəsi, qatlandıqda yağ üzgəcinə, bəzən də kaudal üzgəclərin ölçüsünə çatır.

Lil balıqlarının udlaq dişləri bir sirada yerləşir, sayı 4–5 və ya 5–4 olur, ağzı ucda yerləşir, dişlərin ucları qarmaq şəkillidlir.2 ədəd qısa bığcığı olur, yan xətdə 87–120 pulcuq olur, bagır – sağı qısadır, qəlsəmə dişcikləri çox uzun, sayı 12–13-r. Bu balıq şirin su balığıdır. Uzunluğu 40 sm, çəkisi 800 qr, 6 ilə qədər yaşayır, cinsi 3–4 yaşında çatır. Təsərrüfat əhəmiyyəti azdır. Altqğızlar cinsində udlaq dişləri bir sıralı bıcaq şəklin dədir, sayı 6–6 və ya 5–5-r. Ağzı aşağıda yerləşır, köndələn aypara şəklindədir. Alt çənə sivridir. Dişlərin üstünü qın örtür üst dodaq nazik bütöv alt cənə inkişaf erməmişdir. Bel üzgə- ci qarın üzgəcinin üst səviyyəsində yerləşir, bığları olnur, yan xəttində 47–90 pulcuq olur, periton pərdəsi qaradır, qarın yastıdır,18 növü olur, respublikamızda 2 növü olur. Birinci Növdə ağız yarığı dairəvi, alt çənənin dal şaxəsində 3–4 də-lik, yan xəttdə 61–65 pulcuq olur.

Xəzər dənizində yaşayan balıqların siyahısı Xəzər dənizi 141 növ balıq yaşayır. Onun 5 endemik növdür: Sabanejewia caspia, Benthophilus ctenolepidus, Benthophilus ragimovi, Ponticola gorlap. Abramis brama Acanthalburnus microlepis Acipenser baerii Acipenser gueldenstaedtii Acipenser nudiventris Acipenser persicus Acipenser ruthenus Acipenser stellatus Alburnoides bipunctatus Alburnoides eichwaldii Alburnus alburnus Alburnus chalcoides Alburnus filippii Alosa braschnikowi Alosa caspia caspia Alosa caspia knipowitschi Alosa caspia persica Alosa immaculata Alosa kessleri Alosa saposchnikowii Alosa sphaerocephala Anatirostrum profundorum Anguilla anguilla Aspius aspius Atherina boyeri Atherina caspia Ballerus ballerus Ballerus sapa Barbus brachycephalus caspius Barbus ciscaucasicus Barbus lacerta Babka gymnotrachelus Benthophiloides brauneri Benthophiloides turcomanus Benthophilus baeri Benthophilus casachicus Benthophilus ctenolepidus Benthophilus pinchuki Benthophilus granulosus Benthophilus grimmi Benthophilus kessleri Benthophilus leobergius Benthophilus leptocephalus Benthophilus leptorhynchus Benthophilus macrocephalus Benthophilus magistri Benthophilus mahmudbejovi Benthophilus ragimovi Benthophilus spinosus Benthophilus stellatus Benthophilus svetovidovi Blicca bjoerkna Capoeta capoeta Capoeta sevangi Capoeta gracilis Carassius auratus Carassius gibelio Caspiomyzon wagneri Caspiosoma caspium Chondrostoma cyri Chondrostoma oxyrhynchum Clupeonella cultriventris Clupeonella engrauliformis Clupeonella grimmi Cobitis melanoleuca melanoleuca Cobitis satunini Cobitis sinensis Cobitis taenia Ctenopharyngodon idella Cyprinus carpio Engraulis encrasicolus Esox lucius Gambusia affinis Gambusia holbrooki Gasterosteus aculeatus Gymnocephalus cernuus Hemiculter leucisculus Huso huso Hypophthalmichthys molitrix Hypophthalmichthys nobilis Hyrcanogobius bergi Knipowitschia caucasica Knipowitschia iljini Knipowitschia longecaudata Lampetra camtschatica Leucalburnus satunini Leucaspius delineatus Liza parsia Liza saliens Lota lota Luciobarbus brachycephalus Luciobarbus capito Luciobarbus mursa Mesogobius nigronotatus Mesogobius nonultimus Misgurnus fossilis Morone saxatilis Mugil cephalus Mullus barbatus barbatus Neogobius caspius Neogobius pallasi Neogobius fluviatilis Neogobius melanostomus Oxynoemacheilus brandtii Oxynoemacheilus angorae Oxynoemacheilus merga Oxynoemacheilus bergianus Oncorhynchus gorbuscha Oncorhynchus keta Oncorhynchus kisutch Oncorhynchus mykiss Paracobitis malapterura Paracobitis rhadinaeus Paracobitis longicauda Paraschistura cristata Pelecus cultratus Perca fluviatilis Proterorhinus marmoratus Proterorhinus nasalis Proterorhinus semipellucidus Pseudorasbora parva Pungitius platygaster Ponticola bathybius Ponticola ratan Ponticola syrman Ponticola gorlap Rhodeus amarus Rhodeus sericeus Romanogobio persus Romanogobio ciscaucasicus Rutilus atropatenus Rutilus frisii Rutilus rutilus Rutilus sojuchbulagi Rutilus caspicus Sabanejewia aurata aurata Sabanejewia caspia Sabanejewia caucasica Salmo trutta Salmo trutta fario Salmo trutta caspius Salmo trutta ciscaucasicus Salmo trutta ezenami Sander lucioperca Sander marinus Sander volgensis Scardinius erythrophthalmus Silurus glanis Squalius cephalus Stenodus leucichthys Syngnathus abaster Tinca tinca Vimba vimba Vimba vimba persa Казанчеев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. Издательство: Легкая и пищевая промышленность. 1981. 168 с. Berg, L. S., 1913: A review of the clupeoid fishes of the Caspian Sea, with remarks on the herring-like fishes of the Russian empire. Annals and Magazine of Natural History (Series 8) v. 11 (núm. 65): 472–480.

Ziyilli kloun balıqları (lat. Antennariidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin tilovlukimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.

ABŞ balıqların və vəhşi təbiətin mühafizəsi xidməti və ya ABŞ Meşə Xidməti (ing. United States Fish and Wildlife Service (USFWS)) — Amerika Birləşmiş Ştatları Daxili İşlər Departamentinin tərkibində fəaliyyət göstərən balıq, vəhşi təbiət və təbii yaşayış mühitlərini idarə edən bir agentlikdir. Agentliyin qərargahı Virciniya ştatının Folls-Çörç şəhərində yerləşir.