damazlıq sözü azərbaycan dilində

damazlıq

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • damazlıq • 80.2586%
  • Damazlıq • 19.6607%
  • DAMAZLIQ • 0.0808%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Damazlıq (El köməyi)
Damazlıq - Azərbaycanda insanlar arasında tarixən formalaşmış qarşılıqlı yardım formalarından biridir. == Haqqında == Azərbaycanın maldar əhalisi arasında geniş yayılmış mütərəqqi adətlərindən biri də "damazlıq" adlı el köməkliyi olmuşdur. "Damazlıq" adətinin nə vaxt və ilk dəfə hansı bölgədə meydana çıxması haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Bir şey aydındır ki, "damazlıq" el köməkliyi adəti icma daxilində sosial təbəqələşmənin yarandığı şəraitdə meydana çıxmış və Azərbaycanın bütün bölgələrində yayılmışdır. XIX əsrə aid olan etnoqrafik ədəbiyyatda məlumat verilir ki, kənd ağsaqqalının təşəbbüsü ilə müflisləşmiş, mal-qarası olmayan bir kəndlinin evində yemək tədarükü görüb, qohum-qonşuları və kəndin bütün ailə başçılarını oraya qonaq dəvət edərdilər. Qonaqlıqda yeməkdən sonra ev sahibinə daha yaxın olan ağsaqqallardan biri qonaqlığın "damazlıq" məqsədilə təşkil edildiyini açıqlayardı. Qonaqlıq iştirakçılarının hər biri elə oradaca mal-qarası olmayan kəndlinin ailəsinə kimin nə ilə yardım edəcəyini elan edərdilər. Nəticədə qonaqlığın hər bir iştirakçısı ev sahibinə bir qoyun, quzu, dana, yaxud buzov bağışlamağa söz verərdi. Məclis dağıldıqdan sonra qonaqlıq iştirakçıları evə qayıdıb "damazlıq" kimi vəd verdikləri heyvanları həmin kəndlinin qapısına yollardılar. Nəticədə mal-qarası olmayan kəndli müəyyən qədər mal-qaraya sahib olub yoxsulluğun daşını atardı.Göründüyü kimi, "damazlıq" köməklik adəti hər adam üçün deyil, mal-qarası, xüsusilə sağını olmayan ailələr üçün təşkil edilərdi.
Heyvanların Damazlıq üçün Qiymətləndirilməsi və Seçilməsi (1952)
Heyvanların damazlıq üçün qiymətləndirilməsi və seçilməsi (film, 1952)

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 14.37 dəfə / 1 mln.
2003 5.51
2004 •• 9.10
2005 •• 9.45
2006 •• 15.32
2007 ••••• 33.83
2008 •••••••••••••••••••• 156.65
2009 ••• 19.52
2010 •• 8.71
2011 7.81
2012 •• 8.09
2013 3.06
2014 3.78
2015 3.57
2016 4.34
2017 6.99
2018 7.34
2019 4.31
2020 •• 11.01

damazlıq sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 sif. Döl verməyə yarayan, döl vermək üçün saxlanılan; döllük, cins. Damazlıq qoyun. Damazlıq buğa. – Azərbaycan atları damazlıq bir cins kimi, Orta və Yaxın Şərq ölkələrinə, hətta Hindistan və Misirə belə aparılmışdır. R.Səttarzadə. // İs. mənasında. Damazlığını yeyən tamarzı qalar. (Ata. sözü). Damazlıq olaraq Hökümənin atası onlara bir inək də vermişdi. S.Hüseyn. □ Damazlığı kəsilmək – nəsli kəsilmək. Damazlığın kəsilsin – qarğış ifadəsi. Buy, sənin damazlığın kəsilsin! S.Rəhimov. Damazlıq stansiyası k.t. – damazlıq işi ilə məşğul olan heyvandarlıq müəssisəsi. Ağdaş rayonunda barama qurdu zavodu və baramaçılıq üzrə damazlıq stansiyası vardır. (Qəzetlərdən).

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / damazlıq

damazlıq sözünün etimologiyası

  • 1 Bu söz barədə bir neçə ehtimal söyləmək olar: 1. Söz dam kəlməsi əsa­sında yaranıb, çünki döl ərəfəsində heyvanlara ev şəraitində (damda) xüsusi qul­luq göstərilib. Sözün damızlıq forması da mövcud olub. Damız sözü mənbələrdə “döl verən heyvan üçün tövlə” kimi açıqlanıb.  2. Söz döl kəlməsi ilə bağlıdır və əsli döləzik olub; (döl sözünün bir mənası “toxumluq” deməkdir). Döldaş-“nəsil, döl tutmaq - hamilə”, döləc – “doğum ərəfəsi” mənalarında qeydə alınıb. Döllə bağ­lı ehtimalı daha düzgün hesab edirəm. İndi damazlıq sözü “cins heyvan” kimi başa düşülür. Fars dilində dam sözünün bir mənası “ev heyvanı” deməkdir. Da­mazlıq kəlməsinin bu sözlə bağlı olması daha inandırıcı görünür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / damazlıq

damazlıq sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

damazlıq sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 породистое животное, отобранное для размножения (о скоте)

    Azərbaycanca-rusca lüğət / damazlıq
  • 2 I прил. животн. племенной: 1. оставленный для продолжения породы. Damazlıq inək племенная корова 2. связанный с разведением породистого скота. Damazlıq seçmə племенной подбор, damazlıq təsərrüfatı племенное хозяйство, damazlıq yumurta племенное яйцо II сущ. животное, отобранное для размножения (о скоте); damazlıq buğa бык – производитель, damazlıq qoyun овцематка

    Azərbaycanca-rusca lüğət / damazlıq

damazlıq sözünün inglis dilinə tərcüməsi

  • 1 I. i. stud, breeder, purebred, thoroughbred II. s. pedigree, purebred, thoroughbred; ~ heyvan pedigree cattle; ~ heyvandarlıq pedigree stock-breeding; ~ inək pedigree cow; ~ qoyun pedigreed ewe

    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / damazlıq

damazlıq sözünün fransız dilinə tərcüməsi

damazlıq sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 прил. дамазлух, жинсинин (жинс кутун патал хуьзвай); damazlıq qoç дамазлух гьер; damazlıq inək дамазлух ккал; // damazlığı kəsilmək дамазлух атӀун, куьк (несил, тум) хкатун.

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / damazlıq

damazlıq sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Azərbaycan dastanlarının leksikası

Döl verməyə yarayan, döl vermək üçün saxlanılan: döllük, cins. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bala, mən gördüm ki, sən bir yeniyetmə yaxşı oğlansan, istədim sənə maya verəm, damazlıq düzəldəm. (“Eyvazın Çənlibelə gətirilməyi”)

Azərbaycan dastanlarının leksikası

Oxşar sözlər

#damazlıq nədir? #damazlıq sözünün mənası #damazlıq nə deməkdir? #damazlıq sözünün izahı #damazlıq sözünün yazılışı #damazlıq necə yazılır? #damazlıq sözünün düzgün yazılışı #damazlıq leksik mənası #damazlıq sözünün sinonimi #damazlıq sözünün yaxın mənalı sözlər #damazlıq sözünün əks mənası #damazlıq sözünün etimologiyası #damazlıq sözünün orfoqrafiyası #damazlıq rusca #damazlıq inglisça #damazlıq fransızca #damazlıq sözünün istifadəsi #sözlük