diyarı sözü azərbaycan dilində

Jilina diyarı (slovak. Žilinský kraj) — Slovakiyada birinci dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. Diyarın inzibati mərkəzi Jilina şəhəridir. Sahəsi 6788 km², əhalisi isə 691 201 nəfər (2001) təşkil edir. Jilina diyarı Slovakiyanın şimal-qərbində yerləşir və Çexiya və Polşa ilə sərhədlənir. == İnzibati bölünmə == Jilina diyarı "okres" adlanan 11 rayona bölünür: Bitça rayonu Çadtsa rayonu Dolnı Kubin rayonu Kisutske Nove Mesto rayonu Liptovski Mikulaş rayonu Martin rayonu Namestovo rayonu Rujomberok rayonu Turçyanske Teplitse rayonu Tvrdoşin rayonu Jilina rayonu == Statistik məlumatlar (2001) == Diyarda əhalinin sıxlığı 102/km² nəfər təşkil edir. Diyarın innzibati mərkəzi Jilina şəhəri sayılır (almanca Sillein). Diyarın digər böyük şəhərləri: Martin, Rujomberok (Rosenberg) və Liptovski Mikulaşdır (Liptau-Sankt Nikolaus).

Kamçatka diyarı (rus. Камчатский край) — Rusiya Federasiyasında inzibati-ərazi subyekti. Uzaq Şərqdə yerləşir. 1 iyul 2007-ci ildə formalaşdırılıb. İnzibatı mərkəzi Kamçatka şəhəridir.

Kaxeti diyarı (gürc. კახეთის მხარე) — Gürcüstan Respublikasının doqquz diyarından (gürcücə: მხარე) biridir. Tarixi və müasir elmi Azərbaycan mənbələrində bəzən Qaxet adıyla tanınır. İnzibati mərkəzi Telavi şəhəridir. Diyar Azərbaycan və Rusiya ilə həmsərhəddir. Kaxetinin cənubunda Keşiş dağ məbədi yerləşir. == İnzibati-ərazi bölgüsü == Kaxeti diyar səkkiz bələdiyyəyə bölünür (2014): Telavi bələdiyyəsi (ərazisi 1,094 km², əhalisi 58.350) Axmeta bələdiyyəsi (ərazisi 2,248 km², əhalisi 31.461) Qurcaani bələdiyyəsi (ərazisi 849 km², əhalisi 54.337) Kvareli bələdiyyəsi (ərazisi 1,000 km², əhalisi 29.827) Dedoplistsğaro bələdiyyəsi (ərazisi 2,531 km², əhalisi 21.221) Laqodexi bələdiyyəsi (ərazisi 890 km², əhalisi 41.678) Saqareco bələdiyyəsi (ərazisi 1,515 km², əhalisi 51.761) Sığnaq bələdiyyəsi (ərazisi 1,251 km², əhalisi 29.948) == Tarixi == VIII əsrdən başlayaraq Kaxeti müstəqil feodal knyazlıq olmuşdur. XI–XII əsrlərdə o, çar Qurucu Davidin səyləri nəticəsində birləşmiş Gürcüstan çarlığının tərkibidə girmişdir. Gürcüstan çarlığının süqutundan sonra Kaxeti 1460-cı illərdə yenidən müstəqil olub yerli çar tabeliyində kiçik dövlət kimi mövcudluğunu davam eləmişdir. 1762-ci ildə Kaxeti çarlığı qonşu Kartli çarlığı ilə birləşmiş, Kaxetinin paytaxtı Telavi yeni birləşmiş Kartli-Kaxeti çarlığının paytaxtı olmuşdur.

Koşitse diyarı (slovak. Košický kraj) — Slovakiyada birinci dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. Diyarın inzibati mərkəzi Koşitse şəhəridir. Sahəsi 6753 km², əhalisi isə 766 012 nəfər (2001) təşkil edir. Koşitse diyarı Slovakiyanın şərqində yerləşir. Diyar cənubda Ukrayna və Macarıstan (Slovakiyanın Preşov, Ukraynanın Zakarpatye, həmçinin cənubda Macarıstanın Borşod Abauy Zemplen və Sabolç Satmar Bereq medyeləri ) ilə həmsərhəddir. Koşitse diyarı 1 iyul 1996-cı ildə ölkənin inzibati bölgüsü sayılan Şərqi-Slovak diyarının (slovak. Východoslovenský kraj) yenidən təşkili zamanı, onun iki hissəyə bölünməsi nəticəsində yaranmışdı (şimalda Preşov, cənubda isə Koşitse diyarları yaranmışdı).

Kraloveqradetsk diyarı (çex. Královéhradecký kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Qradets Kralove şəhəridir. == Coğrafiya == Nəhəng Dağlar Çexiyadakı ən yüksək dağ zirvəsi olan Snezka (dəniz səviyyəsindən 1602 metr yüksəklikdə), Elbe çayının (Laby) münbit vadisi olan bölgədə yerləşir. Bölgədə Nəhəng Dağlar Milli Parkı, həmçinin Broumovdakı Adršpašsko-Teplické skály Dövlət Qoruğu yerləşir. == Əhali == Əhali baxımından (547 916 nəfər) bölgə Çexiyada 10-cu yeri tutur (2011). Bölgədə 43 şəhər də daxil olmaqla 448 yaşayış məntəqəsi var. 500 nəfərdən az əhalisi olan kiçik yaşayış məntəqələri bütün yaşayış məntəqələrinin 65% -ni təşkil edir. Əhalinin sıxlığı 1 km²-ə 115.13 sakin təşkil edir ki, bu da ölkə üzrə orta göstəricidən bir qədər aşağıdır. == İqtisadiyyat == Bölgədə kənd təsərrüfatı ilə yanaşı toxuculuq sənayesi də inkişaf etmişdir.

Krasnodar diyarı və ya Krasnodar ölkəsi (rus. Краснодарский край) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. == Coğrafiya == Krasnodar Diyarının sahəsi 76.000 km2, əhalisi 5 mln. nəfərdir. Ümumi əhalinin 54%-i şəhərlərdə yaşayır, sıxlıq 1 km2-də 66 nəfərdir. Əsas şəhərlərinə Krasnodar (mərkəz) , Şoçi, Novorossiysk, Armavir, Eysk (diyarda cəmi 26 şəhər var) aiddir. Ərazi Böyük Qafqazın qərb hissəsində və Kuban-Azovətrafı ovalıqda yerləşir. Diyarın şərq hissəsi Stavropol yüksəkliyinə söykənir. İqlimi mülayim kontinentaldan subtropikə keçid ilə xarakterizə olunur. Yanvarın orta temperaturu düzənlikdə −4°S, sahildə 5°S, iyulun orta temperaturu düzənlikdə 22–24°S, 2200 m hündürlüklü dağlarda 12°S-dir.

Krasnoyarsk diyarı və ya Krasnoyarsk ölkəsi (rus. Красноярский край) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. Qədim adı Kızıl Yar olub. Çar Rusiyası Kızıl Yarı işğal edəndə adını dəyişərək Krasnoyarsk qoyub. Qeyd edək ki, Krasnoyarsk (Kızıl Yar) qədim türklərin ərazisi olmuşdur (Rusiya Krasnoyarskı işğal edənə kimi). Şəhərin köhnə adı bunu sübut edir. == Coğrafiya == Diyarın ərazisi 2401.6 min kvadrat kilometrdir .

Liberets diyarı (çex. Liberecký kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Liberets şəhəridir. == Coğrafiya == Şimalda Liberec bölgəsi Almaniya ilə 20 km, Polşa ilə 130 km sərhədi var. Əlavə olaraq saat yönü ilə Çexiya bölgələri ilə həmsərhəddir: Hradec Králové Region, Mərkəzi Bohemian Region, Ustie Region. Bölgənin relyefi əsasən dağlıqdır. Ən yüksək nöqtə, Harrachov yaxınlığındakı Kotel dağı, dəniz səviyyəsindən 1435 metr yüksəklikdə, ən aşağı nöqtəsi (dəniz səviyyəsindən 208 metr yüksəklikdə) Smeda çayının Çexiyanı tərk etdiyi yerdir. Bölgənin şimal-şərq hissəsi qərb və cənub-qərb hissələrindən daha soyuq iqlimə malikdir. Bölgə ərazisindən iki əsas çay axır - Pluchnice (Elbənin bir qolu) və Nisa. Liberec bölgəsində mineral bulaqlar və müalicəvi palçıq da var.

Nitra diyarı (slovak. Nitriansky kraj) — Slovakiyada birinci dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. Diyarın inzibati mərkəzi Nitra şəhəridir. Sahəsi 6343 km², əhalisi isə 713 422 nəfər (2001) təşkil edir. Nitra diyarı Slovakiyanın cənub-qərbində yerləşir. Diyar cənubda Macarıstan ilə həmsərhəddir. == İnzibati bölünmə == Nitra diyarı "okres" adlanan 7 rayona bölünür: Komarno rayonu Levitse rayonu Nitra rayonu Nove Zamki rayonu Şalya rayonu Topolçanı rayonu Zlate Moravtse rayonu == Coğrafiya == Diyar Slovakiyanın cənub-qərbində, Ortadunay düzənliyinin şərqində yerləşir. Fiziki-coğrafi olaraq, diyarı iki regiona bölünür: Dunay düzənliyi və Jitnı adası cənubda, Dunay yüksəkliyi isə şərqdə və mərkəzdə yerləşir. Diyarın ərazisində həmçinin Povajski İnovets (şimal-qərbdə), Tribeç (Nitra şəhərindən şimalda), Pohronski İnovets (şimal-şərqdə) və Ştyavnitske Vrhi dağ massivləri yerləşir. Diyar ərazisindən axan əsas çaylar - Dunay, Qron, Vaq, Nitra və İpeldir.

Olomoutsk diyarı (çex. Olomoucký kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Olomouts şəhəridir. Şimalda bölgənin Polşa ilə 104 km sərhədi var. Bölgə, həmçinin Çexiyanın Moravian-Silesian, Zlinsky, Cənubi Moravian və Pardubice bölgələri ilə həmsərhəddir. Olomouc Bölgəsi Çexiyanın 6,7% -ni təşkil edən 5267 km² ərazini əhatə edir. Bölgənin inzibati mərkəzi Olomouc şəhəridir. == Əhali == Bölgədə 628,427 nəfər əhalisi olan 26 şəhər də daxil olmaqla 398 yaşayış məntəqəsi var (2011-ci il siyahıyaalmasına əsasən). Əhalinin 57,5% -i şəhərlərdə yaşayır. == İqtisadiyyat == Çexiyanın ümumi milli məhsulunda bölgənin payı 4.8% -dir.

Pardubitsk diyarı (çex. Pardubický kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Pardubitse şəhəridir. == Coğrafiya == Bölgə 4519 km² ərazini əhatə edir, bu Çex Respublikasının ümumi ərazisinin 5,7% -nə uyğundur. Ərazinin 44,6% -i kənd təsərrüfatında istifadə olunur, 29,4% -i meşələrdir. Pardubice haqqında deyirlər: "Budur Çex torpaqlarının qızıl zolağı başlayır." Çex Respublikasının ən münbit torpaqları məhz Pardubice bölgəsindədir. Bölgənin böyük bir ərazisi, Elbe sahillərinin düzənliklərinə qədər uzanan kiçik təpələr və təpələrdir. Polşa ilə sərhəddə Çexiyanın ən yüksək dağlarından biri - Kralitsky Snezhnik yerləşir. Massifin şimal-qərb hissəsi alçaq, düz zirvəli Orlitsky dağlarından ibarətdir. Cənubda Dəmir Dağları və Çex-Moraviya Uplandasının Zdari zirvələri ilə başlayır.

Pardubitsk diyarı (çex. Pardubický kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Pardubitse şəhəridir. == Coğrafiya == Bölgə 4519 km² ərazini əhatə edir, bu Çex Respublikasının ümumi ərazisinin 5,7% -nə uyğundur. Ərazinin 44,6% -i kənd təsərrüfatında istifadə olunur, 29,4% -i meşələrdir. Pardubice haqqında deyirlər: "Budur Çex torpaqlarının qızıl zolağı başlayır." Çex Respublikasının ən münbit torpaqları məhz Pardubice bölgəsindədir. Bölgənin böyük bir ərazisi, Elbe sahillərinin düzənliklərinə qədər uzanan kiçik təpələr və təpələrdir. Polşa ilə sərhəddə Çexiyanın ən yüksək dağlarından biri - Kralitsky Snezhnik yerləşir. Massifin şimal-qərb hissəsi alçaq, düz zirvəli Orlitsky dağlarından ibarətdir. Cənubda Dəmir Dağları və Çex-Moraviya Uplandasının Zdari zirvələri ilə başlayır.

Perm diyarı (rus. Пермский край) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. == Coğrafiya == Diyarın ərazisi 160.6 min kvadrat kilometrdir . == Əhali == Rusiya Statistika Komitəsinin hesablamalarına əsasən 2018-ci il üçün diyarın əhalisinin sayı 2 623 122 nəfər təşkil edib.

Plzen diyarı (çex. Plzeňský kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Plzen şəhəridir. == Əhali == Plzen bölgəsinin əhalisi 570,401 nəfərdir (2011-ci il siyahıyaalınmasına əsasən), bu Çex Respublikası ümumi əhalisinin 5,47% -nə uyğundur. Bu sayın 30% sakinləri Plzen və ətraf şəhərlərdə yaşayır. Bölgədə az sayda əhalisi olan çox sayda yaşayış məntəqəsi var, yeganə böyük şəhər Çexiyanın dördüncü böyük şəhəri olan Plzen bölgəsinin inzibati mərkəzidir (164,000 əhali). Bölgənin qalan 46 şəhərində 367 min insan yaşayır. Əhalinin sıxlığı 1 kvadrat kilometrə 75.44 nəfərdir (ölkədə orta hesabla 1 kvadrat kilometrə 132.33 nəfər). Taxov (37.65) və Klatovi (44.21) bölgələrində əhalinin ən az sıxlığı. == İqtisadiyyat == Əsas mineral yataqları Pilsen yaxınlığında işlənir.

Preşov diyarı (slovak. Prešovský kraj) — Slovakiyada birinci dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. Diyarın inzibati mərkəzi Preşov şəhəridir. Sahəsi 8993 km², əhalisi isə 789 968 nəfər (2001) təşkil edir. Preşov diyarı Slovakiyanın şimal-şərqində yerləşir. Şimalda diyar Polşa, şərqdə Ukrayna, cənubda isə Jilina, Koşitse və Banska Bistritsa diyarları ilə həmsərhəddir. Preşov diyarı 1 iyul 1996-cı ildə ölkənin inzibati bölgüsü sayılan Şərqi-Slovak diyarının (slovak. Východoslovenský kraj) yenidən təşkili zamanı, onun iki hissəyə bölünməsi nəticəsində yaranmışdı (şimalda Preşov, cənubda isə Koşitse diyarları yaranmışdı).

Primorski diyarı (rus. Приморский край) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. == Coğrafiya == Diyarın ərazisi 164.673 kvadrat kilometrdir . == Əhali == Rusiya Statistika Komitəsinin hesablamalarına əsasən 2018-ci il üçün diyarın əhalisinin sayı 1.913.037 nəfər təşkil edib.

Qafqaz diyarı — XVIII əsrdən başlayaraq Rusiya imperiyasının hakimiyyəti altında olan Qafqaz adlı təbii-coğrafi ərazinin rəsmi adıdır. 1844–1882-ci illərdə Qafqaz diyarının (eyni zamanda Qafqaz Hərbi Dairəsi qoşunlarının komandiri və bütün Qafqaz (Kuban və Terek) kazak qoşunlarının hərbi əmri atamanı vəzifələrini tutdu) başında Qafqaz canişini dayanırdı. 1882–1905-ci illərdə Qafqazdakı mülki birləşmənin baş komandanı, 1905–1917-ci illərdə yenidən qubernator oldu. Qafqaz diyarının mərkəzi Tiflis şəhəri idi. Canişinin iqamətgahı burada yerləşirdi. == Coğrafiyası == Qafqaz diyarı Qara (Azovla) və Xəzər dənizləri (Qafqaz və ya Ponto-Xəzər bərzəx) ilə (46½-38½ ° Ş. Və 37 ° 20'-50 ° 20 'Şərqdə. Qrinviçdən) cənubda Türkiyə və İran ilə, şimalda Avropa Rusiyası ilə (Həştərxan vilayəti və Don Kazak vilayəti) həmsərhəd idi. === Şimal sərhəddi === Bölgənin şimal sərhədi, Yei çayının Azov dənizinin Taqanroq körfəzinin Yey limanına birləşməsindən başlayaraq, bu çay üzrə keçirək, Kugo-Ye çayı, orta Yeqorluq, Manıç gölü, qərb və şərq Manıç-Qudila çayları və Kumski enişi və ya Kultuk olaraq bilinən Xəzər dənizinin körfəzinə axan Heyduk çayı xətti boyunca keçir. === Cənub sərhədi === Qafqaz diyarının cənub sərhədi Rusiyanın Türkiyə və İranla dövlət sərhədi ilə üst-üstə düşürdü. Qərbdə, Qara dəniz sahilində, Kol-mış burnundan 26 dərəcə Batumi şəhərindən cənub-qərbdə; cənubdan və cənub-şərqdən Ponti silsiləsi boyunca gedərək Çorox çayı üzərindən Artvin ətrafından, Olta şəhərinin üstündəki Olty-çay, Saganlug silsiləsi boyunca uzanır.

Quriya diyarı (Gürcücə: გურია) — Gürcüstanın Qaradəniz sahilində inzibati ərazi vahidi. Gürcüstan Respublikasının doqquz diyarından (gürcücə: მხარე) biri. Quriyanın mərkəzi Ozurgetidir. Ozurgeti şəhərinə şəhər statusu 1840-ci ildən verilib. Şəhər 1934–1989-cu illərdə Filip Makharadze şərəfinə Makharadze adlandırılmışdır. Son statistikasına əsasən rayon əhalinsinin sayı 113 350 nəfər idi (2014).

Qırğız diyarı — RSFSR–in tərkibində, 19 iyul 1919-cu ildən 26 iyul 1920-ci ilədək mövcud olmuş inzibati–ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Orenburq şəhəri idi.

Stavropol diyarı (rus. Ставропольский край) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. Sahəsi 66.5 min km2, əhalisi 2.7 mln. nəfərdir. == Tarix == 13 fevral 1924-cü ildə Cənubi-Şərqi vilayət (diyar) yaradılır. 16 oktyabr 1924-cü ildən 13 mart 1937-ci ilə qədər Şimali Qafqaz diyarı, 13 mart 1937-ci ildən 12 yanvar 1943-cü ilə qədər isə Orjonokidze diyarı kimi fəaliyyət göstərir. Hal-hazırda isə Stavropol diyarı adlanır. == Coğrafiya == Ərazinin böyük bir hissəsi Stavropol yüksəkliyində yerləşir. Həmçinin şərqdə Terek-Kuma ovalığı, şimalda isə Kuma-Manıç çökəkliyi vardır. Dağətəyi zolaqda 1401 m hündürlüyə qədər dağlardan (Beştau dağı) ibarət olan Qafqaz Mineral Sular rayonu ayrılır.

Stredoçesk diyarı (çex. Středočeský kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati–ərazisinə daxil olmasa da inzibati mərkəz Praqa şəhəridir. == Coğrafiya == Orta Çexiya diyarı sözdə Orta Bohemia bölgəsində yerləşir. Bölgənin şimal və şərqində ərazi düzdür, cənub və cənub-qərbdə təpələr uzanır. Ən yüksək nöqtə Tok (dəniz səviyyəsindən 864 metr yüksəkdir), ən aşağı nöqtəsi dəniz səviyyəsindən 153 metr yüksəklikdə olan Melnik bölgəsindəki Laba (Elba) sahillərindədir. Ərazinin 61% -i kənd təsərrüfatı əraziləridir. Bölgə ərazisinin əksər hissəsində, cənubdakı dağlıq ərazilər istisna olmaqla, yüksək humus tərkibli münbit chernozem torpaqları. Dağlı ərazilərdə qumlu torpaqlar üstünlük təşkil edir. Ərazinin 28% -i meşədir.

Trençin diyarı (slovak. Trenčiansky kraj) — Slovakiyada birinci dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. Diyarın inzibati mərkəzi Trençin şəhəridir. Sahəsi 4501 km², əhalisi isə 609 828 nəfər (2001) təşkil edir. Trençin diyarı Slovakiyanın qərbində yerləşir və Çexiya ilə həmsərhəddir. Diyarda yerləşən Dunay düzənliyi Nove Mesto nad Vahom və Partizanske ərazilərini əhatə edir. Həmçinin diyar ərazisində bir sıra dağ massivləri də var: cənub-qərbdə Kiçik Karpat dağlarının bir hissəsi, mərkəzdə Strajov, cənubda Povajski İnovets, cənub-şərqdə Vtaçnik və şərqdə Jiar dağları. == İnzibati bölünmə == Trençin diyarı "okres" adlanan 9 rayona bölünür: Banovtse nad Bebravou rayonu İlava rayonu Miyava rayonu Nove Mesto nad Vahom rayonu Partizanske rayonu Povajska Bistritsa rayonu Priyevidza rayonu Puxov rayonu Trençin rayonu == Statistik məlumatlar (2001) == Diyarda əhalinin sıxlığı 135/km² nəfər təşkil edir. Diyarın inzibati mərkəzi Trençin şəhəri sayılır (almanca Trentschin).

Trnava diyarı (slovak. Trnavský kraj) — Slovakiyada birinci dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. Diyarın inzibati mərkəzi Trnava şəhəridir. Trnava diyarı Slovakiyanın qərbində yerləşir və Avstriya, Çexiya və Macarıstan ilə sərhədlənir. == İnzibati bölünmə == Trnava diyarı 7 rayona (okres) bölünür: Dunayska Streda rayonu Qalanta rayonu Hlohovets rayonu Pyeştyanı rayonu Senitsa rayonu Skalitsa rayonu Trnava rayonu == Statistik məlumatlar (2001) == Əhalinin bölgədə sıxlığını nəzərə alsaq (133 nəfər 1 km²), Trnava şəhəri ilə birlikdə əhalinin ümumi sayı 561 525 nəfər təşkil edir.

Təbəssümlər diyarı (al. Das Land des Lächelns) Avstriya-Macarıstan bəstəkarı Franz Leqarın üç pərdəli operettasıdır. == Tarixi == İlk olaraq,1929-cu il oktyabrın 10-da, Berlində Metropol teatrında səhnələşdirilib. Alman dilində libretonun müəllifləri: Ludwig Herzer, Fritz Löner-Bede . Operetta bir çox ölkədə böyük müvəffəqiyyətə imza atdı və Su Xonq'un məşhur ariyası "Mən sənə ürəyimi verdim" (al. Dein ist mein ganzes Herz) bu günə qədər dünyanın ən böyük opera və opera tenorlarının repertuarına daxildir 1923-cü ilin fevralında Leqar, yeni ( Viktor Leon tərəfindən yazılmış eyni adlı libretto əsasında) "Sarı köynək" adlı operettasını bitirdi. Tamaşaçılar operettaya soyuq münasibət göstərdi. 1929-cu ildə Ludviq Herzer və Fritz Löner-Beda əhəmiyyətli dərəcədə yenidən işlənmiş bir versiyanı təqdim etdi, Leqar bu işi yenidən qurdu və bir sıra yeni səhnələr daxil etdi. İlk səhnə, keçmiş İspan istehsalı olan "Sarı köynək" dən ilhamlanan " Təbəssümlər diyarı" ((El pais de la sonrisa) adı altında Berlində quruldu. Baş rol olan Şahzadə Su Xonq, Riçard Tauber tərəfindən səsləndirildi.

Uryanxay diyarı (tıva Таңды Урянхай , çin. 唐努烏梁海, sadələşdirilmiş çincə : 唐努乌梁海, pinyin:Tángnǔ Wūliánghǎi) — bölgənin 1914-1921-ci illərdə ruslar tərəfindən qoyulmuş adı. 1912-ci ilə qədər diyar Çini idarə edən, mancur Tzin sülaləsinin hakimiyyəti altında olub və "Tannu-Uryanxay" adını daşıyıb. == Haqqında == "Uryanxay" termini monqolcadır. XVII və XX əsrin əvvəllərində rus sənədlərində tuvalılar uryanxay, uryanxaylı kimi adlandırılıblar. Uryanxay diyarı haqqında ilk məlumat 1616-cı ildə Altan xanlar dövlətinə göndərilmiş rus səfirləri, V.Tyuments və İ.Petrov tərəfindən verilib. 1838-1839-cu illərdə bu diyara rus qızıl axtaranları gəlməyə başlayırlar. Onlar Böyük və Kiçik Alqiyak çaylarında qızıl axtarmağa başlayırlar. 1903-1904-cü illərdə bölgənin folklorunu F.Kon öyrənirdi. 1870-ci ildən etibarən bölgəyə rus kəndlilərin köçürülməsinə başlanılır və artıq 1909-cu ildə burada 9 min rus yaşayırdı.

Karlovı Varı diyarı (çex. Karlovarský kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Karlovı Varı şəhəridir. == Coğrafiya == Bölgə Çexiyanın qərbində yerləşir, şimal-şərqdə Ustetsk bölgəsi ilə, cənub-şərqdə Pilsen bölgəsi ilə, cənub və şimal-qərbdə isə Almaniya ilə həmsərhəddir. Bölgədəki ən yüksək nöqtə Ore dağlarında Klinovets (dəniz səviyyəsindən 1244 metr yüksəkdir), ən aşağı yer (dəniz səviyyəsindən 320 metr) Karlovı Varı bölgəsinin sərhədi yaxınlığında yerləşir. Bölgənin iqlimi və torpağı kənd təsərrüfatı üçün o qədər də əlverişli deyil. Bölgədə faydalı qazıntılar var: qəhvəyi kömür və dəmir filizinin kiçik bölmələri. Meşə ərazisi rayon ərazisinin 43% -ni tutur, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlar ərazinin cəmi 17% -ni təşkil edir ki, bu da ölkə üzrə orta göstəricidən azdır. == Əhali == 2011-ci il siyahıyaalınmasına əsasən, rayon əhalisi 295.595 nəfər idi, onlardan 150.112 nəfər (50.78%) qadınlardır. 190 285 nəfər (əhalinin 64,37%) özlərini çex, 7217 (2.44%) Slovaks elan etdilər; 4431 nəfər (1.50%) Almanlardır (Çexiya bölgələri arasında Almanların ən böyük nisbəti), Vyetnamlılar - 3597 (1.22%), Ukraynalılar - 1376 (0.47%).

Kirov rayonu (rus. Кировский район) — Rusiya Federasiyası, Stavropol diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Novopavlovsk şəhəridir. Əhalisi 26.062 nəfərdir (2020). == Coğrafiyası == Kirov rayonu ərazisi eyni adlı şəhər dairəsinin yerləşdiyi ərazidə, Stavropol diyarının cənub sərhəddində, Malka və Zolka çayları boyunca cənub-qərbdən şimal-şərqə uzanır. Rayon cənubda Kabardin-Balkar Respublikası, qərbdə Predqorski və Georgievski rayonları ilə, şimalda Sovet və Stepnovski, şərqdə Stavropol diyarının Kursk rayonları ilə həmsərhəddir. == Tarixi == İlçe 1935-ci ildə Qeorqievski rayonunun tərkibindən ayrılaraq qurulur. Əvvələr Apollonski (dəmir yolu stansiyasının adından götürülür.) adlandırıldı. Apollonski rayonu birbaşa Şimali Qafqaz Regional İcraiyyə Komitəsinə tabe olur. Ərazisində İşçi Xalq Deputatları kənd Sovetlərinin 2 icraiyyə komitəsi və Fəhlə Xalq Deputatları kənd Sovetlərinin 2 icra komitəsi var idi.

Kraloveqradetsk diyarı (çex. Královéhradecký kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Qradets Kralove şəhəridir. == Coğrafiya == Nəhəng Dağlar Çexiyadakı ən yüksək dağ zirvəsi olan Snezka (dəniz səviyyəsindən 1602 metr yüksəklikdə), Elbe çayının (Laby) münbit vadisi olan bölgədə yerləşir. Bölgədə Nəhəng Dağlar Milli Parkı, həmçinin Broumovdakı Adršpašsko-Teplické skály Dövlət Qoruğu yerləşir. == Əhali == Əhali baxımından (547 916 nəfər) bölgə Çexiyada 10-cu yeri tutur (2011). Bölgədə 43 şəhər də daxil olmaqla 448 yaşayış məntəqəsi var. 500 nəfərdən az əhalisi olan kiçik yaşayış məntəqələri bütün yaşayış məntəqələrinin 65% -ni təşkil edir. Əhalinin sıxlığı 1 km²-ə 115.13 sakin təşkil edir ki, bu da ölkə üzrə orta göstəricidən bir qədər aşağıdır. == İqtisadiyyat == Bölgədə kənd təsərrüfatı ilə yanaşı toxuculuq sənayesi də inkişaf etmişdir.

Krasnoqvardeysk rayonu (rus. Красногвардейский район) — Rusiya Federasiyası, Stavropol diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Krasnoqvardeyskoe kəndidir. Əhalisi 36 974 nəfərdir (2020). == Coğrafiyası == Rayon Stavropol diyarının şimal-qərb hissəsində, Rostov vilayəti, Krasnodar diyarı və Kalmıkiya Respublikası ilə sərhəddə yerləşir. Sahəsi 2,236 km² ərazini əhatə edir. Rayonun ərazisi Stavropol yüksəkliklərinin şimal-qərb ətəyindədir və buradan Azov-Kuban ovalı düzünə keçir. Ərazinindən Yeqorlık çayı və onun qolları - Böyük Qok, Kiçik Qok, Qorkaya Balka, Kalala, Tatarka çayları axır. İqlim kifayət qədər nəm olmayan mülayim kontinentaldır. Orta illik yağıntının miqdarı 472 mm-dir.

Kruqlıy adası — Şimal Torpağı arxipelaqı ərazisinə daxildir. İnzibati cəhətdən Krasnoyarsk diyarının Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisində yerləşir. == Yerləşməsi == İzvestnyakovıy adaları qrupuna daxildir. Kara dənizi ərazisində, Komsomoles adası və Oktyabr İnqilabı adasının arasında, Qırmızı Ordu boğazında yerləşir. Komsomoles adasından 6,7 km, Oktyabr İnqilabı adasından 500 m aralıda yerləşir. Qorbatıy adasından 500 m şimalda yerləşir. == Təsviri == Ada dairəvi formaya malikdir. Mərkəzində elədə böyük olmayan qaya vardır.

Kursk rayonu (rus. Курский район) — Rusiya Federasiyası, Stavropol diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Kurskaya kəndidir. Əhalisi 54 012 nəfərdir (2020). == Coğrafiyası == Rayon Stavropol diyarının cənub-şərq hissəsində yerləşir. Kabardin-Balkariya, Şimali Osetiya, Çeçenistan Respublikası və Dağıstanla sərhəddir. Çayları: Kür, Terek. Tersko-Kumski kanalı. Rayonun şərqi qumlu Noqay çölündən ibarətdir. == Tarixi == Kursk rayonu 2 yanvar 1935-cui ildə qurulur.

Aşağı Kartli diyarı (gürc. ქვემო ქართლის მხარე) — Gürcüstanda I dərəcəli inzibati – ərazi vahidlərindən biri. 1994–1996–cı illərdə həyata keçirilmiş inzibati islahatlar nəticəsində təşkil edilmişdir. Diyarın inzibati mərkəzi Rustavi şəhəridir. == İnzibati bölgü == İnzibati cəhətdən respublika tabeli Rustavi şəhərindən və altı bələdiyyədən (Başkeçid, Bolnisi, Marneuli, Qarayazı, Salka, Tetri Tskaro) ibarətdir. Aşağı Kartlinin inzibati mərkəzi Rustavi şəhəridir. Ətraflı olaraq bax: Borçalı == Əhalisi == 01 yanvar 2020-ci il tarixinə əsasən diyarın ümumi əhalisi 434.200 nəfər olmuşdur. Onlardan 189.700 nəfəri şəhərlərdə, 244.500 nəfəri isə kəndlərdə yaşayırdı. 2002-ci ildə kənd əhalisinin 152.456 nəfəri kişilərdən, 158.569 nəfəri isə qadınlar təşkil edirdi. Həmin il yekunlarına əsasən kənd əhalisinin 62.50%-i azərbaycanlılardan, 28.40%-i gürcülərdən, 6.70%-i ermənilərdən, 1.50%-i urumlardan, 0.40%-i ruslardan və 0.50%-i digərlərindən ibarət idi.

Kürən güzgülər diyarında (rus dilində: «Рыжик в зазеркалье», Belarus dilində: Рыжык у залюстаркоўе) — Yelena Turovanın rejissorluğu ilə 2011-ci ildə “Belarusfilm” kinostudiyasında nümayiş olunmuş ailə fantastika filmidir. == Süjet xətti == Pərilərin hakim olduğu səltənətlərin birində bədxah bir sehrbaz bütün güzgüləri ovsunlayır. Beləliklə qısa bir zaman ərzində bu səltənətin bütün sakinləri güzgüyə baxan kimi dərhal gözdən itib müəmmalı bir yerə gedirlər. Lakin bədxah sehrbaz üçün bütün bunlar kifayət deyildir. Bədxah sehrbaz yavaş-yavaş pərilər səltənətindən real dünyaya nüfuz etməyə başlayır. Həmin bədxah sehrbazı məğlub etmək bir o qədər də asan iş deyil - bunu pərilər səltənətinin hökmdar nəslinin qanından olan bir adam reallaşdıra bilər və belə bir adam xoşbəxtlikdən mövcuddur. Həmin adam kürən ləqəbli bir qız uşağıdır.

Leninqrad rayonu (rus. Ленинградский район) — Rusiya Federasiyası, Krasnodar diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Leninqradskaya kəndidir. == Coğrafiyası == Leninqrad rayonu diyarın şimal hissəsində yerləşir, ərazisi əsasən düzəndir. Bölgədəki torpaqlar karbonatlı qaratorpaqlardır. Burada təbii qaz, gil və mineral su çıxır. == Tarix == 2 iyun 1924-cü ildə mərkəzi Umanskaya kəndində olan Cənub-Şərqi vilayətinın Kuban dairəsinin bir hissəsi olaraq Umanski rayonu qurulur. Buraya Kuban-Qara dəniz bölgəsinin ləğv edilmiş Yeysk bölməsinin ərazisinin bir hissəsi daxil idi. Əvvəlcə rayona 5 kənd məclisi daxil idi: Belı, Krılovski, Kulikovski, Novoplatnirovski, Umanski. 16 noyabr 1924-cü ildən rayon Şimali Qafqaz diyarının ərazisinə daxildir.

Lermentovo — Krasnodar diyarının Tuapsinski rayonunda kənd. == Coğrafiyası == Kənd Qara dənizin Tenqinski körfəzinin sahilində, Tuapse-Novorossiysk magistral yolunun üzərində yerləşir. Cubqadan 5 km şərqdə, Şapsuxo çayının mənsəbində yerləşir. Lermontovodani çay boyu 4 km yuxarıda Tenqinka kəndi yerləşir. Şapsuxo çayı ərazidə olan bir çox çaylar kimi bir başa dənizə tökülür. Dağlar arası vadilərlə axan çayların yuxarı axarları öz təbbi formasını qoruyub saxlaya bilib. Lermantovo kəndi dəniz səviyyəsindən 34 metr yüksəklidə yerləşir. İqlimi Aralıq dənizi iqlimidir. Yağıntılar əsasən payız-qış aylarında düşür. Yayı quraq və isti keçir.

Liliputlar diyarından Arietti (借りぐらしのアリエッティ, Kari-gurashi no Arietti) — Studio Ghibli tərəfindən 2011 ildə buraxılan tam metrajli animasiya filmi. Film yazıçı Meri Nortonun "The Borrowers" kitabı əsasında çəkilib. Rejissor – Hiromasa Yonebayaşi, ssenari müəllifləri - Hayao Miyazaki və Keyko Niva, bəstəkar - Sesil Korbel. == Məzmun == Özlərini "Borrowers" ("götürənlər") adlandıran balaca adamlar adi insanların yanında yaşayır və yaşamaq üçün lazım olanları onlardan götürürlər. Onlar varlığı bir sirrdir və insanların gözünə dəymək onlar üçün böyük bir problem deməkdir. Belə adamlardan biri 12 yaşlı Sönun gözünə dəydikdən sonra hekayə başlayır.

Mixaylovsk — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Stavropol diyarına daxildir.

Moraviya – Sileziya diyarı (çex. Moravskoslezský kraj) — Çexiyada I dərəcəli inzibati – ərazi vahidi. Diyarın inzibati mərkəzi Ostrava şəhəridir. == Coğrafiya == Şimal və şimal-şərqdə bölgə Polşa ilə, cənub-şərqdə - Slovakiya ilə, daha da saat yönü ilə - Çexiyanın Olomouc və Zlinsky əraziləri ilə həmsərhəddir. Moraviya-Sileziya bölgəsi heterojen bir relyefə malikdir. Şimalda Hrubý Jeseník massivləri, Moravia'nın ən yüksək dağı olan Praděd, dəniz səviyyəsindən 1.491 metr yüksəklikdə, aşağı dağətəyi ərazilərə keçir. Bölgənin mərkəzində sıx məskunlaşmış düzənlik var. Cənub-şərqdə mənzərə yenidən dağlıq olur. Bölgənin sahəsi 5527 kvadrat kilometrdir (Çexiya ərazisinin 7% -i). Ərazinin yarıdan çoxu kənd təsərrüfatı torpaqları, 35% -i meşəlik ərazilərdir.

Mtsxeta-Mtianeti diyarı (gürc. მცხეთა-მთიანეთის მხარე), Gürcüstanın doqquz diyarından (gürcücə: მხარე) biri. İnzibati mərkəzi Gürcüstanın qədim paytaxtı olan Mtsxeta şəhəridir. Ölkə Rusiya ilə həmsərhəddir və bir neçə gürcü tarixi bölgələrini əhatə edir: Ertso-Tianeti, Mtiuleti, Xevi, Xevsureti, Pşaviya və Daxili Kartli. Mtsxeta-Mtianetinin bir hissəsi hal-hazırda separatçı Cənubi Osetiya qüvvələrinin işğalı altındadır. == İnzibati-ərazi bölgüsü == Mtsxeta-Mtianeti rəsmi olaraq beş bələdiyyədən ibarətdir: Duşeti bələdiyyəsi Kazbegi bələdiyyəsi Mtsxeta bələdiyyəsi Tianeti bələdiyyəsi Axalqori bələdiyyəsi — hal-hazırda tanınmamış Cənubi Osetiya respublikasının işğalı altındadır. == Coğrafiyası == Qafqaz dağları ölkəni iki yerə bölür. Daha kiçik olan şimal hissəsində Kazbegi və qismən Duşeti bələdiyyəsi yerləşir, qalan bələdiyyələr isə cənubdadır. == Tarixi == 1801-ci ildə Rusiya imperiyasının tərkibinə girməkdən əvvəl Mtsxeta-Mtianetinin ərazisi Kartli-Kaxeti çarlığının bir hissəsi olmuşdur. Çar dövründə 1840–1846 ildə Gürcüstan-İmeretiya quberniyası, sonradan isə Qutayıs və Tiflis quberniyaları arasında bölünmüşdür.

Nansen adası — Nordenşeld arxipelaqına daxil olan ada. Ada Şimal Buzlu okeanın Kara dənizi suları ilə əhatələnmişdir. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Krasnoyarsk diyarı Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisinə daxildir. Böyük Arktik qoruğu ərazisinə daxildir. Ada Norveç əsili qütb araşdırmaçısı Fritof Nansenin şərəfinə adlandırılmışdır. İkinci Dünya müharibəsi zamanı ada yaxınlığında baş vermiş döyüş Vunderland əməliyyatı olaraq tanınır. Materikdən 2,3 km enə malik olan Fram boğazı ilə ayrılır. Adanın uzunluğu 21 km, eni 2.5 km təşkil edir. Yaxınlığında iki ada vardır. Şimalda Pravda adası, qərbdə Vxodnoy adası.

Naxçıvan Muxtar Diyarı — Naxçıvan SSR-nin Azərbaycan SSR tərkibində muxtariyyəti statusunun rəsmiləşdirilməsinin növbəti mərhələsində (1923, 27 fevral — 1924, 9 fevral) totalitar sovet rejiminin təzyiqi altında yaradılmış muxtar qurum; Moskva müqaviləsinin (1921) və Qars müqaviləsinin (1921) şərtlərinin ziddinə olaraq Naxçıvan SSR muxtariyyətinin məhdudlaşdırılmasını, onun Naxçıvan SSR muxtariyyətinin Azərbaycan SSR-nin protektoratlığı altında təşkil edilməsini deyil, diyarın məhdud muxtar vilayət hüququnda ona birləşdirilməsini nəzərdə tuturdu. == Yaranması == İlk dəfə 1922 ilin dekabrında Cənubi Qafqaz (Zaqafqaziya) I Sovetlər qurultayında irəli sürülmüş və müvafiq qərar qəbul edilmiş, 1923 ilin yanvarında isə RK(b)P Cənubi Qafqaz Diyar Komitəsi həmin məsələni müzakirə edərək Cənubi Qafqaz I Sovetlər qurultayının qərarına əsasən Naxçıvan SSR-i muxtar vilayətə çevirməyi AK(b)P MK-ya tövsiyə etmişdi. Bundan sonra nəhəng təbliğat maşını işə salınmış, AK(b)P Naxçıvan Diyar Komitəsinin 1923 il 5 fevral tarixli qərarı ilə həmin məsələ “ümumxalq müzakirəsinə” verilmiş və “zəhmətkeşlər tərəfindən yekdilliklə bəyənildikdən” sonra AK(b)P Naxçıvan Diyar Komitəsinin Rəyasət Heyətində (20 fevral) və AK(b)P Naxçıvan diyar təşkilatının III qurultayında (23 fevral) təsdiq edilmişdi. III Ümumnaxçıvan Sovetlər qurultayı (1923, 27 fevral) partiya orqanlarının həmin qərarını “müzakirə edərək” Naxçıvan SSR-in muxtar diyar hüququnda Azərbaycan SSR-in tərkibinə daxil edilməsi barədə müvafiq qətnamə və bəyannamə qəbul etmişdi. == Fəaliyyəti == Qurultayın qərarı ilə Naxçıvan MİK-i, XKS-i və bütün komissarlıqları buraxılmış, diyarı idarə etmək üçün 17 üzv və 7 namizəddən ibarət Naxçıvan Diyar İcraiyyə Komitəsi (NDİK) seçilmişdi; Naxçıvan, Şərur və Ordubad qəzaları ləğv edilmiş və N.M.D- nın bütün ərazisi altı dairəyə — Tumbul, Cəhri, Əbrəqunus, Şahtaxtı, Noraşen və Ordubad dairələrinə bölünmüşdü.1923 il iyunun 16-da Azərbaycan MİK-in sessiyası Naxçıvan Sovetlər qurultayının Naxçıvan diyarının muxtariyyət hüquqları əsasında Azərbaycan SSR-in tərkibinə daxil edilməsi haqqında xahişini bəyənərək N.M.D. haqqında Əsasnamə qəbul etmişdi. Diyarda ali hakimiyyət orqanı NDİK tərəfindən ildə bir dəfə çağırılan Naxçıvan Diyar Sovetlər Qurultayı (NDSQ) idi. Ali icraedici və sərəncamverici orqan sayılan NDİK NDSQ qarşısında hesabat verirdi. Naxçıvan SSR-in ləğv edilmiş xalq komissarlıqları əvəzinə NDİK-in torpaq, daxili işlər, səhiyyə, maarif, sosial təminat, ticarət və s. şöbələri yaradıldı.N.M.D. daha çox inzibati-ərazi muxtariyyəti prinsiplərinə uyğun idi və yüksək milli- ərazi muxtariyyəti tələblərinə az cavab verirdi. Halbuki ərazicə Azərbaycan-dan ayrı salınmış Naxçıvan diyarına geniş səlahiyyətli siyasi hüquqlar verilməsi bilavasitə 1921 il Moskva və Qars müqavilələrinin şərtlərindən irəli gəlirdi.

Nezametnıy adası — Şimal Torpağı adaları qrupuna daxildir. İnzibati cəhətdən Krasnoyarsk diyarının Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisində yerləşir. == Yerləşməsi == Kara dənizində, Oktyabr İnqilabı adasından aralıda yerləşir. Universitetski buzlağının girişindədir. Nezametnıy adası yaxınlığında yerləşən digər adalar:Sverdlov adası, Xlebnıy adası. == Təsviri == Ada Oktyabr İnqilabı adası boyunca 850 m məsafədə uzanır. Eni 650 metrdir. Qərbində elədə böyük olmayan körfəz vardır. Gözlə seçiləcək yüksəklik yoxdur.