hökuməti sözü azərbaycan dilində

Ankara Hökuməti və ya Türkiyə Böyük Millət Məclisi Hökuməti — Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi əsnasında Ankaradakı hökumətə verilən addır. 23 aprel 1920-ci ildə Ankarada toplanan Türkiyə Böyük Millət Məclisi (TBMM) bünyəsində, ilk olaraq 25 apreldə Müvəqqət İcra Əncüməni sifətiylə, TBMM Rəisi Mustafa Kamal Paşa başçılığında bir hökumət yaradıldı. Beləcə, İstanbuldakı Osmanlı hökuməti xaricində Ankarada bir hökumət ortaya çıxmış oldu. Əncümən, 3 mayda, İcra Vəkilləri Heyəti adlı hökumət qurulana qədər vəzifəsinə davam etdi. Bu dövrdə bir dövlət başçısı yox idi və bu vəzifəni Məclis Reisi yerinə yetirirdi. Məclis, həmçinin 5 avqust 1921 tarixində çıxardığı Baş komandirlik Qanunu ilə Mustafa Kamal Paşayı baş komandirliyə gətirərək ordunun maddi və mənəvi gücünün artırılması ilə sövq və idarə edilməsi mövzusundakı səlahiyyətlərini icra etmək icazəsi vermişdir. 29 oktyabr 1923-cü ildə respublikanın elan edilməsiylə edilən seçkidə Mustafa Kamal Paşa "Reisicumhur" (Prezident) seçilərək dövlət başçısı olmuşdur. Hökumət başkanıysa "Başvekil" (Baş nazir) sifətini almış və Reisicumhur tərəfindən seçilməyə başlanmışdır. Bu səbəbdən 1923-cü ildən sonra qurulan hökumətlər, Türkiyə Böyük Millət Məclisi Hökuməti ya da Ankara Hökuməti olaraq adlandırılmazlar.

Birləşmiş Ştatların federal rəhbərliyi — Amerika Birləşmiş Ştatlarını yaradan 50 ştatın aid olduğu konstitusiya respublikasının milli rəhbərliyi. Federal hökumət (və ya idarəetmə), üç orqandan ibarətdir: Qanunvericilik, icra və məhkəmə. Bu orqanlar və onların qüvvələri ABŞ Konstitusiyası ilə qeyd edilmişdir; qüvvələr haqqında daha çox detal, Konqres tərəfindən həyata keçirilən qanunlarda bildirilir. Birləşmiş Ştatların idarəetmə mərkəzi Vaşinqton şəhərində yerləşir, bu coğrafi ərazi heç bir əyalətə aid deyil. Bu səbəbdən Amerika Birləşmiş Ştatları federal hökuməti üçün "Vaşinqton" ifadəsi geniş istifadə edilir. Bu mətndə hökumət sözü "nazirlər kabineti" mənasında deyil, bir ölkəni idarə edən təşkilatlar mənasında və "idarəetmə" sözü ilə sinonim istifadə edilmişdir. == Tarix == Birləşmiş Ştatlar hökumətinin əsas xətləri konstitusiyasında xülasə olaraq qeyd edilmişdir. Hökumətin 1789-cu ildə qurulması ilə ABŞ, dünyanın ilk müasir milli konstitusiya respublikalarından biri olmuşdur. Amerika Birləşmiş Ştatları Konstitusiyasında qeyd olunduğu kimi, Birləşmiş Ştatlar hökuməti federalizm əsası üzərində qurulmuşdur, siyasi güc, federal hökumət ilə əyalət hökumətləri arasında bölüşülmüşdür. Amerikan federalizm detalları (federal hökumətin hansı qüvvələrə malik olması və bu qüvvələrin necə həyata keçirilməsi vacibliyi də daxil olmaqla), Konstitusiyanın qəbulundan bəri müzakirə olunmuşdur.

Alaş-Orda Müvəqqəti Xalq Şurası və ya Alaş-Orda hökuməti (qaz. Алаш-Орда үкіметі) — 1917-ci ilin dekabrından 1920-ci ilin martına qədər mövcud olmuş Alaş muxtariyyətində dövlət hakimiyyətinin ən yüksək regional icra, inzibati və qanunverici orqanı. İkinci Ümumqazax Qurultayında 25 nəfərdən ibarət "Alaş-Orda" müvəqqəti xalq şurası yaradılmışdır, onun 10 yeri ruslara və bölgənin digər xalqlarının nümayəndələrinə verilmişdir. Alaş-Ordanın yerini sonralar "Alaş-qala" adlandırılan Semipalatinsk təyin edilmişdir.

Albaniya Demokratik Hökuməti (alb. Qeveria Demokratike e Shqipërisë) — 20 oktyabr 1944-cü ildə Üçüncü Reyxə bağlı olan Vermaxt qüvvələrinin Albaniyada məğlubiyyətə uğradığı dövrdə Albaniya Milli Azadlıq Ordusu (abr. AMAO) tərəfindən qurulmuş müvəqqəti hökumət. Müvəqqəti hökumət ölkənin 28 noyabr 1944-cü il tarixində Vermaxt qoşunlarından azad edilməsindən sonra qurulmuşdur. Onun müvəqqəti baş naziri Albaniya Kommunist Partiyasının baş katibi Ənvər Xoca idi. Müvəqqəti hökumət demokratik seçkilərin təsis edilməsinə və Təsis Yığıncağının qurulmasına qədər mövcud olmuşdur. Hökumətə Albaniya Milli Azadlıq Ordusu rəhbərlik edirdi, bu isə öz növbəsində Kommunist Partiyası tərəfindən idarə olunurdu. Demokratik Hökumət başından bəri bir kommunist diktaturası idi. Albaniya Milli Azadlıq Ordusu milliyyətçi «Balli Kombetar» hərakatının fikirlərinə qarşı çıxmışdır. Demokratik Hökumət bunlarla yanaşı, kral I Zoğunu devirmiş və digər sosialist dövlətlərlə dostluq münasibəti qurmağa başlamışdır.

Azərbaycan Milli Hökuməti (abr. AMH; az.-əbcəd آذربایجان میلی حوکومتی‎, fars. حکومت خودمختار آذربایجان‎, rus. Азербайджанское народное правительство, translit. Azerbaycanskoye narodnoye pravitelstvo) və ya 21 Azər Hərəkatı — 1945-ci ilin 12 dekabrından 1946-cı ilin dekabr ayına qədər Cənubi Azərbaycanda fəaliyyət göstərmiş sosialist hökumət. AMH-nin paytaxtı Təbriz şəhəri olmuşdur. Cəmi bir il mövcud olmasına baxmayaraq, AMH tarixdə ikinci dəfə Cənubi Azərbaycanda müstəqil müasir milli dövlətçilik cəhdi olmuşdur. == SSRİ qoşunlarının İrana daxil olması == İran müharibədə neytral mövqedə qalacağını bəyan etsə də, Almaniya ilə strateji əməkdaşlıq xəttini davam etdirirdi. Almaniya İranın xarici ticarətində ikinci yeri tuturdu. İrandan benzin qeyri-qanuni yollarla Almaniyaya aparılırdı.

Başqırdıstan Respublikası Hökuməti — Başqırdıstan Respublikasının hökumətidir. Hökumət üç ayrı qoldan ibarətdir: qanunvericilik, icra və məhkəmə.

Azərbaycanın dövlət quruluşu — Azərbaycan Respublikasında dövlət hakimiyyəti hakimiyyətlərin bölünməsi prinsipi əsasında təşkil edilir. == Haqqında == Azərbaycan Respublikasında dövlət hakimiyyətinin yeganə mənbəyi Azərbaycan xalqıdır. Ənənəvi hakimiyyətlər bölgüsü konsepsiyasına uyğun olaraq Konstitusiya müəyyən edir ki, icra hakimiyyəti Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə mənsubdur, qanunvericilik hakimiyyətini Azərbaycan Respublikasının parlamenti — Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi, məhkəmə hakimiyyətini isə müstəqil məhkəmələr həyata keçirirlər. Azərbaycan Respublikasının dövlət başçısı Azərbaycan Prezidentidir və o Azərbaycan xalqı tərəfindən seçilir. Azərbaycan Prezidenti Azərbaycan vitse-prezidentlərini və Azərbaycanın birinci vitse-prezidentini təyin edir. == Azərbaycan Prezidenti == Azərbaycan dövlətinin başçısı Azərbaycan Respublikasının Prezidentidir. Azərbaycan Respublikasında icra hakimiyyəti Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə mənsubdur. Yaşı otuz beşdən aşağı olmayan, Azərbaycan Respublikasının ərazisində 10 ildən artıq daimi yaşayan, seçkilərdə iştirak etmək hüququna malik olan, o cümlədən ağır cinayətə görə məhkum olunmayan, başqa dövlətlər qarşısında öhdəliyi olmayan, ali təhsilli, ikili vətəndaşlığı olmayan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilə bilər. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ əsasında sərbəst, şəxsi və gizli səsvermə yolu ilə 5 il müddətinə seçilir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti səsvermədə iştirak edənlərin yarısından çoxunun səs çoxluğu ilə seçilir.

Dağıstan höküməti — 1919-cu ilin yazında Dağıstan vilayətində yaradılmış hökumət. Dağıstan vilayəti Rusiya imperiyasının Şimali Qafqazı işğalı zamanı Qafqaz canişininin 1860-cı il aprelin 5-də təsdiq etdiyi "Dağıstan vilayətinin idarə edilməsi haqqında əsasnamə"yə uyğun olaraq yaradılmışdı. == Yaranması == 1919-cu ilin yazında Dağıstan vilayətində yaradılmışdır.Qafqaz canişininin 1860-cı il aprelin 5-də təsdiq etdiyi "Dağıstan vilayətinin idarə edilməsi haqqında əsasnamə"yə əsasən yaradılmışdı.Vilayətin əhalisi 1917-ci ilin sonunda, Sovet Rusiyasının bolşevik hakimiyyətini qəbul etməyərək, Şimali Qafqazın digər xalqları, ilk növbədə Terek vilayətinin əhalisi ilə birlikdə müstəqil dövlət yaratmaq uğrunda mübarizəyə qalxdı.1918-ci il mayın 11-də Dağıstan və Terek vilayətlərinin əhalisini təmsil edən ictimai xadimlər Şimali Qafqaz Dağlılar Xalqları İttifaqı Respublikası (Dağlılar Respublikası) yaradılmasını elan etdilər.Elə bu zamandan bu respublikanın Azərbaycanla sıx ittifaq yaratması, hətta bir dövlətdə birləşməsi təklifləri irəli sürülməyə başlandı. == Azərbaycanla ilə əlaqələri == 1919-cu il aprelin əvvəlində Denikin Könüllü ordusu Terek vilayətini işğal etdikdən sonra, Dağıstanda artıq süqut etməkdə olan Dağlılar Respublikasından ayrılıb Azərbaycana birləşmək ideyası sürətlə yayılmağa başladı.Dağıstanın ictimai xadimləri Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Dağlılar Respublikasındakı diplomatik nümayəndəsi Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevə müraciətlər edərək, bu haqda Azərbaycan hökumətinin prinsipial razılıq verməsini xahiş etdilər.Haqverdiyevin aprelin 15-də xarici işlər naziri Məmməd Yusif Cəfərova göndərdiyi məlumatda bildirilirdi ki, Dağıstanın 10 dairəsindən 4-ü açıq şəkildə Azərbaycana birləşmək tərəfdarıdır, qalanları isə bunu gizlində arzu edirdilər.Dağıstanlı zabitlər, o cümlədən Dağlılar hökumətində hərbi nazirin müavini olmuş general M.Xəlilov da bu mövqedən çıxış edirdilər. == Diplomatik münasibətlər == Denikin ordusunun cənuba doğru irəliləməsi ilə əlaqədar Dağıstanda Azərbaycana birləşmək tərəfdarları da sürətlə artırdı.Kürə, Qaytaq, Tabasaran, Avar və Dərbənd bölgələrini təmsil edən nümayəndələr tarixən, həm də iqtisadi cəhətdən Azərbaycanla sıx bağlı olduqlarını bildirir və siyasi ittifaq yaradılmasını zəruri sayırdılar.Aprelin 29-da Temirxan-Şurada Dağıstanın Azərbaycana birləşdirilməsi məsələsi Dağlılar parlamenti üzvlərinin, zabitlərin, ruhanilərin və ziyalıların birgə iclasında müzakirə edildi.Zabitlər Denikinə qarşı mübarizənin davam etdirilməsini və hərbi əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra Dağıstanla Azərbaycanın federasiya və ya konfederasiya formasında birləşməsini təklif etdilər.Dağıstan deputatlarının lideri Məhəmməd Qazi Dibirov, nüfuzlu din xadimi Şeyx Uzun Hacı da bu təklifə tərəfdar çıxdılar. 1919-cu il mayın 5-də Bakıdakı müttəfiq qoşunlarının komandanı general Tomson da Fətəli xan Xoyski ilə görüşündə Dağıstanın iqtisadi, topoqrafik və digər cəhətlərdən Azərbaycanla bağlı olduğuna görə, onun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə birləşdirilməsini labüd saymışdı. == Hökumətin süqutu == Dağıstanın öz taleyini Azərbaycanla bağlamaq üçün addımlar atması, müttəfiqlərin bu məsələyə müsbət yanaşması Denikinin bölgədə fəallaşmasına, təxribatçılıq fəaliyyətini gücləndirməsinə səbəb oldu. Əhalinin rəğbətini qazanmaq üçün Dağıstana yerli özünüidarəçilik verilməsi vəd edildi, Denikin ordusunun bölgədə başlıca vəzifəsinin bolşeviklərlə mübarizə olduğu bildirildi. Yüksək rütbəli dağlı zabitərinin Şimali Qafqazın müsəlman bölgələrinin idarəsinə cəlb edilməsi isə zabit heyətinin mövqeyində dəyişiklik yaratdı. Belə bir şəraitdə mayın 12-də Pşemaxo Kotsevin başçılıq etdiyi Dağlılar hökuməti istefa verdi.Parlament zabitlərin təzyiqi ilə yeni hökumətin təşkilini general M.Xəlilova tapşırdı.General Xəlilov Denikinin nümayəndəsi ilə danışıqlara girdi, Dağlılar Respublikası hökumətini buraxdı və ayrıca Dağıstan hökuməti yaradıldığını elan etdi.

Dünya hökuməti— bütün dünya üçün səlahiyyət tətbiq edən yeganə dövlət olmaqla bir qlobal bir hökumət də daxil olmaqla bütün bəşəriyyət üçün ortaq siyasi bir anlayışdır. Belə bir hökumət ya zorakı və məcburi dünya hökmranlığı, ya da dinc və könüllü transmilli birlik yolu ilə mövcud ola bilər. Dünyada icra, qanunverici, məhkəmə, hərbi və ya qlobal bir yurisdiksiyaya malik bir konstitusiya olmamışdır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tez-tez məsləhətçi vəzifələri ilə məhdudlaşır və onlara səlahiyyət vermək əvəzinə mövcud milli hökumətlər arasında əməkdaşlığı artırmaq məqsədi daşıyır. == Mənbə == Ankerl, Guy. Global communication without universal civilization. INU societal research. 2000. ISBN 2-88155-004-5.

II Azərbaycan Hökuməti — 1992–1993-cü illərdə mövcud olmuş, Əbülfəz Elçibəy tərəfindən qurulan hökumət. == Haqqında == Azərbaycan Xalq Cəbhəsi ölkə idarəsini Ayaz Mütəllibovun əlindən alaraq seçkilər təyin edir Azərbaycan Prezident seçkilərində Əbülfəz Elçibəy 60,4% -lə prezident seçilir.Hökumət onun tərəfindən qurulur. 1993-cü ildə isə Elçibəyin Gəncə qiyamından sonra Kələkiyə getməsiylə hakimiyyətin sonu gəlir.

Gürcüstan Hökuməti (gürc. საქართველოს მთავრობა) Gürcüstanda ölkənin daxili və xarici siyasətini həyata keçirən ali icraedici hakimiyyət orqanıdır. Orqan Gürcüstan parlamentindən asılı hökumətin başçısı – baş nazir və nazirlərdən ibarətdir. Hökumətin mövcud səlahiyyətləri və vəzifələri 2017 və 2018-ci illərdə qəbul edilmiş Gürcüstan Konstitusiyasına düzəlişlərlə tənzimlənir. 14 may 1991-ci ildən 9 noyabr 1996-cı ilə qədər Gürcüstanın icra hakimiyyəti Gürcüstan Respublikasının Nazirlər Kabineti (საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტი) adlandırıldı.İrakli Qaribaşvilinin rəhbərlik etdiyi hazırkı hökumət 22 fevral 2021-ci ildən vəzifədədir. == Konstitusiya çərçivəsi == === Tərkibi === Gürcüstan hökuməti baş nazir və nazirlərdən ibarətdir. Baş nazir hökumətin başçısıdır. Nazirliklərə cavabdeh olan və dövlət idarəçiliyinin konkret sektorunu idarə edən nazirlərə əlavə olaraq, hökumətin xüsusi əhəmiyyət kəsb edən tapşırıqlarına nəzarət etmək üçün hökumətə bir və ya bir neçə Dövlət Naziri də təqdim edilə bilər. Hökumət üzvünün siyasi partiyadan başqa hər hansı digər vəzifə tutması, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olması və ya elmi və pedaqoji fəaliyyət istisna olmaqla, hər hansı digər fəaliyyətə görə haqq alması konstitusiyaya görə qadağandır. Hökumət dövlət nümayəndəsini və ya qubernatoru təyin etməklə ölkənin inzibati bölmələrində öz təmsilçiliyini təmin edir.Gürcüstan hökumətinin başçısı baş nazirdir – nazirləri vəzifəyə təyin edir, həmçinin vəzifədən azad edir və hökumət üzvlərindən birinə baş nazirin müavini vəzifəsini verir.

Kolçak hökuməti (18 noyabr 1918-5 yanvar 1920, paytaxtı Omsk) — 1918-ci ilin noyabrında, Rusiya vətəndaş müharibəsi gedişində, Omskda müttəfiqlərinin yardımı və admiral Kolçakın başçılığı ilə fəaliyyət göstərən hökumət. == Aparıcı dövlətlərin mövqeyi == İngiltərə və Fransa Kolçaka malliyə və hərbi yardım göstərirdilər. Amerikanın Sibirdəki konsulu Harris bundan dərhal sonra Dövlət Departamentinə teleqram vuraraq, Kolçaka onun bolşevikləri devirmək yolunda güclü ordu yaratmaq niyyətinə, yardımları gücləndirməyi xahiş edirdi. ABŞ hökuməti Kolçakın maliyyə təminatı və hərbi təchizatı üçün bütün lazımı ölçüləri götürdü. Lakin, öz növbəsində başqa ağ generallara arxalanan və nəhəng əraziləri işğal etmiş Yaponiya Kolçakın Uzaq Şərqdə və Sibirdə güclənməsində maraqlı deyildi. Bununla da qismən onun Kolçaka yardımlarının gecikdirlməsi izah olunur. Yaponlar Kolçaka ancaq onun tərəfindən üç tələbin yerinə yetirilməsi şərti ilə yardım etmək fikrində idilər: 1)Vladivostokun azad liman olmasını elan etməsi; 2) Amur və Sunqari çaylarında azad ticarət etmək və üzmək icazəsi; 3) yaponlara Sibir dəmir yolu üzərində nəzarətin və Çançun - Harbin hissəsinin verilməsi; 4) yaponlara bütün Uzaq Şərqdə balıq tutmaq icazəsinin verilməsi; 5) Yaponiyaya Şimali Saxalinin satılması.1919-cu ilin yanvarının əvvəlində müttəfiqlər Kolçakla interventlərin və ağ-qavardiyaçıların ordularının hərəkətlərinin koordinasiyası haqqında anlaşdılar. Müttəfiqlər Omska öz nümayəndələrini göndərdilər. Fransız hökuməti Kolçakın yanına qeneral Janeni göndərdilər. Kolçakla razılaşmaya görə qeneral Janen Uzaq Şərqdə və Sibirdə Baykaldan şərqdə olan müttəfiq qoşunların baş komandanı təyin edildi.

Azərbaycanın I Nazirlər Kabineti — 1991-ci il mayın 22-də və 23-də formalaşan müstəqil Azərbaycan tarixinin birinci Nazirlər Kabineti. Nazirlər Kabineti 16 nazirdən və 9 Dövlət Komitə sədrindən idi. Nazirlər Kabinetinin sədri Həsən Həsənov idi. Hökumət Ayaz Mütəllibov tərəfindən qurulmuşdu.

Müvəqqəti Azərbaycan Hökuməti — Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Ayaz Mütəllibovun istefasından sonra Azərbaycan Ali Sovetinin sədri və Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin səlahiyyətlərini icra edən Yaqub Məmmədov tərəfindən qurulmuş müvəqqəti hökumət. == Zəmin == 5 mart 1992-ci il tarixində Azərbaycan Ali Sovetinin sədrinin birinci müavini Ziyad Səmədzadənin sədrliyi altında Ali Sovetin fövqəladə sessiyası keçirilir. Sessiyada Ali Sovetin sədri Elmira Qafarovanın səhhəti ilə əlaqədər öz vəzifəsindən istefa verdiyi elan olunur. Slə həmin gün Ali Sovetin sədri vəzifəsinə seçkilər keçirilmiş, seçkilərdə iştirak edən deputatların 89,4%-nin səsi ilə bitərəf deputat Yaqub Cavad oğlu Məmmədov Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçilmişdir.Azərbaycanda baş verən hadisələr fonunda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Ayaz Mütəllibov 6 mart 1992-ci il tarixində öz vəzifəsindən istefa vermişdir. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 121–7-ci maddəsinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının yeni Prezidenti seçilənədək onun səlahiyyəti Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri Yaqub Məmmədova keçmişdir. Yaqub Məmmədov vəzifəyə keçdiyi zaman mövcud baş nazir Həsən Həsənova Nazirlər Kabinetinin yeni tərkibi haqqında təkliflər hazırlaması üçün 10 gün vaxt vermişdir.Ayaz Mütəllibovun istefasının ardınca onun baş naziri Həsən Həsənovun rəhbərlik etdiyi Nazirlər Kabineti də, yəni bütövlükdə Azərbaycan hökuməti 6 mart 1992-ci il tarixində istefa vermişdir. 4 aprel 1992-ci il tarixində Ali Sovetin sədri Yaqub Məmmədov tərəfindən imzalanan fərmanla istefası qəbul edilən Nazirlər Kabinetinin müvəqqəti fəaliyyət göstərməsi ilə bağlı qərar qəbul olunmuş, kabinetə müvəqqəti sədrlik Feyruz Mustafayevə tapşırılmışdır.

Qazaxıstan Respublikasının hökuməti (qaz. Қазақстан Республикасының Үкіметі) — Qazaxıstan Respublikasının icra hakimiyyətini həyata keçirən kollegial orqan icra orqanlar sisteminə rəhbərlik edir və onların fəaliyyətinə rəhbərlik edir. Hökumət, Konstitusiyada müəyyən edilmiş qaydada Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti tərəfindən qurulur. == Tarixi == 30 avqust 1995-ci ildə ölkənin yeni Konstitusiyasının qəbulu ilə əlaqədar bir referendum keçirildi. Ölkənin yeni əsas qanunu müstəqil Qazaxıstanın dövlət qurumlarının yaradılmasına zəmin yaratdı. Beləliklə, referendumdan sonra Konstitusiya normalarının və yeni dövlət orqanlarının fəaliyyətinin həyata keçirilməsini təmin etmək üçün onların səlahiyyətlərini və funksiyalarını tənzimləyən bir sıra konstitusiya qanunları qəbul edildi. Məsələn, "Qazaxıstan Respublikasında Seçkilər haqqında" Konstitusiya Qanunu, "Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti haqqında" Konstitusiya Qanunu , "Qazaxıstan Respublikası Parlamenti və Deputatlarının statusu ", o cümlədən" Qazaxıstan Respublikası Hökuməti haqqında ” Konstitusiya Qanunu da daxil olmaqla 18 dekabr 1995-ci ildə qəbul edildi. 21 fevralda Qazaxıstan Prezidenti hökuməti buraxdı. == Hökumət == === Hökumətin funksiyaları === Qazaxıstan Respublikası Hökuməti aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirir: dövlətin sosial-iqtisadi siyasətinin, onun müdafiəsinin, təhlükəsizliyinin, ictimai qaydanın əsas istiqamətlərini hazırlayır və onların həyata keçirilməsini təşkil edir; respublika büdcəsini və icrası barədə hesabat hazırlayır və Parlamentə təqdim edir, büdcənin icrasını təmin edir; qanun layihələrini Məclisə təqdim edir və qanunların icrasını təmin edir; dövlət əmlakının idarə edilməsini təşkil edir; Respublikanın xarici siyasətinin həyata keçirilməsi üçün tədbirlər hazırlayır; nazirliklərin, dövlət komitələrinin, digər mərkəzi və yerli icra orqanlarının fəaliyyətinə rəhbərlik edir; respublikanın nazirliklərinin, dövlət komitələrinin, digər mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarının aktlarının qüvvəsini tamamilə və ya qismən ləğv edir və ya dayandırır; hökumətə daxil olmayan mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının rəhbərlərini vəzifəyə təyin edir və vəzifədən azad edir; beş il müddətinə Respublika Büdcəsinin İcrasına Nəzarət Hesablama Komitəsinin dörd üzvünün vəzifəsinə təyin edir; Konstitusiya, qanunlar və Prezidentin aktları ilə ona həvalə edilmiş digər funksiyaları yerinə yetirir. === Hökumət üzvləri === Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin üzvü Qazaxıstan xalqına və Prezidentinə aşağıdakı andı verir: Qazaxıstan Respublikası Hökuməti üzvlərinin aşağıdakı hüquqları yoxdur: nümayəndə heyətinin müavinləri olmaq; tədris, elmi və ya digər yaradıcılıq fəaliyyəti istisna olmaqla, digər ödənişli vəzifələrdə çalışmaq; ticarət fəaliyyətini həyata keçirmək; kommersiya təşkilatının rəhbər orqanının və ya müşahidə şurasının üzvü olmaq.

I Xoyski hökuməti

I Yusifbəyli hökuməti

Zakaspi höküməti — 1917-ci il Oktyabr çevrilişindən sonra Mərkəzi Asiyada yaradılmış hökumət. == Tarixi == 1918-ci il iyulun 11-də Aşqabadda Zakaspi vilayətinin Müvəqqəti İcraiyyə Komitəsi - Zakaspi Müvəqqəti Hökuməti təşkil edildi. Hökumətin sədri F.A.Funtikov seçildi. İyulun 21-də Zakaspi vilayəti ərazisində eser-menşevik tətil komitələrinin diktaturası qurulmuşdu. Zakaspi hökuməti sovet hakimiyyətinə və bolşeviklərə qarşı qəti mübarizə xətti yeridirdi. Zakaspi hökumətinin 1918-ci il avqustun 19-da İrandakı ingilis qüvvələrinin nümayəndəsi ilə bağladığı müqaviləyə əsasən. bölgəyə ingilis amerikan hərbçiləri yeridildi. Bu qüvvələrin yardımı ilə Qırmızı ordu hissələri məğlubiyyətə uğradıldı, Mərvdə bolşeviklərin yaratdığı Türküstan Xalq Respublikası aradan qaldırıldı. Zakaspi hökuməti Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökuməti ilə münasibətlər qurmağa çalışırdı. Cümhuriyyət hökuməti 1919-cu il fevralın 12-də Zakaspi hökuməti ilə əlaqə yaradıb, danışıqlara girmək barədə müvafiq nazirliklərə tapşırıq verdi.

Özbəkistan Respublikası Hökuməti (özbək : O'zbekiston Respublikasının Hukumati / Узбекистон Республикасининг Höküməti ) Özbəkistan Respublikasında icra hakimiyyətini həyata keçirir. Özbəkistan Konstitusiyasında hökumət üzvlərinin Özbəkistan Prezidenti, Baş nazir, Nazirlər və nazir müavinlərindən ibarət olduğu bildirilir. == Mövcud kabinet == Kabinet aşağıdakı üzvlərdən ibarətdir: Özbəkistan Respublikası, Özbəkistan Prezidentinin həm dövlət başçısı, həm də hökumət başçısı olduğu bir prezident konstitusiya respublikasıdır. İcra hakimiyyətini hökumət həyata keçirir. Qanunverici hakimiyyət Ali Evin iki palatası - Senat və Qanunverici Məclisdədir. Məhkəmə şöbəsi Ali Məhkəmədən, Konstitusiya Məhkəməsindən və yurisdiksiyasını həyata keçirən Ali İqtisad Məhkəməsindən ibarətdir. Özbəkistanda iqtisadi islahatlar hərəkatı siyasi islahatlar hərəkatı ilə uyğun gəlmədi. Bunun əvəzinə, müstəqillik qazandıqdan sonra (1 sentyabr 1991-ci il) Özbəkistan hökuməti müxalifət qruplarına qarşı getdikcə daha çox sərt tədbirlər görərək öz nəzarətini gücləndirdi. Adlar dəyişsə də, dövlət qurumları Sovet İttifaqının dağılmasından əvvəl mövcud olanlarla qaldı. Digər keçmiş respublikalardakı ( qonşu Tacikistan kimi ) qarşıdurma və xaosdan bəhs edən hökumət, keçid dövründə sabitliyə və dəyişikliyə tədricən yanaşmağın vacibliyini vurğulayaraq ictimai toplantı, müxalifət partiyaları və mediaya qoyulan məhdudiyyəti əsaslandırdı.

III Xoyski hökuməti və ya Üçüncü hökumət kabineti — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sayca 3-cü, Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə 26 dekabr 1918 tarixindən 14 mart 1919-cu ilədək fəaliyyət göstərmiş koalisiya hökuməti. == Zəmin == Azətrbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti işə başladıqdan sonra, Fətəli xan Xoyski parlamentdən hökumət kabinetinin istefasını qəbul etməsini xahiş etdi. Parlamentin bu istəyi qəbul etməsindən sonra, yeni hökumət kabinetinin qurulması da Fətəli xan Xoyskiyə tapşırıldı. Həsən bəy Ağayevlə məktublaşmalarından məlum olur ki, Fətəli xan Xoyski bu istəyi Həsən bəy Ağayevin çox saylı xahişindən sonra qəbul etmişdir. == Tərkibi == Dekabrın 26-da Fətəli xan Xoyski üçüncii hökumət kabinəsinin proqramı və tərkibi barədə parlamentdə çıxış etdi. Müzakirələrdən sonra parlament Fətəli xan Xoyski Hökumətinə etimad göstərdi. Yeni kabinədə xalq səhiyyəsi naziri postu müvəqqəti olaraq dövlət nəzarəti naziri Məmmədhəsən Hacınskiyə, əmək naziri postu isə müvəqqəti olaraq poçt və teleqraf naziri Aslan bəy Səfikürdskiyə həvalə edildi. == Fəaliyyəti == Fətəli xan Xoyskinin təşkil etdiyi Hökumət kabinəsi ilə əlaqədar olaraq general Tomson bəyan etdi: " Məmmədhəsən Hacınskinin Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibində Paris Sülh Konfransına getməsi ilə əlaqədar 1919 il yanvarın ikinci yarısından dövlət nəzarəti naziri vəzifəsini Əliağa Həsənov icra etmişdir. Ölkədə möhtəkirliyin və qiymətlərin artdığı, əhalinin bir qisminin sürətlə varlandığı, digər qisminin isə var-yoxdan çıxdığı bir şəraitdə Parlamentdə müxalifətdə olan İttihad, Əhrar, Sosialistlər fraksiyalarının üzvləri hökuməti bu işdə fəaliyyətsizlikdə təqsirləndirməyə başladı. 1919 ilin yanvar-fevral aylarında keçirilən parlament iclaslarında onlar tərəfindən Fətəli xan Xoyski hökuməti kəskin surətdə tənqid edilirdi.

II Azərbaycan Hökuməti — 1992–1993-cü illərdə mövcud olmuş, Əbülfəz Elçibəy tərəfindən qurulan hökumət. == Haqqında == Azərbaycan Xalq Cəbhəsi ölkə idarəsini Ayaz Mütəllibovun əlindən alaraq seçkilər təyin edir Azərbaycan Prezident seçkilərində Əbülfəz Elçibəy 60,4% -lə prezident seçilir.Hökumət onun tərəfindən qurulur. 1993-cü ildə isə Elçibəyin Gəncə qiyamından sonra Kələkiyə getməsiylə hakimiyyətin sonu gəlir.

II Xoyski hökuməti, İkinci hökumət kabineti və ya Müsavat-Bitərəflər hökuməti — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sayca 2-ci, Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə 17 iyun 1918 tarixindən 7 dekabr 1918-ci ilədək fəaliyyət göstərmiş, müsavatçılar, müstəqillər və bitərəflərdən ibarət müvəqqəti koalisya hökuməti. == Zəmin == Azərbaycan Milli Şurası və Hökumətinin həyata keçirmək istədiyi tədbirlərin "həddindən çox demokratik" istiqamətindən narazı qalan Azərbaycan burjuaziyası və mülkədarlarının müəyyən dairələrinin təsirilə Nuru Paşa Azərbaycan Milli Şurası və Hökumətini şübhə ilə qarşıladı. İyunun 16-da Gəncəyə gələn Azərbaycan Milli Şurasının iyunun 17-də Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin sədrliyi ilə iki iclası keçirildi. Birinci qapalı iclas iyunun 17-də saat 12-də şəhər idarəsinin binasında toplandı. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin sədri Fətəli xan Xoyski söz alaraq bildirdi ki, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə və Məmməd Həsən Hacınski ilə birlikdə onlar Qafqazdakı türk ordusunun komandanı Nuru Paşanın yanında olmuş və Tiflisdə yaradılmış Milli Şura və Azərbaycan Hökuməti haqqında ona məlumat vermişlər. Nuru Paşa cavabında bildirib ki, bir əsgər kimi o, mülki işlərlə kifayət qədər tanış deyil, ona görə də bu barədə onun mülki işlər üzrə müşaviri Əhməd bəy Ağaoğluna müraciət etsinlər. Əhməd bəy Ağaoğlu ilə görüşlərindən bəhs edən Fətəli xan Xoyski məlumat verdi ki, danışıq zamanı Əhməd bəy Ağaoğlu Türkiyə hökumətinin və onun Gəncədəki nümayəndəliyinin Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmayacağını bildirdi, lakin Milli Şuranın yeni Hökumət yaradaraq özünü buraxmasını tələb etdi.İyunun 17-də saat 2-də Milli Şuranın çox gərgin şəraitdə keçən ikinci iclasında Fətəli xan Xoyski Tiflisdə təşkil etdiyi Hökumətin fəaliyyəti barədə qısaca məlumat verərək Şura üzvlərindən onun Hökumətinin istefasını qəbul etməyi xahiş etdi. Uzun və gərgin müzakirədən sonra iclas Azərbaycan Milli Şurasının buraxılması, bütün qanunverici və icraedici hakimiyyətin yeni yaradılacaq Azərbaycan Müvəqqəti Hökumətinə verilməsi haqqında iki mühüm qətnamə qəbul etdi.Milli Şuranın buraxılması haqqındakı birinci sənəddə göstərilirdi ki, həm daxili, həm də xarici siyasət sahəsində Azərbaycanda yaranmış ağır vəziyyəti nəzərə alaraq, Azərbaycan Milli Şurası bütün hakimiyyəti Fətəli xan Xoyskinin sədrliyi ilə təşkil olunmuş Müvəqqəti Hökumətə həvalə edir və ona tapşırır ki, öz hakimiyyətini tezliklə çağırılacaq Müəssislər Məclisindən başqa kimsəyə güzəştə getməsin. Müvəqqəti Hökumətin hüquq və vəzifələri haqqındakı ikinci sənəddə qeyd olunurdu ki, Azərbaycan Hökumətinə Azərbaycanın dövlət istiqlaliyyətini və mövcud siyasi azadlıqları ləğv etmək, aqrar və digər bu kimi mühüm inqilabi əhəmiyyətli qanunları dəyişdirmək səlahiyyəti verilmir. Azərbaycan Hökuməti altı aydan gec olmayaraq Müəssislər Məclisini çağırmalıdır.

II Yusifbəyli hökuməti və ya Beşinci hökumət kabineti — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sayca 5-ci, Nəsib bəy Yusifbəyli başçılığında təşkil olunan, müsavatçılar, ittihadçılar, müstəqillər, bitərəflər, əharçılar və hümmətçilərdən ibarət koalisiya hökuməti. == Zəmin == 22 dekabr 1919-cu ildə kabinetdaxili münaqişələrə görə IV hökumət kabineti istefa verdi. == Tərkibi == 1919-cu il dekabrın 24-də özünün ikinci, Cümhuriyyətin isə sayca beşinci hökumət kabinəsini təşkil edən Nəsib bəy Yusifbəyli həmin hökumətə 1920-ci il martın axırına qədər başçılıq etdi. == Fəaliyyəti == Nəsib bəy Yusifbəyli baş nazir olduğu dövrdə Azərbaycan xalqının tarixində ən mühüm hadisə Əlimərdan bəy Topçubaşovun başçılıq etdiyi nümayəndə heyətinin Paris Sülh Konfransındakı gərgin əməyi sayəsində 1920-ci il yanvarın 11-də Azərbaycanın müstəqilliyinin böyük dövlətlər tərəfindən de-fakto tanınması olmuşdur. Bu dövrdə həmçinin Bakı Dövlət Universiteti açıldı. Müxtəlif ixtisaslar üzrə ali təhsil almaq üçün 100 nəfərə yaxın azərbaycanlı gənc Avropanın müxtəlif ali məktəblərinə göndərildi. Torpaq islahatları haqqında 29 maddədən ibarət qanun layihəsi hazırlanaraq, 1920-ci ilin fevralında ümumxalq müzakirəsinə verildi. Savadsızlıqla mübarizə üçün müvəqqəti pedaqoji kurslar açıldı, ibtidai və orta məktəblər üçün dərsliklərin hazırlanması və nəşri işinə başlanıldı. 1920-ci ilin əvvəllərində Şimali Qafqaz və Dağıstanda Denikin qüvvələrini məğlub edən Qırmızı Ordu Azərbaycan sərhədlərinə yaxınlaşaraq Sovet Rusiyasının çoxdan ələ keçirmək arzusunda olduğu Bakını təhlükə altına aldı. Diplomatik əlaqələr yaratmaq haqqında Azərbaycan Hökumətinin bütün təkliflərini cavabsız qoyan Sovet Rusiyası ölkə daxilində bolşeviklərin vasitəsilə müdaxilə üçün zəmin hazırlayırdı.

Azərbaycanın I Nazirlər Kabineti — 1991-ci il mayın 22-də və 23-də formalaşan müstəqil Azərbaycan tarixinin birinci Nazirlər Kabineti. Nazirlər Kabineti 16 nazirdən və 9 Dövlət Komitə sədrindən idi. Nazirlər Kabinetinin sədri Həsən Həsənov idi. Hökumət Ayaz Mütəllibov tərəfindən qurulmuşdu.

I Xoyski hökuməti, Birinci hökumət kabineti və ya Müsavat-Sosialistlər hökuməti— Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sayca 1-ci, Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə 28 may 1918 tarixindən 17 iyun 1918 tarixinədək fəaliyyət göstərmiş, müsavatçılar, bitərəflər, sosialistlər və hümmətçilərdən ibarət koalisya hökuməti. == Zəmin == Cümhuriyyət Hökuməti son dərəcə ağır tarixi şəraitdə formalaşmışdı. Zaqafqaziya Seymi buraxıldıqdan sonra 1918 il mayın 27-də seymin Müsəlman fraksiyası özünü Azərbaycan Milli Şurası elan etdi. Mayın 28-də Zaqafqaziya Seyminin fəaliyyət göstərmiş olduğu Tiflisdə — keçmiş Qafqaz canişininin iqamətgahında özünün ilk iclasına toplanan Azərbaycan Milli Şurası uzun və hərtərəfli müzakirələrdən sonra Azərbaycanın müstəqilliyi haqqında İstiqlal bəyannaməsini qəbul etdi. Bəyannamənin 6-cı maddəsində göstərilirdi ki,"Məclisi-Məbusan toplanıncaya qədər Azərbaycan idarəsinin başında arayi-ümumiyyə ilə intixab olunmuş Şurayi-Milli və Şurayi-Milliyəyə qarşı məsul Hökuməti-müvəqqəti durur". == Tərkibi == Milli Şura Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin birinci hökumət kabinəsini təşkil etməyi Milli Şuranın üzvü, bitərəf Fətəli xan Xoyskiyə tapşırdı. Bir saatlıq fasilədən sonra yığılan Milli Şuranın iclasında Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə Cümhuriyyətin ilk Hökuməti təsdiq edildi. == Fəaliyyəti == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti 1918-ci il mayın 30-da radioqram vasitəsilə Azərbaycanın öz istiqlaliyyətini elan etməsi barədə dünyanın əsas siyasi mərkəzlərinə -London, Paris, Vaşinqton, İstanbul, Berlin, Madrid, Tehran, Moskva,Roma, Vyana, Buxarest, Sofiya, Tokio, Haaqa, Kopenhagen, Kiyev, Kristianiya (Oslo) və Stokholma rəsmi bəyanatlar göndərdi. Həmin radioqramda yeni yaradılmış Hökumətin müvəqqəti olaraq Yelizavetpolda (Gəncə) yerləşdiyi bildirilirdi.Tiflisdə yeni müstəqil dövlətin yaradılması ilə əlaqədar ən ümdə təşkilati tədbirləri həyata keçirdikdən və bu haqda bütün dünyaya məlumat verdikdən sonra, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurası və Hökuməti öz nüfuz dairəsini bütün Azərbaycan ərazisində yaymaq məqsədilə 1918 il iyunun 16-da Gəncəyə köçdü. Həmin dövrdə Gəncədə real hakimiyyət hələ may ayının axırlarında 300 nəfər hərbi təlimatçı ilə Gəncəyə gəlmiş Türkiyənin Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuru paşanın əlində idi.

Üçyüzlər Komitəsi: Dünya hökumətinin sirləri — Con Koulmanın 300-lər Komitəsindən bəhs edən didaktik kitabı. Kitabın yazarı, Böyük Britaniya Xüsusi Xidmətinin keçmiş zabiti Con Koulman yazır: "Həqiqət isə ondan ibarətdir ki, biz müstəqil ölkə və müstəqil xalq deyilik və heç vaxtda müstəqil olmamışıq, çünki bizi həmişə gözəgörünməz hökumət - Komitet 300 idarə edib" == Məzmun == Təxribatın miqyası dəhşətə gətirir: dövlət, maliyyə-iqtisadi, təhsil və digər ictimai institutların hamısı ələ keçirilmiş və sərt nəzarət altındadır. Üstəlik, total nəzarət təkcə ictimai miqyasda həyata keçirilməyib, həm də hər bir şəxsin fərdi şüurun nəzarət səviyyəsinə çatdırılıb. Kitab, sadaladığı faktlarla oxucunu dəhşətə gətirir, bu gün dünyada baş verən qlobal hadisələri, içində olduğumuz prosesləri anlamaq üçün ona yeni imkanlar yaradır. Çıxış yolu isə sirli və qara niyyətli "Komitet 300" təşkilatının birbaşa öz nəzarəti altına almağa çalışdığı bizlərin hər birimizin öz əlindədir. Xəbərdarlığın sonu == İstinadlar == == Həmçinin bax == == Xarici keçidlər == "The Committee of 300" ( (ing.)). coleman300.net. 2014-10-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-09. "John Coleman Komitet 300" ( (az.)).

65-ci Türkiyə hökuməti və ya Yıldırm hökuməti - Hökuməti Ədalət və İnkişaf Partiyasının lideri Binəli Yıldırım qurub. Əhməd Davudoğlu'nun AK Partiya sədri və baş nazir vəzifəsindən istefa verməsindən sonra Binəli Yıldırım 22 may 2016-cı ildə prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən hökuməti qurmaq vəzifəsinə təyin edilib; Mayın 24-də Türkiyənin 65-ci hökumətinin kabinet üzvləri açıqlanıb. 65. Türkiyə hökuməti Türkiyə Böyük Millət Məclisinin (TBMM) üzvlərindən 315 səslə etimad səsverməsi aldı. == Kabinet üzvləri == == Dəyişikliklər == 31 avqust 2016-cı ildə EfkanAlanın istefası ilə boşaldılan Daxili İşlər Naziri vəzifəsinə Əmək və Sosial Müdafiə naziri Süleyman Soylu təyin edilib. Mehmet Müezzinoğlu Soylunun Əmək və Sosial Müdafiə Nazirliyi vəzifəsinə təyin edildi.19 iyul 2017-ci ildə kabinet əsaslı təmir olundu. 6 yeni ad nazir olduğu halda, 5 ad müxtəlif nazirliklərə verilib.

Birləşmiş Ştatların federal rəhbərliyi — Amerika Birləşmiş Ştatlarını yaradan 50 ştatın aid olduğu konstitusiya respublikasının milli rəhbərliyi. Federal hökumət (və ya idarəetmə), üç orqandan ibarətdir: Qanunvericilik, icra və məhkəmə. Bu orqanlar və onların qüvvələri ABŞ Konstitusiyası ilə qeyd edilmişdir; qüvvələr haqqında daha çox detal, Konqres tərəfindən həyata keçirilən qanunlarda bildirilir. Birləşmiş Ştatların idarəetmə mərkəzi Vaşinqton şəhərində yerləşir, bu coğrafi ərazi heç bir əyalətə aid deyil. Bu səbəbdən Amerika Birləşmiş Ştatları federal hökuməti üçün "Vaşinqton" ifadəsi geniş istifadə edilir. Bu mətndə hökumət sözü "nazirlər kabineti" mənasında deyil, bir ölkəni idarə edən təşkilatlar mənasında və "idarəetmə" sözü ilə sinonim istifadə edilmişdir. == Tarix == Birləşmiş Ştatlar hökumətinin əsas xətləri konstitusiyasında xülasə olaraq qeyd edilmişdir. Hökumətin 1789-cu ildə qurulması ilə ABŞ, dünyanın ilk müasir milli konstitusiya respublikalarından biri olmuşdur. Amerika Birləşmiş Ştatları Konstitusiyasında qeyd olunduğu kimi, Birləşmiş Ştatlar hökuməti federalizm əsası üzərində qurulmuşdur, siyasi güc, federal hökumət ilə əyalət hökumətləri arasında bölüşülmüşdür. Amerikan federalizm detalları (federal hökumətin hansı qüvvələrə malik olması və bu qüvvələrin necə həyata keçirilməsi vacibliyi də daxil olmaqla), Konstitusiyanın qəbulundan bəri müzakirə olunmuşdur.

Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin xəbərləri qəzeti, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin rəsmi orqanı. == Yaradılması == "Azərbaycan Cümhuriyyəti Hökumətinin xəbərləri"nin nəşrinə başlamaq haqqında qərar 1918 il iyulun 3-də qəbul edilmişdir. "Xəbərlər"in avadanlıqla təminatı ərzaq nazirliyinə, nəşri Xalq Maarifi Nazirliyinə həvalə edilmişdi. İlk nömrəsi 1919 il yanvarın 25-də çıxmışdır. 1919 il iyulun 19-dan həftədə bir, 1920 il yanvarın 1-dən isə həftədə iki nömrəsi Azərbaycan və rus dillərində buraxılırdı. == Mahiyyəti == "Xəbərlər"də, əsasən, Hökumətin qərarları, nazirliklərin sərəncam, əmr və təlimatları, ayrı-ayrı şəxslərin vəzifəyə təyin və ya azad edilmələri barədə məlumatlar, elanlar və s. dərc edilirdi. == Həmçinin bax == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində mətbuat Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti == Mənbə == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin xəbərləri maddəsi.

Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin xəbərləri qəzeti, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin rəsmi orqanı. == Yaradılması == "Azərbaycan Cümhuriyyəti Hökumətinin xəbərləri"nin nəşrinə başlamaq haqqında qərar 1918 il iyulun 3-də qəbul edilmişdir. "Xəbərlər"in avadanlıqla təminatı ərzaq nazirliyinə, nəşri Xalq Maarifi Nazirliyinə həvalə edilmişdi. İlk nömrəsi 1919 il yanvarın 25-də çıxmışdır. 1919 il iyulun 19-dan həftədə bir, 1920 il yanvarın 1-dən isə həftədə iki nömrəsi Azərbaycan və rus dillərində buraxılırdı. == Mahiyyəti == "Xəbərlər"də, əsasən, Hökumətin qərarları, nazirliklərin sərəncam, əmr və təlimatları, ayrı-ayrı şəxslərin vəzifəyə təyin və ya azad edilmələri barədə məlumatlar, elanlar və s. dərc edilirdi. == Həmçinin bax == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində mətbuat Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti == Mənbə == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin xəbərləri maddəsi.

Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin xəbərləri qəzeti, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin rəsmi orqanı. == Yaradılması == "Azərbaycan Cümhuriyyəti Hökumətinin xəbərləri"nin nəşrinə başlamaq haqqında qərar 1918 il iyulun 3-də qəbul edilmişdir. "Xəbərlər"in avadanlıqla təminatı ərzaq nazirliyinə, nəşri Xalq Maarifi Nazirliyinə həvalə edilmişdi. İlk nömrəsi 1919 il yanvarın 25-də çıxmışdır. 1919 il iyulun 19-dan həftədə bir, 1920 il yanvarın 1-dən isə həftədə iki nömrəsi Azərbaycan və rus dillərində buraxılırdı. == Mahiyyəti == "Xəbərlər"də, əsasən, Hökumətin qərarları, nazirliklərin sərəncam, əmr və təlimatları, ayrı-ayrı şəxslərin vəzifəyə təyin və ya azad edilmələri barədə məlumatlar, elanlar və s. dərc edilirdi. == Həmçinin bax == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində mətbuat Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti == Mənbə == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Azərbaycan Cümhuriyyəti hökumətinin xəbərləri maddəsi.

Azərbaycan Milli Hökumətinin himni və ya "Yaşa, yaşa Azərbaycan!" — Cənubi Azərbaycanda (Təbrizdə) Seyid Cəfər Pişəvərinin (1893–1947) başçılığı ilə qurulmuş və bir il fəaliyyət göstərmiş (12.12.1945 – 12.12.1946) Azərbaycan Milli Hökumətinin himni. Himnin sözlərinin müəllifi Mir Mehdi Etimad, bəstəkarı isə Cahangir Cahangirovdur.

1947–1953-cü illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin II çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 24 mart 1947-ci ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin III çağırışının beşinci sessiyasındək, yəni 18 aprel 1953-cü ilədək fəaliyyət göstərmişdir.

1953–1955-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin III çağırışının beşinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 18 aprel 1953-cü ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IV çağırışının birinci sessiyasındək, yəni 26 mart 1955-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir.

1955–1959-cu illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IV çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 26 mart 1955-ci ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin V çağırışının birinci sessiyasındək, yəni 26 mart 1959-cu ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Hökumət kabinetinin fəaliyyət müddəti ərzində vəfat etmiş kabinet üzvləri — İvan Zimenkov və Mahmud Əliyev. == Haqqında == 26 mart 1955-ci ildə keçirilmiş Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IV çağırışının birinci sessiyasında yeni Azərbaycan SSR hökuməti – Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 32 nəfərlik tərkibi təşkil edildi. Hökumət Azərbaycan SSR Ali Sovetinin V çağırışının birinci sessiyasında yeni kabinet seçilənədək fəaliyyət göstərdi. === Struktur dəyişiklikləri === Hökumətin fəaliyyət göstərdiyi 4 il ərzində kabinet üzvlərinin müxtəlif səbəblərdən dəyişdirilməsindən yanaşı, bir sıra struktur dəyişiklikləri olmuşdur: 29 sentyabr 1955-ci ildə Azərbaycan SSR Çoxişlənən Sənaye Malları Nazirliyi əsasında Azərbaycan SSR Toxuculuq Sənayesi Nazirliyi və Azərbaycan SSR Yüngül Sənaye Nazirliyi yaradılmış; 11 avqust 1956-cı ildə Azərbaycan SSR Avtomobil Nəqliyyatı və Şosse Yolları Nazirliyi Azərbaycan SSR Avtomobil Nəqliyyatı Nazirliyinə çevrilmiş; 4 sentyabr 1956-cı ildə Azərbaycan SSR Toxuculuq Sənayesi Nazirliyi Azərbaycan SSR Yüngül Sənaye Nazirliyinə birləşdirilmiş; 6 iyun 1957-ci ildə Azərbaycan SSR Ət və Süd Məhsulları Sənayesi Nazirliyi, Azərbaycan SSR Ərzaq Malları Sənayesi Nazirliyi, Azərbaycan SSR Tikinti Materialları Sənayesi Nazirliyi, Azərbaycan SSR Balıq Sənayesi Nazirliyi, Azərbaycan SSR Yüngül Sənaye Nazirliyi, Azərbaycan SSR Şəhər və Kənd Tikintisi Nazirliyi və Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Tikinti və Arxitektura İşləri üzrə Dövlət Komitəsi ləğv edilmiş, Azərbaycan SSR Sovxozlar Nazirliyi Azərbaycan SSR Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinə birləşdirilmiş, Azərbaycan SSR Tikinti Nazirliyi yaradılmışdır. Bundan əlavə, Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Dövlət Elm-Texnika Komitəsinin sədri Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti heyətinə daxil edilmişdir.

1959–1963-cü illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin V çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 26 mart 1959-cu ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VI çağırışına, yəni 30 mart 1963-cü ilədək fəaliyyət göstərmişdir.

1963–1967-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VI çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 30 mart 1963-cü ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VII çağırışının birinci sessiyasınadək, yəni 5 aprel 1967-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Hökumət kabinetinin fəaliyyət müddəti ərzində vəfat etmiş kabinet üzvləri — Əlirza Bayramzadə.

1967–1971-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VII çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 5 aprel 1967-ci ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VIII çağırışının birinci sessiyasınadək, yəni 2 iyul 1971-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Hökumət kabinetinin fəaliyyət müddəti dövründə vəfat etmiş kabinet üzvləri — Vladimir Rasskazov və Məmmədağa Məmmədov.

1971–1975-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VIII çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 2 iyul 1971-ci ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IX çağırışının birinci sessiyasınadək, yəni 1 avqust 1975-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Hökumət kabinetinin fəaliyyət müddəti dövründə vəfat etmiş kabinet üzvləri — Nikolay Saakov, Sadıq Rəhimov.

1975—1980-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IX çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 1 avqust 1975-ci ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin X çağırışının birinci sessiyasınadək, yəni 27 mart 1980-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir.

1980–1985-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin Azərbaycan SSR Ali Sovetinin X çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış tərkibi. 27 mart 1980-ci ildən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin XI çağırışının birinci sessiyasınadək, yəni 26 mart 1985-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Hökumət kabinetinin fəaliyyət müddəti ərzində vəfat etmiş kabinet üzvləri — Sabit Abbasəliyev, Qurban Yusifzadə, Tofiq Səfərəliyev, Əhməd Zülfüqarov, Hüseyn Rəsulbəyov və Yunis Rzayev.

1985–1991-ci illər Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının hökuməti — Azərbaycan SSR Ali Sovetinin XI çağırışının birinci sessiyasından sonra formalaşdırılmış hökumət kabineti. 26 mart 1985-ci ildən 5 fevral 1991-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin binası — Gəncədə tarixi bina. == Haqqında == Bina 1897-ci ildə tikilmişdir. Binada ilk illərdə Gəncə Şəhər Duması (Zemstvo idarəsi) yerləşmişdir. 1908-ci ildə Gəncə qubernatorunun iqamətgahı olub. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti, yəni I Xoyski və II Xoyski hökuməti bu binada fəaliyyət göstərib. Gəncənin memarlıq üslubuna uyğun olan 2 bina kərpicdən tikilb. Gəncə şəhəri Atatürk prospektindəki binalardan birində hazırda Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti, digərində isə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Muzeyi yerləşir.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin hökumətləri — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurası Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ali icra hakimiyyəti orqanı idi. Parlament qarşısında məsuliyyət daşıyırdı. == Haqqında == Azərbaycan Milli Şurasının fəaliyyət göstərmədiyi dövrdə qanunvericilik fəaliyyətini də yerinə yetirmişdir. Azərbaycanın müstəqilliyi haqqında İstiqlal Bəyannaməsinin 6-cı maddəsində göstərilirdi ki, "Məclisi-Məbusan toplanıncaya qədər Azərbaycan idarəsinin başında Şurayi-Milli və Şurayi-Milliyə qarşı məsul hökuməti-müvəqqəti durur". Milli Şura Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin birinci hökumət kabinəsini təşkil etməyi Milli Şuranın üzvü, bitərəf Fətəli xan Xoyskiyə tapşırdı. === İstiqlaliyyəti Bəyanatı === Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti 1918-ci il mayın 30-da radioqram vasitəsilə Azərbaycanın öz istiqlaliyyətini elan etməsi barədə dünyanın əsas siyasi mərkəzlərinə rəsmi bəyanatlar göndərdi. Həmin radioqramda yeni yaradılmış hökumətin müvəqqəti olaraq Yelizavetpolda (Gəncə) yerləşdiyi bildirilirdi. Azərbaycan Milli Şurası və hökuməti 1918-ci il iyunun 16-da Gəncəyə köçdü. İyunun 17-də Milli Şuranın ikinci iclasında Fətəli xan Xoyski Tiflisdə təşkil etdiyi hökumətin fəaliyyəti barədə qısaca məlumat verərək Şura üzvlərindən onun hökumətinin istefasını qəbul etməyi xahiş etdi. Uzun müzakirədən sonra iclas Azərbaycan Milli Şurasının buraxılması, bütün qanunverici və icraedici hakimiyyətin yeni yaradılacaq Azərbaycan Müvəqqəti hökumətinə verilməsi haqqında iki mühüm qətnamə qəbul etdi.